Μέρος 6^ο :Αγχογόνα γεγονότα ή καταστάσεις

Ενότητα 1^η – Εμπόδια στη διαδικασία Προσωποκεντρικού σχεδιασμού που σχετίζονται με τον αυτισμό

Κεφάλαιο 2^ο – Εισαγωγή στον αυτισμό

A holistic approach to person-centered planning for people with autism

Erasmus+ KA2: Strategic partnership for innovation for adult education

​

Agr. No: 2018-1-EL01-KA204-047788

AUTISM_PCP Masterclass of facilitators

AUTISM_PCP

Τι είναι τα αγχογόνα γεγονότα και πώς μας επηρεάζουν;

Ο καθένας μας μπορεί να βρεθεί αντιμέτωπος με καταστάσεις ή συνθήκες που προκαλούν άγχος.

Μπορείτε να σκεφτείτε μερικές;

​

Για το άτομο που βιώνει αυτή την κατάσταση ,η ικανότητα να συλλογιστεί με επιχειρήματα και να δει τη συνολική εικόνα μπορεί να το βοηθήσει να ηρεμήσει και να συνειδητοποιήσει πως αυτά συμβαίνουν και πως η ζωή συνεχίζεται.

Erasmus+ Key Action 2: Strategic Partnerships for innovation in adult education

AUTISM_PCP - 2018-1-EL01-KA204-047788

Αγχογόνα γεγονότα και καταστάσεις στον αυτισμό

Υπάρχουν άνθρωποι που μαθαίνουν να αντιμετωπίζουν το στρες ή το άγχος με τέτοιο τρόπο ώστε η επίδρασή του να είναι μικρή.

Υπάρχουν και αυτοί που δεν μπορούν.

Ορισμένες καταστάσεις μπορεί να προκαλέσουν μεγάλο άγχος στα άτομα που είναι στο φάσμα του αυτισμού.

Το στρες και το άγχος μπορούν να τους παραλύσουν σε διαφορετικό βαθμό τον καθένα, όσο διαφορετικός είναι και ο ένας άνθρωπος από τον άλλο.

Erasmus+ Key Action 2: Strategic Partnerships for innovation in adult education

AUTISM_PCP - 2018-1-EL01-KA204-047788

Αγχογόνα γεγονότα και καταστάσεις στον αυτισμό

Παρά τις διαφορές, μπορούν να υπάρχουν κοινοί στρεσογόνοι παράγοντες που ενδεχομένως να βιώνουν τα άτομα με αυτισμό;

Μπορείτε να σκεφτείτε περισσότερες καταστάσεις που πυροδοτούν άγχος;

Erasmus+ Key Action 2: Strategic Partnerships for innovation in adult education

AUTISM_PCP - 2018-1-EL01-KA204-047788

Μεταβάσεις και μη δομημένος χρόνος

Μεταβάσεις κατά τη διάρκεια της ημέρας (βραχυπρόθεσμες):

• Από το ένα μέρος στο άλλο
• Από τη μία τάξη σε άλλη (ή από το ένα μάθημα στο άλλο)
• Από ένα θέμα σε άλλο
• Από έναν άνθρωπο σε άλλο

Μακροπρόθεσμες μεταβάσεις:

• Από εποχή σε εποχή
• Από την παιδική ηλικία στην εφηβεία και/ή στην ενηλικίωση
• Από το σχολείο στο πανεπιστήμιο
• Από το σχολείο/σπουδές στη δουλειά

​

Erasmus+ Key Action 2: Strategic Partnerships for innovation in adult education

AUTISM_PCP - 2018-1-EL01-KA204-047788

Μεταβάσεις και μη δομημένος χρόνος

Μεγάλη πρόκληση μπορεί να αποτελέσει ο μη δομημένος χρόνος, αυτός που δεν έχει κανόνες ή κάποια δραστηριότητα που να δημιουργεί όρια ή περιορισμούς!

Μερικά παραδείγματα μη δομημένου χρόνου:

• Όταν περιμένουμε κάτι (π. χ. το σχολικό λεωφορείο)
• Κατά τη μετακίνηση
• Στο διάλειμμα
• Πριν και μετά την ώρα του μαθήματος/της δουλειάς
• Στις διακοπές

Erasmus+ Key Action 2: Strategic Partnerships for innovation in adult education

AUTISM_PCP - 2018-1-EL01-KA204-047788

Αισθητηριακή υπερφόρτωση

Οι προκλήσεις που σχετίζονται με την έλλειψη αισθητηριακής ολοκλήρωσης μπορούν να υπερισχύσουν της ικανότητας για αυτοέλεγχο. Ορισμένες καταστάσεις που μπορεί να προκαλέσουν άγχος είναι:

• Πλήθος(συναυλίες, ταξίδια, καταστήματα, σχολικές συναθροίσεις)
• Ήχοι και θόρυβοι
• Χώρος (πολύ μεγάλος/με συνωστισμό/φωτεινός/ βρωμερός, κτλ)
• Ρούχα (πολύ στενά/τραχιά)
• Φαγητό (όψη/υφή/μυρωδιά/ο ήχος που ακούγεται όταν το τρώμε)
• Οδοντιατρικά ή ιατρικά θέματα
• Ντους, βούρτσισμα δοντιών, κούρεμα, κτλ

Erasmus+ Key Action 2: Strategic Partnerships for innovation in adult education

AUTISM_PCP - 2018-1-EL01-KA204-047788

Κοινωνικές περιστάσεις και επικοινωνία

• Πρωτόγνωρα ή καινούρια γεγονότα που δεν έχουν προγραμματιστεί και δεν έχουν ανακοινωθεί προηγουμένως
• Αλλαγές στα σχέδια/ διακοπή στη ρουτίνα
• Δραστηριότητες εξωτερικού χώρου
• Προσαρμογή των προσωπικών ενδιαφερόντων στα σχέδια της οικογένειας ή της τάξης
• Μεγάλες συναθροίσεις

​

• Η παρουσία μικρών παιδιών (είναι απρόβλεπτα ποικιλοτρόπως)
• Πρωτοβουλία για ξεκίνημα συζήτησης με συνομήλικο
• Το διάβασμα ή δουλειές του σπιτιού
• Διαχωρισμός καθηκόντων
• Γραπτές δοκιμασίες (τεστ)

…και πολλά άλλα….

Erasmus+ Key Action 2: Strategic Partnerships for innovation in adult education

AUTISM_PCP - 2018-1-EL01-KA204-047788

Erasmus+ Key Action 2: Strategic Partnerships for innovation in adult education

AUTISM_PCP - 2018-1-EL01-KA204-047788

Πώς εκδηλώνεται το άγχος – πιθανές συμπεριφορές

Μπορούν να διαφέρουν όσο διαφέρει ένας άνθρωπος από έναν άλλο…

Μερικά παραδείγματα:

• Επαναλαμβανόμενες και συνεχείς ερωτήσεις/το άτομο διακόπτει τους άλλους
• Αποχώρηση ή φυγή
• Αυθάδεια ή προκλητικότητα
• Κοιτάζει τα πόδια του/της
• Στριφογυρίζει τα χέρια του/της
• Φαίνεται φοβισμένος/η ή «παγωμένος/η»
• Μιλά μέσω χαρακτήρων ή φράσεων από τηλεοπτικές σειρές/διαφημίσεις/αντικείμενα, κτλ
• Μουρμουρίζει
• Είναι εμφανώς αναστατωμένος/η (συμπεριφορική έκρηξη)

​

​

​

Erasmus+ Key Action 2: Strategic Partnerships for innovation in adult education

AUTISM_PCP - 2018-1-EL01-KA204-047788

Κατάρρευση

«Νιώθουν τον κόσμο να τους καταβάλει και αυτό προκαλεί τεράστιο άγχος»

Η κατάρρευση είναι μια έντονη αντίδραση απέναντι σε συγκλονιστικές καταστάσεις/γεγονότα. Συμβαίνει όταν κάποιος καταβάλλεται συναισθηματικά από μία κατάσταση και χάνει πρόσκαιρα τον έλεγχο της συμπεριφοράς του.

Αυτή η απώλεια ελέγχου μπορεί να εκφραστεί με λεκτικό ή μη λεκτικό τρόπο, με κραυγές ή δαγκωματιές, με κλάματα ή κλωτσιές….

….. ακόμα και με όλoυς αυτούς τους τρόπους.

ΔΕΝ πρόκειται για μια έκρηξη οργής με σκοπό το χειρισμό, ούτε για μια κακή ή άτακτη συμπεριφορά!

Το άτομο νιώθει τόσο συγκλονισμένο που δεν μπορεί να εκφραστεί διαφορετικά.

Erasmus+ Key Action 2: Strategic Partnerships for innovation in adult education

AUTISM_PCP - 2018-1-EL01-KA204-047788

Σημάδια δυσφορίας ή άγχους και στρατηγικές πρόληψης ή αντιμετώπισης της κατάρρευσης

Αρκετοί άνθρωποι στο αυτιστικό φάσμα ενδέχεται να εμφανίσουν κάποια σημάδια πριν από μία έκρηξη. Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Βηματισμό
• Κούνημα
• Πλήρη ακινητοποίηση
• Επαναλαμβανόμενες ερωτήσεις (τρόπος αναζήτησης καθησυχασμού).

Σε αυτό το στάδιο η κατάρρευση μπορεί ν’ αποφευχθεί με τη χρήση στρατηγικών όπως:

• Αντιπερισπασμός/ανακατεύθυνση προσοχής
• Απασχόληση με παιχνίδια που τους βοηθούν να ηρεμίσουν
• Ακρόαση μουσικής
• Απομάκρυνση ενδεχόμενων πηγών ερεθισμού
• Να παραμείνουμε ήρεμοι

Η πρόληψη μιας κατάρρευσης περιλαμβάνει:

1. Αναγνώριση των αιτιών και καταγραφή ενδεχόμενων μοτίβων.
2. Ελαχιστοποίηση των πιθανών ερεθισμάτων, γεγονότων ή καταστάσεων(αισθητηριακού χαρακτήρα, αλλαγές στη ρουτίνα, άγχος, δυσκολίες επικοινωνίας)

Τι κάνουμε όταν κάποιος καταρρέει:

• Δεν τον/την κρίνουμε
• Του/της δίνουμε χρόνο να συνέλθει
• Ρωτάμε με ήρεμο τρόπο αν είναι καλά
• Προσπαθούμε να μειώσουμε τον καταιγισμό πληροφοριών (π. χ. κάνουμε χώρο, σβήνουμε τα δυνατά φώτα ή κλείνουμε τη δυνατή μουσική, δεν τους κοιτάζουμε επίμονα)

Erasmus+ Key Action 2: Strategic Partnerships for innovation in adult education

AUTISM_PCP - 2018-1-EL01-KA204-047788

Περιοχή αγχογόνων γεγονότων ή καταστάσεων

Πρόκειται για πράγματα(ή σκέψεις) που σε μετακινούν από την Πράσινη Περιοχή Γράψε τα πράγματα που σου προκαλούν άγχος μέσα στο σήμα

αλλαγή προγράμματος ΠΡΟΣΟΧΗ! Υπάρχουν αγχογόνες καταστάσεις μπροστά σου

​

Όταν γνωρίζεις τι σου προκαλεί άγχος, τότε μπορείς να χρησιμοποιήσεις εργαλεία και στρατηγικές για να το ελέγξεις

Erasmus+ Key Action 2: Strategic Partnerships for innovation in adult education

AUTISM_PCP - 2018-1-EL01-KA204-047788

Βιβλιογραφικές αναφορές:

• https://www.autism.org.uk/advice-and-guidance/topics/behaviour/meltdowns

​

• Davis, K (2012) Anxiety and panic struggles. Retrieved from Anxiety and panic struggles

​

​

• Autism PCP project partners (2020), Autism pcp system for autistic people final with life planning tools.

​

Erasmus+ Key Action 2: Strategic Partnerships for innovation in adult education

AUTISM_PCP - 2018-1-EL01-KA204-047788

A holistic approach to person-centered planning for people with autism

Erasmus+ KA2: Strategic partnership for innovation for adult education

​

Agr. No: 2018-1-EL01-KA204-047788

AUTISM_PCP

This project is funded by the European Commission through the Erasmus+ Programme (KA204 - Strategic Partnerships for adult education).

The European Commission support for the production of this publication does not constitute an endorsement of the contents which reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use which may be made of the information contained therein.

Supervised by IKY (State Scolarships Foundation) Erasmus+ National Agency Greece

This work is created under the Erasmus+ project and is licensed under the Creative Commons Attribution-Share Alike – 3.0 License