| A | B | C | D | E | |
|---|---|---|---|---|---|
1 | Ονοματεπώνυμο | Τίτλος | Έτος | Σύνδεσμος στην Πέργαμο | Περίληψη |
2 | Γιαννακάκος Νικόλαος | Μαθαίνοντας κιθάρα με τον «Παραδοσιακό» τρόπο: Οι πρακτικές Άτυπης Μάθησης στο μάθημα της κιθάρας | 2020 | https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/frontend/el/browse/2898638 | Η εργασία αυτή, εστιάζει στην άτυπη μάθηση και στη σχέση της με το μάθημα της κιθάρας, που πραγματοποιείται (σε ένα τεράστιο ποσοστό) σε τυπικό και μη τυπικό πλαίσιο. Επίσης, η σχέση των άτυπων πρακτικών με τις μουσικές προτιμήσεις, είναι το στοιχείο που οδηγεί στην ανάγκη μελέτης της θέσης των μουσικών προτιμήσεων στο μάθημα της κιθάρας. |
3 | Ευθυμίου Λαμπρινή | Η διδασκαλία της μουσικής σε πολυπολιτισμικό σχολείο | 2020 | https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/frontend/el/browse/2896375 | Στην έρευνα αυτή μελετάμε το κατά πόσον η γνωριμία των παιδιών μέσω της μουσικής με τον πολιτισμό, τις συνήθειες, την κουλτούρα των άλλων λαών μπορεί να λειτουργήσει καθοριστικά στη συνείδηση ενός παιδιού ώστε να απομακρύνει φόβους, λάθος αντιλήψεις που του έχουν καλλιεργηθεί για άτομα διαφορετικής φυλής, διαφορετικού χρώματος και διαφορετικής θρησκείας.
Η αρμονική συνύπαρξη, ο σεβασμός απέναντι σε παιδιά διαφορετικής καταγωγής είναι στις μέρες μας ένα από τα κύρια ζητήματα που πολλές φορές ερχόμαστε να αντιμετωπίσουμε ιδιαίτερα μέσα σε σχολικές τάξεις. Το ζήτημα της παιδείας και πως θα την λάβει ένα παιδί από την πιο μικρή ηλικία είναι καθοριστικό για το πώς θα αντιλαμβάνεται το ίδιο το ζήτημα της διαφορετικότητας σε όλες του τις εκφάνσεις, όταν και καθώς μεγαλώνει. Για την παρατήρηση της μουσικής συμπεριφοράς των παιδιών βασιστήκαμε στην «Κλίμακα για την αξιολόγηση της μουσικής συμπεριφοράς των παιδιών σχολικής ηλικίας» των McDonald&Simons (1989: 182-183), η οποία προσαρμόστηκε στους ιδιαίτερους εκπαιδευτικούς μας στόχους. Έτσι ο κατάλογος που διαμορφώθηκε περιλάμβανε συμπεριφορές που σχετίζονται με: τη στάση των παιδιών απέναντι στη μουσική τις ικανότητές τους στο τραγούδι τις ικανότητές τους στην κίνηση με τη μουσική τις ικανότητές τους στο παίξιμο οργάνων τη μουσική αντίληψή τους τις δημιουργικές τους ικανότητες, όπως αυτές εκδηλώνονταν κατά τις μουσικές δραστηριότητες τις ικανότητές τους για συμβολισμό μουσικών εννοιών Από τα αποτελέσματα φάνηκε ότι η γνωριμία των παιδιών μέσω της μουσικής με τον πολιτισμό, τις συνήθειες, την κουλτούρα των άλλων λαών μπορεί να λειτουργήσει καθοριστικά στη συνείδηση ενός παιδιού ώστε να απομακρύνει φόβους, λάθος αντιλήψεις που του έχουν καλλιεργηθεί. |
4 | Ζιάζαρης Νικόλαος | Το El Sistema Greece στο μικροσκόπιο: Στόχοι και Μεθοδολογία | 2020 | Το El Sistema Greece στο μικροσκόπιο: Στόχοι και Μεθοδολογία | Το El Sistema είναι από τα διασημότερα προγράμματα κοινωνικής αλλαγής μέσω της μουσικής διδασκαλίας σε σύνολα, το οποίο έχει επεκτείνει τη σφαίρα επιρροής του σε ολόκληρο τον κόσμο. Ωστόσο, η ακαδημαϊκή έρευνα για τη δράση του είναι δυσανάλογα μικρή σε σχέση με τη δημοσιογραφική έρευνα.
Στην παρούσα έρευνα περιγράφουμε, επεξηγούμε και διερευνούμε τη δράση του El Sistema Greece, το οποίο αποτελεί τον οργανισμό που εφαρμόζει την μεθοδολογία του El Sistema στην Ελλάδα. Μέσα από μια σειρά συνεντεύξεων, ανάλυσης εγγράφων και μη συμμετοχικών παρακολουθήσεων, ερευνάται η μεθοδολογία του El Sistema Greece ως προς την επίτευξη των στόχων του. Συγκεκριμένα, παρακολουθήθηκαν τα μαθήματα ορχήστρας και οργάνων ορχήστρας της δομής της Κυψέλης, στην πόλη των Αθηνών σε ένα χρονικό πλαίσιο με ορίζοντα τη Χριστουγεννιάτικη συναυλία των τμημάτων αυτών. Ειδικότερα, μελετήθηκαν οι δραστηριότητες που χρησιμοποιούνται για την ανάπτυξη τεχνικών δεξιοτήτων των μαθητών για την επιτυχή εκτέλεση των κομματιών της συναυλίας, την ανάπτυξη της μουσικότητας, των ατομικών και των κοινωνικών δεξιοτήτων των παιδιών που συμμετέχουν στο πρόγραμμα. Στο τέλος, εκτός από την παράθεση των δεδομένων και των αποτελεσμάτων, επιχειρείται και μια σειρά προτάσεων για την βελτίωση της μεθοδολογίας και δράσης του οργανισμού. |
5 | Κιούση Πηνελόπη - Μαρίνα | Τα Χαρακτηριστικα της Προσωπικότητας των Επαγγελματιών και Ερασιτεχνών Μουσικών | 2020 | https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/frontend/el/browse/2916821 | Η παρούσα εργασία είχε ως στόχο να μελετήσει τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας των μουσικών. Συγκεκριμένα, το δείγμα που έλαβε μέρος στην έρευνα χωρίστηκε σε επαγγελματίες και ερασιτέχνες και η ομάδα με τους επαγγελματίες χωρίστηκε επιπρόσθετα αναλόγως με το είδος μουσικής με το οποίο ασχολείται περισσότερο. Έτσι προέκυψαν 3 ομάδες, επαγγελματίες δυτικοευρωπαϊκής μουσικής, επαγγελματίες που ασχολούνται με άλλο είδος, και ερασιτέχνες. Σκοπός ήταν να διερευνηθεί αν διαφέρουν ως προς τα χαρακτηριστικά προσωπικότητας οι επαγγελματίες μουσικής (δυτικοευρωπαϊκοί κλασσικοί και μη) από τους ερασιτέχνες, αν υπάρχει διαφορά στα χαρακτηριστικά προσωπικότητας στους επαγγελματίες ανάλογα το είδος μουσικής που υπηρετούν και με ποιο τρόπο διαφέρουν οι μουσικοί ως προς την προσωπικότητα ανάλογα με τον ρόλο που έχει η μουσική στη ζωή τους |
6 | Μίντζα Μαρίνα | Η χρήση των μουσικών σωλήνων Boomwhackers στο μάθημα της μουσικής στο ελληνικό σχολείο: μία ποιοτική έρευνα με εκπαιδευτικούς μουσικής στην Α/θμια και Β/θμια εκπαίδευση | 2020 | https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/frontend/el/browse/2914953#fields | Η παρούσα εργασία διερευνά αρχικά τους τρόπους με τους οποίους οι εκπαιδευτικοί μουσικής της Α/θμιας και Β/θμιας εκπαίδευσης εντάσσουν ένα νέο εκπαιδευτικό εργαλείο, τους μουσικούς σωλήνες boomwhackers, στη μουσική διδασκαλία και τις πρακτικές που αναπτύσσουν κατά τη χρήση τους. Σε επόμενο στάδιο, διερευνώνται οι λόγοι για τους οποίους οι εκπαιδευτικοί μουσικής επιλέγουν να χρησιμοποιήσουν τους μουσικούς σωλήνες στο μάθημα της μουσικής.
Η έρευνα διεξήχθη με βάση την ποιοτική μέθοδο έρευνας. Συγκεκριμένα τα δεδομένα συλλέχθηκαν μέσα από ημιδομημένες συνεντεύξεις πέντε εκπαιδευτικών μουσικής της Α/θμιας και της Β/θμιας που εργάζονται αντίστοιχα σε πέντε διαφορετικές πόλεις της Ελλάδας. Τα αποτελέσματα έδειξαν τα εξής: οι μουσικοί σωλήνες χρησιμοποιούνται στις τάξεις Α’- Δ’ δημοτικού για την εκμάθηση του ρυθμού και την εκτέλεση παιδικών τραγουδιών, στις Ε’-Στ’ δημοτικού για την αρμονική συνοδεία δημοφιλών τραγουδιών, ενώ στο Γυμνάσιο συνδέονται και με άλλες πτυχές του Προγράμματος Σπουδών. Ειδικότερα, στο Μουσικό Γυμνάσιο μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη δημιουργία μουσικού συνόλου. Οι εκπαιδευτικοί μουσικής αναπτύσσουν συγκεκριμένες πρακτικές που αφορούν τον τρόπο παραγωγής του ήχου, τη σημειογραφία, τη διδακτική προσέγγιση και το ρεπερτόριο. Ως προς τους λόγους ένταξης των μουσικών σωλήνων στη μουσική διδασκαλία, οι εκπαιδευτικοί ανέφεραν τόσο εκπαιδευτικά οφέλη όσο και μουσικά οφέλη που αφορούν την ίδια τη μουσική διδασκαλία αλλά και τους μαθητές. |
7 | Αηδόνη Αναστασία | Η Διερεύνηση της Διαπολιτισμικής Κατάρτισης των Υποψηφίων Μουσικοπαιδαγωγών | 2021 | https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/frontend/el/browse/2943236 | Το κεντρικό ζήτημα της παρούσας διπλωματικής εργασίας, εστιάζεται στις αντιλήψεις των φοιτητών και των αποφοίτων του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του ΕΚΠΑ. Ειδικότερα πραγματεύεται την κατάρτισή τους γύρω από τη διαπολιτισμική εκπαίδευση καθώς με την περάτωση των σπουδών τους θα κληθούν να διδάξουν το μάθημα της μουσικής σε διαπολιτισμικά περιβάλλοντα. Αναδεικνύονται έτσι οι αντιλήψεις αλλά και οι προσδοκίες των μελλοντικών μουσικοπαιδαγωγών σε μια κοινωνία η οποία συνεχώς μεταβάλλεται, θέτοντας έτσι νέα δεδομένα στη διαπολιτισμική εκπαίδευση.
Στόχος της παρούσας μελέτης αφενός μεν είναι, η αποτύπωση των αντιλήψεων των μελλοντικών μουσικοπαιδαγωγών σχετικά με την κατάρτισή τους, αφετέρου δε, μια σειρά προτάσεων των ίδιων των φοιτητών και αποφοίτων για τυχόν αλλαγές στα προγράμματα σπουδών τους, όπου αυτό καθίσταται δυνατό. Στη μεθοδολογική προσέγγιση περιλαμβάνεται η χρήση συνεντεύξεων σε φοιτητές άνω του τρίτου έτους σπουδών τους καθώς και σε αποφοίτους του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του ΕΚΠΑ. Η ποιοτική μεθοδολογία βοήθησε στην ασφαλέστερη ανάλυση των δεδομένων με σκοπό την ανάδειξη των ανωτέρω ζητημάτων. |
8 | Κώνστα Νασία | «Ηθικά Διλήμματα και Ζητήματα Ηθικών Κρίσεων των Εκπαιδευτικών Μουσικής στη Δημόσια Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση» | 2021 | https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/frontend/el/browse/2946552 | Σκοπός της παρούσας ποιοτικής έρευνας υπήρξε η μελέτη και καταγραφή των ηθικών διλημμάτων των εκπαιδευτικών μουσικής της Δημόσιας Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης σε συνάρτηση με την εργασιακή τους εμπειρία. Λόγω της περιορισμένης βιβλιογραφίας πάνω στο συγκεκριμένο ζήτημα κρίνεται πως η έρευνα αυτή μπορεί να φανεί ιδιαιτέρως χρήσιμη στους νεοδιόριστους αλλά και τους μελλοντικούς εκπαιδευτικούς μουσικής προκειμένου να έρθουν σε επαφή με τη σχετική προβληματική, να στοχαστούν πάνω στους τρόπους διαχείρισης αυτών των διλημμάτων και να διερευνήσουν μέσα σε αυτή τη διαδικασία τη δική τους τοποθέτηση σε θέματα που άπτονται της ηθικής. Από τα εξαγόμενα συμπεράσματα δεν εξαιρούνται μάχιμοι εκπαιδευτικοί με εμπειρία ετών, στον βαθμό που μέσα από τον προβληματισμό περί των ηθικών διλημμάτων μπορούν να αποκτήσουν ενημερότητα των αποφάσεων που λαμβάνουν άλλοτε επιπόλαια, άλλοτε ασυνείδητα, άλλοτε διαισθητικά, βελτιώνοντας την ποιότητα των αποφάσεών τους και καθιστώντας τις τμήμα της εκπαιδευτικής εμπειρίας τους. Η συλλογή των δεδομένων έγινε με το εργαλείο της ημιδομημένης συνέντευξης κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου του 2020. Το δείγμα αποτέλεσαν δέκα (10) εκπαιδευτικοί μουσικής (τέσσερις νεοδιόριστοι αναπληρωτές εκπαιδευτικοί και έξι μόνιμοι και αναπληρωτές εκπαιδευτικοί με προϋπηρεσία άνω των δέκα ετών). Μέσα από την εξιστόρηση αυτών των διλημμάτων επιχειρήθηκε να διερευνηθούν τα είδη και η συχνότητα αυτών, η διαδικασία λήψης ηθικών αποφάσεων, οι παράγοντες που τις επηρεάζουν καθώς και ο βαθμός της εμπλοκής της προσωπικής στην επαγγελματική ηθική. Επιπλέον, αποτυπώθηκαν οι απόψεις των εκπαιδευτικών σε σχέση με την αναγκαιότητα ή μη θέσπισης ενός κώδικα δεοντολογίας. Από τα αποτελέσματα που προέκυψαν διαπιστώθηκε ότι τα ηθικά διλήμματα χωρίζονται σε δύο βασικές κατηγορίες: ηθικά διλήμματα με την ιδιότητα του μουσικού και ηθικά διλήμματα με την ιδιότητα του εκπαιδευτικού. Από την πρώτη κατηγορία παρουσιάστηκαν ηθικά διλήμματα σε σχέση με την επιλογή διδακτικού υλικού, με τις παρεμβάσεις τρίτων σε καλλιτεχνικά ζητήματα, με τη συμπερίληψη των μαθητών και με την αξιολόγησή τους. Από τη δεύτερη κατηγορία παρουσιάστηκαν διλήμματα σε σχέση με την επαγγελματική ηθική, τη διαχείριση σχέσεων με τους μαθητές και τις παρεμβάσεις τρίτων στο εκπαιδευτικό έργο. Οι εκπαιδευτικοί μουσικής -τόσο οι νεοδιόριστοι όσο και αυτοί με προϋπηρεσία άνω των δέκα ετών- ανέφεραν πως τα ηθικά διλήμματα αποτελούν συχνό φαινόμενο και πρόκληση στην καθημερινότητα της επαγγελματικής τους ζωής. Ως προς τον τομέα των κρίσεων και αποφάσεών τους, η εργασιακή εμπειρία φάνηκε να μην αποτελεί παράγοντα επιρροής, καθώς οι τελευταίες διαμορφώνονται περισσότερο από τις προσωπικές τους ηθικές αξίες και αρχές. Επιπλέον, οι εκπαιδευτικοί εμφανίστηκαν θετικά διακείμενοι απέναντι σε ένα κώδικα δεοντολογίας, επεσήμαναν ωστόσο ότι ο τελευταίος δεν θα πρέπει να περιορίζεται μόνο σε δεοντολογικούς προσδιορισμούς σε σχέση με τα καθήκοντά τους αλλά να προσφέρει ένα ευρύτερο ηθικό πλαίσιο στο οποίο θα μπορούσε κανείς να αναφέρεται. Στο τέλος του παρόντος πονήματος παρουσιάζονται προτάσεις για μελλοντική έρευνα καθώς το ζήτημα της μελέτης των ηθικών διλημμάτων χρήζει περαιτέρω διερεύνησης. Ειδικότερα, η μελέτη σε σχέση με τους παράγοντες επιρροής των αποφάσεων των εκπαιδευτικών μπορεί να οδηγήσει στη διαμόρφωση ενός ενιαίου ηθικού κριτηρίου το οποίο θα προάγει και θα καθιστά εφικτή τη γενική ευημερία μέσα στην εκπαιδευτική κοινότητα. |
9 | Παπαδοπούλου Μερσίνα | Συμβολή και αξιοποίηση των ΤΠΕ στη διδασκαλία μουσικής και στην πρώτη εφαρμογή εξ αποστάσεως εκπαίδευσης | 2021 | https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/frontend/el/browse/2944318 | Καθώς η τεχνολογία γίνεται ολοένα και περισσότερο αναπόσπαστο κομμάτι της μαθησιακής διαδικασίας, είναι σημαντικό για τους εκπαιδευτικούς να είναι σε θέση να αντιληφθούν τη συμβολή και τη σημασία της ενσωμάτωσης των νέων τεχνολογιών στη διδασκαλία. Η επαγγελματική μου ιδιότητα ως εκπαιδευτικός μουσικής σε σχολεία μέσης εκπαίδευσης αλλά και το αίσθημα δισταγμού και ανασφάλειας των εκπαιδευτικών μουσικής που επικρατούσε απέναντι στον τρόπο χρήσης των ψηφιακών τεχνολογιών, με το κλείσιμο των σχολικών μονάδων στα πλαίσια πρόληψης της εξάπλωσης της πανδημίας του Covid-19, αποτέλεσε καθοριστικό κριτήριο επιλογής του συγκεκριμένου θέματος διπλωματικής εργασίας.
Για τις ανάγκες της εργασίας διενεργήθηκε ποσοτική έρευνα σκοπός της οποίας ήταν να καταγραφούν οι στάσεις και οι απόψεις των εκπαιδευτικών μουσικής της Πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης σχετικά με τη χρήση κι αξιοποίηση ψηφιακών εργαλείων στην εκπαιδευτική διαδικασία καθώς και κατά την πρώτη εφαρμογή «επείγουσας εξ αποστάσεως διδασκαλίας» την εποχή της πανδημίας του COVID-19, την Άνοιξη του 2020. Η έρευνα διεξήχθη με ηλεκτρονική διανομή ερωτηματολογίου σε εκπαιδευτικούς μουσικής (ΠΕ 79.01) που διδάσκουν σε σχολεία Πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης. Σε αυτήν ανταποκρίθηκαν, συμπληρώνοντας το ερωτηματολόγιο, 162 εκπαιδευτικοί μουσικής. Κυριότερα εξαγόμενα συμπεράσματα είναι ότι οι εκπαιδευτικοί έχουν, πράγματι, συνειδητοποιήσει τη χρησιμότητα των νέων τεχνολογιών κι έχουν θετική στάση απέναντι στη χρήση ψηφιακών εργαλείων καταβάλλοντας προσπάθειες για την καλύτερη ενσωμάτωση των εργαλείων αυτών στη διδασκαλία μουσικής. Η στάση τους αυτή διατηρήθηκε και στο διάστημα που, εντελώς αιφνίδια κι απρόσμενα, χωρίς καμία προηγούμενη προετοιμασία, κλήθηκαν να χρησιμοποιήσουν τις νέες τεχνολογίες για υλοποίηση επείγουσας εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, όπου οι προκλήσεις και τα εμπόδια ήταν πολλαπλάσια συγκριτικά με αυτά της δια ζώσης διδασκαλίας. Ωστόσο, οι εκπαιδευτικοί μουσικής θεωρούν ότι δεν τους προσφέρονται ούτε τα επαρκή μέσα αλλά ούτε και η ουσιαστική και αναγκαία επιμόρφωση ώστε να ανταποκριθούν στις αυξανόμενες και μεταβαλλόμενες ανάγκες των μαθητών τους. Συνεπώς, αναγκαίο είναι να στηριχθούν έμπρακτα το ενδιαφέρον και οι προσπάθειες των εκπαιδευτικών μουσικής για βελτίωση των μουσικών τους δεξιοτήτων και γνώσεων αξιοποιώντας τις νέες τεχνολογίες μέσω ουσιαστικής και εξειδικευμένης, ως προς το αντικείμενο της μουσικής, επιμόρφωσης, άμεσα και μαζικά. Ακόμη, εφοδιάζοντας τα σχολεία με τεχνολογικό εξοπλισμό τελευταίας τεχνολογίας και λαμβάνοντας μέτρα για τη σωστή συντήρησή του, στα εργαστήρια ή στις σχολικές αίθουσες, οι νέες τεχνολογίες θα μπορούν, πλέον, να αξιοποιηθούν σε ικανοποιητικό βαθμό από τους εκπαιδευτικούς μουσικής αλλά και να αποτελούν έναν προτρεπτικό παράγοντα για ενσωμάτωση τους στη διδασκαλία και εφαρμογή όσων προσφέρονται στα πλαίσια του «Νέου Σχολείου» (2010). |
10 | Σπιταδάκη Ματθαία | Ζητήματα Σύγχρονης Φωνητικής Διδασκαλίας και Παιδαγωγικής στην Ελλάδα του 21ου αιώνα. | 2021 | https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/frontend/el/browse/2958870#fields | Η παρούσα διπλωματική εργασία, επιχειρεί να παρουσιάσει ορισμένα από τα βασικότερα σύγχρονα μουσικά στυλ, να αποσαφηνίσει το ρόλο του σύγχρονου φωνητικού παιδαγωγού και τέλος, να θέσει κάποια καίρια ζητήματα διδασκαλίας και ερμηνείας του σύγχρονου ρεπερτορίου, που απορρέουν από το σύνολο της βιβλιογραφικής έρευνας, σε συνδυασμό με συνεντεύξεις από σύγχρονους και κλασικούς φωνητικούς παιδαγωγούς. Τα τελευταία είκοσι έτη περίπου είναι έντονη η έρευνα γύρω από το συγκεκριμένο ζήτημα και αναδεικνύεται σταδιακά μια σημαντική εκπαιδευτική δραστηριότητα. Πλέον η σύγχρονη μουσική αντιπροσωπεύει ένα φλέγον ζήτημα σε φωνητικούς παιδαγωγούς ανά τον κόσμο, με έρευνες και βιβλιογραφία που ξεχωρίζει και εξυπηρετεί τους σκοπούς των παιδαγωγών και τους παρακινεί να διερευνήσουν περισσότερο το «απλό μάθημα σύγχρονου τραγουδιού»
Στη χώρα μας η έρευνα, όσον αφορά τη σύγχρονη μουσική παιδαγωγική, έχει παραμεληθεί σημαντικά, αν κρίνω από τη βιβλιογραφία της κλασικής μουσικής εκπαίδευσης σε σχέση με τη μουσική του 20ου και 21ου αιώνα. Η κύρια πρόκληση έγκειται στο γεγονός ότι το πεδίο του τραγουδιού CCM (contemporary commercial music) στερείται μιας σαφούς και συνεκτικής παιδαγωγικής που να αφορά συγκεκριμένες τεχνικές που σχετίζονται με το εκάστοτε στυλ και με την αίσθηση ότι σύγχρονη μουσική δεν χρειάζεται τυπική εκπαίδευση. Στη συγκεκριμένη έρευνα διερευνήθηκε, εάν μέσα στη Σύγχρονη Φωνητική Παιδαγωγική, μπορούμε να βρούμε ένα μοντέλο που λαμβάνει υπόψη συγκεκριμένες τεχνικές διδασκαλίας και εκφραστικές ανάγκες του σύγχρονου τραγουδιστή, για να επανεξετάσει κάποια πιθανή αναδιάρθρωση της τρέχουσας σύγχρονης φωνητικής παιδαγωγικής στην Ελλάδα. Όσον αφορά τα προγράμματα σπουδών πανεπιστημίων και ωδείων στην Ελλάδα, παρατηρήθηκε η έλλειψη διαχωρισμού στο performanceκαι στη διδασκαλία του αντικειμένου σε σχέση με κάποια πανεπιστημιακά μουσικά ιδρύματα στο εξωτερικό, οπού υπάρχει ακόμα και ο διαχωρισμός των διαφορετικών στυλ της CCM. Στη χώρα μας η σύγχρονη μουσική εκπαίδευση δεν είναι καν κρατικά νομιμοποιημένη με στόχο την κατοχύρωση κάποιου πτυχίου ή διπλώματος. Επιπλέον απουσιάζει ο διαχωρισμός της διδασκαλίας και της εκτέλεσης, οπότε θα βασιστούμε στην εμπειρία των δασκάλων φωνητικής όσον αφορά τις μεθόδους που χρησιμοποιούν. |
11 | Αικατερίνη Φρουζάκη | Μουσική Εκπαίδευση και Νέες Τεχνολογίες | 2021 | https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/object/2967141 | Παρακολουθώντας τις τεχνολογικές εξελίξεις της εποχής μας, και την καταλυτική επίδραση που μπορούν αυτές να έχουν στους διάφορους τομείς της διδασκαλίας και της μάθησης, η παρούσα εργασία έχει ως στόχο να ερευνήσει πώς οι νέες αντιλήψεις για τη μουσική εκπαίδευση σε συνδυασμό με τη χρήση της τεχνολογίας έχουν αλλάξει τη μουσική διδασκαλία και τις προοπτικές που ανοίγονται για το μέλλον στον τομέα αυτό.Έτσι, εξετάζονται παράλληλα, τόσο οι Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ), όσο και οι βασικές θεωρίες μάθησης. Αρχικά, πραγματοποιείται η παρουσίαση των θεωριών μάθησης και γίνεται μια προσπάθεια να διαφανεί η εξέλιξή τους και ο συσχετισμός τους, και ειδικότερα να επισημανθεί το πώς οι θεωρίες μάθησης βρίσκουν εφαρμογή ειδικά στο πεδίο της μουσικής διδασκαλίας. Ταυτόχρονα παρουσιάζεται η σχέση ανάμεσα στις θεωρίες μουσικής μάθησης και την εκπαιδευτική τεχνολογία και διερευνάται ποιες θεωρίες βρίσκονται στη βάση της δημιουργίας διδακτικών μοντέλων που υλοποιούν τη μουσική διδακτική πράξη με την υποστήριξη νέων τεχνολογικών εφαρμογών. Στη συνέχεια παρουσιάζονται τα μουσικά λογισμικά τα οποία υποστηρίζουν την εφαρμογή της μουσικής τεχνολογίας στα εκπαιδευτικά περιβάλλοντα, κατά κατηγορίες ανάλογα με την εκπαιδευτική τους σκοπιμότητα και τους αποδέκτες τους σε συγκεκριμένα εκπαιδευτικά πλαίσια.Στο δεύτερο μέρος της εργασίας μέσα από μια έρευνα μεταξύ μαθητών της τρίτης (Γ΄) γυμνασίου γίνεται προσπάθεια να παρουσιαστεί η εφαρμογή και χρήση των ΤΠΕ στη μουσική εκπαίδευση σε πραγματικό χώρο και χρόνο και πάντα στα πλαίσια των ΠΣ που αφορούν στο μάθημα της μουσικής. Επίσης επιχειρείται να διερευνηθεί -μέσα από τα ανάλογα ερωτηματολόγια- η επαφή των μαθητών με τα μέσα της τεχνολογίας που βρίσκουν εφαρμογή στο χώρο της μουσικής και να καταγραφούν οι απόψεις τους για τη χρήση τους σε σχολικό πλαίσιο. Τα αποτελέσματα της έρευνας όπως αυτά κωδικοποιούνται σε συγκεκριμένους πίνακες καταδεικνύουν με ποσοτικούς και ποιοτικούς συσχετισμούς τη σχέση αυτή και αντιπροσωπεύουν εν μέρει την πραγματικότητα της μουσικής εκπαίδευσης στο ελληνικό σχολείο. Αυτή η απεικόνιση δημιουργεί ένα νέο κύκλο έρευνας που αφορά στην υλοποίηση της εισαγωγής των ΤΠΕ στη μουσική εκπαίδευση και τις συνακόλουθες δυσκολίες σ’ αυτό το εγχείρημα. |
12 | Ζέρβας Μανώλης | 2021 | |||
13 | Κρέτση Ειρήνη | Τα είδη μουσικής που χρησιμοποιούνται στην Πρωτοβάθμια Γενική Εκπαίδευση. Στάσεις, εμπειρίες και επιρροές των έμπειρων αναπληρωτών εκπαιδευτικών μουσικής. | 2022 | https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/object/3252852 | Σκοπός της παρούσας έρευνας είναι η διερεύνηση των ειδών της μουσικής που χρησιμοποιούν οι έμπειροι αναπληρωτές εκπαιδευτικοί μουσικής στην Πρωτοβάθμια Γενική Εκπαίδευση, ο συσχετισμός των επιλογών αυτών με τα εκάστοτε πλαίσια (σχολική μονάδα, τόπος), η ανίχνευση των παραγόντων διαμόρφωσης των μουσικών προτιμήσεων των εκπαιδευτικών (ως μέρος των ταυτοτήτων τους) και η πιθανή σχέση αυτών με τις μουσικές τους επιλογές στη διδασκαλία. Λόγω της απουσίας βιβλιογραφίας πάνω στο συγκεκριμένο ζήτημα, κρίνεται πως η έρευνα αυτή μπορεί να φανεί ιδιαιτέρως χρήσιμη σε όλους τους μελλοντικούς αλλά και εν ενεργεία εκπαιδευτικούς μουσικής προκειμένου να αντιληφθούν τους πολλαπλούς ρόλους που αναλαμβάνουν και οι οποίοι συνοδεύουν τη διδασκαλία μουσικής. Παράλληλα, η παρούσα έρευνα θα τους βοηθήσει στην κατανόηση της δημιουργίας και εξέλιξης των ταυτοτήτων και μουσικών τους προτιμήσεων. Τέλος, η έρευνα αυτή στοχεύει στη διαμόρφωση της προσωπικής τους φιλοσοφίας στην εκπαίδευση καθώς και στον κριτικό στοχασμό ως προς τις αξίες και πρακτικές τους στην τάξη. Για τις ανάγκες της εργασίας διενεργήθηκε ποιοτική έρευνα και η συλλογή των δεδομένων έγινε με εις βάθος συνεντεύξεις/ιστορίες ζωής και αφηγηματικές συνεντεύξεις (ποτάμια σημαντικών εμπειριών), το Μάρτιο του 2022. Από τις αφηγηματικές συνεντεύξεις που πραγματοποιήθηκαν, επιλέχθηκαν τρεις και αντιμετωπίστηκαν ως σύντομες μελέτες περίπτωσης. Το δείγμα αποτέλεσαν πέντε έμπειροι αναπληρωτές εκπαιδευτικοί μουσικής της Πρωτοβάθμιας Γενικής Εκπαίδευσης (ΠΕ 79.01, με τουλάχιστον 10 χρόνια προϋπηρεσίας σε διαφορετικές σχολικές μονάδες είτε της ίδιας πόλης είτε άλλων πόλεων της Ελλάδας). Τα δεδομένα αναλύθηκαν σύμφωνα με τις αρχές της θεματικής ανάλυσης. Από τα αποτελέσματα που προέκυψαν, διαπιστώθηκε αρχικά ότι οι εκπαιδευτικοί χρησιμοποιούν μεγάλη ποικιλία μουσικών ειδών στη διδασκαλία τους, με συχνότερα την κλασική, την παραδοσιακή, την έντεχνη ελληνική και τη λαϊκή. Ακολουθούν η ποπ και η world, σε αντίθεση με την τραπ, η οποία θεωρείται ακατάλληλη προς διδασκαλία. Σημαντικά κριτήρια επιλογής ειδών μουσικής αποτέλεσαν: η μελωδία, ο στίχος, η ανάγκη για διεύρυνση των μουσικών οριζόντων, οι διαφορετικές ηλικίες και οι ανάγκες των μαθητών, τα επίσημα προγράμματα σπουδών, η εκάστοτε διδακτική ενότητα και η εξοικείωση των εκπαιδευτικών με διαφορετικά είδη μουσικής. Εξίσου σημαντικός όμως παράγοντας επιλογής μουσικής αποτέλεσαν και οι μουσικές προτιμήσεις των εκπαιδευτικών. Όλοι οι συμμετέχοντες παραδέχθηκαν τη χρήση των δικών τους μουσικών προτιμήσεων στην τάξη και ότι σε πολύ μεγάλο ποσοστό οι μουσικές τους επιλογές γίνονται αποδεκτές από τους μαθητές τους. Όσον αφορά στο ρόλο της περιρρέουσας κουλτούρας στη διδασκαλία, οι εκπαιδευτικοί ανέφεραν διαφορές στην επιλογή μουσικής ανάλογα τόσο με την περιοχή/πόλη όσο και με τη σχολική μονάδα. Μίλησαν για έντονη παρουσία της τοπικής μουσικής κουλτούρας στις επαρχίες, σε αντίθεση με τα αστικά κέντρα. Οι περισσότεροι θεωρούν αναγκαία την προσαρμογή της διδασκαλίας τους στις εκάστοτε συνθήκες ενώ φαίνεται να μην κάμπτονται από τις αντιδράσεις των μαθητών σε διαφορετικά ακούσματα. Τέλος, όσον αφορά στη διαμόρφωση των πολλαπλών ταυτοτήτων και μουσικών τους προτιμήσεων, σημαντικές επιρροές και στις τρεις μελέτες περίπτωσης αναδείχθηκαν: η οικογένεια και οι πλούσιες μουσικές εμπειρίες που τους προσέφερε, η μουσική τους εκπαίδευση, οι εμπειρίες ζωντανής μουσικής, τα χόμπι και τα ταξίδια τους. Η μεγάλη ποικιλία μουσικών εμπειριών στην πορεία της ζωής τους, σε συνδυασμό με τα είδη που χρησιμοποιούν στην τάξη, έδειξαν ότι οι μουσικές τους προτιμήσεις επηρεάζουν τελικά την επιλογή μουσικής στη διδασκαλία. Οι μεταβαλλόμενες συνθήκες και ανάγκες της παιδείας σε συνδυασμό με τη διαρκή εξέλιξη των μουσικών στυλ, καθιστούν τις μελέτες χρήσης μουσικών ειδών και προτιμήσεων στη διδασκαλία καθώς και την επιρροή της περιρρέουσας κουλτούρας του τόπου, ένα μόνιμα επίκαιρο ζήτημα. Έρευνες προς αυτή την κατεύθυνση μπορούν να ενημερώνουν τους επιστήμονες του κλάδου για την εκπαιδευτική πραγματικότητα και να ενισχύουν τις αποφάσεις των εκπαιδευτικών, ώστε οι τελευταίοι να οδηγούνται σε υψηλότερα επίπεδα επάρκειας και αποτελεσματικότητας. |
14 | Παναγιωτακοπούλου Όλγα | Το παιχνίδι ως διδακτικό εργαλείο στο μάθημα της μουσικής. | 2021 | https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/frontend/el/browse/2968003 | …σκοπό της παιδείας νομίζουμε την σωστή ανατροφή που, με το παιχνίδι, θα οδηγήσει όσο το δυνατό αποτελεσματικότερα την ψυχή του παιδιού ν' αγαπήσει με όλη του την ύπαρξη εκείνο, στο οποίο όταν γίνει άντρας, θα παραστεί ανάγκη να είναι τέλειος». 643b-d (Πλάτωνας, Νόμοι) Πως θα ήταν άραγε το σχολείο αν αντί να πούμε σήμερα θα μάθουμε κάτι, λέγαμε σήμερα θα παίξουμε κάτι. Αναμφίβολα, κάτι τέτοιο θα ξεσήκωνε τις αισθήσεις των παιδιών και πολύ πιθανόν να δημιουργούσε απορία στα πρόσωπα των γονιών ή άλλων εκπαιδευτικών. Κι όμως το παιχνίδι ως άτυπη μορφή μάθησης υπήρχε και εξακολουθεί να υπάρχει με πολλούς υποστηρικτές και ως θέμα έχει απασχολήσει και απασχολεί την επιστημονική κοινότητα. Ήδη από τη εποχή του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη το παιχνίδι έπαιζε σημαντικό ρόλο στην παιδεία και την εκπαίδευση των παιδιών. Η μουσική από την άλλη αναπόφευκτα φέρει δίπλα της το ρήμα παίζω. Ο συνδυασμός λοιπόν των δύο αυτών συστατικών φαίνεται να είναι πολύ φυσικός, καθώς λέμε παίζω μουσική ή παίζω πιάνο κλπ. Στις μέρες μας, όπου οι έντονοι ρυθμοί της καθημερινότητας έχουν αλλάξει και την καθημερινότητα και τις συνήθειες (σε σχέση με παλαιότερες γενιές) των μαθητών μας, το παιχνίδι αποτελεί μια σταθερά στην ζωή ενός παιδιού. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί με οποιοδήποτε τρόπο μέσα στην διδασκαλία και σε οποιοδήποτε γνωστικό αντικείμενο. Η παρούσα εργασία αποτελεί μια συνέχεια στις ήδη υπάρχουσες πάνω στη χρήση και αξιοποίηση του παιχνιδιού στην εκπαίδευση, ωστόσο στον χώρο της μουσικής φαίνεται μέσα από την βιβλιογραφία να έχουν γίνει λίγες που να αφορούν ειδικότερα το μουσικό παιχνίδι και πώς πραγματικά εφαρμόζεται στη σχολική τάξη. Η παρούσα εργασία μπορεί να αποτελέσει πηγή έμπνευσης για την εκπόνηση παρόμοιων ερευνών και στον ιδιωτικό τομέα (ωδεία, μουσικές σχολές) ή ακόμα και στην δευτεροβάθμια εκπαίδευση, όπως επίσης και για τα νέα ανερχόμενα ψηφιακά μουσικά παιχνίδια. Επιπροσθέτως, μπορεί να λειτουργήσει ως τροφή για σκέψη για μια εναλλακτική αντιμετώπιση και εφαρμογή του παιχνιδιού στο μάθημα της μουσικής από εκπαιδευτικούς, μουσικούς και γονείς. |
15 | Βασίλογλου Κων/να | Έμφυλα στερεότυπα στην μουσική: Προκλήσεις και εμπόδια που αντιμετώπισαν γυναίκες σε ανδροκρατούμενους μουσικούς χώρους | 2021 | https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/frontend/el/browse/2967386 | Η παρούσα έρευνα μελετά τις προκλήσεις και τα εμπόδια που αντιμετώπισαν γυναίκες μουσικοί που δραστηριοποιούνται σε μη συμβατικούς για το φύλο τους, μουσικούς χώρους. Σκοπός της έρευνας είναι να ακουστεί η «φωνή» των γυναικών, μιας και, σε μια κοινωνία που λειτουργεί σύμφωνα με τα πρότυπα της πατριαρχίας, τα έμφυλα στερεότυπα είναι επόμενο να λειτουργούν περισσότερο εις βάρος των γυναικών, παρά των ανδρών, περιορίζοντας με τον τρόπο αυτό τις μουσικές τους επιλογές και δημιουργώντας μεγάλη ανισότητα στον μουσικό χώρο. Επτά γυναίκες- 2 συνθέτριες, 2 μαέστροι και 3 οργανοπαίχτριες- μέσω ημιδομημένων συνεντεύξεων, μοιράστηκαν τις προκλήσεις και τα εμπόδια που συνάντησαν στην μουσική τους πορεία, λόγω του φύλου τους. Τα εμπόδια αυτά αφορούσαν το κοινωνικό και μουσικό τους περιβάλλον, με σεξιστικές συμπεριφορές που συνάντησαν, με την υποτίμηση, απαξίωση, απόρριψη, ακόμα και σεξουαλική βία που δέχθηκαν από άνδρες του μουσικού τους περιβάλλοντος. Στην έρευνα αυτή, αναφέρεται επίσης και η σχέση των προαναφερθέντων με ζητήματα εξουσίας που υπάρχουν στον μουσικό χώρο, καθώς στις περισσότερες θέσεις εξουσίας, βρίσκονται άνδρες. Τέλος, στον δρόμο προς την άρση των έμφυλων στερεοτύπων στην μουσική, τονίστηκε ο ρόλος που μπορούν να παίξουν οι εκπαιδευτικοί μουσικής και η οικογένεια, εμπνέοντας και στηρίζοντας αντίστοιχα τις μουσικές επιλογές των μαθητών/τριών και των παιδιών τους. Για την άρση των στερεοτύπων, τονίστηκε επίσης η σημασία του ρόλου των γυναικών μουσικών, καθώς μπορούν να αποτελέσουν παραδείγματα και να δώσουν ερεθίσματα στις υπόλοιπες γυναίκες. |
16 | Τσόxατζης Στυλιανός | Σύγκριση πρακτικών διδασκαλίας οργάνων κλασσικής δυτικής ευρωπαϊκής μουσικής και ελληνικής λαϊκής – δημοτικής - παραδοσιακής μουσικής, εστιάζοντας στις πρακτικές άτυπης μάθησης και κυρίως στο «παίξιμο με το αυτί». | 2021 | https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/frontend/el/browse/2966978 | Η παρούσα έρευνα εξετάζει το ζήτημα της χρήσης της άτυπης μάθησης με βάση τη σύγκριση, ως προς την εφαρμογή των πρακτικών της, δύο διαφορετικών μεταξύ τους εκπαιδευτικών πλαισίων. Πιο συγκεκριμένα, εκείνο της δυτικής ευρωπαϊκής κλασσικής μουσικής και εκείνο της ελληνικής δημοτικής μουσικής παράδοσης. Η συγκριτική εξέταση του ζητήματος ανέδειξε συμπεράσματα που μπορούν να αποβούν χρήσιμα στους εκπαιδευτικούς και των δύο πλαισίων, βελτιώνοντας την ποιότητα των διδακτικών τους επιλογών, εφόσον πρακτικές όπως το «παίξιμο με το αυτί» και ο αυτοσχεδιασμός συνδέονται με την ακουστική δεξιότητα και, γενικότερα, την καλλιέργεια της μουσικής ακοής. Η συλλογή των δεδομένων διεξήχθη με το εργαλείο της ημιδομημένης συνέντευξης κατά τη διάρκεια της άνοιξης του 2020. Το δείγμα αποτέλεσαν οκτώ (8) καθηγητές μουσικών οργάνων. Διαμορφώθηκαν, δηλαδή, δύο (2) ομάδες εκπαιδευτικών· τέσσερις από το ένα πλαίσιο και τέσσερις από το άλλο αντίστοιχα. Μέσα από τις αφηγήσεις τους σχετικά με την χρήση της άτυπης μάθησης από πλευράς τους, επιχειρήθηκε να διερευνηθεί ο τρόπος με τον οποίο εφαρμόζεται, οι ερμηνευτικές και εκπαιδευτικές συνθήκες, καθώς και τα μουσικά χαρακτηριστικά των δύο ειδών που επηρεάζουν την εφαρμογή αυτή. Tέλος, διατυπώθηκε η προσωπική τους άποψη ως προς τη θέση και την αποτελεσματικότητα των πρακτικών αυτών στα πλαίσια του μαθήματός τους. Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι το παίξιμο με το αυτί και ο αυτοσχεδιασμός αποτελούν θεμελιώδεις πρακτικές για τη διδασκαλία των οργάνων ελληνικής παραδοσιακής και αναπόσπαστο τμήμα της. Η αναγκαιότητα της χρήσης τους απορρέει από τις ιδιαίτερες συνθήκες και τα μουσικά χαρακτηριστικά αυτού του είδους. Από την άλλη πλευρά, η σχετικά περιορισμένη και συχνά πλαισιοθετημένη χρήση τέτοιων πρακτικών από τους εκπαιδευτικούς της δυτικής κλασσικής μουσικής προκύπτει από ποικίλους παράγοντες οι οποίοι συνδέονται με το καθιερωμένο πρότυπο διδασκαλίας αυτής της μουσικής και παράλληλα με τις ιδιαιτερότητες που, ομοίως, διαμορφώνονται από τα δικά της υφολογικά χαρακτηριστικά. Τέλος, το σύνολο των συμμετεχόντων στην έρευνα, παρατηρήθηκε, ότι αντιμετωπίζει την άτυπη μάθηση ως στοιχείο ωφέλιμο και αποτελεσματικό στη μουσική ανάπτυξη των μαθητών, παροτρύνοντας τους να έρχονται σε επαφή με το ακουστικό παίξιμο και την αυτοσχεδιαστική απόδοση της μουσικής. Στο τελευταίο κεφάλαιο αυτού του πονήματος, παρουσιάζονται ορισμένες προτάσεις για μελλοντική έρευνα που θα συνέβαλαν στην περαιτέρω διερεύνηση του ζητήματος των πρακτικών άτυπης μάθησης. |
17 | Παναγιωτοπούλου Ξανθή | Εξ αποστάσεως διδασκαλία: Το ωδειακό διαδικτυακό μάθημα μουσικού οργάνου μέσα από την οπτική των εκπαιδευτικών | 2022 | https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/frontend/el/browse/3218612 | Η παρούσα μικτή έρευνα διερευνά το διαδικτυακό μάθημα μουσικού οργάνου κατά τη διάρκεια των περιοριστικών μέτρων για την προστασία από την πανδημία της Covid-19, μέσα από την οπτική των εκπαιδευτικών που εργάζονται σε Ωδεία της Αττικής. Όπως προκύπτει και από την έλλειψη σχετικής βιβλιογραφίας, η εξ αποστάσεως διδασκαλία μουσικού οργάνου δεν έχει μελετηθεί ιδιαίτερα στην Ελλάδα ενώ επίσης δεν εντοπίζονται έρευνες σχετικές με την εξ αποστάσεως διδασκαλία στα ελληνικά Ωδεία. Λόγω των έκτακτων συνθηκών που διαμορφώθηκαν λόγω της πανδημίας, πολλοί δάσκαλοι και καθηγητές μουσικού οργάνου που δίδασκαν σε ωδεία αποφάσισαν να προχωρήσουν σε εξ αποστάσεως διδασκαλία. Η έρευνα αυτή σκοπεύει να περιγράψει τα χαρακτηριστικά του διαδικτυακού μαθήματος μουσικού οργάνου και τους τρόπους διεξαγωγής του (μέθοδοι, μέσα και εργαλεία), να αναδείξει τις προκλήσεις τις οποίες αντιμετωπίζουν οι εκπαιδευτικοί και να διερευνήσει τις απόψεις τους σχετικά με την αποτελεσματικότητα του διαδικτυακού μαθήματος. Η μελέτη των παραπάνω ζητημάτων μπορεί να προσφέρει χρήσιμη γνώση σε εκπαιδευτικούς που παραδίδουν ή πρόκειται να παραδώσουν διαδικτυακά μαθήματα μουσικού οργάνου, βοηθώντας τους να προλάβουν τυχόν προβλήματα και να οργανώσουν πιο αποτελεσματικά τη διδασκαλία τους.
Η συλλογή των ποσοτικών δεδομένων της έρευνας έγινε μέσω διαδικτυακού ερωτηματολογίου (Google forms) το οποίο διαμοιράστηκε το Νοέμβριο του 2020 και συμπληρώθηκε από 109 εκπαιδευτικούς. Για τη συλλογή των ποιοτικών δεδομένων πραγματοποιήθηκαν 4 ημιδομημένες συνεντεύξεις με συμμετέχοντες που επιλέχθηκαν από το αρχικό δείγμα μέσω σκόπιμης δειγματοληψίας. Τα δύο εργαλεία συλλογής δεδομένων διερευνούν περίπου τα ίδια ζητήματα, σχετικά με τους τρόπους διεξαγωγής του διαδικτυακού μαθήματος, τα μέσα και εργαλεία, τα τεχνικά προβλήματα, τις δυσκολίες στη διδασκαλία επιμέρους ζητημάτων, καθώς και την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας του μαθήματος. Σκοπός των συνεντεύξεων είναι η περαιτέρω εμβάθυνση στην πολυπλοκότητα της εξ αποστάσεως διδασκαλίας και η επεξήγηση των αποτελεσμάτων των ποσοτικών δεδομένων. Τα αποτελέσματα δείχνουν πως οι περισσότεροι εκπαιδευτικοί ακολούθησαν τη σύγχρονη μέθοδο διδασκαλίας μέσω τηλεδιάσκεψης, ενώ αρκετοί τη συνδύασαν και με στοιχεία ασύγχρονης για να αντιμετωπίσουν τα τεχνικά προβλήματα που προέκυπταν. Ως κυριότερα προβλήματα σημειώθηκαν η κακή σύνδεση στο διαδίκτυο, η καθυστέρηση του ήχου και της εικόνας, η κακή ποιότητα και παραμόρφωση του ήχου, η κακή ποιότητα εικόνας και η μονόπλευρη οπτική γωνία. Τα παραπάνω προβλήματα κατέστησαν πολύ δύσκολη τη διδασκαλία ζητημάτων τεχνικής, ενώ εμπόδισαν σημαντικά τη διδασκαλία χρωματισμών και ερμηνευτικών στοιχείων. Παρά την ευελιξία του ως προς το χρόνο διεξαγωγής, το διαδικτυακό μάθημα κρίθηκε πολύ πιο κουραστικό από το δια ζώσης, καθώς και περισσότερο χρονοβόρο, λόγω των συχνών προβλημάτων που εμφανίζονται. Οι εκπαιδευτικοί θεώρησαν πολύ σημαντικό το ότι διατήρησαν την επαφή με τους μαθητές τους, παρότι σε ορισμένες περιπτώσεις, η έλλειψη της ωδειακής τάξης δημιούργησε προβλήματα στη μεταξύ τους επικοινωνία και συγκέντρωση στο μάθημα. Σχετικά με την αποτελεσματικότητα του διαδικτυακού μαθήματος μουσικού οργάνου, την κατατάσσουν κάπου στη μέση, δηλώνοντας πως οι μαθητές σημειώνουν πρόοδο, η οποία όμως δεν μπορεί να φτάσει το επίπεδο της δια ζώσης διδασκαλίας. Οι περισσότεροι συμμετέχοντες δήλωσαν πως δε θα παρέδιδαν ξανά διαδικτυακά μαθήματα με δική τους πρωτοβουλία, ωστόσο ένα σημαντικό ποσοστό βρήκε θετική την εμπειρία της εξ αποστάσεως διδασκαλίας και έδειξε διάθεση να την αξιοποιήσει στο μέλλον σαν εναλλακτική όποτε η δια ζώσης διδασκαλία δεν είναι εφικτή. Στο τέλος της παρούσας μελέτης γίνονται προτάσεις για μελλοντική έρευνα, καθώς κρίνεται πως η εξ αποστάσεως διδασκαλία μουσικού οργάνου έχει πολλές πτυχές που χρίζουν περαιτέρω διερεύνησης. |
18 | Αγγελοπούλου Κων/να | Η μη λεκτική συμπεριφορά στη σχολική τάξη: όψεις μέσα από τα μάτια του εκπαιδευτικού μουσικής στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση | 2022 | https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/frontend/el/browse/3218576 | Η παρούσα έρευνα αποσκοπεί στη διερεύνηση της λειτουργίας της μη λεκτικής συμπεριφοράς του εκπαιδευτικού της μουσικής στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση και στον τρόπο με τον οποίο η επίγνωση ή η άγνοια της μη λεκτικής του δράσης επηρεάζει τη διδασκαλία. Παράλληλα επιχειρεί να διερευνήσει τους παράγοντες που συμβάλλουν στην υιοθέτηση των διάφορων μη λεκτικών πρακτικών. Προκυμμένου να εξυπηρετηθούν οι στόχοι της έρευνας, διατυπώθηκαν τα ερευνητικά ερωτήματα τα οποία διαμορφώθηκαν με βάση δύο άξονες. Ο πρώτος αφορά την μη λεκτική δράση του εκπαιδευτικού καθώς και τους μη λεκτικούς κώδικες που αυτός χρησιμοποιούνται κατά την επικοινωνία του με τους μαθητές. Ο δεύτερος σχετίζεται με τις δραστηριότητες που επιλέγει ο εκπαιδευτικός, το βαθμό στον οποίο αυτές περιλαμβάνουν την κίνηση των μαθητών και το πώς η χρήση του σώματος μπορεί να διευκολύνει την αντίληψη και μάθηση της μουσικής.
Η ερευνητική διαδικασία που ακολουθήθηκε περιλάμβανε την διεξαγωγή πολλαπλών μελετών περίπτωσης. Συγκεκριμένα, το δείγμα αποτέλεσαν τέσσερις εκπαιδευτικοί μουσικής, με τουλάχιστον δέκα χρόνια εμπειρίας, οι οποίοι έδωσαν τρεις διαδοχικές ημιδομημένες συνεντεύξεις. Ανάμεσα στις συνεντεύξεις μεσολάβησε ένα διάστημα τριών εβδομάδων, όπου οι εκπαιδευτικοί κλήθηκαν να παρατηρήσουν τον εαυτό τους μέσα στην τάξη αλλά και να ανασύρουν στη μνήμη τους τους μη λεκτικούς κώδικες που χρησιμοποιούν. Ταυτόχρονα, οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν δύο αναστοχαστικά ημερολόγια τα οποία συζητήθηκαν κατά τις συνεντεύξεις. Με αυτόν τρόπο, επιχείρησαν να αποδώσουν όσο το δυνατόν πιο λεπτομερώς την μη λεκτική τους δράση. Η μη λεκτική δράση των εκπαιδευτικών καθορίζει σε μεγάλο βαθμό την διδασκαλία. Το «πώς» κατέχει εξίσου σημαντικό ρόλο με το «τί» διδάσκω. Γι’ αυτόν τον λόγο οι μη λεκτικές τεχνικές που μπορούν να αξιοποιήσουν οι εκπαιδευτικοί έχουν ήδη απασχολήσει τον ακαδημαϊκό χώρο και τις παιδαγωγικές σχολές (Βρεττός, 2010). Ωστόσο, δεν υπάρχει κάποια έρευνα που να ασχολείται συγκεκριμένα με την μη λεκτική συμπεριφορά των εκπαιδευτικών μουσικής στο ελληνικό δημοτικό σχολείο, ενώ παρατηρήθηκε ότι οι δάσκαλοι της μουσικής δεν έχουν λάβει κάποια ειδική επιμόρφωση, σε πανεπιστημιακό επίπεδο, για την λειτουργία της μη λεκτικής τους συμπεριφοράς. Παράλληλα, η ίδια η μουσική τόσο κατά την παραγωγή, ακρόαση ή αντίληψή της απαιτεί τη σωματική δέσμευση των μαθητών. Το γεγονός αυτό οδηγεί στην αναγκαιότητα εξερεύνησης μίας μάθησης που δεν περιορίζεται στις νοητικές λειτουργίες, αλλά συνδέει την σκέψη με την δράση. |
19 | Ανδριώτη Παρασκευή | Playing by ear και ανάπτυξη μουσικών δεξιοτήτων στην προσχολική ηλικία | 2022 | Στόχος της παρούσας μελέτης αποτέλεσε η διερεύνηση της εξελικτικής πορείας της ρυθμικής ανάπτυξης και του αυτοσχεδιασμού στα παιδιά προσχολικής ηλικίας ιδιωτικού νηπιαγωγείου στην Αθήνα, μέσω της μεθόδου Playing by ear της Lucy Green. Σκοπός της άτυπης αυτής της μεθόδου είναι η ανάπτυξη των ακουστικών, αυτοσχεδιαστικών, ρυθμικών και μουσικών δεξιοτήτων εν γένει στους μαθητές. Δεδομένης της ηλικίας των παιδιών που χρήζει κοινωνικοποίησης, συνεργατικότητας και ομαδικότητας μέσω παιγνιωδών δραστηριοτήτων, καθώς και του γεγονότος ότι δεν έχουν διδαχθεί μουσική σημειογραφία, στόχος της παρούσας μελέτης ήταν να διερευνήσει σε ποιο βαθμό η μέθοδος playing by ear της Lucy Green, αποτελεί την ιδανική επιλογή για την εφαρμογή της άτυπης μορφής μουσικής μάθησης μέσω της εξ ακοής μεθόδου σε τυπικά εκπαιδευτικά περιβάλλοντα στην συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα.
Εφαρμόστηκε μια ποιοτική μεθοδολογία έρευνας και αξιοποιήθηκαν εργαλεία και στρατηγικές από ποιοτικές μεθοδολογικές προσεγγίσεις και συγκεκριμένα της έρευνας δράσης και της μελέτης περίπτωσης. Διερευνήθηκε σε ποιόν βαθμό η εξ ακοής μέθοδος αναπτύσσει τη ρυθμική και αυτοσχεδιαστική ικανότητα των μαθητών και κατά πόσο προάγει την ικανότητα των μαθητών να παίζουν μουσική σε μικρές ομάδες, χωρίς να χρειάζονται την καθοδήγηση του εκπαιδευτικού. Από τα αποτελέσματα της έρευνας διαφάνηκε πως η άτυπη μουσική μάθηση μέσω της μεθόδου Playing by ear της Lucy Green, βοηθά την ανάπτυξη της ρυθμικής ικανότητας των μαθητών με τη χρήση μουσικών οργάνων, καθώς και τη ρυθμική τους ικανότητα με κινητική συμπεριφορά, βοηθά τους μαθητές αρχικά να πειραματιστούν - προκειμένου όμως να φτάσουν στο επίπεδο να αυτοσχεδιάσουν συνειδητά, απαιτείται η διεξαγωγή μιας μεγαλύτερης σε διάρκεια έρευνα από την ερευνήτρια και τα υποκείμενα της ίδιας ηλικιακής ομάδας - και τέλος, προάγει την ικανότητα των μαθητών να παίζουν μουσική σε μικρές ομάδες, χωρίς να χρειάζονται την συνεχή και άμεση καθοδήγηση του εκπαιδευτικού, αναπτύσσοντας νέες πρακτικές και δεξιότητες επικοινωνίας και συνεργασίας μεταξύ τους. Καταλήγοντας, διαφαίνεται πως η συνολική εμπειρία της εφαρμογής της μεθόδου Playing by ear της Lucy Green, είχε ιδιαίτερα θετική ανταπόκριση από τους μαθητές. Συνολικά εξέφρασαν πως ήταν μια ευχάριστη και διασκεδαστική νέα εμπειρία. | |
20 | Μιμίδου Ευαγγελία | Η αξιολόγηση στο σχολικό μάθημα Μουσικής | 2022 | ||
21 | Βρουστούρη Σοφία | Τα χαρακτηριστικά οι μέθοδοι και τα οφέλη της μουσικής αγωγής στην προσχολική ηλικία, σύμφωνα με τους εκπαιδευτικούς πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης. | 2023 | https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/frontend/el/browse/3260087 | Στην εν λόγω ερευνητική εργασία, αρχικά περιγράφονται και παρουσιάζονται αναλυτικά, ποικίλα γενικά αναπτυξιακά χαρακτηριστικά της προσχολικής ηλικίας και της μουσικής αγωγής στην προσχολική ηλικία, με αναφορές σε σύγχρονες και παλαιότερες βιβλιογραφικές έρευνες, οι οποίες τα τεκμηριώνουν επιστημονικά. Κατόπιν αναλύονται τα οφέλη της μουσικής αγωγής , σύμφωνα με έγκυρα επιστημονικά δεδομένα, καθώς και με την άποψη των σχετικών εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης. Τέλος, πραγματοποιείται μία διεξοδική περιγραφή των διαφόρων πλαισίων της μουσικής αγωγής και εκπαίδευσης και δύο μουσικοπαιδαγωγικών μεθόδων και συστημάτων, του Orff και του Kodaly. Η σημασία της συγκεκριμένης έρευνας, έγκειται στην αναγκαιότητα της ανάδειξης των τεχνών γενικότερα και της μουσικής εκπαίδευσης ειδικότερα, ως γνωστικά αντικείμενα, το οποία προσφέρουν ποικίλα οφέλη και είναι υψίστης σημασίας για τη συνολική ανάπτυξη των παιδιών προσχολικής ηλικίας, ωστόσο είναι παραγκωνισμένα ακόμη και σήμερα.
Όσον αφορά το σκοπό της, αυτός είναι η καταγραφή, η διερεύνηση και η ανάλυση των χαρακτηριστικών και των θετικών επιδράσεων της ένταξης μουσικών δραστηριοτήτων στην προσχολική αγωγή σε τυπικά και άτυπα πλαίσια, όπως τα αντιλαμβάνονται οι μουσικοί-παιδαγωγοί προσχολικής ηλικίας που δραστηριοποιούνται σε αυτά. Η μεθοδολογία που εφαρμόζεται είναι η ποιοτική προσέγγιση ενώ ως εργαλείο συλλογής δεδομένων είναι η ημιδομημένη συνέντευξη. Το δείγμα αποτελείται από πέντε εκπαιδευτικούς πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, οι οποίοι διδάσκουν μουσική κατά κύριο λόγο σε παιδιά προσχολικής ηλικίας. Αναφορικά με τα αποτελέσματα της έρευνας, διαπιστώθηκε ότι η μουσική αγωγή στην προσχολική ηλικία, εκτός από την ανάπτυξη μουσικών ικανοτήτων, προσφέρει σημαντικά και πολλαπλά οφέλη, σε όλους τους τομείς της ανάπτυξης των μικρών παιδιών, όπως είναι ο γνωστικός, ο κοινωνικοσυναισθηματικός, καθώς και ο κιναισθητικό-κινητικός. Τέλος, κάποιες πιθανές θεματικές προεκτάσεις που θα μπορούσαν να προκύψουν από τη συγκεκριμένη ερευνητική εργασία, είναι η σε βάθος μελέτη των στοιχείων που συνδέουν την κίνηση με τη μουσική αγωγή, καθώς επίσης και η έρευνα για τη σύνδεση της μουσικής αγωγής και τα γνωστικά οφέλη που αυτή προσφέρει με τον επιστημονικό κλάδο της νευροεπιστήμης, ο οποίος μελετάει εγκεφαλικές δομές και συνάψεις του ανθρώπινου εγκεφάλου υπό συγκεκριμένες συνθήκες. Επιπλέον, θα μπορούσε να γίνει μία συγκριτική μελέτη των εκπαιδευτικών πλαισίων της μουσικής αγωγής και να διερευνηθούν τα αντίστοιχα όμοια ή διαφορετικά οφέλη και οι ικανότητες που αναπτύσσονται στο εκάστοτε πλαίσιο στα παιδιά προσχολικής ηλικίας. |
22 | Ζαφείρη Κων/να | Η χρησιμότητα των μουσικών σχολείων στην ελληνική κοινωνία και οι δεξιότητες που αναπτύσσουν οι μαθητές τους. | 2023 | https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/frontend/el/browse/3330535 | Ο θεσμός του μουσικού σχολείου ιδρύεται τις τελευταίες τρεις δεκαετίες στην Ελλάδα, με σκοπό να ενισχύσει τον ρόλο της μουσικής Παιδείας. Η έρευνά του αποτελεί θέμα επίκαιρο ακριβώς γιατί το εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας συνεχίζει στη σημερινή εποχή να παρουσιάζει μια συγκεντρωτική και επιλεκτική αντιμετώπιση στο θέμα της καλλιτεχνικής αγωγής. Το σχολείο, ως φορέας διαφωτισμού των νέων, οφείλει να διαμορφώσει άτομα με ολοκληρωμένο επίπεδο ανάπτυξης και πολύπλευρα ενδιαφέροντα, τα οποία συμβάλλουν στην δημιουργία ενός άξιου πολίτη που θα συμβάλλει στην ανάπτυξη της κοινωνίας. Ωστόσο, το έργο του παρεμποδίζουν τα πολιτικά συμφέροντα εξωτερικών οργανισμών και κυβερνήσεων, οι οποίες προβάλλουν τα οικονομικά τους συμφέροντα πάνω από την ενίσχυση της Παιδείας στη χώρα, δημιουργώντας αμφισβητήσιμες παιδαγωγικές και πολιτικές πρακτικές. Η σημασία που ο θεσμός των μουσικών σχολείων έχει για την βελτίωση της Μουσικής Παιδείας της Ελλάδας είναι καθοριστική, καθώς οδήγησε στην ενίσχυση της καλλιτεχνικής παιδείας της δημόσιας εκπαίδευσης, ενώ προσφέρει πολύπλευρα οφέλη στην σφαιρική ανάπτυξη των νέων και την καλλιέργεια του πνεύματός τους. Ποιά είναι, λοιπόν, η σημασία που έχει ο θεσμός για τους εκπαιδευτικούς που ενεργοποιούνται στα πλαίσια αυτού, και πώς θεωρούν τη λειτουργία του στην ελληνική κοινωνία; Ποιά οφέλη έχουν παρατηρήσει οι εκπαιδευτικοί ότι τα μουσικά σχολεία προσφέρουν στους μαθητές; Με ποιούς τρόπους αξιολογείται η ποιότητα της προσφερόμενης μουσικής κουλτούρας, και είναι σωστοί ή επιδέχονται βελτίωσης; Ποιες δράσεις κρίνεται σκόπιμο να γίνουν, τόσο από την κυβέρνηση, όσο και από τους εκπαιδευτικούς, ώστε να βελτιωθεί η ποιότητα της εκπαίδευσης στα μουσικά σχολεία και πώς αυτά διαφοροποιούνται, εντέλει, από τα σχολεία γενικής Παιδείας; Η παρούσα εργασία επιχειρεί να διερευνήσει τα ερωτήματα, με τη μέθοδο της αφηγηματικής συνέντευξης, μέσα από τις απόψεις, τις στάσεις και τις αντιλήψεις έμπειρων εκπαιδευτικών που έχουν διδάξει σε μουσικά σχολεία. Οι εμπειρίες των εκπαιδευτικών, των πρωταγωνιστών της εκπαιδευτικής διαδικασίας, οδηγούν στην εξαγωγή συμπερασμάτων σχετικά με το ρόλο και τη σημασία αυτών των εξειδικευμένων σχολείων στη χώρα μας, συμπερασμάτων τα οποία αποτελούν πεδίο ενδιαφέροντος τόσο για τους εκπαιδευτικούς της μουσικής, όσο και γενικότερης Παιδείας στην Ελλάδα. |
23 | Χαρισίδου Χριστίνα-Ανθή | H κατανόηση της προφορικής μάθησης: Η περίπτωση της διδασκαλία της λύρας Κρήτης μέσα από τα μάτια πέντε δασκάλων | 2023 | https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/frontend/el/browse/3330548 | Η παρούσα εργασία έχει στόχο να διαμορφώσει μια πληρέστερη εικόνα για το πώς διδάσκεται στη σύγχρονη εποχή ένα παραδοσιακό όργανο που η εκμάθηση του στηριζόταν κατά βάση στην προφορικότητα σε ένα περιβάλλον που απέχει κατά πολύ από αυτό. Σκοπός της έρευνας είναι να διερευνήσει τις πρακτικές διδασκαλίας που χρησιμοποιούν οι δάσκαλοι της λύρας Κρήτης σε ωδειακά πλαίσια και τα εργαλεία που αξιοποιούν, καθώς και τα κριτήρια που θέτουν για να ορίσουν το ρεπερτόριο που θα διδάξουν, μιας και δεν υπάρχει συστηματοποιημένο ρεπερτόριο.
Για τη συλλογή των δεδομένων πραγματοποιήθηκαν ημιδομημένες συνεντεύξεις από πέντε δασκάλους κρητικής λύρας, αφού προηγήθηκε παρατήρηση τριών μαθημάτων του σε ατομικά μαθήματα οργάνου. Από τις μεταγραμμένες ηχογραφήσεις των συνεντεύξεων προέκυψαν λεκτικά δεδομένα από τα οποία φάνηκε πως κάποιοι δάσκαλοι επιλέγουν την παρτιτούρα και άλλα συστήματα αποτύπωσης της πληροφορίας αλλά και τη μίμηση. Τα κριτήρια επιλογής ποικίλουν και διαμορφώνονται ανάλογα με το επίπεδο του μαθητευόμενου αλλά και από την επιθυμία να μάθει κάποιο κομμάτι. Τα ευρήματα της έρευνας παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Δεδομένου ότι δεν προβλέπεται συγκεκριμένη μέθοδος για τη διδασκαλία της λύρας Κρήτης, ούτε διδακτική των παραδοσιακών οργάνων, η συγκεκριμένη έρευνα μπορεί να συμβάλει στην ενίσχυση των μελλοντικών εκπαιδευτικών. Η εργασία μπορεί να αποτελέσει ένα προοίμιο για ευρύτερη έρευνα στο παρόν πεδίο. Κύρια θεματική κατηγορία:Εκπαίδευση – Αθλητισμός |
24 | Γαβαλά Σοφία | Μουσικές δραστηριότητες στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση ως μέσον ανάπτυξης της ομαδικότητας | 2023 | https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/frontend/el/browse/3330653 | Η μουσική θεωρείται ένα ισχυρό εργαλείο για τη διδασκαλία, τη μάθηση και τη σύνδεση με τους άλλους. Χρησιμοποιείται στην εκπαίδευση εδώ και αιώνες και αποτελεί θεμελιώδες συστατικό των περισσότερων εκπαιδευτικών συστημάτων παγκοσμίως. Μπορεί όμως να υπάρξει μουσική παιδεία, χωρίς την καλλιέργεια συλλογικών δεξιοτήτων; Πόσο συχνά απαντώνται μέσα στην τυπική μουσική εκπαίδευση, δραστηριότητες που προάγουν τη συλλογική συνείδηση, την σύμπραξη αντί της αποκλειστικής ατομικής μελέτης κι ανέλιξης; Πώς αντιλαμβάνονται οι εκπαιδευτικοί της πρωτοβάθμιας την ουσία και τη σημασία ομαδικών μουσικών δραστηριοτήτων και κατά πόσο το σχολικό Πρόγραμμα Σπουδών Μουσικής ευαισθητοποιείται απέναντι σε θέματα ομαδοκεντρικών προσεγγίσεων; Τα ερωτήματα αυτά οδήγησαν στον σχεδιασμό της παρούσας εργασίας, ερευνώντας το αν και το πώς η μουσική μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την προώθηση της συνεργασίας, της επικοινωνίας και της ομαδικής εργασίας, καθώς και για την παροχή μιας ευχάριστης μαθησιακής εμπειρίας. |
25 | Λαμπροπούλου Μαρία | Tο μάθημα της κλασικής κιθάρας σε μαθητές με δυσλεξία σε άτυπα περιβάλλοντα | 2023 | https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/frontend/el/browse/3328485 | Η παρούσα ποιοτική έρευνα διερευνά τη δυσλεξία στο όργανο της κλασικής κιθάρας, μέσα από την οπτική των εκπαιδευτικών που εργάζονται σε διαφορετικά ωδεία της Αττικής αλλά και σε ιδιαίτερα μαθήματα. Όπως προκύπτει, και από την έλλειψη σχετικής βιβλιογραφίας, δεν έχει μελετηθεί η διδασκαλία της πολυφωνίας σε μαθητές με δυσλεξία. Επίσης δεν εντοπίζονται έρευνες που να έχουν εξετάσει συγκεκριμένα τη διδασκαλία της κλασικής κιθάρας στους μαθητές αυτούς αλλά ούτε και έρευνες που να εξετάζουν τους προβληματισμούς που προκύπτουν από τη μεριά των καθηγητών. Λόγω της αύξησης των μαθητών με δυσλεξία οι καθηγητές της κλασικής κιθάρας αναζητούν τρόπους να καταφέρουν να διδάξουν με αποτελεσματικό τρόπο χωρίς όμως να ξέρουν εάν τελικά τους βοηθούν ή όχι. |
26 | Μήνος Ιωάννης | Το φαινόμενο της μεταφώνησης των εφήβων αγοριών στο πλαίσιο του υποχρεωτικού μαθήματος της χορωδίας στα μουσικά γυμνάσια | 2023 | https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/frontend/el/browse/3327571 | Σκοπός της παρούσας ποιοτικής έρευνας είναι να εξετάσει το ζήτημα της μεταφώνησης των εφήβων αγοριών στη δημόσια δευτεροβάθμια εκπαίδευση και συγκεκριμένα στα μουσικά γυμνάσια της Ελλάδας, μέσα από τον λόγο των εκπαιδευτικών. Λόγω της περιορισμένης βιβλιογραφίας πάνω στο συγκεκριμένο ζήτημα κρίνεται πως η έρευνα αυτή μπορεί να φανεί ιδιαιτέρως χρήσιμη στους νεοδιόριστους αλλά και στους παλαιότερους αλλά και μελλοντικούς εκπαιδευτικούς μουσικής προκειμένου να έρθουν σε επαφή με τη σχετική προβληματική.
Η συλλογή των δεδομένων έγινε με το εργαλείο της ημιδομημένης συνέντευξης κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου του 2022. Το δείγμα αποτέλεσαν πέντε (5) εκπαιδευτικοί μουσικής, τέσσερις γυναίκες και ένας άντρας (όλοι μόνιμοι με μεγάλη προϋπηρεσία, εκ των οποίων τρεις στην Αττική και δύο στην επαρχία). Μέσα από την εξιστόρηση των προσωπικών τους βιωμάτων επιχειρήθηκε να διερευνηθούν τα πιθανά προβλήματα που υπάρχουν στη διάρκεια της μεταφώνησης, παράγοντες που την επηρεάζουν καθώς και τρόποι αντιμετώπισης αυτού του θέματος. Από τα αποτελέσματα που προέκυψαν διαπιστώθηκε ότι η ενασχόληση των καθηγητών με τη χορωδία πριν διδάξουν στα μουσικά σχολεία είτε ως μαέστροι σε άλλες χορωδίες παιδιών και εφήβων είτε συμμετέχοντας οι ίδιοι ως ανήλικοι βοηθάει την διδασκαλία της χορωδίας και κατ’ επέκταση την μετάδοση των γνώσεων τους σχετικά με τη μεταφώνηση. Επίσης για την κατανόηση της μεταφώνησης σημαντικό ρόλο παίζει η ψυχολογία των εφήβων. Επιπλέον ως τρόποι αντιμετώπισης προτείνονται μεταξύ άλλων να είναι ενήμεροι τόσο οι καθηγητές όσο και οι μαθητές για το τι πραγματικά είναι η μεταφώνηση ώστε να μπορεί να αντιμετωπιστεί, το ζέσταμα, το κατάλληλο ρεπερτόριο, η αναστροφή διαστημάτων, οι μεταγραφές έργων και οι διασκευές αυτών. Από την έρευνα αυτή θα ωφεληθούν εν ενεργεία εκπαιδευτικοί μουσικής που πιθανότατα να μην έχουν εμπειρία πάνω στην χορωδιακή μουσική. Επίσης θα ωφεληθούν και οι νέοι εκπαιδευτικοί που δυσκολεύονται ή έρχονται σε αμηχανία με το συγκεκριμένο μάθημα καθώς παρέχονται όχι μόνο θεωρητικές αλλά και πρακτικές συμβουλές. 4 Στο τέλος του παρόντος πονήματος παρουσιάζονται προτάσεις για μελλοντική έρευνα σε εκπαιδευτικούς, καθώς το ζήτημα της μεταφώνησης χρήζει περαιτέρω διερεύνησης στα υπόλοιπα μουσικά σχολεία, στα γενικά γυμνάσια αλλά και στις τελευταίες τάξεις του δημοτικού. |
27 | Δίγκος Βασίλης | Η συνεισφορά της Πρακτικής Άσκησης των φοιτητών/-τριών του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών για τη διαμόρφωση του/της μελλοντικού/-ής «αποτελεσματικού/-ής» εκπαιδευτικού μουσικής. (Η εμπειρία των φοιτητών/-τριών) | 2023 | https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/frontend/el/browse/3309349 | Οι πολύπλευρες απαιτήσεις του σύγχρονου εκπαιδευτικού συστήματος σε συνδυασμό με τις ολοένα και αυξανόμενες ανάγκες που δημιουργεί το κοινωνικό γίγνεσθαι επιβάλουν συνειδητά ή ασύνειδα στον εν ενεργεία ή τον μελλοντικό εκπαιδευτικό μουσικής να αφυπνιστεί και να δράσει καταλλήλως, ούτως ώστε να μπορεί να αντεπεξέρχεται επιτυχώς μέσα στο εκάστοτε εκπαιδευτικό περιβάλλον και τα δεδομένα που το πλαισιώνουν, διαμορφώνοντας ένα αποτελεσματικό μάθημα μουσικής. Βασικοί παράγοντες για την επίτευξη των παραπάνω αποτελούν όχι απλώς η ενίσχυση της γνώσης του διδακτικού αντικειμένου και της εμπειρίας, αλλά και η συνεχής και διακαής προσπάθεια εξέλιξης σε όλους τους τομείς που συναποτελούν τη διαδικασία διδασκαλίας και μάθησης καθώς και σε εκείνους που συνδιαμορφώνουν τον εκπαιδευτικό ως προσωπικότητα.
Σκοπός της παρούσας ποσοτικής έρευνας ήταν να διερευνηθεί η συνεισφορά της Πρακτικής Άσκησης των φοιτητών του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών για τη διαμόρφωση του μελλοντικού «αποτελεσματικού» εκπαιδευτικού μουσικής, εξετάζοντας την εμπειρία των φοιτητών. Αυτό πραγματοποιήθηκε μέσω της μελέτης και της καταγραφής των απόψεων των εν ενεργεία φοιτητών και των αποφοίτων που έχουν ολοκληρώσει την παρακολούθηση της πρακτικής τους άσκησης σχετικά με τη βελτίωση των χαρακτηριστικών - δεξιοτήτων που απαρτίζουν το προφίλ του αποτελεσματικού εκπαιδευτικού μουσικής, καθώς και της μετέπειτα εφαρμογής τους σε τυπικά ή άτυπα πλαίσια εκπαίδευσης. Για την έρευνα χρησιμοποιήθηκε ως εργαλείο το ερωτηματολόγιο, το οποίο διανεμήθηκε ηλεκτρονικά κατά το δεύτερο μισό του Ιουλίου του 2021 και συμπληρώθηκε από το δείγμα ύψους 75 μουσικών, φοιτητών και αποφοίτων του τμήματος, που είχαν όλοι παρακολουθήσει την πρακτική άσκηση σε σχολεία Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης καθώς και σε Μουσικά Σχολεία από το εαρινό εξάμηνο του ακαδημαϊκού έτους 2017-2018 και ύστερα. Τα αποτελέσματα της έρευνας κατέδειξαν το ότι η συμμετοχή στο εν λόγω πρόγραμμα προετοιμασίας επέφερε στους φοιτητές σημαντική βελτίωση αυτών των χαρακτηριστικών, τα οποία στην πορεία αξιοποίησαν οι ίδιοι επιτυχώς σε πλαίσια τυπικής ή άτυπης εκπαίδευσης. Οι απόψεις τους μαρτυρούν την αξία της καθοδήγησης για την εξέλιξή τους στον τομέα της μουσικής παιδαγωγικής, προσφέροντάς τους, μέσα από τη συνάρτηση των ακαδημαϊκών γνώσεων, που ενισχύονται ταυτοχρόνως από τα μαθήματα στο πανεπιστήμιο, και της εμπειρίας της πρακτικής στο πλάι έμπειρων καθοδηγητών, αφενός την απαραίτητη εξέλιξη ως εν δυνάμει εκπαιδευτικών, αφετέρου την κατάλληλη ώθηση προκειμένου να εναγκαλιάσσουν την ιδέα της δια βίου μάθησης. Συμπεραίνεται, λοιπόν, λίαν σημαντική η συμμετοχή στην Πρακτική Άσκηση για κάθε φοιτητή του τμήματος Μουσικών Σπουδών που αποβλέπει επαγγελματικά στη διδασκαλία του μαθήματος της Μουσικής και που αποσκοπεί να εξελιχθεί παιδαγωγικά και να καταρτιστεί επιστημονικά στον τομέα της Μουσικής Παιδαγωγικής. |
28 | Ψαθάς Γεώργιος | Η συνεισφορά της Πρακτικής Άσκησης των φοιτητών/-τριών του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών για τη διαμόρφωση του/της μελλοντικού/-ής «αποτελεσματικού/-ής» εκπαιδευτικού μουσικής. (Η εμπειρία των φοιτητών/-τριών) | 2023 | Τα τελευταία χρόνια η μουσικοπαιδαγωγική κοινότητα ενδιαφέρεται για τις εναλλακτικές διδακτικές προσεγγίσεις οι οποίες θα μπορούσαν να πλαισιώσουν τις υπάρχουσες δυτικοευρωπαϊκές μεθόδους διδασκαλίας. Η συζήτηση αυτή αφορά και τη διδασκαλία της ελληνικής λαϊκής μουσικής καθώς η συμπερίληψή της σε προγράμματα θεσμοθετημένης εκπαίδευσης ανέδειξε ορισμένους προβληματισμούς αναφορικά με την επιτέλεσή της εκτός του φυσικού της πλαισίου. Η παρούσα εργασία αφορά μία ιδιαίτερη μορφή μαθητείας της ελληνικής λαϊκής μουσικής η οποία παρατηρείται να συμβαίνει στην Αθήνα σήμερα, μέσω της συμμετοχής σε ένα άτυπο μαθησιακό και εργασιακό δίκτυο το οποίο περιγράφεται ως κοινότητα πρακτικής. Η έρευνα βασίζεται σε έξι αληθινές αφηγήσεις μαθητείας, στις οποίες οι συμμετέχοντες αναφέρθηκαν στις εμπειρίες τους από την εμπλοκή τους στη συγκεκριμένη κοινότητα και πιο συγκεκριμένα στις διαδικασίες που συνέβαλλαν στην ανάδειξη της λαϊκής μουσικής σε σημαντικό παράγοντα για την κατασκευή της μουσικής τους ταυτότητας. Τα ευρήματα της έρευνας αναδεικνύουν μία ιδιαίτερα ζωντανή και δραστήρια μουσική κοινότητα η οποία λειτουργεί υπό τους δικούς της όρους. Η συμμετοχή σε αυτή την κοινότητα θεμελιώνει τη μουσική μάθηση, όχι ως μέρος ενός προγράμματος σπουδών, αλλά ως κομμάτι της αληθινής εμπειρίας στον κοινωνικό κόσμο. Αναδείχθηκαν επίσης πληροφορίες για τις άτυπες πρακτικές μουσικής μάθησης όπως είναι η μαθητεία χωρίς δάσκαλο και η μελέτη με το αυτί, είτε ατομικά είτε σε μουσικές παρέες. Η αξία της παρούσας έρευνας έγκειται στο γεγονός ότι συμβάλει στην κατανόηση των διαδικασιών που εμπλέκονται στο μοίρασμα της γνώσης για τη λαϊκή μουσική παρέχοντας πληροφορίες «από τα μέσα». | |
29 | Ευανθία Δρακίδου | Χρήση ουσιών για την αντιμετώπιση του Άγχους Μουσικής Εκτέλεσης: Μια μελέτη στους/ στις μουσικούς της Ελλάδας. | 2023 | https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/frontend/el/browse/3369940 | Το Άγχος Μουσικής Εκτέλεσης είναι μία ψυχική πάθηση με ποικίλες επιπτώσεις στην
προσωπική και επαγγελματική ζωή των μουσικών. Αρκετοί/-ές καταφεύγουν στη χρήση διαφόρων ουσιών για την καταπολέμηση της πάθησης αυτής, και συγκεκριμένα των σωματικών συμπτωμάτων. Ωστόσο η βιβλιογραφία τονίζει πως οι ουσίες όχι μόνο δεν αντιμετωπίζουν τη ρίζα του προβλήματος, αλλά αρκετές δεν ενδείκνυνται καν για αυτό το σκοπό, ή χρησιμοποιούνται χωρίς τις απαραίτητες γνώσεις, ή έχουν καταστροφικές επιπτώσεις στην υγεία. Η παρούσα έρευνα εκπονήθηκε στα πλαίσια της μεταπτυχιακής μου διατριβής στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών «Μουσική Εκπαίδευση σε Τυπικά και Άτυπα Περιβάλλοντα» και μέσα από ποσοτική μεθοδολογία, προσπαθεί να σκιαγραφήσει κάποιες τάσεις που απαντώνται στους/-ις μουσικούς της Ελλάδας σχετικά με το Άγχος Μουσικής Εκτέλεσης και τη χρήση διαφόρων ουσιών ως μια από της στρατηγικές αντιμετώπισής του. 71 σπουδαστές/-ριες και πρόσφατα απόφοιτοι/-ες με ειδίκευση σε όργανο/ φωνή ευρωπαϊκής μουσικής συμμετείχαν στην έρευνα συμπληρώνοντας το ερωτηματολόγιο. Τα αποτελέσματα παρέχουν πολύτιμες πληροφορίες σχετικά με τη συχνότητα χρήσης των διαφόρων ουσιών και εφαρμογής κάποιων άλλων στρατηγικών αντιμετώπισης, αλλά και σχετικά με τα είδη των ουσιών που προτιμώνται, συγκεκριμένα τις φυτικές και την καφεΐνη. Όσον αφορά το Άγχος Μουσικής Εκτέλεσης, οι γυναίκες σημειώνουν υψηλότερο σκορ από τους άντρες, αλλά η διαφορά δεν ήταν στατιστικά σημαντική (p<0,05), αντίθετα από τις περισσότερες έρευνες. Επιπλέον από όλα τα είδη των ουσιών, στατιστικά σημαντική συσχέτιση βρέθηκε μόνο μεταξύ του Άγχους Μουσικής Εκτέλεσης και των φαρμακευτικών ουσιών (με και χωρίς ιατρική συνταγογράφηση). Τέλος, αναδύονται κάποιοι από τους αιτιολογικούς παράγοντες που ωθούν τους νεαρούς και τις νεαρές μουσικούς να χρησιμοποιήσουν κάποια ουσία για να μετριάσουν το σκηνικό τους άγχος. Κατόπιν της συζήτησης των ευρημάτων, τονίζεται η ευθύνη των δασκάλων και των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και προτείνονται μέτρα που μπορούν να ληφθούν ώστε να προλαμβάνεται ή/και να αντιμετωπίζεται αυτή η κατάσταση με το βέλτιστο τρόπο. |
30 | |||||
31 | |||||
32 | |||||
33 | |||||
34 | |||||
35 | |||||
36 | |||||
37 | |||||
38 | |||||
39 | |||||
40 | |||||
41 | |||||
42 | |||||
43 | |||||
44 | |||||
45 | |||||
46 | |||||
47 | |||||
48 | |||||
49 | |||||
50 | |||||
51 | |||||
52 | |||||
53 | |||||
54 | |||||
55 | |||||
56 | |||||
57 | |||||
58 | |||||
59 | |||||
60 | |||||
61 | |||||
62 | |||||
63 | |||||
64 | |||||
65 | |||||
66 | |||||
67 | |||||
68 | |||||
69 | |||||
70 | |||||
71 | |||||
72 | |||||
73 | |||||
74 | |||||
75 | |||||
76 | |||||
77 | |||||
78 | |||||
79 | |||||
80 | |||||
81 | |||||
82 | |||||
83 | |||||
84 | |||||
85 | |||||
86 | |||||
87 | |||||
88 | |||||
89 | |||||
90 | |||||
91 | |||||
92 | |||||
93 | |||||
94 | |||||
95 | |||||
96 | |||||
97 | |||||
98 | |||||
99 | |||||
100 |