1 of 5

ภาษาไทย ม.๔

หนองหานวิทยา.

สพม.๒๐

มงคลหมวดที่ ๔

การเลี้ยงดูบุตร ปุตฺตสงฺคโห

บุตร คือ ลูก มาจากคำบาลีว่า ปุตฺต มีความหมายตามหน้าที่ ดังนี้

  • ผู้ดำรงวงศ์สกุล
  • ผู้ทำวงศ์สกุลให้บริสุทธิ์
  • ผู้ทำให้หัวใจของพ่อแม่เอิบอิ่ม

มงคลที่ ๑๒ ปุตฺตสงฺคโห

2 of 5

ภาษาไทย ม.๔

หนองหานวิทยา.

สพม.๒๐

มงคลหมวดที่ ๔

ประเภทของบุตร

ประเภทของบุตร แบ่งได้ตามคุณสมบัติ ดังนี้

๑. อภิชาตบุตร คือ บุตรผู้มีคุณธรรมสูงส่งกว่าพ่อแม่

๒. อนุชาตบุตร คือ บุตรผุ้มีคุณธรรมเสมอพ่อแม่

๓. อวชาตบุตร คือ บุตรผู้มีคุณธรรมต่ำกว่าพ่อแม่

พ่อแม่ทุกท่าน อยากได้อภิชาตบุตร และอนุชาตบุตร ไม่ต้องการอวชาตบุตรเลย

มงคลที่ ๑๒ ปุตฺตสงฺคโห

3 of 5

ภาษาไทย ม.๔

หนองหานวิทยา.

สพม.๒๐

มงคลหมวดที่ ๔

หน้าที่ของพ่อแม่ต่อบุตร

หน้าที่หลักของพ่อแม่เพื่อสร้างสมปลูกฝังความดีงามแก่ลูก มี ๒ ประการ คือ

๑. การเป็นแบบอย่างในทางที่ดี (การประพฤติดีของพ่อแม่)

๒. การเลี้ยงดูบุตร (หมายถึง การอบรมสั่งสอนด้วย) ได้แก่

  • ป้องกันลูกมิให้ทำความชั่ว
  • ปลูกฝังลูกในทางที่ดี
  • ให้ลูกได้รับการศึกษา
  • จัดแจงหาคนที่เหมาะสม (ึึคนดี) ให้เป็นคู่ครอง
  • มอบทรัพย์มรดกให้ เมื่อถึงเวลาอันสมควร

ข้อสำคัญในการเลี้ยงดูลูก นอกจากให้ความอบอุ่นทางกายแล้ว ต้องพยายามประพฤติตนเป็นแบบอย่างที่ดีแก่ลูก ๆ เช่น เมื่อสอนลูกให้ประหยัด พ่อแม่ต้องประหยัดให้ลูกเห็นด้วย

มงคลที่ ๑๒ ปุตฺตสงฺคโห

4 of 5

ภาษาไทย ม.๔

หนองหานวิทยา.

สพม.๒๐

มงคลหมวดที่ ๔

อานิสงส์ของการเลี้ยงดูบุตร

ลูกที่ได้รับการดูแลเลี้ยงดูอย่างดี ย่อมเป็นที่พึ่งของพ่อแม่ของครอบครัว เป็นคนดีของสังคม เพราะได้รับสิ่งแวดล้อมที่ดีจากพ่อแม่ โดยเฉพาะความรัก ความอบอุ่นที่ดีจากพ่อแม่ จะทำให้ลูกมีความสมบูรณ์ทั้งกายและใจ เป็นกำลังสำคัญในการพัฒนาประเทศชาติให้เจริญรุ่งเรือง และที่สำคัญพ่อแม่จะมีความภาคภูมิใจในลูกของตน

ฉะนั้น พระพุทธเจ้าจึงตรัสว่า การเลี้ยงดูบุตร เป็นมงคลสูงสุดในชีวิต

มงคลที่ ๑๒ ปุตฺตสงฺคโห

5 of 5

ภาษาไทย ม.๔

หนองหานวิทยา.

สพม.๒๐

มงคลหมวดที่ ๔

พ่อแม่จะสั่งสอนลูกในเรื่องใดก็ต้องทำเรื่องนั้นได้ด้วยตัวเองก่อน เพราะหากพฤติกรรมกับคำสอนไม่ตรงกัน คำสอนของท่านจะไม่ศักดิ์สิทธิ์ คือ ลูกไม่เชื่อฟัง ดังคำกลอนที่ท่านกล่าวไว้ว่า

เป็นมารดาบิดาทำหน้าที่ ให้บุตรมีพำนักเป้นหลักแหล่ง

ส่งเสริมบุตรธิดาตนกุศลแรง ย่อมส่องแสงเพิ่มพูนตระกูลวงศ์

มงคลที่ ๑๒ ปุตฺตสงฺคโห