Vai trò của người điều dưỡng trong

“Cardiogenic Shock Team”, cập nhật khuyến cáo của Hội tim mạch Mỹ năm 2019

CNĐD Phạm Đình Trung

Khoa Hồi sức tim mạch, Bệnh viện TƯQĐ 108

Nội dung

• Tóm tắt định nghĩa, phân loại, nguyên nhân sốc tim
• Vai trò của nhóm trong điều trị sốc tim
• Vai trò của điều dưỡng
• Một số kế hoạch cụ thể
• Kết luận

Định nghĩa

Sốc tim: là hội chứng rối loạn chức năng tim dẫn đến giảm cung lượng tim, giảm tưới máu mô vào cơ quan.

- Huyết áp tâm thu <90mmHg trong >30 phút hoặc sử dụng thuốc vận mạch, tăng co bóp cơ tim để duy trì và có bằng chứng của tổn thương cơ quan đích.

phân loại sốc tim

Năm 2019, Hội Can thiệp Tim Mạch Hoa Kỳ (SCAI) đã phân loại sốc tim dựa trên ba đặc điểm:

+ Bệnh cảnh lâm sàng,

+ Sự thay đổi của dấu ấn sinh học + Sự thay đổi của huyết động

SCAI 2019 Clinical Expert Consensus Statement on Cardiogenic Shock

NGUYÊN NHÂN SỐC TIM

Đồng thuận chẩn đoán điều trị sốc tim của Hội tim mạch Việt Nam 2022

Nguyên tắc điều trị sốc tim

• Xác định và giải quyết sớm nguyên nhân sốc tim: cần can thiệp tái tưới máu sớm ở những bệnh nhân có hội chứng vành cấp. Tìm và giải quyết sớm các nguyên nhân gây sốc tim trong 60 - 120 phút.
• Bảo tồn các cơ quan đích trên cơ sở ổn định huyết động, đảm bảo tưới máu mô thỏa đáng, đặc biệt là giảm tải thất trái và bảo vệ cơ tim: Các biện pháp bao gồm hỗ trợ hô hấp bằng thông khí nhân tạo, thuốc vận mạch, tăng co bóp cơ tim, hỗ trợ tuần hoàn cơ học ngắn hạn
• Tránh tổn thương cơ quan đích, tránh suy đa phủ tạng.
• Phối hợp đa chuyên khoa trong chiến lược chẩn đoán và điều trị sốc tim.

Đồng thuận chẩn đoán điều trị sốc tim của Hội tim mạch Việt Nam 2022

Vai trò trung tâm của �“Shock Center” – “Shock Team”

Đồng thuận chẩn đoán điều trị sốc tim của Hội tim mạch Việt Nam 2022

Vai trò trung tâm của �“Shock Center” – “Shock Team”

Khuyến cáo về vai trò của hệ thống điều trị và nhóm sốc tim đa chuyên khoa trong kiểm soát và xử trí sốc tim

Khuyến cáo hội tim mạch hoa kỳ năm 2019

Bằng chứng khoa học�vai trò trung tâm của “Shock Team”

Vai trò của người Điều dưỡng trong “Shock Center” – “Shock Team”

�

Papolos, A.I. et al. J Am Coll Cardiol. 2021;78(13):1309–1317

• Oxy hóa máu kém
• Giảm cung lượng tim
• Tưới máu mô không hiệu quả
• Thừa dịch
• Trạng thái kích thích lo âu

https://nurseslabs.com/cardiogenic-shock-nursing-care-plans/

Nhiệm vụ cụ thể của điều dưỡng trong �Cardiogenic Shock Team

5 nhóm kế hoạch chăm sóc bệnh nhân sốc tim của Điều dưỡng

• Cơ chế: do rối loạn thông khí tưới máu và rối loạn phế nang mao mạch
• Nhận định điều dưỡng
• Đánh giá tình trạng hô hấp, kiểu thở.
• Đánh giá huyết áp và tần số tim
• Đánh giá ý thức người bệnh
• Tình trạng da niêm mạc
• SpO2 > 90%

Kế hoạch đảm bảo Oxy hóa máu

Can thiệp điều dưỡng

• Hỗ trợ người bệnh ho khạc, hút đờm dãi
• Tư thế Fowler
• Oxy liệu pháp để đảm bảo PaO2
• Sẵn sàng thở máy xâm nhập hoặc không xâm nhập nếu các biện pháp hỗ trợ ban đầu thất bại

Kế hoạch đảm bảo Oxy hóa máu

• Sinh lý bệnh: tim không cung cấp đủ máu theo nhu cầu của cơ thể do bệnh lý cơ tim, rối loạn nhịp tim, tăng, giảm tiền gánh hoặc hậu gánh, chức năng co bóp thất trái giảm, thông liên thất hoặc liên nhĩ, bệnh lý van tim.

Giảm cung lượng tim

Nhận định điều dưỡng

• Đánh giá ý thức.
• Đánh giá huyết động: nhịp tim, huyết áp, artlines.
• Đánh giá loại nhịp dựa trên điện tim 12 đạo trình.
• Đánh giá mạch ngoại vi.
• Đánh giá hô hấp, Đánh giá SpO2.
• Đánh giá áp lực tĩnh mạch trung tâm, áp lực mao mạch phổi bít, các chỉ số tim trên máy PiCCO…
• Đánh giá bilan dịch và cân nặng.
• Đánh giá nước tiểu.
• Đánh giá xét nghiệm Mg và phospho.

Giảm cung lượng tim

Can thiệp điều dưỡng

• Kiểm soát điện giải.
• Cung cấp đủ oxy.
• Kiểm soát các rối loạn nhịp tim.
• Hạn chế dịch nếu có tình trạng tăng tiền tải.
• Bổ sung dịch nếu thiếu tiền tải.
• Lợi tiểu khi có tình trạng quá tải dịch.
• Đánh giá các thuốc vận mạch, thuốc an thần, thuốc giãn mạch.
• Các dụng cụ hỗ trợ thất trái ngắn hạn: ECMO, IABP, Centrimag.
• Sẵn sàng phẫu thuật hoặc can thiệp nếu có chỉ định.

Giảm cung lượng tim

Nhận định điều dưỡng

• Đánh giá tần số tim, huyết áp trung bình (artline)
• Đánh giá tình trạng ý thức
• Theo dõi oxy hóa máu

Can thiệp điều dưỡng

• Hạn chế vận động
• Cung cấp đủ oxy
• Đảm bảo đủ dịch

​

Tưới máu mô không hiệu quả

• Sinh lý bệnh: do giảm chức năng thận, giữ Natri và nước, giảm áp lực keo
• Nhận định điều dưỡng:
• Theo dõi số lượng và tính chất của nước tiểu
• Đánh giá tình trạng hô hấp
• Đánh giá cân bằng dịch vào ra, cân nặng
• Đánh giá tình trạng phù
• Đánh giá tĩnh mạch cảnh
• Đánh giá điện giải đặc biệt là Kali máu
• Đánh giá XQ phổi

Thừa dịch

Can thiệp điều dưỡng

• Để tư thế bệnh nhân ở tư thế nửa Fowler
• Thay đổi tư thế bệnh nhân mỗi 2 giờ
• Hạn chế muối cho người bệnh
• Bổ sung lợi tiểu, theo dõi Natri niệu

Thừa dịch

Nhận định điều dưỡng

• Đánh giá mức độ lo âu sau khi dừng an thần
• Đánh giá mối liên quan với các nguyên nhân ngoài tim

Can thiệp điều dưỡng

• Giải thích cho người bệnh hiểu về các kỹ thuật thực hiện
• Để người bệnh trả lời cảm giác của họ
• Đánh giá nhận thức của người bệnh bằng các thang điểm
• Hạn chế những kích thích không cần thiết xung quanh người bệnh
• Thường xuyên tương tác với người bệnh để có kế hoạch can thiệp phù hợp

Trạng thái kích thích lo âu

• Tỉ lệ tử vong do sốc tim còn cao và vai trò của Cardiogenic Shock Team ngày càng được quan tâm và chứng minh làm cải thiện rõ rệt tỉ lệ tử vong
• Vai trò của người điều dưỡng trong Cardiogenic Shock Team là vô cùng quan trong, tham gia vào tất cả các giai đoạn của quá trình chẩn đoán và điều trị bệnh nhân sốc tim
• 5 kế hoạch chăm sóc cụ thể người bệnh sốc tim của điều dưỡng là nền tảng để cải thiện kết quả chẩn đoán và điều trị của người bệnh sốc tim.

KẾT LUẬN

Xin chân thành cảm ơn Quý đồng nghiệp