Εγώ τι ρόλο παίζω; Οι στόχοι της παρουσίασης

Να παρουσιαστούν οι πραγματικοί κίνδυνοι εξόρυξης, επεξεργασίας και μεταφοράς του ΦΑ, εκθέτοντας την πραγματική αστάθεια , τις επιπτώσεις και τον κίνδυνο για τους κατοίκους της Κρήτης και της Ελλάδας

​

Να ενδιαφερθούν πρώτοι από όλους οι Διοικήσεις των ΤΕΕ Αν. και Δ. Κρήτης, οι εκλεγμένοι εκπρόσωποι των Δήμων , των τοπικών κοινοτήτων, της Περιφέρειας Κρήτης , των πολιτικών κομμάτων, των υγειονομικών φορέων, των επιστημονικών, ερευνητικών και εκπαιδευτικών ιδρυμάτων της Κρήτης, ώστε να κινητοποιηθούν και να ελέγξουν τις ενέργειες της κυβέρνησης

​

Η παρουσίαση απευθύνεται κύρια σε όσους ισχυρίζονται ότι η βιομηχανία ενέργειας ορυκτών πηγών είναι ο σωτήρας της ενεργειακής κρίσης, της Ελλάδας και της ανθρωπότητας. Είναι καιρός για απεξάρτηση από τα νοσογόνα ορυκτά καύσιμα. Είναι καιρός να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας που θα αναπτύσσουν ασφαλή, καθαρή, προσιτή και ανανεώσιμη ενέργεια

​

Να ενημερωθούν και να ευαισθητοποιηθούν πολίτες κάθε χώρας των Βαλκανίων, της Ανατολικής Μεσογείου, αλλά και της Ευρώπης, Τουρκίας, ΗΠΑ , Κίνας και Ρωσίας, με την προβολή της παρουσίασης στα ηλεκτρονικά και έντυπα ΜΜΕ και στην Αγγλική γλώσσα

​

Να ενταχθεί με επιτυχία στην ιατρική εκπαίδευση και άσκηση του ιατρικού επαγγέλματος η συσχέτιση αύξησης νοσηρότητας , κόστους υγείας, περιβαλλοντικής υποβάθμισης και κλιματικής αλλαγής με την επίμονη, επιθετική, επικίνδυνη και αλόγιστη χρήση των ορυκτών πηγών ενέργειας

�Κύριες Αρμοδιότητες Τμήματος Περιβαλλοντικού και Χωρικού Σχεδιασμού της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία �

• Εξειδίκευση των κατευθυντήριων γραμμών περιβαλλοντικής και χωροταξικής πολιτικής
• Συντονισμός των ενεργειών για την παρακολούθηση και προστασία του περιβάλλοντος
• Περιβαλλοντική εκτίμηση και αξιολόγηση έργων και δραστηριοτήτων
• Έγκριση περιβαλλοντικών όρων έργων και δραστηριοτήτων

​

�Οι επιπτώσεις των θαλάσσιων εξορύξεων υδρογονανθράκων σε υγεία και περιβάλλον�

​

• Επιπτώσεις στο νερό και στα ιζήματα στη θάλασσα

​

• Επιπτώσεις στον ατμοσφαιρικό αέρα

​

• Επιπτώσεις σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης για τη δημόσια υγεία

​

Πηγές και συχνότητες ρύπανσης από υδρογονάνθρακες

Η έκθεση του πληθυσμού σε αργό πετρέλαιο, φυσικό αέριο και σε υποπροϊόντα

• Η έκθεση είναι ανάλογη της απόστασης π.χ. Κάτοικοι παράκτιων θαλάσσιων περιοχών
• Η έκθεση του πληθυσμού είναι ανάλογη της συγκέντρωσης των ρύπων π.χ. Μετά από ατυχήματα η έκθεση είναι μεγαλυτερη από εκείνη των ερευνητικών ή αντλητικών γεωτρήσεων
• Η έκθεση εξαρτάται από τη φύση των ρύπων π.χ. ελαφρείς και βαρείς υδρογονάνθρακες, πτητικές ενώσεις, αρωματικοί υδρογονάνθρακες, μέταλλα, ραδιονευκλεϊδια, υδρόθειο κ.ά. �

​

​

Κανονισμοί για εκπομπές CO2 του MRV της ΕΕ και Data Collection System - DCS του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού IMO

​

Για να επιτευχθεί 50% σταδιακή μείωση στις εκπομπές βλαβερών καυσαερίων, θα χρειαστούν καύσιμα μηδενικής περιεκτικότητας σε άνθρακα (zero-carbon fuels), που θα παρουσιάζουν χαμηλό ενεργειακό αποτύπωμα.

​

H ΕΕ μέσω του κανονισμού EU MRV-regulation 2015/757, που αναφέρεται στην καταγραφή, στην αναφορά και στην επαλήθευση (Monitoring, Reporting and Verification) των δεδομένων που σχετίζονται με τα καυσαέρια των πλοίων, έναντι θεσπισμένων ανώτερων τιμών, στοχεύει στην μείωση των εκπομπών CO2 στην ατμόσφαιρα, που προέρχονται από τα καυσαέρια των πλοίων. Ο κανονισμός αυτός, έχει τεθεί σε εφαρμογή, ήδη από την 1η Ιανουαρίου 2018.

​

​

​

​

​

Η τοξικότητα της θαλάσσιας εξορυκτικής βιομηχανίας �ΚΟΚΚΙΝΙΔΗΣ ΜΙΧΑΛΗΣ. ΡΥΠΑΝΣΗ ΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΤΙΩΝ ΖΩΝΩΝ ΑΠΌ ΝΑΥΤΙΚΑ ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ. ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ. ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ΝΑΥΤΙΚΟΥ ΚΡΗΤΗΣ. ΧΑΝΙΑ, 2018�

• Βαρέα μέταλλα, υδρογονάνθρακες, λιπαντικά, επικίνδυνες χημικές ουσίες και ρύποι από πλατφόρμες εξόρυξης, λειτουργικά απόβλητα και καύσιμα από συμβατικές δραστηριότητες ή ατυχήματα, ραδιενεργά υλικά, επηρεάζουν βασικές κυτταρικές διεργασίες των υδρόβιων οργανισμών, καταστρέφουν τη φύση, απειλούν τη ζωή των ανθρώπων για πολλές δεκαετίες με δυσμενείς επιπτώσεις στην αλιεία, τον τουρισμό, την ευζωία, την οικονομία και ανάπτυξη των παράκτιων περιοχών

​

• Η ταυτόχρονη ύπαρξη πολλών στερεών, υγρών και αέριων ρύπων είναι πιθανό να προκαλέσει φαινόμενα συνέργειας ή βιοσυσώρρευσης με πολλαπλάσια τοξικά αποτελέσματα

​

• Πρόσθετοι μηχανισμοί τοξικότητας των ρύπων στους θαλάσσιους οργανισμούς είναι η αλλαγή Ph, η μείωση περιεκτικότητας σε διαλυμένο οξυγόνο, η αύξηση υδρόθειου από αερόβιους και αναερόβιους μικροοργανισμούς, η παρεμπόδιση της φωτοσύνθεσης από το φυτοπλαγκτόν από την ελάττωση του βάθους διείσδυσης του ηλιακού φωτός, με συνέπεια την ελάττωση της τροφής για όλα τα ανώτερα του φυτοπλαγκτόν τροφικά επίπεδα

​

​

Εκπομπές επιβλαβών αερίων από διάφορες τεχνολογίες παραγωγής ηλεκτρικής �ενέργειας (σε kg/MWh παραγόμενης ενέργειας)

Οι απειλές της εξόρυξης υδρογονανθράκων στη Κρήτη�Μανιός Ν., Μελισσανίδης Μ. Εξάπλωση Πετρελαιοκηλίδας σε Θαλάσσιο Περιβάλλον. 2008�http://digilib.teiemt.gr/jspui/bitstream/123456789/2472/1/012008127.pdf� �

Το 75% του πληθυσμού της Κρήτης και ο συνολικός αριθμός των τουριστών ζουν και φιλοξενούνται παράκτια εξ αιτίας της οργάνωσης της αστικής ζωής, των υποδομών τουρισμού μεταφορών, αλιείας και αναψυχής

​

​

Η ρύπανση θα επηρεάσει αρνητικά την ψυχολογία, το ανοσοποιητικό σύστημα και την ανάπτυξη όλων των οργανισμών. Θα μειώσει και θα εξαφανίσει πληθυσμούς ευπαθών ειδών της θαλάσσιας χλωρίδας και πανίδας στις περιοχές έκθεσης σε υδρογονάνθρακες. Οι επιγενετικές αλλαγές, οι κλιματικές συνθήκες, η δυσκολία ανανέωσης του νερού στη Μεσόγειο θάλασσα, η γεωστρατηγική θέση της Κρήτης, η ανοξία , οι χημικές, μικροβιακές και συμπεριφορικές αλλαγές, η τροφοπενία, οι αναπαραγωγικές διαταραχές θα προκαλέσουν σωρευτικά οικολογική καταστροφή, αύξηση νοσηρότητας και θνησιμότητας και θα επιμηκύνουν το χρόνο ανάρρωσης των μοναδικών οικοσυστημάτων και των πληθυσμών προκαλώντας οικο νομική καταστροφή στους αλιείς

​

Το 1994, το Δικαστήριο του Ankoreitz επιδίκασε στους ψαράδες που επλήγησαν από την

Πετρελαιοκηλίδα του EXXON VALDEZ στην Αλάσκα το 1989, το ποσό των 5 δις δολαρίων ως αποζημίωση, έχοντας ήδη καταμετρηθεί 300.000 νεκρά πουλιά, 5.000 νεκρές ενυδρίδες, 300 φώκιες, 22 όρκες, 50 θαλασσαετοί. Δαπανήθηκεαν 1,9 δις για έξοδα απορρύπανσης 5.000 μιλίων ακτογραμμής με τη συμμετοχή 11.000 ατόμων και 3.128.117,64 δολαρίων ΗΠΑ για την αποκατάσταση ζημιών στο τομέα του τουρισμού και της αναψυχής. Η επιβολή ζώνης αποκλεισμού της αλιείας για 6 χρόνια στα νησιά Σέτλαντ του Ηνωμένου Βασιλείου μετά τη προσάραξη και ρύπανση με 85.000 τόνους αργού πετρεαλάιου του δεξαμενόπλοιου ΒRAER και το κόστος της μείωσης του τουρισμού από το 1993-2000 εκτιμήθηκε σε 18,2 εκατομμύρια λίρες. Το 1999, το δεξαμενόπλοιο ERIΚA κόπηκε στα δύο κατά τη διάρκεια μιας

θύελλας στη Βισκαϊκό κόλπο 60 μίλια από τις ακτές της Βρετάνης, ρύπανε 400 χιλιόμετρα ατλαντικών ακτών στο Λίγηρα και πολλών παράκτιων νησιιών με τη διαφυγή 20.000 τόνων πετρελαίου και περισσότεροι από 250.000 τόνοι πετρελαϊκών υπολειμμάτων συγκεντρώθηκαν σε εγκαταστάσεις της ΤΟΤΑL, κατά τη διάρκεια της απορρύπανσης. Από τα 65.000 πουλιά που είχαν καλυφθεί με πετρέλαιο τα 50.000 ήταν νεκρά και από τα υπόλοιπα επιβίωσαν μόνο τα 2.000 παρά τις προσπάιθειες καθαρισμού τους. Το 2002 το δεξαμενόπλοιο PRESTIGE υπέστη βλάβη στο κύτος του, ενώ έπλεε κοντά στις ακτές της

Ν. Ισπανίας, έσπασε σε δύο τμήματα σε απόσταση περίπου 170 μιλίων δυτικά του Vigo και διέρρευσαν

63.000 τόνοι πετρελαίου. Για την αντιμετώπιση της ρύπανσης ακτογραμμής μήκους 1.900 χλμ.

κινητοποιήθηκαν 1.000 σκάφη από την Ισπανία και από εννέα ακόμη ευρωπαϊκές χώρες, απασχολήθηκαν

5.000 άτομα (στρατιωτικό, πολιτικό προσωπικό και εθελοντές), συλλέχθηκαν 141.000 τόνοι πετρελαϊκών αποβλήτων στην Ισπανία και 18.300 τόνοι στη Γαλλία, τέθηκαν σε ισχύ ζώνες αποκλεισμού αλιείας για ένα χρόνο κατά μήκος του 90% της ακτογραμμής στη Γαλικία και οι ζημιές στο τουρισμό και αλιεία εκτιμήθηκαν από την WWF σε 5 δις δολάρια. Έτσι η ΕΕ επέβαλε τους διπλούς πυθμένες, το ανώτατο όριο ηλικίας δεξαμενοπλοίων και εκπόνησε την Πράσινη Βίβλο για τη μελλον της ναυτιλιακής πολιτικής, εισάγοντας την αρχή του χωροταξικού σχεδιασμού με βάση τα οικοσυστήματα, καθώς χωρίς μια τέτοια στρατηγική είναι αδύνατη η διαχείριση των συνεχώς αυξανόμενων και συχνά αντικρουόμενων χρήσεων των ωκεανών

​

Η βύθιση του δεξαμενόπλοιου SOLAR I που μετέφερε 1.9 εκατ. λίτρα πετρελαίου στις 11 Αυγούστου 2006 έξω από τα νησιά Guimaras στις Φιλιππίνες προκάλεσε σύμφωνα με τη Εθνική Συντονιστική Επιτροπή Καταστροφών απώλειες στο τουρισμό αναψυχής σε 14 από τα 36 θέρετρα της περιοχής (39%), κόστος απορρύπανσης και κόστος της δημόσιας υγείας στον τουρισμό ύψους 652,2 εκατομυρίων δολαρίων

Η λειτουργική και ατυχηχματική ρύπανση των τουριστικών παραλιών της Κρήτης από τις εξορυκτικές δραστηριότητες, τις μεταφορές και εκμεταλλέυσεις υδρογονανθράκων , αλλά και οι χημικές διεργασίες απορρύπανσης είναι διαρκής και μη αναστρέψιμη απειλή στην ανάπτυξη του θαλάσσιου τουρισμού, του περιβάλλοντος, στις περιουσίες των κατοίκων των παράκτιων περιοχών της Κρήτης, αλλά και της εθνικής οικονομίας σε περίπτωση μεγάλων οικολογικών καταστροφών

​

Ιστορικά, το πρόβλημα της ρύπανσης του θαλασσίου περιβάλλοντος ανήκει στο χρονικό διάστημα αμέσως μετά τη λήξη του δεύτερου παγκόσμιου πολέμου. Αφορά κυρίως στη θαλάσσια ρύπανση από πετρέλαιο και αυτό διότι πολλά συμμαχικά εμπορικά πλοία που μετέφεραν καύσιμα ήταν σχεδόν αποκλειστικός στόχος των γερμανικών υποβρυχίων. Η πρώτη ιστορικά μαζική θαλάσσια ρύπανση έγινε κατά τη διάρκεια του πολέμου όταν χύθηκαν πάνω από 4.000.000 τόνοι πετρελαίου στο θαλάσσιο περιβάλλον χωρίς να προσθέσουμε και τα πλοία που υπήρξαν θύματα ναρκοπεδίων και υποθαλάσσιων εκρήξεων μετά το τέλος του πολέμου

​

Η προστασία του περιβάλλοντος και ειδικότερα του θαλάσσιου περιβάλλοντος σήμερα δεν είναι δυνατόν να στηριχθεί στη νομοθεσία μόνο αλλά πρέπει να αναπτυχθεί και το αίσθημα της ατομικής υπευθυνότητας. Άλλωστε ο απλός κρητικός αλλά και οι επιστήμονες θεωρούν ότι η προσφορά του

θαλασσίου περιβάλλοντος δεν έχει όρια. Στη δική μας εποχή ήδη το 100% του πληθυσμού της Κρήτης χρησιμοποιεί για μεταφορά του τη θάλασσα σε απόσταση 200 ν.μ. από τις ακτές, το 75% κατοικεί παράκτια και λιγότερο ποσοστό χρησιμοποιεί τις ακτές για διαφορετικούς σκοπούς. Επομένως κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα στη θάλασσα της Κρήτης πρέπει να έχει την ανάλυση του κοινωνικού κόστους , αφού κάθε θαλάσσια ρύπανση από υδρογονάνθρακες ή χημικά φορτία εξαιρετικού βαθμού τοξικότητας, προξενεί μεγάλη διαταραχή στο θαλάσσιο οικοσύστημα ενώ ταυτόχρονα η καταπολέμηση τους είναι επίπονη, χρονοβόρα και δαπανηρή με αμφίβολα αποτελέσματα

​

Η Διακήρυξη της Στοκχόλμης για το περιβάλλον (1972) καθιέρωσε για πρώτη φορά την έννοια της θαλάσσιας ρύπανσης: Θαλάσσια ρύπανση (marinepollution) «είναι η εισαγωγή από τον άνθρωπο, άμεσα ή έμμεσα, επιβλαβών ουσιών ή ενέργειας στο θαλάσσιο περιβάλλον, περιλαμβάνοντας και τις εκβολές των ποταμών, που έχει ως αποτέλεσμα τη διαταραχή του θαλάσσιου οικοσυστήματος (διατήρηση των φυσικών πόρων), κινδύνους για την ανθρώπινη υγεία, ανυπέρβλητα εμπόδια στις θαλάσσιες δραστηριότητες (αλιεία) καθώς και ελάττωση των ανέσεων (θαλάσσιος τουρισμός, αναψυχή)»

.

​

​

​

​

​

​

�

Η βλαπτική μακροχρόνια επίδραση της εξορυκτικής βιομηχανίας στα πελαγικά, βενθικά και τα πλέον ευπαθή παράκτια οικοσυστήματα, η διαταραχή της συνεχούς λειτουργικής αλληλεπίδρασης και αλληλεξάρτησης χλωρίδας και πανίδας θαλάσσιας και χερσαίας ζώνης (ΣτΕ 3818/1995) θα προκαλέσει σοβαρές κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις στην ανάπτυξη της Κρήτης και θα αυξήσει τις συγκρούσεις ανάμεσα στις πρωτογενείς, δευτερογενείς και τριτογενείς τομείς των κατοίκων, ανάμεσα στις θαλάσσιες και χερσαίες οικονομικές δραστηριότητες τους

Η βλαπτική μακροχρόνια επίδραση της εξορυκτικής βιομηχανίας στα πελαγικά, βενθικά και τα πλέον ευπαθή παράκτια οικοσυστήματα, η διαταραχή της συνεχούς λειτουργικής αλληλεπίδρασης και αλληλεξάρτησης χλωρίδας και πανίδας θαλάσσιας και χερσαίας ζώνης

����ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΩΝ ΝΑΥΤΙΚΩΝ ΑΤΥΧΗΜΑΤΩΝ ΣΤΟ ΘΑΛΑΣΣΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ� Μανιός Ν., Μελισσανίδης Μ. Εξάπλωση Πετρελαιοκηλίδας σε Θαλάσσιο Περιβάλλον. 2008 ���

• ΠΕΤΡΕΛΑΙΚΗ ΡΥΠΑΝΣΗ: 30-40% είναι πτητικές ουσίες. Το υπόλοιπο διαχωρίζεται σε υδρόφοβο που καθιζάνει σε σβώλους και σε υδρόφιλο που ως παχύρρευστη ελαιώδη λάσπη εμποδίζει τη σχέση νερού και ατμόσφαιρας απαραίτητη για το βιολογικό κύκλο της θαλάσσιας ζωής, οξειδώνεται, προσκολλάται ή βιοδιασπάται
• Το στρώμα αυτό του πετρελαίου, με άλλα λόγια, μειώνει στο ελάχιστο την ανανέωση του νερού με το οξυγόνο του αέρα, εμποδίζει τις ακτίνες του ήλιου να εισχωρήσουν βαθιά στη θάλασσα για τη φωτοσύνθεση, προκαλεί αύξηση της θερμοκρασίας του νερού και υπερβολική ανάπτυξη μικροοργανισμών που καταναλώνουν οξυγόνο. Τα ψάρια, μαλάκια και τα φυτά είναι ιδιαίτερα ευπαθή σε αυτή τη ρύπανση γιατί δηλητηριάζονται και πεθαίνουν από ασφυξία
• Η πίσσα που εκβράζεται στις παραλίες καταστρέφει τους φυτικούς και ζωικούς οργανισμούς, ενώ έχει υπολογιστεί ότι απαιτούνται 2-3 χρόνια για να αποκατασταθεί μερικώς η παράκτια χλωρίδα. Ως προς τα πουλιά οι επιπτώσεις της ρύπανσης είναι δραματικές. Τα φτερά τους καλύπτονται από πετρέλαιο, δεν μπορούν να πετάξουν, πεθαίνουν από το κρύο γιατί δεν έχουν πλέον το μονωτικό στρώμα των φτερών και των πούπουλων, ενώ όσα επιβιώνουν, δηλητηριάζονται και πεθαίνουν στην προσπάθειά τους να απαλλαγούν από το πετρέλαιο. Οι πτητικοί υδρογονάνθρακες είναι τοξικοί σε ΚΝΣ, ήπαρ, νεφρούς, πνεύμονες, έντερο, καρδιά και βλάπτουν με βιοχημικές και κυτταρικές αλλαγές την αιμοποίηση, τη διατροφή, την επώαση αυγών, την ανάπτυξη εμβρύων και την αναπαραγωγή
• Στη Μεσόγειο, λόγω της απουσίας μεγάλων κυμάτων, έντονων καιρικών φαινομένων, αλλά και μεγαλύτερης συγκέντρωσης αλατότητας, η φυσική διάλυση μιας πετρελαιοκηλίδας δυσχεραίνεται. Ο ρυθμός των ποσοτήτων του πετρελαίου που βουλιάζουν ή διαλύονται είναι αργός κατά τη διάρκεια μιας πετρελαιορύπανσης. Εκτός από τις καταστρεπτικές επιπτώσεις στο περιβάλλον, αξιοσημείωτες είναι και οι δυσμενείς επιπτώσεις των πετρελαιοκηλίδων στην αλιεία και τον τουρισμό στις περιοχές που πλήττονται, καθώς και η απώλεια μεγάλων ποσοτήτων πετρελαίου που για να δημιουργηθεί από τη φύση χρειάστηκαν εκατομμύρια χρόνια.
• Υπολογίζεται ότι παγκοσμίως διαρρέουν στη θάλασσα περίπου 1 εκατομμύριο τόνοι πετρελαίου το χρόνο

​

​

​

​

��

«Διαμορφώνοντας το πλαίσιο για την εδραίωση του ΥΦΑ ως ναυτιλιακού καυσίμου στην Ανατολική Μεσόγειο»�Πρόγραμμα Poseidon Med II (PMII) σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Πατρών Συνεδριακό Κέντρο του Πανεπιστημίου Πατρών, 7 Δεκεμβρίου 2018 �

• Ο καθηγητής κ. Μάργαρης, Διευθυντής του Εργαστηρίου Μηχανικής των Ρευστών, Τμήμα Μηχανολόγων & Αεροναυπηγών Μηχανικών στο Πανεπιστήμιο Πατρών παρουσίασε τις ιδιότητες του ΥΦΑ, τις συνθήκες μεταφοράς του και θέματα που άπτονται της εφοδιαστικής αλυσίδας και του οδικού χάρτη για την ευρεία ανάπτυξη των υποδομών στο χερσαίο ελλαδικό χώρο σε σχέση με το φυσικό αέριο
• Η αρχιτεκτονική της μικρής κλίμακας εφοδιαστικής αλυσίδας ΥΦΑ (Μ. Φωτιάδου/ ΔΕΠΑ), οι υποδομές ΥΦΑ μικρής κλίμακας του σταθμού ΥΦΑ στη Ρεβυθούσα (Ι. Φλωρεντίν/ ΔΕΣΦΑ), τα αποτελέσματα των μετρήσεων ατμοσφαιρικών ρύπων στους λιμένες (Κ. Σφετσιώρης/ ΕΚΕΤΑ), το κανονιστικό πλαίσιο για την προμήθεια πλοίων με ΥΦΑ ως καύσιμο (Α. Κουβερτάρη/ Lloyd’s Register), οι μελέτες για τη διαχείριση των κινδύνων και τη βέλτιστη χωροθέτηση των εγκαταστάσεων (Α. Μπουτάτης/ ROGAN), και οι μελέτες για την μετασκευή πλοίων σε πλοία ΥΦΑ (Σ. Μίχου & Ν. Βραχάτης) ήταν οι επιμέρους θεματικές της Δράσης που κάλυψαν οι εταίροι του Poseidon Med II

Τι είναι το πρόγραμμα Ρoseidon Med II;

• Το πρόγραμμα Poseidon Med II αποτελεί τον οδικό χάρτη για την ευρεία υιοθέτηση του ΥΦΑ ως ασφαλούς, περιβαλλοντικά φιλικού και βιώσιμου εναλλακτικού καυσίμου στη ναυτιλία, ωθώντας τις θαλάσσιες μεταφορές στην Ανατολική Μεσόγειο προς ένα πιο πράσινο μέλλον
• Το πρόγραμμα συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και υλοποιείται σε τρεις χώρες –Ελλάδα, Ιταλία και Κύπρο
• Συμμετέχουν έξι Ευρωπαϊκά λιμάνια (Πειραιάς, Πάτρα, Ηράκλειο, Ηγουμενίτσα, Λεμεσός και Βενετία) και ο Τερματικός σταθμός ΥΦΑ στη Ρεβυθούσσα
• Στο πρόγραμμα συνεργάζονται κορυφαίοι ειδικοί από τους κλάδους της ναυτιλίας, της ενέργειας και των χρηματοοικονομικών για το σχεδιασμό μιας ολοκληρωμένης αποτελεσματικής εφοδιαστικής αλυσίδας ΥΦΑ

Οι ΗΠΑ επιδιώκουν επιθετική πρόσβαση στις παγκόσμιες πηγές φυσικού αερίου

Οι εταιρείες ενέργειας των ΗΠΑ προσπαθούν με απληστία να κατασκευάσουν δεκάδες μεγάλες, επικίνδυνες εγκαταστάσεις εισαγωγής και εξαγωγής υγροποιημένου φυσικού αερίου σε χερσαίες και υπεράκτιες κατοικημένες περιοχές

​

Ο επικείμενος κίνδυνος της διάδοσης υγροποιημένου φυσικού αερίου, θα έχει ένα καταστροφικό αντίκτυπο στις οικιστικές μας κοινότητες με μεγάλο βαθμό επικινδυνότητας, μόλις μικρότερου της κατασκευής μονάδων πυρηνικής ενέργειας

​

Υπάρχει ένα αυξανόμενο κίνημα σε ΗΠΑ, Αγγλία, Ιταλία που εκφράζει την αμησυχία κατοίκων, επιστημόνων και κυβερνητικών αξιωματούχων στην επιχειρούμενη κατασκευή και ανάπτυξη δικτύου παραγωγής, επεξεργασίας και διάθεσης του υγροποιημένου φυσικού αερίου . Το 2005, στο νησί Cat Cay στις Μπαχάμες ακυρώθηκε εγκατάσταση LNG στο Ocean Cay. Το 2007 ακυρώθηκαν οι τερματικοί σταθμοί LNG στη Καλιφόρνια , Los Angeles, Santa Monica και Malibu. Με συμμετοχή της Χίλαρυ Κλίντον ακυρώθηκε η δημιουργία τερματικού σταθμού στη περιοχή της Νέας Υόρκης

​

Ο κ. Σταθάκης χρησιμοποιεί τους τεράστιους οικονομικούς πόρους της Κρήτης για να προωθήσει την ατζέντα ΥΦΑ της βιομηχανίας ενέργειας μέσω ατελείωτων ανακοινώσεων τύπου, δηλώσεων και διαφημιστικών μηνυμάτων τα οποία ελαχιστοποιούν συνήθως τους κινδύνους

​

​

​

Η ταινία – ντοκιμαντέρ «The Risks and Danger of LNG». 2007 Film's Official Website: http://LngDanger.com

Τερματικοί λιμένες εισαγωγής και εξαγωγής LNG �List of LNG terminals. From Wikipedia��

14 στις ΗΠΑ, 11 της Ομοσπονδιακής Επιτροπής Ρυθμιστικής Ενέργειας – FERCκαι 3 της Nαυτιλιακής βιομηχανίας (Maritime Administration)

​

​

Οι τερματικοί λιμένες LNG φιλοξενούν πλοία μεταφοράς LNG. Βρίσκονται δίπλα σε αποθήκες και μονάδες

υγροποίησης - επαναεριοποίησης φυσικού αερίου

Υπάρχουν 39 τερματικοί σταθμοί υγροποίησης (Αφρική 11, Ασία 5, Ρωσία 2, Μέση Ανατολή 8, Β. Αμερική 2,

Αυστραλία 8, Ευρώπη 3) &

30 προτεινόμενοι τερματικοί σταθμοί υγροποίησης, εκ των οποίων και 1 Vassiliko LNG, Limassol, Cyprus

​

Υπάρχουν 121 τερματικοί σταθμοί επαναεριοποίησης (Ιαπωνία 33, ΗΠΑ - Κίνα 13, Νότια Κορέα - Ισπανία 7,

Αγγλία - Γαλλία 6, Ινδία 5…) εκ των οποίων 1 Revithoussa LNG Terminal της ΔΕΠΑ Α.Ε. δυναμικότητας

185 Bcf/y (5.2-5.3 δις m3 ετησίως), με δύο χερσαίες δεξαμενές των 130,000 m3 με φυσικό αέριο Αλγερίας.

11 Δεκεμβρίου 2018 φορτώθηκε LNG στον μεταφορέα LNG Maria Energy, ναυλωμένο από την Cheniere Marketing, LLP.

Στις 29 Δεκεμβρίου 2018 για πρώτη φορά αμερικανικό LNG της Cheniere-Sabine Pass LNG Louisiana έχει προορισμό τη

Ρεβιθούσσα

56 προτεινόμενοι τερματικοί σταθμοί επαναεριοποίησης, εκ των οποίων 1 Crete LNG Terminal και

1 Kavala LNG Terminal

Cove Point LNG Terminal Maryland USA

Revithoussa LNG Terminal

Vassiliko LNG, Limassol Cyprus

Hammerfest LNG Snøhvit, Norway

Mεγάλοι αγωγοί Φ.Α. στις περιοχές Marcellus και Utica και στη λεκάνη Permian

Πολιτικές αποφάσεις χωρίς μελέτη επιπτώσεων και ερήμην των φορέων, πολιτών και κοινοτικής νομοθεσίας�Βάνα Σφακιανάκη, Μέλος Διοικούσας Επιτροπής ΤΕΕ, Τμήματος Αν. Κρήτης. �Αναπτυξιακός-χωροταξικός σχεδιασμός και περιβάλλον Ηράκλειο 2007

• Τι έγινε στην Ελλάδα, στο αποκορύφωμα της οικονομικής κρίσης, που χρησιμοποιεί λιγνίτη για το 40% της παραγωγής ενέργειας. να μετατρέπεται σε μεσάζοντα για τα προγράμματα εκμετάλλευσης εθνικών πηγών ενέργειας από θαλάσσιες περιοχές (made in USA);
• Ποιά είναι η ενημέρωση στη Κρήτη για τη δημιουργία Μονάδας από-υγροποίησης φυσικού αερίου; Ποιά είναι η χωροταξικά κατάλληλη βιομηχανική περιοχή που θα εγκατασταθεί, θα είναι χερσαία ή πλωτή, ποιά θα είναι η δυναμικότητα της μονάδας και ποια η θέση της στον ευρύτερο εθνικό, Βαλκανικό και Ευρωπαϊκό στρατηγικό σχεδιασμό; ποιοί είναι οι κανονισμοί λειτουργίας της, τα όρια ρύπων σε αέρα και θάλασσα που θα επιτρέπουν ή θα απαγορεύουν τη λειτουργία της; που είναι η μελέτη κινδύνων και επιπτώσεων της λειτουργίας της στην υγεία των εργαζομένων, των κατοίκων και ποιές θα είναι οι επιδράσεις της εγκατάστασης και λειτουργίας της στον ιχθυοπληθυσμό, στη θαλάσσια και χερσαία πανίδα και χλωρίδα; Ποιό είναι το σχέδιο αντιμετώπισης έκτακτων καταστάσεων σε περίπτωση σεισμού, πυρκαγιάς, ακραίων καιρικών φαινομένων ή ατυχήματος; Πως θα διασφαλισθούν οι αποζημιώσεις της μειωμένης τουριστικής και γεωργικής παραγωγής, της ρύπανσης του περιβάλλοντος και της αύξησης νοσηρότητας; Ποιές υπουργικές αποφάσεις και ποιά εθνική νομοθεσία θα εναρμονίσουν τις ιδιαιτερότητες ενός τέτοιου έργου στη Κρήτη με τις απαιτήσεις της κοινοτικής νομοθεσίας, τους κανονισμούς άλλων χωρών για τη λειτουργία τέτοιων μονάδων; Ποιές είναι οι θέσεις των αυτοδιοικητικών φορέων, των επιμελητηρίων, του ΙΤΕ, του Πολυτεχνείου Κρήτης, της Ιατρικής Σχολής, του ΕΛΚΕΘΕ, των σεισμολόγων και ποιά η θεσμοθετημένη πρόσβαση τους στη διαχείριση και έλεγχο του έργου;

​

​

Ποιός είναι ο χωροταξικός σχεδιασμός, η ενεργειακή και νησωτική πολιτική που προβλέπουν τη δημιουργία βιομηχανικής μονάδας υγροποίησης φυσικού αερίου στη Κρήτη;��Ποιά είναι τα προβλήματα, οι προοπτικές από το νέο προτεινόμενο ενεργειακό ρόλο της Κρήτης, η ενημέρωση, η διαχείριση, τα μέτρα προστασίας και μετριασμού των κινδύνων;��Ποιές είναι οι θέσεις των Επιμελητηρίων, των αυτοδιοικητικών και ακαδημαϊκών φορέων , των ερευνητικών και ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων της Κρήτης; �

?

http://int.search.myway.com/search/video.jhtml?n=784a17ec&p2=%5EY6%5Expv184%5ETTAB02%5Egr&pg=video&pn=1&ptb=1B639962-62C4-4A75-9054-2FCE3D272B36&qs=&searchfor=New+video+shows+serious+dangers+posed+by+LNG+tankers&si=XXXXXXXXXX&ss=sub&st=tab&tpr=sbt&trs=wtt

Μειονεκτήματα της εξόρυξης υδρογονανθράκων στη Μεσόγειο�ΡΕΣΗΤ ΡΙΔΒΑΝ. ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ. ΜΕΤΑΦΟΡΑ,ΔΙΑΝΟΜΗ ΚΑΙ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ ΥΓΡΩΝ ΚΑΥΣΙΜΩΝ. ΤΕΙ ΚΑΒΑΛΑΣ, 2011��

​

• Επειδή ο φθηνότερος τρόπος μεταφοράς ΦΑ και πετρελαίου είναι μέχρι σήμερα ο θαλάσσιος (3

δολάρια ο τόνος ), η μεταφορά LNG και πετρελαίου προς Αλεξανδρούπολη, Αθήνα και Θεσσαλονίκη θα επιβαρύνει με ρύπανση τη κλειστή θάλασσα του Αιγαίου .

​

• Η οικονομικότερη λύση της μεταφοράς ενέργειας και καυσίμων προς τη κεντρική Ευρώπη με αγωγούς θα γίνει σε επόμενη φάση, αφού διευκρινιστούν το κόστος διέλευσης από τις χώρες που θα μετέχουν στο δίκτυο των αγωγών, το συνολικό κόστος μεταφοράς και η τιμή διάθεσης των καυσίμων

​

• Αν αναλογιστεί κανείς τις ποσότητες πετρελαίου που θα μεταφέρονται, τον αριθμό των δεξαμενόπλοιων, τις συνθήκες που επικρατούν στην Ελλάδα από άποψη σφάλειας και προστασίας του περιβάλλοντος, τότε μπορεί να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ένα μεγάλο ατύχημα ή μια διαρροή δεν είναι απίθανα να συμβούν και οι επιπτώσεις θα είναι τεράστιες σε πολλά επίπεδα

​

• Ο θαλάσσιος χώρος της Ελλάδας επιβαρύνθηκε στο διάστημα 1972 μέχρι 1992 με 89.700 τόνους πετρελαίου, ενώ τα περισσότερα ατυχήματα έχουν συμβεί στην ευρύτερη περιοχή της Κρήτης και του Κεντρικού Αιγαίου

​

• Η προβληματική εναρμόνιση του Ελληνικού Δικαίου και φορολογικού καθεστώτος των πετρελαιοειδών με το ΕυρωπαΪκό, οι συνεχείς αλλαγές και τροποποιήσεις των νόμων και του θεσμικού πλαισίου, η αναποτελεσματικότητα του κρατικού μηχανισμού, η έλλειψη επαφής και συνεργασίας μεταξύ των φορέων, η δημιουργία ομίλων με τεράστια οικονομική και υλικοτεχνική δύναμη και αθέμιτο ανταγωνισμό, οι υψηλοί ειδικοί φόροι κατανάλωσης (ΕΦΚ) και φόρου προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ), οι ανεπαρκείς χώροι αποθήκευσης, τα χρόνια προβλήματα της πειρατεία ς, λαθρεμπορίας και νοθείας στα καύσιμα, η ανεπάρκεια υποδομών σε εγκαταστάσεις εκμετάλλευσης ή ελέγχων από τελωνειακές και λιμενικές αρχές κ.ά. δημιουργούν συνθήκες υπέρ των εταιρειών και επιχειρήσεων, προβλήματα στο δημόσιο τομέα, αυξημένους κινδύνους ατυχημάτων , υποβάθμιση του περιβάλλοντος και ακριβά καύσιμα

​

​

​

​

​

​

Ποσοστά θνησιμότητας στις εξορύξεις

Οι 10 πιο επικίνδυνες εργασίες για το 2010

​

Αλιείς και συναφή 116 θάνατοι ανά 100.000

Εργάτες υλοτομίας 91 θάνατοι ανά 100.000

Πιλότοι και μηχανικοί πτήσης 71 θάνατοι ανά 100.000

Αγρότες και κτηνοτρόφοι 41 θάνατοι ανά 100.000

Εργαζόμενοι σε εξορύξεις 38 θάνατοι ανά 100.000

Εργαζόμενοι σε στέγες 32 θάνατοι ανά 100.000

Συλλέκτες απορριμμάτων και ανακυκλώσιμων υλικών 29 θάνατοι ανά 100.000

Οι οδηγοί / πωλητές και οδηγοί φορτηγών 21 θάνατοι ανά 100.000

Εργαζόμενοι σε επισκευή και εγκατάσταση βιομηχανικών μηχανημάτων 20 ανά 100.000

Αστυνομικοί και αξιωματικοί περιπολίας 19 ανά 100.000

​

• "The World Bank and the European Bank for Reconstruction and Development (EBRD), estimates that around $50bn of associated gas is flared each year." With approximately 140bn cubic metres (bcm) of natural gas flared in 2011,
• South Gas Company director general Ali Khudair said: "Basrah produces only around one billion cubic feet a day of associated gas and some 700 million cubic feet are being flared, which is wasting millions of dollars of the country’s resources ever day."

�Κύριες Αρμοδιότητες Τμήματος Περιβαλλοντικού και Χωρικού Σχεδιασμού της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία �

• Εξειδίκευση των κατευθυντήριων γραμμών περιβαλλοντικής και χωροταξικής πολιτικής
• Συντονισμός των ενεργειών για την παρακολούθηση και προστασία του περιβάλλοντος
• Περιβαλλοντική εκτίμηση και αξιολόγηση έργων και δραστηριοτήτων
• Έγκριση περιβαλλοντικών όρων έργων και δραστηριοτήτων

​

�Οι επιπτώσεις των θαλάσσιων εξορύξεων υδρογονανθράκων σε υγεία και περιβάλλον�

​

• Επιπτώσεις στο νερό και στα ιζήματα στη θάλασσα

​

• Επιπτώσεις στον ατμοσφαιρικό αέρα

​

• Επιπτώσεις σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης για τη δημόσια υγεία

​

http://www.wwf.gr/images/pdfs/ekthesi_saronikos.pdf

Η έκθεση του πληθυσμού σε αργό πετρέλαιο, φυσικό αέριο και σε υποπροϊόντα

• Η έκθεση είναι ανάλογη της απόστασης π.χ. Κάτοικοι παράκτιων θαλάσσιων περιοχών
• Η έκθεση του πληθυσμού είναι ανάλογη της συγκέντρωσης των ρύπων π.χ. Μετά από ατυχήματα η έκθεση είναι μεγαλύτερη από εκείνη των ερευνητικών ή αντλητικών γεωτρήσεων
• Η έκθεση εξαρτάται από τη φύση των ρύπων π.χ. ελαφρείς και βαρείς υδρογονάνθρακες, πτητικές ενώσεις, αρωματικοί υδρογονάνθρακες, μέταλλα, ραδιονευκλεϊδια, υδρόθειο κ.ά. �

�Οι οδοί έκθεσης σε υδρογονάνθρακες και υποπροϊόντα �

Με την εισπνοή Με την επαφή στο δέρμα Με τη τροφική αλυσίδα

Πτητικοί υδρογονάνθρακες και σωματίδια από τις περιοχές παραγωγής μεταφέρονται από τον

άνεμο και αποτελούν πηγή έκθεσης για τους γειτονικούς πληθυσμούς μέσω της εισπνοής

σωματιδίων του αέρα, την επαφή του δέρματος με τα σωματίδια, μέσω της κατάποσης

των σωματιδίων από μικρά παιδιά και τη ρύπανση υπόγειων υδροφορέων

Τα συμπτώματα της οξείας έκθεσης σε υδρογονάνθρακες

​

• Πονοκέφαλος, ζάλη, ναυτία, εμετός, ερεθισμοί σε μάτια και βλεννογόνους, αναπνευστικά προβλήματα (κυρίως δυσκολία αναπνοής και βήχα)

​

• Οι κλινικές εκδηλώσεις παρατηρούνται αμέσως έως λίγες ώρες μετά την έκθεση και είναι γενικά αναστρέψιμες

​

• Η σοβαρότητα και η διάρκεια των επιπτώσεων στην υγεία φαίνεται να είναι ανάλογη της έντασης και της έκτασης της έκθεσης

​

• Οι πιο σημαντικές κλινικές εκδηλώσεις παρατηρούνται σε εθελοντές και εργαζόμενους που βοήθησαν στον καθαρισμό πετρελαιοκηλίδας στη θάλασσα �

�Τα συμπτώματα της μακροχρόνιας έκθεσης σε υδρογονάνθρακες�

• Οι πρωτογενείς χρόνιες ή μεσοπρόθεσμες επιπτώσεις στην υγεία έχουν τεκμηριωθεί επδημιολογικά, εργαστηριακά και πειραματικά

​

• Οι υδρογονάνθρακες επιπλέον σχηματίζουν δευτερογενώς όζον, φορμαλδεΰδη και διάφορα φωτοχημικά οξειδωτικά

​

• Μερικές μελέτες σε βιοδείκτες μετά τη μακροχρόνια έκθεση σε υδρογονάνθρακες έδειξαν την παρουσία χημικών, βιολογικών, ενζυματικών και κυτταρικών ανωμαλιών, γονιδιακών εκτροπών και χρωμοσωματικών βλαβών σε βάθος πολλών γενεών

​

​

�Εξόρυξη υδρογονανθράκων και τροφική αλυσίδα�

Επικίνδυνοι αέριοι ρύποι από πτητιικούς υδρογονάνθρακες π.χ. βενζολίου, τολουολίου, αιθυλοβενζολίου και ξυλόλιου –BTEX, πτητικές οργανικές ενώσεις –VOC), οξείδια άνθρακα, αζώτου και θείου καθώς και αιωρούμενα σωματίδια αερο-μεταφέρονται σε κατοικημένες περιοχές, διεισδύουν σε κατοικίες και εισπνέονται από τους διαμένοντες

​

Η μεταφορά επιβλαβών ρύπων σε κατοικημένες περιοχές ή εκτάσεις αγροτικής παραγωγής οδηγούν στη συσσώρευση των ρύπων σε λαχανικά, φυτά και καρποφόρα δέντρα

​

Η έκθεση των κατοίκων σε υδρογονάνθρακες γίνεται άμεσα, αλλά και έμμεσα μέσω της τροφικής αλυσίδας

​

Με

​

τη

​

συνδρομή

​

τους

​

σχηματίζονται

​

,

​

δευτερογενώς

​

,

​

όζον

​

,

​

φορμαλδεΰδη

​

και

​

διάφορα

​

φωτοχημικά

​

οξειδωτικά

​

.

�ΟΖΟΝ�

• Οι περιοχές παραγωγής πετρελαίου και φυσικού αερίου μπορεί να έχουν υψηλά επίπεδα πτητικών οργανικών ενώσεων (VOCs) που συμβάλλουν στον επιβλαβή σχηματισμό όζοντος στην κατώτερη ατμόσφαιρα
• Οι VOCs εξατμίζονται απευθείας από το πετρέλαιο και το αέριο που εξάγεται, αποθηκεύεται ή μεταφέρεται στη περιοχή παραγωγής
• Οι δεξαμενές αποθήκευσης, αντλίες και συμπιεστές, βαλβίδες διαρροής και εξαρτήματα μπορεί να επιτρέψουν τη διαφυγή των πτητικών οργανικών ενώσεων στην ατμόσφαιρα
• Τα υψηλά επίπεδα VOCs έχουν μετρηθεί σε ορισμένες περιοχές παραγωγής πετρελαίου και αερίου, όπως το Eagle Ford στο Νότιο Τέξας.
• H ποσοτικοποίηση των εκπομπών VOCs και οι επιπτώσεις τους στην ποιότητα του αέρα συχνά περιπλέκεται από μεταβλητές ή / και άγνωστους παράγοντες

​

�Η επεξεργασία φυσικού αερίου και η υγεία κατοίκων�

• Η επεξεργασία φυσικού αερίου, σε σύγκριση με εκείνη του πετρελαίου, έχει λιγότερους κινδύνους ρύπανσης της ατμόσφαιρας, αλλά ορισμένες μονάδες, που επεξεργάζονται φυσικό αέριο και που περιέχει νευροτοξικό υδρόθειο, ενδέχεται να έχουν ειδικές ρυθμίσεις στις εγκαταστάσεις επεξεργασίας για εκπομπές ρύπων
• Οι εκπομπές των αέριων ρύπων μπορούν να μειωθούν με πολλά μέσα, συμπεριλαμβανομένων της βελτίωσης της αποτελεσματικότητας του κλιβάνου, της ανίχνευσης και ελέγχου διαρροών, της ανακύκλωσης αερίων, της μείωσης της καύσης και του αερισμού, των πλυντηρίων και των καταλυτικών αντιδραστήρων
• Για τις κοινότητες που διαμένουν κοντά σε εγκαταστάσεις αποθήκευσης και επεξεργασίας υδρογονανθράκων, ο περιορισμός εκπομπών ρύπων αποτελεί σημαντικό στοιχείο για τον μετριασμό των επιπτώσεων της παραγωγής και επεξεργασίας του φυσικού αερίου και του πετρελαίου στην τοπική υγεία

�Ο δείκτης ποιότητας του αέρα δεν είναι ασφαλής και υγιεινός για ευαίσθητους πληθυσμούς�

• Η εφαρμογή προτύπων ποιότητας του αέρα για όζον, σωματίδια και άλλους πτητικούς ρύπους όπως βενζόλιο, φορμαλδεΰδη και υδρόθειο ενώσεις που έχουν εντοπισθεί σε έρευνες ότι υπερβαίνουν τα επίπεδα κινδύνου που σχετίζονται με την υγεία βελτιώνει την ατμοσφαιρική ρύπανση, αλλά εξακολουθεί να παρουσιάζει σοβαρό κίνδυνο για την υγεία στις αστικές περιοχές, σε έγκυες γυναίκες, παιδιά , υπερήλικες και ασθενείς
• Παράδειγμα: 14 εκατομμύρια άνθρωποι σε 60 αστικές περιοχές των ΗΠΑ έχουν περισσότερους από 1 σε 10.000 κινδύνους κατά τη διάρκεια ζωής τους να αναπτύξουν καρκίνο από την ατμοσφαιρική ρύπανση, δηλαδή δέκα φορές υψηλότερο κίνδυνο από τον συνολικό πληθυσμό των ΗΠΑ (EPA)
• Το πρόβλημα: Με την πάροδο του χρόνου, τους νέους κανονισμούς και τις τεχνολογίες για τη βελτίωση της ποιότητας των ατμοσφαιρικών ρύπων στις ΗΠΑ προκύπτει ότι οι πρόσθετες μειώσεις εκπομπών παρουσιάζουν αυξημένο κόστος σε σχέση με το μέγεθος της μείωσης

���Οι συγκεντρώσεις αέριων πτητικών ενώσεων κοντά στην παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου σχετίζονται με τις επιπτώσεις στην υγεία : Διερευνητική μελέτη�Gregg P Macey, Ruth Breech, Mark Chernaik, Caroline Cox, Denny Larson, Deb Thomas, and David O Carpenter. Air concentrations of volatile compounds near oil and gas production: a community-based exploratory study. Environ Health. 2014; 13: 82. doi: [10.1186/1476-069X-13-82]���

• Οι γεωτρήσεις, η υδραυλική θραύση και άλλες τεχνολογίες έρευνας και γεωτρήσεων επιτρέπουν την αύξηση της παραγωγής πετρελαίου και φυσικού αερίου, αλλά έχουν και επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον
• Η ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα κοντά σε περιοχές γεωτρήσεων ή επεξεργασίας προϊόντων φυσικού αερίου και αργού πετρελαίου αποτελεί θέμα για την ανθρώπινη υγεία για πέντε λόγους:
• οι απειλές για την ποιότητα των υδάτων
• οι απειλές για την ποιότητα του αέρα
• τα περιορισμένα κρατικά δίκτυα παρακολούθησης της ποιότητας του αέρα
• η σημαντική μεταβλητότητα των εκπομπών και των συγκεντρώσεων στον ατμοσφαιρικό αέρα και
• η περιορισμένη έρευνα συσχέτισης ποιότητας του αέρα και των σημαντικών επιπτώσεων στην υγεία των κατοίκων

Τα συμπτώματα της έκθεσης σε υδρογονάνθρακες

Οξεία έκθεση

​

• Πονοκέφαλοι, ζάλη, ναυτία, έμετος, ερεθισμοί σε μάτια και βλεννογόνους, αναπνευστικά προβλήματα (κυρίως δυσκολία αναπνοής και βήχα)
• Οι κλινικές εκδηλώσεις παρατηρούνται αμέσως έως λίγες ώρες μετά την έκθεση και είναι γενικά αναστρέψιμες
• Η σοβαρότητα και η διάρκεια των επιπτώσεων στην υγεία φαίνεται να είναι ανάλογη της έντασης και της έκτασης της έκθεσης
• Οι πιο σημαντικές κλινικές εκδηλώσεις παρατηρούνται σε εθελοντές και εργαζόμενους που βοήθησαν στον καθαρισμό πετρελαιοκηλίδας στη θάλασσα �

�Τα συμπτώματα της έκθεσης σε υδρογονάνθρακες�

Μακροπρόθεσμη έκθεση

​

• Οι χρόνιες ή μεσοπρόθεσμες επιπτώσεις στην υγεία δεν έχουν επαρκώς προσδιοριστεί
• Μερικές μελέτες σε βιοδείκτες ανθρώπων που εκτέθηκαν μακροχρόνια σε υδρογονάνθρακες έδειξαν την παρουσία ενζυματικών και κυτταρικών ανωμαλιών ή χρωμοσωμικών μεταλλάξεων
• Δεν υπάρχουν μελέτες για μακροπρόθεσμες επιπτώσεις σε πληθυσμούς που εκτέθηκαν από ένα συγκεκριμένο ναυάγιο

​

�Εξόρυξη υδρογονανθράκων και τροφική αλυσίδα�

Πτητικοί υδρογονάνθρακες και σωματίδια από τις περιοχές παραγωγής μεταφέρονται από τον άνεμο και αποτελούν πηγή έκθεσης για τους γειτονικούς πληθυσμούς μέσω της εισπνοής σωματιδίων του αέρα, την επαφή του δέρματος με τα σωματίδια, μέσω της κατάποσης των σωματιδίων από μικρά παιδιά, την υπόγεια μετανάστευση

​

Παράδειγμα

​

Επικίνδυνοι αέριοι ρύποι από πτητικές ουσίες αργού πετρελαίου (π.χ., βενζολίου, τολουολίου, αιθυλοβενζολίου και ξυλόλιου –BTEX, πτητικές οργανικές ενώσεις –VOC) που έχουν μεταναστεύσει σε κατοικημένες περιοχές μπορούν να διεισδύσουν στα σπίτια και να εισπνευσθούν από τους διαμένοντες. Αυτή η μετανάστευση ρύπων σε κατοικημένες περιοχές ή εκτάσεις αγροτικής παραγωγής οδηγούν συσσώρευση ρύπων στα λαχανικά, φυτά και καρποφόρα δέντρα.

​

Η έκθεση των κατοίκων σε υδρογονάνθρακες γίνεται άμεσα, αλλά και έμμεσα μέσω της τροφικής αλυσίδας

​

�ΟΖΟΝ�

• Οι περιοχές παραγωγής πετρελαίου και φυσικού αερίου μπορεί να έχουν υψηλά επίπεδα πτητικών οργανικών ενώσεων (VOCs) που συμβάλλουν στον επιβλαβή σχηματισμό όζοντος στην κατώτερη ατμόσφαιρα
• Οι VOCs εξατμίζονται απευθείας από το πετρέλαιο και το αέριο που εξάγεται, αποθηκεύεται ή μεταφέρεται στη περιοχή παραγωγής
• Οι δεξαμενές αποθήκευσης, αντλίες και συμπιεστές, βαλβίδες διαρροής και εξαρτήματα μπορεί να επιτρέψουν τη διαφυγή των πτητικών οργανικών ενώσεων στην ατμόσφαιρα
• Τα υψηλά επίπεδα VOCs έχουν μετρηθεί σε ορισμένες περιοχές παραγωγής πετρελαίου και αερίου, όπως το Eagle Ford στο Νότιο Τέξας.
• H ποσοτικοποίηση των εκπομπών VOCs και οι επιπτώσεις τους στην ποιότητα του αέρα συχνά περιπλέκεται από μεταβλητές ή / και άγνωστους παράγοντεw.

​

�Η επεξεργασία φυσικού αερίου και η υγεία κατοίκων�

• Η επεξεργασία φυσικού αερίου, σε σύγκριση με εκείνη του πετρελαίου, έχει λιγότερους κινδύνους ρύπανσης της ατμόσφαιρας, αλλά ορισμένες μονάδες, που επεξεργάζονται φυσικό αέριο και που περιέχει νευροτοξικό υδρόθειο, ενδέχεται να έχουν ειδικές ρυθμίσεις στις εγκαταστάσεις επεξεργασίας για εκπομπές ρύπων
• Οι εκπομπές των αέριων ρύπων μπορούν να μειωθούν με πολλά μέσα, συμπεριλαμβανομένων της βελτίωσης της αποτελεσματικότητας του κλιβάνου, της ανίχνευσης και ελέγχου διαρροών, της ανακύκλωσης αερίων, της μείωσης της καύσης και του αερισμού, των πλυντηρίων και των καταλυτικών αντιδραστήρων
• Για τις κοινότητες που διαμένουν κοντά σε εγκαταστάσεις αποθήκευσης και επεξεργασίας υδρογονανθράκων, ο περιορισμός εκπομπών ρύπων αποτελεί σημαντικό στοιχείο για τον μετριασμό των επιπτώσεων της παραγωγής και επεξεργασίας του φυσικού αερίου και του πετρελαίου στην τοπική υγεία

�Ο δείκτης ποιότητας του αέρα δεν είναι ασφαλής και υγιεινός για ευαίσθητους πληθυσμούς�

• Η εφαρμογή προτύπων ποιότητας του αέρα για όζον, σωματίδια και άλλους πτητικούς ρύπους όπως βενζόλιο, φορμαλδεΰδη και υδρόθειο ενώσεις που έχουν εντοπισθεί σε έρευνες ότι υπερβαίνουν τα επίπεδα κινδύνου που σχετίζονται με την υγεία βελτιώνει την ατμοσφαιρική ρύπανση, αλλά εξακολουθεί να παρουσιάζει σοβαρό κίνδυνο για την υγεία στις αστικές περιοχές, σε έγκυες γυναίκες, παιδιά , υπερήλικες και ασθενείς
• Παράδειγμα: 14 εκατομμύρια άνθρωποι σε 60 αστικές περιοχές των ΗΠΑ έχουν περισσότερους από 1 σε 10.000 κινδύνους κατά τη διάρκεια ζωής τους να αναπτύξουν καρκίνο από την ατμοσφαιρική ρύπανση, δηλαδή δέκα φορές υψηλότερο κίνδυνο από τον συνολικό πληθυσμό των ΗΠΑ (EPA)
• Το πρόβλημα: Με την πάροδο του χρόνου, τους νέους κανονισμούς και τις τεχνολογίες για τη βελτίωση της ποιότητας των ατμοσφαιρικών ρύπων στις ΗΠΑ προκύπτει ότι οι πρόσθετες μειώσεις εκπομπών παρουσιάζουν αυξημένο κόστος σε σχέση με το μέγεθος της μείωσης

Υπάρχει ρύπανση και από τα απόβλητα των γεωτρήσεων

• Τα απόβλητα των γεωτρήσεων περιλαμβάνουν υγρά γεωτρήσεων όπως παραφίνες, γλυκερίνη, τα απόβλητα των αποκομμάτων και νερό

• Τα απόβλητα γεωτρήσεων είναι περίπου 2 βαρέλια ανά πόδι (bbl / ft), με μέγιστο βάθος γεωτρήσεων τα 10.000 πόδια

​

• Κατά την άντληση του πετρελαίου, χρησιμοποιείται νερό για εξώθηση πετρελαίου σε αναλογία 10 βαρέλια νερό για κάθε βαρέλι πετρέλαιο

​

• Στη φάση εισόδου νερού μπορεί να εξέλθουν φυσικό αέριο, υδρόθειο, και ελαφρείς πτητικοί υδρογονάνθρακες. Διάφορες τεχνολογίες επιτρέπουν τη κατακράτηση και επεξεργασία τους

​

• Η χρήση στερεών αποβλήτων στην οδοποιϊα μπορεί να απαιτήσει προηγούμενη χημική επεξεργασία δεξαμενών στο πυθμένα για την εξουδετέρωση βαρέων μετάλλων

​

Ερωτήματα

• Θα επηρεάσουν οι θαλάσσιες γεωτρήσεις και εκμεταλλεύσεις των υδρογονανθράκων τα υπόγεια ύδατα της Κρήτης;
• Υπάρχει μελέτη επιπτώσεων των βροχοπτώσεων στη Κρήτη με ίχνη πτητικών υδρογονανθράκων από τις περιοχές εκμετάλλευσης και που θα μεταφέρονται με νέφη και νοτιοδυτικούς ανέμους στα εδάφη και στον υδροφόρο ορίζοντα της Κρήτης;
• Ποιά είναι η προβλεπόμενη παρακολούθηση, τα υφιστάμενα όρια συγκέντρωσης υδρογονανθράκων στο νερό βροχής και τα ανώτατα επιτρεπτά όρια για επιπτώσεις στην υγεία;

​

Ερωτήματα

• Ποιές θα είναι οι τεχνικές θραύσης και πως θα διασφαλίζουν τη μη διαφυγή υδρογονανθράκων σε γεωτρήσεις έρευνας και εκμετάλλευσης σε περιοχές αυξημένης σεισμικότητας;

​

Ερωτήματα

• Ποιά είναι τα επίπεδα ανιχνεύσιμων αρωματικών υδρογονανθράκων μέχρι το 2018 σε δείγματα θαλάσσιου νερού, ιζημάτων και ιχθυοπληθυσμών στις περιοχές εκμετάλλευσης;
• Με ποιό πρόγραμμα θα ελέγχονται οι συγκεντρώσεις υδρογονανθράκων στο νερό της θάλασσας, σε ιζήματα και θαλάσσιους οργανισμούς;
• Ποιοί, που και πόσο τακτικά θα ελέγχουν τους, από το νόμο καθοριζόμενους για έλεγχο, έξι σημαντικούς αέριους ρύπους δηλ. μονοξείδιο του άνθρακα (CO), οξείδια του αζώτου (NOx), οξείδια του θείου SOx), όζον(O3), σωματίδια (PM) και μόλυβδος (Pb), που θα παράγονται άμεσα ή έμμεσα από τη καύση ορυκτών καυσίμων ή την επεξεργασία σε άλλες βιομηχανικές εγκαταστάσεις υγροποίησης φυσικού αερίου, φόρτωσης ή μεταφοράς πετρελαίου και παραγώγων;

Ερωτήματα

• Έχει το ΥΠΕΚΑ ορίσει τα πρότυπα ποιότητας του ατμοσφαιρικού αέρα και τη χρήση τεχνολογίας μείωσης της ρύπανσης;
• Έχει το υπουργείο Υγείας μελέτη εκτίμησης επιπτώσεων στην υγεία με βάση τις τρέχουσες επιστημονικές πληροφορίες σχετικά με τις επιπτώσεις στην υγεία;
• Υπάρχουν σχέδια για τις ειδικές πηγές εξόρυξης στη νοτιοδυτική Κρήτη, που θα υποχρεώνουν τις εταιρείες να συμμορφώνονται στα πρότυπα ποιότητας του αέρα, όπως έχουν ορισθεί από το ΥΠΕΚΑ;
• Υπάρχουν κρατικοί κανόνες που να μπορούν να ελέγχουν τις εκπομπές ρύπων στις περιοχές εξόρυξης, βιομηχανικές εγκαταστάσεις, συμπεριλαμβανομένων των εγκαταστάσεων ραφιναρίσματος, αποθήκευσης, μεταφοράς και εμπορίας προϊόντων φυσικού αερίου και πετρελαίου;
• Με ποιούς κανονισμούς θα επιλύονται οι διαφορές μεταξύ εταιρειών και κράτους στην απαίτηση του δεύτερου από τις εταιρείες να εγκαταστήσουν νέο εξοπλισμό ή να υιοθετήσουν νέες διαδικασίες για τη διασφάλιση της συμμόρφωσης, όταν οι εταιρείες θα επικαλούνται στα δικαστήρια ότι οι απαιτήσεις είναι υπερβολικά επαχθείς και σημαντικά αυξάνουν το κόστος, επιχείρημα που ανταγωνίζεται τις ανάγκες του περιβάλλοντος ή της δημόσιας υγείας;
• Τα μέρη της συμφωνίας αναγνωρίζουν πρωτόδικα τα εθνικά δικαστήρια, αλλά οι πολυεθνικές εξόρυξης έχουν δίκτυο προτύπων διεθνούς νομικής προστασίας στα δευτεροβάθμια δικαστήρια που έχουν ιδρύσει και οι όποιες διαφορές θα επιλύονται δευτεροβάθμια απαλλακτικά για τις εταιρείες

Ερωτήματα

• Ποιά είναι η εξέλιξη του ιχθυοπληθυσμού στις περιοχές εξόρυξης και ποιά είναι η τροφική, ανοσολογική, αναπτυξιακή και αναπαραγωγική επάρκεια και ικανότητα;
• Ποιες είναι οι τρέχουσες συγκεντρώσεις υδρογονανθράκων σε ιχθυαλιεύματα και προϊόντα που αλιεύονται στις περιοχές νότια και δυτικά της Κρήτης και ποιά είναι τα ανώτερα επιτρεπτά όρια;
• Ποιά είναι τα μέτρα διαχείρισης των αποβλήτων και ουσιών που θα εκπέμπονται από τη καύση υδρογονανθράκων, από τυχαίες διαρροές ή βιομηχανικές δραστηριότητες εξόρυξης και εκμετάλλευσης;

​

Διαπιστώσεις

• Η συνεργασία πολυεθνικών εταιρειών, κυβερνήσεων ΗΠΑ, Γερμανίας, Γαλλίας, Ιταλίας, Ισπανίας, Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ, Αιγύπτου με lobbies Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ (triangle energy project - 2012) γίνεται για να μειωθεί η Ρωσική ενεργειακή εξάρτηση της Ευρώπης και γιατί οι χώρες ΗΠΑ και Καναδάς έχουν εξαντλήσει τα ενεργειακά τους κοιτάσματα, παράγουν μόνο βαριά και ακριβά καύσιμα και έχουν σοβαρές επιπτώσεις μέσα στις χώρες τους από την μέχρι τώρα υπέρμετρη εκμετάλλευση των κοιτασμάτων και τη ρύπανση που έχουν προκαλέσει

​

• Η προοπτική εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων στη Μεσόγειο συνδέεται με την καταστροφή της Λιβύης, το πόλεμο στη Συρία, την οικονομική κρίση και πτώχευση της Ελλάδας, τη κρίση σε Κύπρο, Τουρκία, την επιδείνωση των σχέσεων της Ελλάδας με όλους τους γείτονες, τη διείσδυση στην οικονομία της Ευρώπης των Αραβικών πετρελεαιοπαραγωγικώνκρατών σε βάρος του Ιράν και της Ρωσίας, τη παραχώρηση νέων αμερικανονατοϊκών στρατιωτικών βάσεων σε όλες τις χώρες που θα αποτελέσουν τον ενεργειακό δρόμο από ανατολική Μεσόγειο προς την Ευρώπη

​

• Εργολάβοι τα τελευταία χρόνια για να υλοποιήσουν τα προγράμματα των πολυεθνικών έχουν διαπράξει τα ίδια λάθη που έγιναν και σε εμπόλεμες καταστάσεις στο κοντινό παρελθόν, όταν ολόκληρες κυβερνήσεις συνεργάζονταν με τα στρατεύματα κατοχής. Κατάφεραν τη πώληση αεροδρομίων, τραίνων, λιμανιών, υποδομές τουρισμού και επικοινωνιών, φυγάδευσαν νέους επιστήμονες και επέτρεψαν την είσοδο και εγκατάσταση μεταναστών σε άθλιες συνθήκες

​

Η εκμετάλλευση υδρογονανθράκων γίνεται για τη κλιματική αλλαγή ή τις βιομηχανίες;

• Όσοι από τους εκλεκτούς πολιτικούς ηγέτες μας αυτή την εποχή των μνημονίων και της κλιματικής αλλαγής αποκρύπτουν τα συμφέροντα των lobbies ορυκτών καυσίμων, που στηρίζουν και στηρίζονται στα στρατιωτικά εξοπλιστικά και βιομηχανικά συγκροτήματα, στην αυτοκινητοβιομηχανία, τις μεταφορές, τις τηλεπικοινωνίες, τις βιομηχανίες τροφίμων, φαρμάκων, φυτοφαρμάκων, τις ασφαλιστικές εταιρείες και τράπεζες, δεν λένε κουβέντα για τους πραγματικούς λόγους διατήρησης του μοντέλου ενέργειας που στηρίζεται στα ορυκτά καύσιμα, παραπλανούν το λαό με τις εξαγγελίες τους για εναλλακτικούς τρόπους ενέργειας και γίνονται επικίνδυνοι

​

• Ειδικά το ενεργειακό μοντέλο στην Ελλάδα που στηρίζεται στη παραγωγή ενέργειας από λιγνίτη έφερε την Ελλάδα στη 1^η θέση των χωρών της ΕΕ με τη μεγαλύτερη εξάρτηση σε πετρέλαιο. Η εμμονή σε νέες εκμεταλλεύσεις υδρογονανθράκων αυξάνει τη διαφορά από άλλες Ευρωπαϊκές χώρες που έχουν κάνει στροφή σε εναλλακτικές μορφές ενέργειας και υποδηλώνει την υποκρισία των πολιτικών ηγετών στις διεθνείς δεσμεύσεις για τα μέτρα προσαρμογής στη κλιματική αλλαγή

​

• Οι συνέπειες της απομάκρυνσης της πολιτικής της Ελλάδας από το περιορισμό κατανάλωσης ορυκτών καυσίμων έχει ήδη εκτιμηθεί σε μελέτη της Τράπεζας της Ελλάδας το 2012 και κοστολογήθηκε σε 650 δις ευρώ, ποσό που θα κληθεί να πληρώσει ο εναπομείναν ενεργός πληθυσμός της χώρας μέχρι το 2100 και που φυσικά υπερβαίνει τα υπολογιζόμενα μονοψήφιου αριθμού δις ευρώ - οφέλη του Ελληνικού Δημοσίου από την εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων για τα 25 επόμενα χρόνια. Εννοείται ότι δεν έχουν υπολογιστεί τα κόστη ατυχημάτων και ρύπανσης

​

Η εξόρυξη υδρογονανθράκων και η αγροτική παραγωγή της Κρήτης

• Η συμφωνία εξόρυξης υδρογοναθράκων θα αποτελειώσει την αγροτική παραγωγή της Κρήτης, όσο δεν την έχουν ζημιώσει τα φτηνά και εισαγόμενα ξένα προϊόντα

• Θα καταστρέψει κάθε όμορφη γωνιά της Κρήτης στη προσπάθεια να βρεθεί φτηνή και άφθονη πηγή ενέργειας για τις ανάγκες της βιομηχανίας της Ευρώπης και της απεξάρτησης της από το Ρωσικό φυσικό αέριο

​

Το περιβαλλοντικό αποτύπωμα της ExxonMobil

• Το περιβαλλοντικό αποτύπωμα της ExxonMobil αποτέλεσε στόχο των επικριτών από οργανισμούς, όπως Greenpeace, οργανώσεων εργαζομένων και για την υπερθέρμανση του πλανήτη
• Το Ινστιτούτο Πολιτικής Οικονομικής Έρευνας κατατάσσει την ExxonMobil στην έκτη θέση μεταξύ των εταιρειών που εκπέμπουν ατμοσφαιρικούς ρύπους στις Ηνωμένες Πολιτείες.
• Η κατάταξη βασίζεται στην ποσότητα (15,5 εκατομμύρια λίμπρες το 2005) και την τοξικότητα των εκπομπών.
• Το 2005, η ExxonMobil είχε διαθέσει λιγότερο από το 1% των κερδών της για έρευνα εναλλακτικών μορφών ενέργειας, πολύ μικρότερο ποσό από άλλες κορυφαίες εταιρείες πετρελαίου
• Το 2014, η ExxonMobil αναγνώρισε δημοσίως τον κίνδυνο κλιματικής αλλαγής, αλλά υποστηρίζει ασθενικά το φόρο για το παραγόμενο διοξείδιο άνθρακα
• Μεταξύ 1998 και 2005 έχει χρηματοδοτήσει δεκάδες οργανώσεις που αμφισβητούν τον αντίκτυπο της υπερθέρμανσης του πλανήτη και χρησιμοποίησε τακτικές παραπληροφόρησης παρόμοιες με εκείνες που χρησιμοποιεί η καπνοβιομηχανία στην άρνηση της σύνδεσης του καρκίνουτου πνεύμονα με το κάπνισμα,
• Χρησιμοποίησε πολλές από τις δικές της οργανώσεις και προσωπικό για να καλύψει την επιστημονική κατανόηση της κλιματικής αλλαγής και να καθυστερήσει τις κοινητοποιήσεις για το θέμα

���ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΓΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΞΟΡΥΞΗ ΥΔΡΟΓΟΝΑΝΘΡΑΚΩΝ ΣΤΗ ΠΕΡΙΟΧΗ ALBERTA ΚΑΝΑΔΑ �Raine JC, Turcotte D, Romanowski L, Parrott JL.Oil sands tailings pond sediment toxicity to early life stages of northern pike (Esox lucius).Sci Total Environ. 2018 May 15;624:567-575. doi: 10.1016/j.scitotenv.2017.12.163. Epub 2017 Dec 19��

• Σημαντικές αναπτυξιακές αλλαγές σε διάφορα είδη ψαριών και στα ιχθυαποθέματα λούτσου, σολωμού και πέστροφας από επιδράσεις μειγμάτων PAH, αλκυλιωμένων PAHs και βαρέων μετάλλων

• Οι διαπιστωθείσες αναπτυξιακές ανωμαλίες και η μειωμένη ανάπτυξη και επιβίωση ήταν ανάλογες της αύξησης της συγκέντρωσης υδρογονανθράκων σε ιζήματα από περιοχές εξόρυξης

​

• Αύξηση κινδύνου σεισμών σε περιοχές εξόρυξης

​

Το πρόσφατο δικαστικό αποτύπωμα της ExxonMobil

• To 2015 η ExxonMobil κατηγορήθηκε ότι παραβίασε τον ομοσπονδιακό Νόμο περί Καθαρών Υδάτων και τους κρατικούς περιβαλλοντικούς νόμους πληρώνοντας $ 5,07 εκατομμύρια, εκ των οποίων τα 4,19 εκατομμύρια δολάρια ήταν για αστικές κυρώσεις. Η ExxonMobil δεν αναγνώρισε την ευθύνη
• Από το Μάρτιο 2016, οι γενικοί εισαγγελείς της Νέας Υόρκης, της Καλιφόρνια, της Μασαχουσέτης και των Παρθένων Νήσων διερευνούν, με τη συνεργασία 17 Πολιτειών των ΗΠΑ, εάν η ExxonMobil παραπλάνησε τους καταναλωτές ή τους επενδυτές σχετικά με τους κινδύνους της αλλαγής του κλίματος. Η Exxon δήλωσε ότι οι έρευνες ήταν «πολιτικά παρακινημένες
• Τον Οκτώβριο του 2018, η ExxonMobil κατηγορήθηκε μετά πό έρευνα 3 χρόνων από τη Πολιτεία της Νέας Υόρκης, ότι η εταιρεία εξαπάτησε τους μετόχους μειώνοντας τους κινδύνους της κλιματικής αλλαγής για τις επιχειρήσεις της

Τα κενά στη Περιβαλλοντική Μελέτη�

• Ο αντιπεριφερειάρχης Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Ενέργειας Νίκος Καλογερής στις 8 Οκτωβρίου 2018 εισηγήθηκε στο Περιφερειακό Συμβούλιο τη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων στις θαλάσσιες περιοχές δυτικά και νοτιοδυτικά του νησιού
• Απουσίαζαν εκτιμήσεις των επιπτώσεων των προτεινόμενων σχεδίων εξόρυξης στους κατοίκους των περιοχών, στην αλιεία, άγρια πανίδα και στην ευρύτερη περιοχή
• Επιχειρήθηκε να υποβαθμιστεί το πρόβλημα των επιπτώσεων, να περιθωριοποιηθούν οι αντιδράσεις και να δοθεί θετική γνωμοδότηση, με κάποιους όρους - π.χ. «ευρωπαϊκά πρότυπα» - στάχτη στα μάτια
• Αρνητική γνώμη έχει εκφράσει το Δημοτικό Συμβούλιο Πλατανιά Χανίων (που θα πληγεί περισσότερο σε περίπτωση ατυχήματος), το Γεωδυναμικό Ινστιτούτο του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, το Πολυτεχνείο Κρήτης θεωρώντας ότι η Μελέτη παρουσιάζει μεγάλες ελλείψεις σε ότι αφορά τη σεισμικότητα της περιοχής

�Βιολογικοί κίνδυνοι υγείας και ρύπανση περιβάλλοντος από θαλάσσια εξόρυξη υδρογονανθράκων�Public Health Issues Related to Gas and Oil Hydrocarbon Exploration and Production �Institute National de Sante Publique – Canada. 2005

• Βενζόλιο, τολουόλιο, αιθυλοβενζόλιο, ξυλόλια, βαρέα μέταλλα ή ραδιενεργές εκπομπές ραδονίου (222Rn) απορρίπτονται με τη λάσπη εξόρυξης από πλατφόρμες ή με λιπαντικά που χρησιμοποιούνται κατά τις γεωτρήσεις είτε διαφεύγουν από διαρροές υδρογονανθράκων σε αγωγούς ή πλοία μεταφοράς στις περιοχές εξόρυξης
• Η λάσπη εξόρυξης μπορεί να ρυπάνει τα ιζήματα στις περιοχές των γεωτρήσεων ή να διασκορπιστεί σε μεγάλες αποστάσεις από τα θαλάσσια ρεύματα
• Η ρύπανση της πανίδας στο βυθό της θάλασσας ή του θαλάσσιου νερού μεταφέρεται στη τροφική αλυσίδα και στους ανθρώπους που θα καταναλώσουν θαλάσσιους οργανισμούς με ρύπους

Εκτίμηση κινδύνου από την εξόρυξη υδρογονανθράκων στη Κρήτη

• Για την εκτίμηση του κινδύνου απαιτείται ο προσδιορισμός των συγκεντρώσεων των ρύπων στο έδαφος και τα ιζήματα στο περιβάλλον έρευνας και παραγωγής

​

• Για τη συνολική εκτίμηση των επιπτώσεων στην υγεία στους κατοίκους της Κρήτης απαιτείται η τεκμηρίωση της ρύπανσης σε τοπικό ή περιφερειακό επίπεδο, σύμφωνα με τη προγραμματισμένη έρευνα και παραγωγή υδρογονανθράκων νοτιοδυτικά της Κρήτης καθώς και πλήρης κατάλογος με τα είδη και τις ποσότητες των χημικών ουσιών που προβλέπεται να χρησιμοποιηθούν κατά τις εξορύξεις

​

• Αφού κανείς δεν γνωρίζει το πρόγραμμα εργασιών και τις χημικές ουσίες που θα χρησιμοποιηθούν και η απόφαση έγκρισης μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων της Περιφέρειας Κρήτης δεν αναφέρεται στους κινδύνους για την υγεία των κατοίκων της Κρήτης, υπάρχει πλήρης άγνοια για τις επιπτώσεις στην υγεία από τις εξορύξεις υδρογονανθράκων

Ποσοτική εκτίμηση κινδύνου για την υγεία από την εξόρυξη υδρογονανθράκων στη Κρήτη

• Η ποσοτική εκτίμηση κινδύνου απαιτεί τη χρήση δεδομένων που περιγράφουν τις συγκεντρώσεις των ρύπων στις περιοχές όπου ζει ο πληθυσμός της Κρήτης

​

• Τα δεδομένα λαμβάνονται σε ιζήματα, στο θαλάσσιο νερό, στον αέρα, στους θαλάσσιους οργανισμούς και στους κατοίκους που εκτίθενται σε αέριους ρύπους ή καταναλώνουν αλιεύματα από τις περιοχές εξόρυξης

Οι επικίνδυνοι ρύποι κατά την εξόρυξη και προώθηση υδρογονανθράκων

• Οι κύριοι ρύποι που εκπέμπονται κατά την έρευνα και παραγωγή υδρογονανθράκων είναι τα λεπτά σωματίδια με μέση διάμετρος <2,5 μm, τα οξείδια του αζώτου (NOΧ), οξείδια του θείου (SOΧ) και πτητικές οργανικές ενώσεις όπως βενζόλιο, τολουόλιο, ξυλόλια, αιθυλοβενζόλιο και αλδεΰδες
• Κατά τη καύση αερίων κατά την άντληση και προώθηση-συμπίεση υδρογονανθράκων εκπέμπονται NOx, PM 2.5 και πτητικές οργανικές ενώσεις
• Η κυκλοφορία φορτηγών πλοίων σχετίζεται με εκπομπές NOx, SOx, PM 2 και εκπομπές πτητικών οργανικών ενώσεων
• Οι εκπομπές ρύπων είναι ανάλογες του τύπου εξαγωγής (πετρέλαιο ή αέριο, μονή ή πολλαπλή εξόρυξη), αλλά δεν υπάρχουν πληροφορίες σχετικά με αυτό το θέμα
• Η έρευνα και εξόρυξη υδρογονανθράκων σε μεγάλα βάθη είναι μη συμβατική και θα εκπέμπει περισσότερους ρύπους, δεδομένης της χρήσης και της απόρριψης μεγαλύτερων ποσοτήτων νερού και της διάνοιξης φρεατίων σε βάθη με αυξημένες πιέσεις και τεχνολογικές δυσκολίες κατά τη διάνοιξη τους
• Η έκθεση του πληθυσμού κατά την έρευνα και παραγωγή υδρογονανθράκων ποικίλλει ανάλογα με την απόσταση μεταξύ του πληθυσμού και των περιοχών εξόρυξης, την ένταση δραστηριοτήτων και τις ειδικές συνθήκες (π.χ. σεισμικότητα, βάθος, θαλάσσια ρεύματα κ.ά.). Κοντά στις περιοχές έρευνας και εξόρυξης τα επίπεδα βενζολίου, φορμαλδεΰδης και υδρόθειου συχνά υπερβαίνουν τις τιμές αναφοράς�Τα επίπεδα βενζολίου, φορμαλδεΰδης, υδρόθειου, μικροσωματιδίων και ραδιενεργών στοιχείων που παράγονται στις περιοχές έρευνας και εξόρυξης υδρογονανθράκων, συχνά υπερβαίνουν τις τιμές αναφοράς, αερομεταφέρονται στους κατοίκους ή περνούν στη τροφική αλυσίδα και συνδέονται με καρδιοαναπνευστικές επιδράσεις ή καρκίνους. Μελέτη συσχετίζει την εγγύτητα των φρεατίων γεώτρησης υδρογονανθράκων με τις συγγενείς καρδιακές ανωμαλίες
• Δεν υπάρχει καμία μελέτη σε επίπεδο περιφέρειας Κρήτης, ούτε καν πληροφορίες σχετικά με τα επίπεδα έκθεσης των κατοίκων σε NOx, SOx, Όζον, ΑΣ 2,5 και πτητικών οργανικών ενώσεων είτε από την ατμοσφαιρική ρύπανση σε αστικά κέντρα της Κρήτης είτε πριν τις γεωτρήσεις σε παράκτιους πληθυσμούς, ούτε και αν προβλέπεται η παρακολούθηση της έκθεσης πληθυσμού σε τέτοιους ρύπους κατά τη διάρκεια ή μετά τις δραστηριότητες εξόρυξης

​

Οι έκτακτοι κίνδυνοι κατά την εξόρυξη υδρογονανθράκων

• Τα ατυχήματα στις εξορύξεις υδρογονανθράκων οφείλονται στην ανεπάρκεια των μέσων ασφάλειας, στην αναποτελεσματική�διαχείριση κινδύνων, στην ανεπαρκή κατάρτιση των εργαζομένων, τη κακή συντήρηση του εξοπλισμού και την ανεπαρκή παρακολούθηση�από τους οργανισμούς που είναι υπεύθυνοι για τη τήρηση των κανονισμών
• Οι εκρήξεις, πυρκαγιές, διαρροές υδρογονανθράκων έχουν έκτακτες, οξείες και σοβαρές επιπτώσεις σε εργαζόμενους και κατοίκους παράκτιων περιοχών
• Εκτός από τους θανάτους κατά τη διάρκεια πυρκαγιών και εκρήξεων, ο γειτονικός στο ατύχημα πληθυσμός θα εκτεθεί σε εκπομπές από τοξικά προϊόντα όχι μόνο από τους υδρογονάνθρακες, βενζόλιο, τολουόλιο, αιθυλοβενζόλιο, ξυλόλια και υδρόθειο, αλλά επίσης και σε διασκορπισθέντες αρωματικούς υδρογονάνθρακες, καρκινογόνες διοξίνες και φουράνια που θα παραχθούν από τις πυρκαγιές
• Τα συμπτώματα που παρατηρήθηκαν σε πληθυσμούς που ατυχηματικά εκτέθηκαν σε περιοχές εξορύξεων ήταν πονοκέφαλος, ερεθισμός σε μάτια, λαιμό, δέρμα ή αναπνευστική οδό, ευερεθιστότητα, πυρετός, κόπωση, ναυτία και εμετός. Τα περισσότερα από αυτά τα συμπτώματα παρέμειναν για μία εβδομάδα. Παρατηρήθηκαν επίσης αιματολογικές, ηπατικές, νεφρικές, αναπνευστικές ανωμαλίες καθώς και ορισμένες νευρολογικές σε εκτεθειμένους κατοίκους και εργαζόμενους. Οι ψυχοκοινωνικές συνέπειες είχαν διάρκεια για μεγάλο χρονικό διάστημα.
• Τέλος, υπογραμμίζεται ότι ορισμένες ενώσεις στους υδρογονάνθρακες αναγνωρίζονται ως καρκινογόνοι και γονιδιοτοξικοί, άσχετα με τη μικρή διάρκεια της έκθεσης σε περίπτωση οξείας έκθεσης από ατυχήματα

Μέτρα

• Εφαρμογή με ευθύνη της Περιφέρειας Κρήτης της κοινοτικής νομοθεσίας για θέσεις δειγματοληψίας ρύπων και γνωστοποίηση της υφιστάμενης κατάστασης καθώς και κατά τη διαδικασία ερευνών και εκμετάλλευσηςτ των υδρογονανθράκων
• Η παρακολούθηση της ρύπανσης σε επίπεδο Περιφέρειας Κρήτης μπορεί να αποτελέσει ένα σημαντικό συμπλήρωμα στα κρατικά προγράμματα παρακολούθησης της ποιότητας του αέρα
• Εφαρμογή των ενδεδειγμένων κανονιστικών διατάξεων ασφαλείας σύμφωνα με το πρότυπο OSHA: 29 CFR 1910.101 για συμπιεσμένα αέρια, που διέπουν την κατασκευή, την πώληση, τη μεταφορά, τη χρήση και / ή τη διάθεση του φυσικού αερίου και όλων των υποπροιόντων του προσαρμοσμένων στις ανάγκες στη περιοχή εξορύξεων και εκμετάλλευσεων νοτιοδυτικά της Κρήτης
• Η καλύτερη προστασία και αποτελεσματική μείωση της έκθεσης περιλαμβάνει τους τακτικούς μηχανολογικούς ελέγχους, την εκπαίδευση και κατάρτηση του προσωπικού και τον επαρκή τοπικό εξαερισμό
• Ενημέρωση, πληροφόρηση, διαβούλευση, εκπαίδευση

​

​

Μέτρα ενημέρωσης του πληθυσμού για τακτικές εργασίες εξόρυξης υδρογονανθράκων

Εταιρείες και κυβερνητικές αρχές υπεύθυνα να ενημερώσουν για:

1. Παρουσίαση των περιοχών έρευνας - εκμετάλλευσης και των κινδύνων από την έκθεση σε ουσίες που θα χρησιμοποιηθούν ή θα παραχθούν κατά την έρευνα, παραγωγή, αποθήκευση, μεταφορά και επεξεργασία των υδρογονανθράκων

2. Παρουσίαση του πλήρη καταλόγου και των ποσοτήτων των επικίνδυνων χημικών ουσιών που θα χειριστούν

3. Γνωστοποίηση του όγκου και διάρκειας των δραστηριοτήτων

4. Προσδιορισμός των περιοχών έρευνας και εκμετάλλευσης, των οδών και λιμένων με τις κύριες εγκαταστάσεις αποθήκευσης και μεταφοράς

5. Εντοπισμός ανθρωπίνων πληθυσμών που ενδέχεται να εκτεθούν εξ αιτίας απόστασης

6. Γνωστοποίηση των σχεδίων έκτακτης ανάγκης και πως θα εφαρμοστούν�

Μέτρα ενημέρωσης του πληθυσμού για έκτακτα ατυχήματα κατά την εξόρυξη-εκμετάλλευση υδρογονανθράκων

• Τεκμηριωμένη παρουσίαση των πιθανοτήτων εμφάνισης τυχαίων ατυχημάτων
• Συλλογή και γνωστοποίηση δεδομένων ή εκθέσεων ερευνών σε παλαιότερα ατυχήματα (συχνότητα, τύποι, συνθήκες έκθεσης, κύριες επιπτώσεις στην υγεία που πρέπει να εκτιμηθούν, κ.λπ.)
• Πληροφόρηση με βάση τα σενάρια του κύριου ατυχήματος (μοντελοποίηση κ.λπ.) και των κύριων πιθανών επιπτώσεων του ατυχήματος στο περιβάλλον και την ανθρώπινη υγεία, με βάση τις συγκεκριμένες επικίνδυνες χημικές ενώσεις και την ανασκόπηση της σχετικής βιβλιογραφίας
• Ανάλυση της διαχείρισης των κινδύνων που συνδέονται με τα ατυχήματα κατά την εξόρυξη –εκμετάλλευση υδρογονανθράκων, με βάση τις υπάρχουσες αντιλήψεις περί ατυχημάτων και υποδομές αντιμετώπισης, τη σχετική βιβλιογραφία, την αξιολόγηση εφαρμογής διαφορετικής διαχείρισης και τις δυνατότητες μείωσης των κινδύνων �για την υγεία

Kίνδυνοι για την υγεία των εργαζομένων στις εξορύξεις - εκμεταλλεύσεις υδρογονανθράκων σε θαλάσσιο και χερσαίο περιβάλλον� Εθνικό Ινστιτούτο για την ασφάλεια και υγεία κατά την εργασία ΗΠΑ (NIOSH)

• Χημικοί κίνδυνοι

Πτητικές οργανικές ενώσεις, χημικές ενώσεις σε σύνθετα μείγματα υγρών γεωτρήσεων και λάσπη, σκόνη

κρυσταλλικού χαλαζία, υδρόθειο, αιωρούμενα μικροσωματίδια κ.ά. σχετίζονται με ερεθισμούς, φλεγμονές,

δερματίτιδες, χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια , νεφροπάθεια , μεγάλη αύξηση κρουσμάτων

καρκίνου πνεύμονα και αυτοάνοσων νοσημάτων π.χ. ρευματοειδής αρθρίτιδα,, συστηματικός ερυθηματώδης

λύκος, Σύνδρομο Sjögren, πολυμυοσίτιδα και ινομυοσίτιδα. Τα νοσήματα αυτά οφείλονται σε βλάβες DNA

(διασπάσεις, μεταλλάξεις), μορφολογικές αλλοιώσεις στα μακροφάγα λεμφοκύττρα και επιθηλιακά κύτταρα,

παραγωγή κυτοκινών, αυξητικών παραγόντων και ελευθέρων ριζών (οξειδωτικό stress) (IARC, 1997, WHO

Geneva, 2000)

​

• Φυσικοί κίνδυνοι

Έντονος θόρυβος, δονήσεις, ακτινοβολία, ακραίες θερμοκρασίες

​

• Βιολογικοί κίνδυνοι

Ασθένεια λεγεωνάριων

​

• Εργονομικοί κίνδυνοι

Μεταχείριση, στάσεις εργασίας

​

• Ψυχοκοινωνικοί κίνδυνοι

Μεταβολές ωραρίων εργασίας, νυχτερινή εργασία, απόλυση

​

• Κίνδυνοι ασφάλειας

Ατυχήματα, εκρήξεις, πυρκαγιές, πτώσεις από ύψος, τραύματα επαφής, ανεπαρκές φως σε κλειστούς χώρους

​

Ατυχήματα και άλλες επιπτώσεις σε κατοίκους περιοχών εξόρυξης – επεξεργασίας φυσικού αερίου

• Ατυχήματα μπορεί να συμβούν σε όλη τη διάρκεια της έρευνας, παραγωγής , κατασκευής και συντήρησης πλωτών συστημάτων εξόρυξης , συλλογής, μεταφοράς μέσω αγωγού ή αποθήκευσης και επεξεργασίας του φυσικού αερίου καθώς και από χημικές διαρροές
• Τα περισσότερα ατυχήματα στην έρευνα και εξόρυξη του φυσικού αερίου συνδέονται με το ανθρώπινο σφάλμα, αμέλεια, βλάβη εξοπλισμού και ανεπεξέργαστα πηγάδια γεωτρήσεων. Φυσικοί κίνδυνοι είναι οι ανεμοστρόβιλοι, κεραυνοί, καταιγίδες και πυρκαγιές
• Η σωρευτική επίδραση των ατμοσφαιρικών ρύπων όπως τα αιωρούμενα μικροσωματίδια και οι πτητικές οργανικές ενώσεις – πρόδρομες ενώσεις για το σχηματισμό όζοντος αφορά εργαζομένους στις περιοχές εξόρυξης και κατοίκων που διαμένουν σε αποστάσεις < 1 Km από τις εγκαταστάσεις εξόρυξης ή επεξεργασίας φυσικού αερίου
• Μελέτες βεβαιώνουν ότι η έναρξη εξορύξεων φυσικού αερίου συνδέεται πάντα με υποσχέσεις για βελτίωση ποιότητας ζωής των κατοίκων και αναζωογόνηση της οικονομίας. Η μετέπειτα ανάπτυξη των εξορύξεων και εκμεταλλεύσεων των υδρογονανθράκων έχει ψυχολογικές επιπτώσεις, συναισθήματα  αγωνίας, θυμού, παραίτησης και αποθάρρυνσης.
• Στις κοινωνικές επιπτώσεις, συμπεριλαμβάνονται η πόλωση , η αύξηση ανισότητας και συγκρούσεων μεταξύ των κατοίκων και η απώλεια εμπιστοσύνης στην εξουσία εξ αιτίας των αρνητικών επιπτώσεων στη ποιότητα ζωής, στη κοινωνική δυναμική και στη διαπίστωση ότι στα θέματα διαφάνειας, ισότητας, προσοχής και διαχείρισης παρατηρούνται υπερβάσεις των κατευθυντηρίων γραμμών για τη δημόσια υγεία ���

Το υψηλότερο ποσοστό θνησιμότητας στους εργαζόμενους το κατέχει η βιομηχανία εξόρυξης υδρογονανθράκων�Εθνικό Ινστιτούτο για την ασφάλεια και υγεία κατά την εργασία ΗΠΑ (NIOSH)�

• Το ποσοστό θνησιμότητας στους εργαζόμενους στη πετρελαϊκή βιομηχανία στις Ηνωμένες Πολιτείες για το χρονικό διάστημα 2005 μέχρι το 2009 ήταν δυόμισι φορές υψηλότερο από αυτό των εργαζομένων στη βιομηχανία κατασκευών και επτά φορές υψηλότερο από των εργαζομένων σε ολόκληρο το βιομηχανικό τομέα
• Τα ατυχήματα είναι οι κύριες αιτίες θανάτου και συμβαίνουν τακτικά κατά τη μεταφορά υδρογονανθράκων και από τραυματισμούς με αντικείμενα
• Έκτακτα αναφέρονται θάνατοι από ατυχήματα σε πλωτές θαλάσσιες εξέδρες
• Για τους μακροπρόθεσμους κινδύνους στην υγεία των εργαζομένων στη βιομηχανία εξόρυξης πετρελαίου σε θαλάσσιο περιβάλλον έχουν δημοσιευθεί ελάχιστα στοιχεία � 

Φλεγμονώδης μηχανισμός καρκινογένεσης σε πειραματόζωα από έκθεση τους σε σκόνη χαλαζία� ΙARC, 1997 & 1999�

Οι επιπτώσεις της εξόρυξης υδρογονανθράκων σε ανθρώπους, οικοσυστήματα, ατμοσφαιρικό και υδάτινο περιβάλλον

• Η εξόρυξη υδρογονανθράκων είναι δυναμική�διαδικασία και έχει επιπτώσεις στους ανθρώπους στους ανθρώπους, οικοσυστήματα, ατμοσφγαιρικό και υδάτινο περιβάλλον

​

• Υπάρχουν θετικές και αρνητικές επιδράσεις από την έρευνα και εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων

​

• Οι οικονομικές, υγειονομικές, περιβαλλοντικές, πολιτικές και ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις από τις εξορύξεις υδρογονανθράκων αποτρέπονται ή μετριάζονται με σωστό σχεδιασμό, διαφανή, ανοιχτή, δίκαιη και προσεκτική διαχείριση των υπαρκτών κινδύνων

​

• Προς το παρόν, είναι σαφές ότι οι αντιλήψεις, εμπειρίες, ανησυχίες και προσδοκίες ενός σημαντικού μέρος των κατοίκων της Κρήτης δεν υπολογίστηκαν επαρκώς κατά την περίοδο μέχρι το τέλος του 2018

Τι δεν έχουν γίνει στη Κρήτη για την εξόρυξη υδρογονανθράκων

Πληροφορίες Βιομηχανικής Υγιεινής

• Βιομηχανικοί υγιεινολόγοι δεν είναι διαθέσιμοι για να απαντήσουν σε ερωτήσεις σχετικά με τον έλεγχο των χημικών εκθέσεων σε καυσαέρια, τον εξαερισμό, τις ορθές πρακτικές ειδικής εργασίας, εξυπηρέτησης, υγιεινής και εξοπλισμού ατομικής προστασίας
• Επιπλέον, δεν υπάρχει καμία ενημέρωση για τη βιομηχανική υγιεινή σε μαθητές και ενήλικες της Κρήτης

Πληροφορίες ιατρικής αξιολόγησης

• Δεν υπάρχουν στη Κρήτη επαγγελματικές υπηρεσίες υγείας που θα δώσουν σχετικές πληροφορίες ή να συσχετίσουν τη νοσηρότητα με την έκθεση σε χημικές ουσίες σε περιοχές κοντά σε εξόρυξη ή εκμετάλλευση υδρογονανθράκων

Δημόσια ενημέρωση

• Δεν έχει γίνει καμία παρουσίαση από κανένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα για τη περιβαλλοντική και επαγγελματική υγεία ή το δικαίωμα να γνωρίζεις τους νόμους, τις πηγές πληροφόρησης, τη διαχείριση παραβιάσεων του νόμου, τη παροχή απαντήσεων σε ερωτήσεις σχετικά με την ταυτότητα και τις πιθανές επιπτώσεις στην υγεία από τις χημικές ουσίες των εξορύξεων υδρογονανθράκων

​

Κίνδυνοι επαγγελματικής έκθεσης στο φυσικό αέριο

​

Θείο: Στο σύστημα Union Gas, η τυπική περιεκτικότητα σε θείο είναι 5,5 mg / m3. Αυτό περιλαμβάνει τα 4.9 mg / m3 θείου στο αποστάτη (μερκαπτάνη) που προστίθεται στο αέριο για λόγους ασφαλείας � Νερό: Η περιεκτικότητα σε υδρατμούς φυσικού αερίου στο σύστημα αερίου της Ένωσης είναι μικρότερη από 65 mg / m3 και είναι τυπικά 16 έως 32 mg / m3. � Όταν υπάρχει σχεδόν καθαρό μεθάνιο, το φυσικό αέριο θεωρείται "ξηρό" αέριο. Όταν υπάρχουν οι βαρύτεροι υδρογονάνθρακες, το αέριο θεωρείται "υγρό“� Με τον όρο NGLs ονομάζουμε τους υγρούς υδρογονάνθρακες που απομακρύνονται από το φυσικό αέριο, πωλούνται χωριστά και μπορούν να χρησιμοποιηθούν με πολλούς διαφορετικούς τρόπους � Tα όρια επαγγελματικής έκθεσης για το μεθάνιο είναι 5300 ppm) το αιθάνιο 3000 ppm και το φυσικό αέριο 5300 ppm στο 10% των κατώτερων ορίων έκρηξης�

Διεπιστημονική αξιολόγηση έκθεσης σε φυσικό αέριο �Prasad Saurabh, Zhao Linlu, Gomes James.Methane and Natural Gas Exposure Limits.Epidemiology: January 2011 - Volume 22 - Issue 1 - p S251

• Η κυτταρική και μοριακή ιατρική, επιδημιολογία, κοινοτική ιατρική, Πανεπιστήμια, το Κέντρο Αξιολόγησης Κινδύνων για την Υγεία του Πληθυσμού, το Ινστιτούτο Υγείας του Καναδά δεν έχουν διερευνήσει επαρκώς τις επιπτώσεις έκθεσης σε φυσικό αέριο
• Έχει προταθεί από την Αμερικανική Διάσκεψη Κυβερνητικών Βιομηχανικών Υγιεινολόγων (ACGIH) μια οριακή τιμή έκθεσης (threshold limit value -TLV) 1000 ppm για τους υδρογονάνθρακες (C1-C4) και το φυσικό αέριο
• Το μεθάνιο και το αιθάνιο (τα κύρια συστατικά του φυσικού αερίου) είναι απλά ασφυκτικά και τα πιο τοξικά συστατικά (προπάνιο και βουτάνιο) στο μείγμα υπάρχουν σε μικρές ποσότητες
• Ως εκ τούτου, η λογική της οριακής τιμής έκθεσης για τους ελαφρείς υδρογονάνθρακες και το φυσικό αέριο πρέπει να διερευνηθεί σε επιστημονική βάση.

�Η προγεννητική έκθεση σε φυσικό αέριο δημιουργεί επιπτώσεις στην υγεία���

• Σε 9.384 μητέρες που κατοικούσαν κοντά σε αναπτυσσόμενες εξορύξεις φυσικού αερίου στη Πενσυλβάνια γέννησαν 10.946 νεογνά το διάστημα 2005-2013 διαπιστώθηκε αύξηση των πρόωρων γεννήσεων και συσχέτιση με την εγκυμοσύνη υψηλού κινδύνου

Casey, Joan A.; Savitz, David A.; Rasmussen, Sara G.; Ogburn, Elizabeth L.; Pollak, Jonathan; Mercer, Dione G.; Schwartz, Brian S.Unconventional Natural Gas Development and Birth Outcomes in Pennsylvania, USA. Epidemiology: March 2016 - Volume 27 - Issue 2 - p 163–172

​

• Μητέρες που είχαν μακροχρόνια έκθεση σε φυσικό αέριο κουζίνας γέννησαν παιδιά με μειωμένο δείκτη διανοητικής ανάπτυξης, ανεξάρτητα από την κοινωνική τάξη, την εκπαίδευση, το μητρικό IQ και άλλους παράγοντες, εξ αιτίας οξειδωτικού stress στην ηλικία των 14 μηνών

Vrijheid Martine, Martinez David, Bustamante Mariona, Forns Joan, Guxens Monica, Sunyer Jordi. Prenatal Exposure to Gas Cooking and Neurodevelopment at 14 Months. Epidemiology: November 2009 - Volume 20 - Issue 6 - p S37-S38

Τοξικότητα υδρόθειου στο φυσικό αέριο

• Οι συγκεντρώσεις του υδρόθειου από φυσικές πηγές κυμαίνονται μεταξύ 0,00011 και 0,00033 ppm, χωρίς να προκαλεί συμπτώματα. Σε αστικές περιοχές, οι συγκεντρώσεις του είναι γενικά μικρότερες από 0,001 ppm
• Το υδρόθειο παραμένει στην ατμόσφαιρα για περίπου 1-42 ημέρες, ανάλογα με την εποχή. Μπορεί να μετατραπεί στον αέρα σε διοξείδιο του θείου και θειικά άλατα
• Το υδρόθειο εισέρχεται στο σώμα κυρίως με την αναπνοή, απορροφάται στο αίμα και κατανέμεται σε όλο το σώμα. Στο σώμα, το υδρόθειο μετατρέπεται κυρίως σε θειικό άλας και απεκκρίνεται με τα ούρα
• Μελέτες σε εργαζόμενους που ζουν κοντά σε βιομηχανίες φυσικού αερίου και υδροθείου δείχνουν ότι η αναπνευστική οδός και το νευρικό σύστημα είναι οι πιο ευαίσθητοι στόχοι της τοξικότητας του υδρόθειου

​

Πώς το υδρόθειο μπορεί να επηρεάσει την υγεία σας

• Αναπνευστικό

Η έκθεση σε χαμηλές συγκεντρώσεις υδρόθειου μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό στα μάτια, τη μύτη ή το λαιμό, δυσκολία στην αναπνοή, αναπνευστική δυσχέρεια ή ανακοπή σε πολύ υψηλές συγκεντρώσεις υδρόθειου

• Νευρικό

Η έκθεση σε χαμηλές συγκεντρώσεις υδρόθειου μπορεί να προκαλέσει πονοκεφάλους, κακή μνήμη, κόπωση και προβλήματα ισορροπίας. Σύντομες εκθέσεις σε υψηλές συγκεντρώσεις υδρόθειου (μεγαλύτερες από 500 ppm) μπορεί να προκαλέσουν απώλεια συνείδησης. Σε ορισμένα άτομα μπορεί να υπάρξουν μόνιμες ή μακροχρόνιες επιπτώσεις όπως πονοκεφάλους, κακή προσοχή, κακή μνήμη και κακή κινητική λειτουργία

• Καρκίνος �Η ΕΡΑ έχει ανεπαρκή δεδομένα για καρκινογένεση του υδρόθειου

Υδρόθειο και όρια έκθεσης�Agency for Toxic Substances and Disease Registry - ATSDR �

• Ο Occupational Safety and Health Administration (OSHA) καθόρισε ένα αποδεκτό ανώτατο όριο 20 ppm για το υδρόθειο στον αέρα στο χώρο εργασίας. το ανώτατο όριο είναι ένας μέσος σταθμισμένος χρόνος 15 λεπτών που δεν μπορεί να ξεπεραστεί ανά πάσα στιγμή κατά τη διάρκεια της εργάσιμης ημέρας
• Το National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH) συνιστά για ένα 10-λεπτο ως ανώτατο όριο τα 10 ppm για τους εργαζομένους και διαπίστωσε ότι τα 100 ppm είναι άμεσα επικίνδυνα για τη ζωή ή την υγεία των εργαζομένων

Acute Liver Failure (ALF)-Acute Lung Injury (ALI)-Spinal Cord Ischemia-Reperfusion (IR) Injury-Immune System�Yifan Jia, Zeyu Li, Chang Liu and Jingyao Zhang.Methane Medicine: A Rising Star Gas with Powerful Anti-Inflammation, Antioxidant, and Antiapoptosis Properties.Oxidative Medicine and Cellular Longevity. Volume 2018, Article ID 1912746, 10 pages. https://doi.org/10.1155/2018/1912746

• Methane showed a potential to be a therapeutic agent for Acute liver failure (ALF). Yao et al. showed that methane-rich saline could upregulate the expression of IL-10 by activating the PI3K/AKT/GSK-3β pathway, which would suppress the NF-κB and MAPK pathways and raise anti-inflammatory properties

Y. Yao, L. Wang, P. Jin et al., “Methane alleviates carbon tetrachloride induced liver injury in mice: anti-inflammatory action demonstrated by increased PI3K/Akt/GSK-3β-mediated IL-10 expression,” Journal of Molecular Histology, vol. 48, no. 4, pp. 301–310, 2017.

• The survival period was prolonged significantly after methane-rich saline treatment. The lung wet-to-dry (W/D) ratio and the number of inflammatory factors were reduced, and the levels of caspase-3 and apoptotic index were decreased either. In addition, methane-rich saline raised the antioxidants such as superoxide dismutase (SOD) and decreased the level of malondialdehyde (MDA) significantly, which proved the antioxidant property of methane

A. Sun, W. Wang, X. Ye et al., “Protective effects of methane-rich saline on rats with lipopolysaccharide-induced acute lung injury,” Oxidative Medicine and Cellular Longevity, vol. 2017, Article ID 7430193, 12 pages, 2017

• Methane-rich saline (MRS) significantly decreased the level of inflammatory cytokines and oxidative products via the increased expression of nuclear factor erythroid 2 p45-related factor 2 (Nrf2) and downstream pathways related with the expressions of heme oxygenase (HO-1), SOD, catalase, and glutathione (GSH) at the onset of reperfusion. As a result of all these actions, neuronal apoptosis death was reduced and neurological function was preserved

L. Wang, Y. Yao, R. He et al., “Methane ameliorates spinal cord ischemia-reperfusion injury in rats: antioxidant, anti-inflammatory and anti-apoptotic activity mediated by Nrf2 activation,” Free Radical Biology & Medicine, vol. 103, pp. 69–86, 2017

• Methane-rich saline had the protective effect to inhibit some inflammatory signals caused by LPS in macrophages and suppress immune response in mice by intensifying IL-10 expression through PI3K/AKT/GSK-3β pathway. In conclusion, methane-rich saline treatment can alleviate endotoxin shock, bacteria-induced sepsis, and dextran-sulfate-sodium-induced colitis in mice

X. Zhang, N. Li, H. Shao et al., “Methane limit LPS-induced NF-κB/MAPKs signal in macrophages and suppress immune response in mice by enhancing PI3K/AKT/GSK-3β-mediated IL-10 expression,” Scientific Reports, vol. 6, no. 1, article 29359, 2016.

Retinal Ischemia/Reperfusion Injury (IRI)-Diabetic Retinopathy

• Methane shows a protective role for the retinal ganglion cell (RCG) loss and dysfunction of vision in terms of retinal ischemia/reperfusion injury (glaucoma, retinal vascular occlusion, diabetic, and many other diseases that can cause damage to human vision) by reducing the level of oxidative products and increasing the antioxidant enzyme in retinas after methane treatment

L. Liu, Q. Sun, R. Wang et al., “Methane attenuates retinal ischemia/reperfusion injury via anti-oxidative and anti-apoptotic pathways,” Brain Research, vol. 1646, pp. 327–333, 2016

• The expression of TNF-α, IL-1β, glial fibrillary acidic protein (GFAP), and vascular endothelial growth factor (VEGF) in the Diabetic retinopathy (DR) retina were ameliorated after methane treatment. Moreover, the methane treatment upregulated retinal levels of miR-192-5p which is related to apoptosis and tyrosine kinase signaling pathway and also upregulated miR-335 which is related to proliferation, oxidative stress, and leukocyte. In terms of regulating miRNA, methane showed the protective effect on DR

P. M. Martin, P. Roon, T. K. Van Ells, V. Ganapathy, and S. B. Smith, “Death of retinal neurons in streptozotocin-induced diabetic mice,” Investigative Ophthalmology & Visual Science, vol. 45, no. 9, pp. 3330–3336, 2004.

Methane effects on Motor System

• The definition of overexercise is excessively prolonged or intense exercise, and many factors are associated with overload training including supercompensation and lack of recovery. Overexercise can lead to severe systemic disorders, such as rhabdomyolysis, acute kidney function failure, and systemic inflammatory response

J. B. Kreher and J. B. Schwartz, “Overtraining syndrome: a practical guide,” Sports Health: A Multidisciplinary Approach, vol. 4, no. 2, pp. 128–138, 2012

• A study of Xin et al. showed that the methane-rich saline can promote the motor ability of rats such as treadmill running time and ameliorated exercise-related damage in gastrocnemius. At the meantime, the level of lactate acid and urea nitrogen in blood was reduced after methane treatment and the level of creatine kinase in plasma was decreased. Thus, methane may have a protective effect on the motor system in rats

L. Xin, X. Sun, and S. Lou, “Effects of methane-rich saline on the capability of one-time exhaustive exercise in male SD rats,” PLoS One, vol. 11, no. 3, article e0150925, 2016

Methane exposure and Myocardial Infarction (MI)

• Methane-rich saline may has myocardial protective properties via antioxidative, anti-inflammatory, antiapoptotic, and antiremodeling activities

O. Chen, Z. Ye, Z. Cao et al., “Methane attenuates myocardial ischemia injury in rats through anti-oxidative, anti-apoptotic and anti-inflammatory actions,” Free Radical Biology & Medicine, vol. 90, pp. 1–11, 2016

• Methane-rich saline may improve skin flap survival after transplantation and attenuate I/R injury through suppression of apoptosis (better blood perfusion, less inflammatory infiltration and cell apoptosis in the flaps. Moreover, the apoptosis-related expressions including p-ASK-1, p-JNK, Bax, and caspase-3 activity were reduced by the methane treatment

K. Song, M. Zhang, J. Hu et al., “Methane-rich saline attenuates ischemia/reperfusion injury of abdominal skin flaps in rats via regulating apoptosis level,” BMC Surgery, vol. 15, no. 1, p. 92, 2015

Irritable Bowel Syndrome (IBS)-Intestinal Ischemia/Reperfusion Injury-Acute Pancreatitis

• Methane takes part in constriction and velocity of the tract small intestinal and ileum. Moreover, studies in different animals have shown that methane can augment intestinal contractile function and subsequently slow the intestinal transit. Additionally, study in the guinea pig ileum showed that the peristaltic velocity was decreased and contraction amplitude was increased significantly after methane treatment [55–57]. In this way, researchers believe that methanogen and their products methane take part in the process of IBS

J. Jahng, I. S. Jung, E. J. Choi, J. L. Conklin, and H. Park, “The effects of methane and hydrogen gases produced by enteric bacteria on ileal motility and colonic transit time,” Neurogastroenterology & Motility, vol. 24, no. 2, pp. 185–e92, 2012

• Methane inhalation can decrease the ischemia/reperfusion injury in intestine by involving in leukocyte activation and having a protective effect on oxidative and nitrative stress. Methane reduced the tissue damage index and the intestinal pCO2 gap, the myeloperoxidase (MPO) activity and the intestinal oxidant stress levels

M. Boros, M. Ghyczy, D. Érces et al., “The anti-inflammatory effects of methane,” Critical Care Medicine, vol. 40, no. 4, pp. 1269–1278, 2012

• Methane showed a protective property in cerulein-induced acute pancreatitis model. And the researchers further found out that the level of inflammation, oxidant, and apoptosis appeared to be reduced

Q. Xie, M. Fei, Z. Fa et al., “Methane-rich saline alleviates cerulein-induced acute pancreatitis by inhibiting inflammatory response, oxidative stress and pancreatic apoptosis in mice,” International Immunopharmacology, vol. 51, pp. 17–24, 2017

��Τοξικότητα προπανίου και βουτανίου - liquefied propane gas (LPG) �The European Agency for the Evaluation of Medicinal Products, UK. EMEA/MRL/031/95�McKee RH, Herron D, Saperstein M, Podhasky P, Hoffman GM, Roberts L.The toxicological properties of petroleum gases.nt J Toxicol. 2014 Jan-Feb;33(1 Suppl):28S-51S. doi: 10.1177/1091581813504225. Epub 2013 ���

• Το προπάνιο και βουτάνιο, ανάλογα με τις συγκεντρώσεις τους στον εισπνεόμενο αέρα, προκαλούν αύξηση αδρεναλίνης, ευαισθητοποίηση του μυοκαρδίου, ίλιγγο, ναυτία, έμετο, νευρικότητα, αναπνευστική καταστολή, βρογχόσπασμο, αρρυθμία, ταχυκαρδία, σπασμούς, υπνηλία, εγκεφαλικό επεισόδιο, κώμα και θάνατο
• Σε μελέτες με εθελοντές, δεν παρατηρήθηκαν συμπτώματα μετά από έκθεση 10 λεπτών στον αέρα που περιείχε 10 000 ppm προπανίου, αλλά η έκθεση 2 λεπτών σε 100 000 ppm προπάνιο προκάλεσε ίλιγγο. Η έκθεση σε έως 10 000 ppm βουτανίου για 10 λεπτά δεν προκάλεσε άλλα συμπτώματα εκτός από υπνηλία . Η 2ωρη έκθεση σε προπάνιο και βουτάνιο σε συγκεντρώσεις 600 - 700 mg/l (28-30%) μπορεί να προκαλέσει αιφνίδιο θάνατο. Συγκεντρώσεις προπανίου < 750 ppm και βουτανίου < 400 ppm δεν προκαλούν εμφανή τοξικότητα
• Το ειπνεόμενο προπάνιο αποβάλλεται με την εκπνοή και το βουτάνιο μετατρέπεται σε αλκοόλη ή κετόνη και αποβάλλεται στα ούρα
• Η έκθεση σε βουτάνιο σε έμβρυο προκαλεί σοβαρή εγκεφαλική βλάβη και

μείωση του ζευγαρώματος σε πειραματόζωα με συγκέντρωση κανενός ανεπιθυμήτου συμπτώματος – NOAEC τα 3000 ppm ή 7125 mg / m (3)

• Δεν υπάρχει προς το παρόν καμία μέθοδος εκτίμησης της επιμέρους ή συνολικής τοξικότητας των 106 διαφορετικών αερίων-CAS numbers, 92 υψηλού όγκου παραγωγής (HPV) και 14 συναφή αέρια, που συνθέτουν το φυσικό αέριο πετρελαιογενούς προέλευσης

Τοξικότητα αερίων πετρελαϊκών παραγώγων

• Ανάλογα με την πηγή ή τη μέθοδο παραγωγής, τα αέρια πετρελαϊκών υδρογονανθράκων μπορούν επίσης να περιέχουν ανόργανα συστατικά όπως υδρογόνο, άζωτο και διοξείδιο του άνθρακα. Αυτά τα υδρογονανθρακικά ή / και ανόργανα συστατικά χαμηλού μοριακού βάρους πιστεύεται ότι παρουσιάζουν κινδύνους για την ανθρώπινη υγεία εκτός από την ασφυξία
• Τα πιο επικίνδυνα αέρια ανόργανα συστατικά είναι το υδρόθειο και η αμμωνία δεν απαντώνται συνήθως στα αέρια πετρελαίου σε επίπεδα μεγαλύτερα από τα ίχνη Ορισμένα σύνθετα αέρια πετρελαίου μπορεί επίσης να περιέχουν χαμηλά επίπεδα βενζολίου και / ή 1,3-βουταδιενίου.

Θανατηφόρα τοξικότητα βουτανίου �Khalid N. Almulhim. Fatal butane toxicity and delayed onset of refractory ventricular fibrillation. Saudi Med J. 2017 Dec; 38(12): 1250–1254

• Ένας υγιής 30χρονος άντρας κάθησε μόνος του σε καφενείο κοντά σε ένα δοχείο που περιείχε 250 ml καθαρό αέριο βουτανίου. Βρέθηκε αναίσθητος, με φυσιολογική αναπνοή και είχε σπασμούς για διάστημα > 30 min
• Στο Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών, έξι ώρες αργότερα, ανέπτυξε κοιλιακή μαρμαρυγή και δεν ανταποκρίθηκε στην έγχυση αμιωδαρόνης και σε καρδιοανάταξη με 4 φορές απινίδωση
• Πέθανε μετά από 45 λεπτά ανάνηψης
• H εισπνοή βουτανίου ως ατύχημα αναφέρεται συχνά στις μονάδες έκτακτης ανάγκης των νοσοκομείων και αποτελεί σοβαρό πρόβλημα δημόσιας υγείας

�The Dow Chemical Company�Product Safety Assessment: Ethane. 2015 �

• H παγκόσμια κατανάλωση αιθανίου το 2009, υπολογίστηκε σε 45 δισεκατομμύρια μετρικούς τόνους (6,5 τόνοι/κάτοικο/χρόνο)
• Το υγρό και οι ατμοί του αιθανίου είναι εύφλεκτα υλικά και έχουν κινδύνους έκρηξης. Οι ατμοί μπορεί να ταξιδεύουν σε μεγάλες αποστάσεις και να συσσωρεύονται σε κατάντι περιοχές
• Οι διαρροές υγροποιημένου αιθανίου μπορεί να σχηματίσουν πάγο και να αποφράξουν αγωγούς και βαλβίδες με σοβαρό κίνδυνο ανάφλεξης
• Το κοινό θα πρέπει να προειδοποιείται για κάθε κίνδυνο έκρηξης ανάλογα με τη κατεύθυνση του ανέμου
• Επαφή με υγροποιημένο αιθάνιο προκαλεί τραύματα από ψύξη τύπου κρυοπαγημάτων
• Οι ατμοί αιθανίου εύκολα συσσωρεύονται και προκαλούν απώλεια των αισθήσεων ή θάνατο από ασφυξία. Η έκθεση προκαλεί πονοκέφαλο, ζάλη, αναισθησία, υπνηλία, διαταραχές του κεντρικού νευρικού συστήματος, αύξηση ευερεθιστότητας του μυοκαρδίου από επινεφρίνη και αρρυθμίες
• Δεν υπάρχουν γνωστές μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην υγεία από την επαναλαμβανόμενη έκθεση σε αιθάνιο
• Το αιθάνιο έχει τοξικότητα για τα ψάρια και άλλους υδρόβιους οργανισμούς

The Toxicological Properties of Petroleum Gases�Richard H. McKee, Deborah Herron, Mark Saperstein. International Journal of Toxicology. Vol 33, Issue 1_suppl, 2014 https://journals.sagepub.com/doi/full/10.1177/1091581813504225?url_ver=Z39.88-2003&rfr_id=ori%3Arid%3Acrossref.org&rfr_dat=cr_pub%3Dpubmed

Φυσικό αέριο - 008006-14-2

Το ακατέργαστο φυσικό αέριο, όπως απαντάται στη φύση, ή ένας συνδυασμός αερίων υδρογονανθράκων με αριθμό ατόμων άνθρακα C1 - C4 αφού απομακρυνθούν τα υγρά συμπυκνώματα του φυσικού αερίου και το υγροποιημένο φυσικό αέριο

Τα συμπυκνώματα αποτελούνται από υδρογονάνθρακες όπως προπάνιο, βουτάνιο, πεντάνιο, εξάνιο κ.λ.π. Επιπλέον, περιέχουν πρόσθετες όξινα αέρια όπως υδρόθειο, θειόλες μεθανίου - αιθανίου ή μερκαπτάνες – RSH, διοξείδιο του άνθρακα, άλλα αέρια π.χ. αζώτου και ηλίου καθώς και αλκάνια ευθείας αλύσου που έχουν C2 – C12, κυκλοεξάνιο, ναφθενικά, πετρέλαιο, νερό, υδράργυρο, ραδιενεργά στοιχεία όπως ραδόνιο και αρωματικούς υδρογονάνθρακες όπως βενζόλιο, τολουόλιο, ξυλόλια και αιθυλοβενζόλιο

​

Ξηρό φυσικό αέριο - 068410-63-9

Πολύπλοκος συνδυασμός από κορεσμένους αλειφατικούς υδρογονάνθρακες με αριθμό ατόμων άνθρακα από C1 - C4, κυρίως μεθανίου και αιθανίου που διαχωρίζεται από το φυσικό αέριο και δεν περιέχει υγρούς υδρογονάνθρακες

​

Υγροποιημένο φυσικό αέριο (NGL)

Τα υγρά συστατικά του φυσικού αερίου όπως προπάνιο, βουτάνια και C5 +

Natural Gas Liquids - 2016

Environmental Hazards

​

Hazardous to the aquatic environment,

​

long-term hazard

​

Category 2

Environmental Hazards

​

Hazardous to the aquatic environment,

​

long-term hazard

​

Category 2

Environmental Hazards: Hazardous to the aquatic environment, long-term hazard Category 2

Έλεγχος έκθεσης / προσωπική προστασία�Όρια επαγγελματικής έκθεσης – OSHA, ΗΠΑ (29 CFR 1910.1001-1050)��

• Βενζόλιο (CAS 71-43-2): Καρκινογόνο, εμβρυοτοξικό, οικοτοξικό, αναπνευστική,

γαστρεντερική, αναπαραγωγική και αναπτυξιακή τοξικότητα.

REACH Regulation (EC) No 1907/2006

PEL: 25 ppm

Όρια βραχυχρόνιας έκθεσης STEL 5 ppm�Μέσο σταθμισμένο χρονικό όριο TWA 1 ppm

• ν-Εξάνιο (CAS 110-54-3): Γονιδιοτοξικό, νευροτοξικό, αναπαραγωγική τοξικότητα,

καρκινογένεση, καρδιαγγειακή και γαστρεντερική τοξικότητα

Όριο επιτρεπτής έκθεσης (permissible exposure limit – PEL) 1800 mg / m3 ή 500 ppm

• Πεντάνιο (CAS 109-66-0): Τοξικό σε νεφρούς, ήπαρ, πνεύμονες, δέρμα, καρδιακή

αρρυθμία και απώλεια βάρους. Καταστολή κεντρικού νευρικού, σπασμοί, κώμα, θάνατος

PEL 2950 mg / m3 ή 1000 ppm

• Προπάνιο (CAS 74-98-6): ερεθιστικό στους βλεννογόνους, αναισθητικό, κρύο έγκαυμα

στο δέρμα με τάση καρκινοποίησης. Σε διαρροές συσσωρεύεται σε χαμηλές περιοχές

και στερεί το οξυγόνο σε οργανισμούς

PEL 1800 mg / m3 ή 1000 ppm

• Υδρόθειο (CAS 07783-06-04): Πνευμονικό οίδημα, βρογχοπνευμονία, αναπνευστική

παράλυση, κώμα, τοξικό σε γαστρεντερικό και κεντρικό νευρικό σύστημα, αναστολή παραγωγής ενέργειας στα κύτταρα

Οριακή τιμή έκθεσης - TLV: 10ppm, Όριο βραχείας έκθεσης - STEL: 15ppm, PEL:20ppm

• Ethane (CAS 74-84-0): Εγκαύματα στο δέρμα με τάση καρκινοποίησης, ασφυξία, κίνδυνος ανάφλεξης και έκρηξης

TWA 1000 ppm

• Methane (CAS 74-82-8): Ψυχρό έγκαυμα, ταχύπνοια, ταχυκαρδία, διέγερση, εμετός, ασφυξία, κώμα

TWA 1000 ppm

Αναπαραγωγικές και αναπτυξιακές διαταραχές σε μακροχρόνια έκθεση σε χημικές ουσίες εξόρυξης υδρογονανθράκων �Ashley L. Bolden, Kim Schultz, Katherine E. Pelch and Carol F. Kwiatkowski. Exploring the endocrine activity of air pollutants associated with unconventional oil and gas extraction. Environmental Health201817:26

• Στη διαδικασία εξόρυξης υδρογονανθράκων χρησιμοποιούνται πάνω από 1.000 χημικά όπως διαλύτες, τασιενεργά, απορρυπαντικά και βιοκτόνα

​

• Επιπλέον, ένα πολύπλοκο μίγμα χημικών ουσιών, συμπεριλαμβανομένων των βαρέων μετάλλων, των φυσικών ραδιενεργών χημικών ουσιών και των οργανικών ενώσεων, απελευθερώνεται κατά τις εξορύξεις και μέσα από τον αέρα και το νερό μπορεί να επηρεάσει την υγεία των οργανισμών

​

• Οι ενώσεις που σχετίζονται με την εξορυκτική δραστηριότητα έχουν κλινικά, εργαστηριακά και επιδημιολογικά συνδεθεί με αρνητικές αναπαραγωγικές και αναπτυξιακές επιπτώσεις σε ανθρώπους και σε μοντέλα εργαστηριακών ζώων, γεγονός που αξίζει να διερευνηθεί αν οφείλεται στην παρουσία ενδοκρινικών διαταρακτών σε χημικές ουσίες

Επίδραση της εξόρυξης υδρογονανθράκων στην υγεία κοντινών κοινοτήτων

• Διαρροή πολυκυκλικών αρωματικών υδρογονανθράκων στον αέρα σε εγκαταστάσεις συλλογής και επεξεργασίας φυσικού αερίου
• Εκπομπές μαύρου άνθρακα, αιωρούμενων σωματιδίων και μονοξειδίου του άνθρακα από την καύση φυσικού αερίου
• Επίδραση των εκπομπών αερίων όζοντος και πτητικών υδρογονανθράκων, εκτός του μεθανίου, στο ατμοσφαιρικό περιβάλλον και στην υγεία των κοντινών κοινοτήτων, στους μαθητές σχολείων και στα παιδιά σε χώρους αναψυχής, από εγκαταστάσεις παραγωγής φυσικού αερίου κοντά σε κατοικημένες περιοχές νοτιοδυτικά της Κρήτης

�

�����Οι ατμοσφαιρικοί ρύποι στις περιοχές εξόρυξης υδρογονανθράκων έχουν επιπτώσεις στο ενδοκρινικό σύστημα ανθρώπων και ζώων 1�Free X. Xu et al. Association of petrochemical exposure with spontaneous abortion. Occupational and environmental medicine Volume 55, Issue 1 � Patricia D.C.Brown-Woodman et al. In vitro assessment of individual and interactive effects of aromatic hydrocarbons on embryonic development of the rat. Reproductive ToxicologyVolume 8, Issue 2, March–April 1994, Pages 121-135 � � ��

Τριάντα τρεις ατμοσφαιρικοί ρύποι από τις περιοχές εξόρυξης υδρογονανθράκων βρέθηκαν να επηρεάζουν τη παραγωγή ορμονών, να ενισχύουν ή να αναστέλλουν την ενδοκρινική σηματοδότηση

Επιδημιολογικές μελέτες

• Υπήρξε τετραπλάσιος κίνδυνος αυτόματων αποβολών σε γυναίκες που εργάζονταν σε μονάδες επεξεργασίας υδρογονανθράκων σε σύγκριση με εκείνες που εργάζονταν σε μη χημικές εγκαταστάσεις . Μια στις 10 γυναίκες με συχνή έκθεση σε ρύπους υδρογονανθράκων είχε αυτόματη αποβολή
• Χημικές ουσίες όπως βενζόλιο, τολουόλιο, αρωματικοί - υγροί υδρογονάνθρακες, υδρόθειο και προπάνιο ήταν οι κύριες κατά σειρά χημικές ενώσεις που προκάλεσαν τις περισσότερες αποβολές σε γυναίκες

Οι ατμοσφαιρικοί ρύποι στις περιοχές εξόρυξης υδρογονανθράκων έχουν επιπτώσεις στο ενδοκρινικό σύστημα ανθρώπων και ζώων 2� Atsushi ONO,REPRODUCTIVE AND DEVELOPMENTAL TOXICITY STUDIES OF TOLUENE I. TERATOGENICITY STUDY OF INHALATION EXPOSURE IN PREGNANT RATS.The Journal of Toxicological Science. Volume 20 (1995) Issue 2. Pages 109-134 �Nylén P, Ebendal T, Eriksdotter-Nilsson M, Hansson T, Henschen A, Johnson AC, Kronevi T, Kvist U, Sjöstrand NO, Höglund G, Olson L. Testicular atrophy and loss of nerve growth factor-immunoreactive germ cell line in rats exposed to n-hexane and a protective effect of simultaneous exposure to toluene or xylene. Arch Toxicol. 1989;63(4):296–307

Μελέτες σε πειραματόζωα

• Tο τολουόλιο, ξυλόλιο και το βενζόλιο έχουν αθροιστική τοξική δράση σε έμβρυα αρουραίου σε πολύ χαμηλή συγκέντρωση (1.56 μmol/mL ) Η έκθεση μητέρων σε τολουόλιο προκάλεσε σημαντικά τοξικά αποτελέσματα όπως μείωση σωματικού βάρους στους απόγονους , υψηλή εμβρυϊκή θνησιμότητα και επιβράδυνση της εμβρυϊκής ανάπτυξης.
• Σε αρουραίους εκτεθειμένους σε η-εξάνιο παρατηρήθηκε ατροφία των όρχεων εξ αιτίας απώλειας του παράγοντα ανάπτυξης νευρο-ανοσοαντιδραστικών γεννητικών κυτταρικών διεργασιών
• Αρκετοί αρωματικοί υδρογονάνθρακες είναι ισχυροί μεταλλαξιογόνοι παράγοντες, όπως το διβενζο [α, Ι] πυρένιο, το κυκλοπεντα [cd] πυρένιο και το βενζο [α] προπυλένιο με την ενεργοποίηση του μεταγραφικού παράγοντα AhR
• Μετανάστευση , αναζήτηση τροφής , αντίσταση ινσουλίνης, αναπαραγωγή, πληθυσμός, βιοποικιλότητα σε ψάρια επηρεάζονται από νευροενδοκρινικούς διαταράκτες. Το Naphthalene προκαλεί ατρησία στις ωοθήκες των καραβίδων, οι αρωματικοί υδρογονάνθρακες - phenanthrene προκαλούν τερατογενέσεις , εμβρυϊκή και αναπτυξιακή τοξικότητα , καρδιακά ελείμματα σε θαλάσσιους οργανισμούς από διαταραχές του ρετινοϊκού οξέος, του ενδοκυττάριου ασβεστίου κ.ά.

Η έκθεση σε ενδοκρινικούς διαταρράκτες στις περιοχές εξόρυξης υδρογονανθράκων

Οι 33 δραστικές χημικές ουσίες – ενδοκρινικοί διαταράκτες και ο αριθμός των μελετών που έγιναν κοντά σε περιοχές εξόρυξης υδρογονανθράκων

​

Οι ενώσεις BTEX (βενζόλιο, τολουόλιο, αιθυλοβενζόλιο, ξυλόλια) συγκαταλέγονται μεταξύ των πλέον ανιχνευόμενων

​

Οι πολυκυκλικοί αρωματικοί υδρογονάνθρακες (PAHs) εντοπίσθηκαν λιγότερο συχνά σε δείγματα αέρα

Α. Bolden et al. Exploring the endocrine activity of air pollutants associated with

unconventional oil and gas extraction. Environmental Health.201817:26

Χημικά που χρησιμοποιούνται �στις εξορύξεις υδρογονανθράκων

Μεθανόλη (Μεθυλική αλκοόλη)��Η ισοπροπανόλη (ισοπροπυλική αλκοόλη, προπανο-2-όλη)��Κρυσταλλική πυριτία - χαλαζία (SiO2)��Mονοβουτυλαιθέρας αιθυλενογλυκόλης (2-βουτοξυαιθανόλη)��Aιθυλενογλυκόλη (1,2-αιθανοδιόλη)��Υδρογονοκατεργασμένα αποστάγματα ελαφρού πετρελαίου�

Υδροξείδιο του νατρίου (Καυστική σόδα)

​

Σε 10 πολιτείες των ΗΠΑ το διάστημα 2005-2009 χρησιμοποιήθηκαν

20.000.000 γαλόνια βουτοξυαιθανόλης

Μεθανόλη (Μεθυλική αλκοόλη) ΡΑ 342

Αιθυλενογλυκόλη (1,2-αιθανοδιόλη) ΡΑ 119

Ντίζελ Καρκινογόνος ΡΝ ΡΑ 51

Ναφθαλίνη Καρκινογόνος PΑ 44

Ξυλένιο ΡΝ ΡΑ 44

Υδροχλωρικό (υδροχλωρικό οξύ) ΡΑ 42

Τολουόλιο ΡΝ ΡΑ 29

Αιθυλοβενζόλιο ΡΝ ΡA 28

Διαιθανολαμίνη (2,2-ιμινοδιαιθανόλη) ΡΑ 14

Φορμαλδεΰδη Καρκινογόνος PΑ 12

Θειικό οξύ Καρκινογόνος 9

Θειοουρία Καρκινογόνος 9

Βενζυλοχλωρίδιο Καρκινογόνος PΑ 8

Κουμένιο ή ισοπροπυλοβενζόλιο PΑ 6

Νιτριλοτριοξικό οξύ Καρκινογόνος 6

Διμεθυλοφορμαμίδιο ΡΑ 5

Φαινόλη PΑ 5

Βενζόλιο Καρκινογόνος ΡΝ ΡΑ 3

Δι (2-αιθυλεξυλ) φθαλικός εστέρας Καρκινογόνος ΡΝ ΡΑ 3

Ακρυλαμίδιο Καρκινογόνος ΡΝ ΡΑ 2

Υδροφθορικό οξύ ΡΑ 2

Φθαλικός ανυδρίτης ΡΑ 2

Ακεταλδεϋδη Καρκινογόνος PΑ 1

Ακετοφαινόνη PΑ 1

Χαλκός ΡΝ 1

Οξείδιο του αιθυλενίου Καρκινογόνος ΡΑ 1

Μόλυβδος Καρκινογόνος ΡΝ ΡΑ 1

Προπυλενοξείδιο Καρκινογόνος ΡΑ 1

ρ-ξυλένιο ΡΑ 1�

​

Συνολικά, το διάστημα 2005-2009,

οι εταιρείες χρησιμοποίησαν με μυστικότητα στις εξορύξεις

υδρογονανθράκων των ΗΠΑ

​

• 10,2 εκατ. γαλόνια που περιείχαν

​

• 95 τοξικές ουσίες εκ των οποίων

​

• 53 τοξικές και επιβλαβείς ουσίες στην υγεία

• 14 διαφορετικές καρκινογόνες

​

• 33 ενδοκρινικοί διαταρράκτες

​

• 9 ρύποι νερού και

​

• 25 αέριοι ρύποι

​

​

​

​

​

​

Άσθμα� ��

Καύση και �εξάτμιση

Έκθεση �με εισπνοή

Διαταραχές σπέρματος�Ατρησία ωαρίων �Πρόωρος τοκετός�Μικρό βάρος γέννησης�Αποβολές�Οξειδωτικό stress�Μεταβολικές διαταραχές�Ενδοκρινικές διαταραχές�Καρδιαγγειακά νοσήματα�Ανοσολογικά ελλείμματα

Καρκινογένεση

Εξωτερικός χώρος Εσωτερικός χώρος

BTEX ατμόσφαιρας σε μg/m3

BTEX

Είναι η ατμοσφαιρική ρύπανση πρόβλημα ;

Ashley L. Bolden, Carol F. Kwiatkowski and Theo Colborn. New Look at BTEX: Environ. Sci. Technol. 2015, 49, 9, 5261-5276

Whitworth KW, Marshall AK, Symanski E. Maternal residential proximity to unconventional gas development and perinatal outcomes among a diverse urban population in Texas. PLOS ONE. 2017;12(7):e0180966

McKenzie LM, Guo R, Witter RZ, Savitz DA, Newman LS, Adgate JL. Birth outcomes and maternal residential proximity to natural gas development in rural Colorado. Environ Health Perspect. 2014;122(4):412–7

Βιολογκά προβλήματα από ρύπανση ιζημάτων σε πυθμένες από διαρροές λυμάτων σε περιοχές εξόρυξης υδρογονανθράκων;�I.M.Cozzarelli et al. Environmental signatures and effects of an oil and gas wastewater spill in the Williston Basin, North Dakota. Science of The Total Environment. Volume 579, 1 February 2017, Pages 1781-1793

• Επικαλύψεις Bορίου (Β), στροντίου (⁸⁷Sr/⁸⁶Sr), λιθίου (Li), ραδιενεργού ραδίου (²²⁶Ra), αρωματικών υδρογονανθράκων βενζολίου και ναφθαλενίων και ελαφρών (C1-C6) υδρογονανθράκων βρέθηκαν έως και 15 φορές πάνω από τα επιτρεπτά όρια σε ιζήματα κατάντη της διαφυγής 11,4 εκατ. λίτρων υγρών ρύπων σε εξορύξεις στη λεκάνη Williston στη Βόρεια Dakota, το 2015
• Οι βιολογικές επιπτώσεις 5 μήνες μετά τη διαρροή που παρατηρήθηκαν σε υδρόβιους οργανισμούς έως και 23 χλμ. κατάντη της διαρροής ήταν:

* Επιβίωση ιχθυοπληθυσμού, αμφιπόδων και υδρόβιων οργανισμών 2,5%

κατάντη και 89% ανάντη της διαρροής. Αύξηση ανταγωνισμού ειδών

* Αύξηση οιστρογονικότητας > 1 ng / L (LOEL) και σημαντικές ενδοκρινικές

διαταραχές κατάντη

Χημκά προβλήματα από ρύπανση ιζημάτων σε πυθμένες από διαρροές λυμάτων σε περιοχές εξόρυξης υδρογονανθράκων;�I.M.Cozzarelli et al. Environmental signatures and effects of an oil and gas wastewater spill in the Williston Basin, North Dakota. Science of The Total Environment. Volume 579, 1 February 2017, Pages 1781-1793

• Οι χημικές επιπτώσεις ήταν η ελάττωση κορεσμού οξυγόνου στο νερό μέχρι και 200%, αύξηση διττανθρακικών, Ph (8.83) και χλωριόντων, μείωση θερμοκρασίας, 5πλάσια των επιτρεπτών ορίων συγκέντρωση αμμωνίας (10 mg N/L-U.S. EPA, 2013)
• Τα ευρήματά καταδεικνύουν ότι οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις από τις διαρροές λυμάτων σε εξορύξεις υδρογονανθράκων είναι επίμονες με μακροχρόνιες και άγνωστες επιπτώσεις σε υγεία και περιβάλλον
• H επιχειρούσα τις εξορύξεις εταιρεία στη Β. Dakota ήταν η XTO Energy Inc. θυγατρική της ExxonMobil Corporation που θα κάνει τις εξορύξεις στη Κρήτη

​

Περιβαλλοντικές επιπτώσεις των θαλάσσιων εξορύξεων υδρογονανθράκων

• Η υπεράκτια παραγωγή πετρελαίου ενέχει περιβαλλοντικούς κινδύνους, κυρίως πετρελαιοκηλίδες από πετρελαιοφόρα ή αγωγούς που μεταφέρουν πετρέλαιο από την πλατφόρμα σε χερσαίες εγκαταστάσεις και από διαρροές και ατυχήματα στην πλατφόρμα [31].
• Παράγεται επίσης παραγόμενο νερό, το οποίο μεταφέρεται στην επιφάνεια μαζί με το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο. είναι συνήθως πολύ αλατούχο και μπορεί να περιλαμβάνει διαλυμένους ή μη διαχωριζόμενους υδρογονάνθρακες.
• Η πιο βαθιά πλατφόρμα πετρελαίου παγκοσμίως είναι το πλωτό Perdido, το οποίο είναι μια πλατφόρμα στον Κόλπο του Μεξικού σε βάθος νερού 2.438 μέτρων (7.999 πόδια)

A. Bolden et al. Exploring the endocrine activity of air pollutants associated with unconventional oil and gas extraction. Environmental Health.201817:26�Paulik LB, Donald CE, Smith BW, Tidwell LG, Hobbie KA, Kincl L, Haynes EN, Anderson KA. Emissions of polycyclic aromatic�hydrocarbons from natural gas extraction into air. Environ Sci Technol. 2016;50(14):7921–9� Rundle A. et al. Association of childhood obesity with maternal exposure to ambient air polycyclic aromatic hydrocarbons during pregnancy. Am J Epidemiol. 2012;175(11):1163–72�Perera FP. et al. Effect of prenatal exposure to airborne polycyclic aromatic hydrocarbons on neurodevelopment in the first 3 years of life among inner-city children. Environmental Health Perspectives. 2006;114(8):1287–92�Perera FP. et al. Prenatal airborne polycyclic aromatic hydrocarbon exposure and child IQ at age 5 years. Pediatrics.�2009;124(2):e195–202.�Perera F, Herbstman J. Prenatal environmental exposures, epigenetics, and disease. Reprod Toxicol. 2011;31(3):363–73��

• Στις εξορύξεις χρησιμοποιούνται πάνω από

1.000 χημικά (διαλύτες, τασιενεργά,

απορρυπαντικά και βιοκτόνα) σε

πολύπλοκα μίγματα χημικών ουσιών,

συμπεριλαμβανομένων των βαρέων μετάλλων,

των φυσικών ραδιενεργών χημικών ουσιών

και των οργανικών ενώσεων

​

• 17.6 εκατ. Αμερικανοί ζουν σε απόσταση < 1 μίλι

από γεωτρήσεις

28 χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται στις

εξορύξεις είναι επιβλαβείς αέριοι ρύποι (HAPs)

Εκτός από τις καρκινογόνες επιπτώσεις, η χαμηλή

έκθεση σε πτητικούς πολυκυκλικούς αρωματικούς

υδρογονάνθρακες (PAHs) κατά τη διάρκεια της

προγεννητικής ανάπτυξης έχει συσχετιστεί με:

​

• καθυστερημένη ψυχική ανάπτυξη,
• μείωση του πηλίκου νοημοσύνης (IQ)
• παιδική παχυσαρκία και αύξηση νοσηρότηας

​

εξ αιτίας ενεργοποίησης υποδοχέων μεταγραφής

γονιδίων - AhRs και επιγενετικών διαταραχών

σε επόμενες γενιές

Obesity, Persistent Organic Pollutants

and Related Health Problems

​

Loukia Vassilopoulou, Christos Psycharakis,

Demetrios Petrakis, John Tsiaoussis, Aristides M Tsatsakis

​

Obesity and Lipotoxicity. Pages 81-110

Springer International Publishing. 2017

Αξιολόγηση των κινδύνων εξόρυξης υπεράκτιου πετρελαίου�William L. Lahey and Thomas M. Leschine�Environmental Impact Assessment Review. 4/3-1 271 Plenum Publising Corporatiion 1983�

� Τοξικότητα ιζηματολάσπης στις εξορύξεις ���Η συνολική μάζα των υγρών με βάση το νερό και των αποκομμάτων ανά εκμετάλλευση φρεατίου είναι περίπου 2000 μετρικοί τόνοι / φρεάτιο��Η συσσώρευση λάσπης στον πυθμένα πέριξ της εξόρυξης μπορεί να περιέχει υψηλότερες συγκεντρώσεις αρκετών μετάλλων, ιδίως βαρίου (από τη παρουσία βαρίτη στη λάσπη) μερικών πετρελαϊκών υδρογονανθράκων Το χρώμιο, ο μόλυβδος και ο ψευδάργυρος είναι τα μέταλλα, εκτός από το βάριο που είναι συχνά σε ιζήματα εξόρυξης

Τοξικότητα ιζηματολάσπης στις εξορύξεις

• Στο παρελθόν, η σύνθεση της λάσπης εξόρυξης είχε αξιοσημείωτη τοξικότητα τόσο για τον άνθρωπο όσο και για το περιβάλλον
• Ωστόσο, η σύνθεση έχει αλλάξει κατά τη παρέλευση των χρόνων με γενική τάση να χρησιμοποιούνται υλικά με χαμηλή τοξικότητα
• Άλλα πιθανά τοξικά και ύποπτα καρκινογόνα είναι οι πτητικοί υδρογονάνθρακες, οι ίνες αμιάντου, φορμαλδεΰδη, τετραχλωροαιθυλένιο, αέρια συγκόλλησης / κοπής, οξέα, επικαλύψεις κλπ

Η νοσηρότητα στους εργαζόμενους στο βιομηχανικό τομέα έρευνας και εξόρυξης υδρογονανθράκων �Sathiakumar N, Delzell E, Cole P. A case control study of leukemia among petroleum workers.J Occup�Environ Med.1995;37:12691277�Kirkeleit J, Riise T, Bratveit M, Moen BE. Increased risk of hematopoietic malignancies in a historical cohort of up-stream petroleum workers in Norway. Am J Epidemiol 2007;165(Suppl):s102��

• Μελέτες υποδηλώνουν αυξημένο κίνδυνο θανάτου από λευχαιμία στους εργαζόμενους στη πετρελαιοπαραγωγή, με διάρκεια απασχόλησης άνω των 30 ετών https://watermark.silverchair.com/kqp076.pdf?token=AQECAHi208BE49Ooan9kkhW_Ercy7Dm3ZL_9Cf3qfKAc485ysgAAAkUwggJBBgkqhkiG9w0BBwagggIyMIICLgIBADCCAicGCSqGSIb3DQEHATAeBglghkgBZQMEAS4wEQQM_mU7Rmwbnkg9RuwMAgEQgIIB-F146CYBNNyM341mryMxhxctrNcvX_lochXVGEBC7pdT4tNmN0WNiZUzlld9PPbjOF9aD_HuTMafk_ny6aKx0iKCZ4rC7Ye_6jWs02rM6eqmoi_vUHPWLJgXFOdZW-1Gpz395St3d8Jr9lQk8t6XKK4C-kWSwuRA74NDPnj0uL30N7dI_vU9YdFEkLbwRByiRc2afvIyNxvidNxicCTW-sXDL8OwUKI4GJ4eN5M2XeH9kq6DPhPZmPzxHhQlhKUAXC2aoNUyQ66MksSuOXQgOvx9E8xsYuLlo_g_zXSRgOUKFNA9GitcNb_Pv0I1eH1amCnpLRUJOhQoFGL0O4kieg1gMG5aApj9h-VSrRePO_pWJdSZX4YSithHe3mEDhWibLytJiB2Z-LOMifH00dORDzp5wci4Z5neS8R5gCp6OACwGsiEUIFbHWPpBJbk2faGrY2ypwsAOQ6hVvFl07L4H8bNSr7j0yviagCOHvKaz2_MfjYoyrSg5Ierkikx7sMqifE_LggTTR5dt97PZ-asXgLm-g9x0Ze5bTCEHeAA9NEhA_JTavdQNjMyQQW9ew_K9AWzsQ15NYM9HRqjbh-YoUVJ-o69m-UOUYBOxslSTQBN0vwTdNc0xd_LBai6UajL6wnUwcXVvFkrdbA9UZxqLusAJUnkxdj6Q

Kirkeleit J, Riise T, Bratveit M, Moen BE. Increased risk of

​

hematopoietic malignancies in a historical cohort of up-

​

stream petroleum workers in Norway.

​

Am J Epidemiol

​

2007;

​

165(Suppl):

​

s102

Συμπεράσματα�

• Χρειάζονται μελέτες και έρευνας σχετικά με τις χημικές, βιολογικές, ενδοκρινικές και επιγενετικές επιπτώσεις των ατμοσφαιρικών ρύπων σε κατοίκους της Κρήτης κοντά στις τοποθεσίες εξόρυξης και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων που θα συμπεριλαμβάνουν εκτός τις ευαίσθητες ομάδες πληθυσμού και την άγρια ​​πανίδα

​

• Επιπλέον, τα ερευνητικά κέντρα της Κρήτης θα πρέπει να διεξάγουν τακτικά και προσεκτικά σχεδιασμένες συστηματικές ανασκοπήσεις των μακροχρόνιων αναπτυξιακών, συμπεριφορικών, αναπαραγωγικών, καρκινογενετικών και μεταβολικών επιπτώσεων στην υγεία και στο περιβάλλον για συγκεκριμένες χημικές ουσίες

​

• Τέλος, τα αποτελέσματα των μελετών να γνωστοποιούνται online στους κατοίκους της περιφέρειας Κρήτης

​