Παιχνίδι με κάρτες

ΑΠΟΛΙΘΩΜΑΤΑ

Εργασία:

​

Μελετήστε την παρακάτω ιστοσελίδα (http://www.topoguide.gr/geology/geology_paleontology.php) και έπειτα τοποθετήστε σε μια από τις παρακάτω διαφάνειες το ονοματεπώνυμο σας, ένα απολίθωμα που σας έκανε εντύπωση, το όνομά του και όποια πληροφορία για αυτόν επιθυμείτε.

Ιστοσελίδα για ασπόνδυλα (http://www.geo.auth.gr/courses/ggg/ggg320y_lab/)

Ιστοσελίδα για σπονδυλωτά (http://www.geo.auth.gr/courses/ggg/ggg426y/)

​

Στις παρακάτω διαφάνειες βλέπετε τη βασική δομή και ένα παράδειγμα.

​

Αμμωνίτης

Οι Αμμωνίτες ήταν μαλάκια, προϊόντα εξέλιξης των ναυτιλοειδών στην Ανώτερη Δεβόνια περίοδο 359,2 ± 2,5 εκατομμύρια έτη π.π. Αναπτύσσοντας χιλιάδες διαφορετικά είδη κατέκλυσαν το θαλάσσιο περιβάλλον έως την Ύστερη Κρητιδική περίοδο 65,5 ± 0,3, οπότε και εξαφανίστηκαν ως τάξη.

Η μεγάλη διασπορά κατά την περίοδο εξάπλωσής τους καθιστά τους αμμωνίτες σημαντικά καθοδηγητικά απολιθώματα για τη χρονολόγηση πετρωμάτων. Στην Ελλάδα σημεία με ιδιαίτερη παρουσία αμμωνιτών στο απολιθωματικό αρχείο είναι η Χίος και η Αργολίδα.

Θεόδωρος Παράσχου

​

ΑΠΟΛΙΘΩΜΕΝΟ ΦΟΙΝΙΚΟΔΑΣΟΣ ΣΤΑ ΒΑΤΙΚΑ

Μοναδικό στην Ευρώπη είναι το απολιθωμένο φοινικόδασος που βρίσκεται στο νότιο άκρο της Πελοποννήσου, στη Λακωνία, κοντά στο χωριό Άγιος Νικόλαος Βοιών.

Σε ένα τοπίο σπάνιας, άγριας φυσικής ομορφιάς, έχουν αποκαλυφθεί κορμοί και ρίζες φοινίκων με ηλικία που φτάνει τα δύο με τρία εκατομμύρια χρόνια.

Σύμφωνα με τους ειδικούς, την εποχή εκείνη το κλίμα εδώ ήταν υποτροπικό και υπήρχε εκτενές δάσος, που απολιθώθηκε με μοναδικό τρόπο, καθώς ανέβηκε η στάθμη της θάλασσας και το νερό κάλυψε τα δέντρα.

Η οργανική ύλη δένδρων, φυτών αλλά και μαλακίων, αντικαταστάθηκε μόριο προς μόριο από διαλύμματα πυριτίου και ασβεστίου σε μια υπομονετική διαδικασία που συντελέστηκε κάτω από τη θάλασσα.

Ριζικοί κόμβοι που φτάνουν σε διάμετρο το 1μ και πλήθος απολιθωμένων πλασμάτων, σώζονται σήμερα σε μεγάλη έκταση της παραλίας και αποτελούν ένα γεωλογικό μουσείο ανυπολόγιστης αξίας που κατακτά τη θέση του ανάμεσα στα διατηρητέα μνημεία της φύσης.

ΑΝΔΡΕΑΣ ΗΛΙΑΚΗΣ Β1

Απολιθωμένο δάσος Κερασιάς

Βρίσκεται στη Β. Εύβοια και είναι ένα μοναδικό φυσικό μνημείο με εξαιρετικό ενδιαφέρον. Είναι ένα από τα πλουσιότερα απολιθωμένα δάση σε όλη την Ευρώπη, εκτείνεται μεταξύ των χωριών Κερασιά – Αγία Άννα – Παπάδες. Σημαντικά είναι τα ευρήματα απολιθωμένων κορμών σ’ ολόκληρη την περιοχή.

Η κύρια εμφάνισή τους, όμως, βρίσκεται στη θέση Ψηλή Ράχη, δυτικά του χωριού Κερασιά. Εκεί, μέσα στα αγροκτήματα, εμφανίζονται συστάδες απολιθωμένων δέντρων, μεγάλων διαστάσεων, καθώς επίσης και κομμάτια απολιθωμένων κορμών. Από μελέτες που έγιναν στην παλαιοχλωρίδα της περιοχής των Παπάδων, εικάζεται ότι αυτή έχει ηλικία 10-25 εκατομμύρια χρόνια.

σύμφωνα με μελέτες η πανίδα της περιοχής ήταν ιδιαίτερα πλούσια, μεταξύ άλλων περιλάμβανε μαχαιρόδοντες τα οποία πρέπει να μοιάζανε με τα λιοντάρια, ελαδοθήρια κάτι σαν καμηλοπάρδαλης αλλά με χαμηλό λαιμό και χαλικοθήρια κάποια μεγάλα θηλαστικά που τρέφονταν με φύλλα, ενώ έχουν βρεθεί κρανία από ρινόκερο και μάλιστα με δύο κέρατα.

Ιωάννα Χαραλαμπάκη

Τα μαλάκια αποτελούν μια τεράστια συνομοταξία ζώων όπως τα σαλιγκάρια, οι αχιβάδες, τα καλαμάρια, τις σουπιές και τα χταπόδια, που από εξελικτικής άποψης είναι από τα πιο εξελιγμένα ανάμεσα στα ασπόνδυλα. Ζουν κατά πλειονότητα στο νερό, συνήθως στη θάλασσα, τους ωκεανούς αλλά και σε γλυκό νερό. Είναι μια ομάδα ζώων πολύ παλιά.

​

Στη συνομοταξία αυτή περιλαμβάνονται τα δίθυρα (γνωστά και ως ελασματοβράγχια), τα κεφαλόποδα, ταγαστερόποδα, τα αμφίνευρα και τα σκαφόποδα.

Αντώνης – Κανάκης Φραγκιαδάκης

Μαλάκια

Λεκάνη Βεγόρων

Εικόνες

Οι μάργες της λιγνιτοφόρου λεκάνης των Βεγόρων , στη δυτική Μακεδονία , φιλοξενούν σπάνια και πλούσια φυτικά απολιθώματα απο φύλλα , κλαδιά , καρπούς και ενανθρακωμένους καρπούς

Η ποιότητα της απολίθωσης σε πολλές περιπτώσεις είναι άριστη και είναι ευδιάκριτα ακόμα και τα πιο λεπτά χαρακτηριστικά σε φύλλα δένδρων ηλικίας πολλών κατομμυρίων ετών .

Μπενάρντ - Χοτζάι

Εχινόδερμα, (τα), (ή εχινοδέρματα, Echinodermata) είναι ιδιαίτερη κατηγορία θαλάσσιων ζώων που αποτελούν μια πολυπληθή συνομοταξία του ζωικού βασιλείου. Το πρόθεμα εχινο-, (echino-), σημαίνει αγκάθι, (στην ελληνική και αγγλική ορολογία).

Εχινόδερμα

Στα εχινόδερμα περιλαμβάνονται οι αστερίες, λεγόμενοι και αστέρια της θάλασσας, οι αχινοί, οι οφίουροι, οι θαλάσσιοι κρίνοι, τα ολοθούρια, τα κοινώς λεγόμενα αγγούρια της θάλασσας, καθώς και κάποιες άλλες τάξεις που έζησαν σε παλαιότερες γεωλογικές εποχές και που σήμερα απαντώνται μόνο ως απολιθώματα.

Γεωργία Κουνδουράκη

Το Απολιθωμένο δάσος της Λέσβου είναι ένα από τα δύο μεγαλύτερα απολιθωμένα δάση στον κόσμο (το άλλο είναι το Εθνικό Πάρκο Απολιθωμένου Δάσους στην Αριζόνα). Απολιθωμένοι κορμοί βρίσκονται διάσπαρτοι σε μία έκταση 150 τετραγωνικών χιλιομέτρων που περικλείεται από τους οικισμούς Σίγρι, Ερεσός και Άντισσα στη δυτική Λέσβο. Μεμονωμένα απολιθώματα βρίσκονται και σε πολλά άλλα μέρη του νησιού, συμπεριλαμβανομένων των χωριών Μόλυβος, Πολιχνίτος, Πλωμάρι και Άκρασι.

Εικόνες

Γιώργος Περάκης

Στο δάσος της Λέσβου

Έχει υποδειχθεί ως προστατευμένο φυσικό μνημείο. Το Απολιθωμένο Δάσος της Λέσβου είναι διατηρητέο μνημείο της φύσης από το 1985, σύμφωνα με το ΦΕΚ 160/Α/1985.^[2] Το 1987 πραγματοποιήθηκαν οι πρώτες ανασκαφές στο Πάρκο Απολιθωμένο Δάσος Λέσβου, το πρώτο πάρκο που δημιουργήθηκε, ενώ από το 1997 πραγματοποιούνται συστηματικές ανασκαφές από το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου.

Τριλοβίτης

​

Οι Τριλοβίτες είναι εξαφανισμένα ασπόνδυλα ζώα της συνομοταξίας των αρθροπόδων που απαρτίζουν την ομοταξία Trilobita[2]. Εμφανίστηκαν στην αρχή της Κάμβριας περιόδου και ευδοκίμησαν στην κατώτερη Παλαιοζωική εποχή πριν να αρχίσουν να φθίνουν έως τέλικής εξαφάνισης, όταν, κατά τη διάρκεια της ύστερης Δεβόνειας περιόδου, οι τριλοβίτες - εκτός του είδους Proetida - πιέστηκαν από τις περιβαλλοντικές αλλαγές.

Ο τελευταίος από τους τριλοβίτες εξαφανίστηκε κατά το τέλος της Πέρμιας περιόδου, δηλ. περίπου 250 εκατομμύρια χρόνια πριν από σήμερα.

Στέλλα Μποντουρι

Νάνοι Ελέφαντες

​

Δοντι Μεγαλοδοντα

Τα πιο κοινά απολιθώματα του μεγαλόδοντα είναι τα δόντια του. Τα διαγνωστικά χαρακτηριστικά των δοντιών του μεγαλόδοντα περιλαμβάνουν: τριγωνικό σχήμα, στιβαρή δομή, μεγάλο μέγεθος, καλή διαχώρηση και ορατή κόψη σχήματος V. Τα δόντια του Μεγαλόδοντα μπορούν να φτάσουν πάνω από 180 χιλιοστά σε ύψος ή διαγώνιο μήκος, και είναι μεγαλύτερα σε μέγεθος από τα γνωστά είδη καρχαριών.

​

​

​

Μεγεθος δοντιου Χρονολογια

180+ χιλιοστα 28 με 1,5 εκ. Μεγεθος χρονια πριν

Μεγαλοδοντα

18-20m

Εξαπλωση Περιβαλλον

θαλασσα

Μεγαλοδοντας

Ο Μεγαλόδων

είναι ένα εξαφανισμένο είδος καρχαρία που έζησε 28 με 1,5 εκατομμύρια χρόνια πριν, στον Καινοζωικό αιώνα. Ο Μεγαλόδων θεωρείται ως ένα από τα πιο μεγάλα και δυνατά σαρκοφάγα στην ιστορία των σπονδυλωτών. Έφτανε σε μήκος τα 18-20 μέτρα και βάρος από 30 έως 100 τόνους, ανάλογα με το μήκος του και βρισκόταν σε όλο τον κόσμο. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι ο μεγαλόδων θα έμοιαζε πολύ με το μεγάλο λευκό καρχαρία. Ο μεγαλόδων θεωρείται ως ένα από τα μεγαλύτερα ψάρια που εμφανίστηκαν και ο μεγαλύτερος καρχαρίας που έζησε ποτέ.

ΜΑΡΙΟ ΠΑΣΑΚΟ Β2

ΑΜΜΩΝΙΤΕΣ ΕΠΙΔΑΥΡΟΥ

​

Οι Αμμωνίτες ήταν μαλάκια, προϊόντα εξέλιξης των ναυτιλοειδών στην Ανώτερη Δεβόνια περίοδο 359,2 ± 2,5 εκατομμύρια έτη π.π. Αναπτύσσοντας χιλιάδες διαφορετικά είδη κατέκλυσαν το θαλάσσιο περιβάλλον έως την Ύστερη Κρητιδική περίοδο 65,5 ± 0,3, οπότε και εξαφανίστηκαν ως τάξη. Η μεγάλη διασπορά κατά την περίοδο εξάπλωσής τους καθιστά τους αμμωνίτες σημαντικά καθοδηγητικά απολιθώματα για τη χρονολόγηση πετρωμάτων. Στην Ελλάδα σημεία με ιδιαίτερη παρουσία αμμωνιτών στο απολιθωματικό αρχείο είναι η Χίος και η Αργολίδα.

ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΓΚΑΣΙΔΟΥ

Από άποψη εσωτερικής κατασκευής ελάχιστα είναι γνωστά για τους αμμωνίτες, καθώς μόνο ένα μικρό τμήμα του πεπτικού συστήματος και μια κύστη, έχουν διασωθεί . Εικάζεται ότι είχαν πλοκάμια, με τα οποία παγίδευαν τη λεία τους. Οι αμμωνίτες διακρίνονται από τα διαχωριστικά τους τοιχώματα που χωρίζουν τους θαλάμους στη φραγμοκώνη, τα διαφράγματα συνδέονται με το εξωτερικό τοίχωμα του κελύφους και γενικά με τους σιφόνους τους.

​

ΜΕΓΕΘΟΣ

δεν ξεπερνά τα 23εκ. σε διάμετρο

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΑ

ΕΞΑΠΛΩΣΗ

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Ξηρά-θάλασσα