การสร้างองค์ความรู้ใหม่�ทางประวัติศาสตร์ไทย�

วิธีการทางประวัติศาสตร์�

​

• ความหมายของวิธีการทางประวัติศาสตร์

​

• วิธีการทางประวัติศาสตร์ เป็นวิธีการหรือขั้นตอนต่างๆ ที่ใช้ในการศึกษาเรื่องราวทางประวัติศาสตร์ โดยอาศัยจากหลักฐานที่เป็นลายลักษณ์อักษรและไม่เป็นลายลักษณ์อักษร เพื่อให้สามารถฟื้นหรือจำลองอดีตขึ้นมาใหม่ได้อย่างถูกต้อง น่าเชื่อถือ

ความสำคัญของวิธีการทางประวัติศาสตร์�

• ทำให้เรื่องราว กิจกรรม เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในประวัติศาสตร์มีความน่าเชื่อถือ มีความถูกต้องเป็นจริง หรือใกล้เคียงกับความเป็นจริงมากที่สุด เพราะมีการศึกษาอย่างเป็นระบบ มีขั้นตอน

ประโยชน์ของวิธีการทางประวัติศาสตร์

• ทำให้เป็นคนละเอียดรอบคอบ มีการตรวจสอบเรื่องราวที่ศึกษา นำมาปรับใช้ในชีวิตประจำวันได้ ทำให้เป็นผู้รู้จักประเมินความน่าเชื่อถือของเหตุการณ์ต่างๆ ผ่านการตรวจสอบ

การรวบรวมหลักฐาน�

• หลักฐานชั้นต้น
• เป็นหลักฐานร่วมสมัยของผู้ที่
• เกี่ยวข้องกับเหตุการณ์โดยตรง

​

ภาพถ่ายเหตุการณ์ 14 ตุลาคม พ.ศ. 2516

เป็นหลักฐานชั้นต้น

หลักฐานชั้นรอง

หลักฐานที่จัดทำขึ้นโดยอาศัยหลักฐาน

ชั้นต้น

สารนิพนธ์ของ ดร. ประเสริฐ ณ นคร

เป็นหลักฐานชั้นรอง

การประเมินคุณค่าของหลักฐาน�

• การประเมินคุณค่าภายนอกหรือวิพากษ์วิธีภายนอก
• ประเมินคุณค่าจากลักษณะภายนอกของหลักฐาน บางครั้งมีการปลอมแปลงเพื่อการโฆษณาชวนเชื่อ ทำให้หลงผิด จึงต้องมีการประเมินว่าหลักฐานนั้นเป็นของจริงหรือไม่ พิจารณาจากสิ่งที่ปรากฏภายนอก เช่น เนื้อกระดาษ เป็นต้น

​

• การประเมินคุณค่าภายในหรือวิพากษ์วิธีภายใน
• ประเมินคุณค่าจากข้อมูลภายในหลักฐานนั้น เช่น มีชื่อบุคคล สถานที่ เหตุการณ์ ในช่วงเวลาที่หลักฐานนั้นทำขึ้นหรือไม่ นอกจากนี้ยังสังเกตได้จากการกล่าวถึงตัวบุคคล เหตุการณ์ สถานที่ ถ้อยคำ เป็นต้น

​

�หลักฐาน�ทางประวัติศาสตร์ไทย�

หลักฐานที่เป็นลายลักษณ์อักษร�

• จารึกหรือจาร
• ที่สลักลงบนแท่งหรือแผ่นหิน เรียก ศิลาจารึก
• จารึกลงแผ่นทองคำ เรียก จารึกลานทอง
• จารึกลงแผ่นเงิน เรียก จารึกลานเงิน
• ที่จารลงใบลาน เรียก หนังสือใบลาน
• ศิลาจารึกมีความคงทนมากที่สุด

​

จารึกลานทอง พบที่วัดส่องคบ จ. ชัยนาท

หลักฐานที่ไม่เป็นลายลักษณ์อักษร�

• ส่วนใหญ่เป็นหลักฐานประเภทโบราณสถาน โบราณวัตถุ
• เป็นหลักฐานที่มีคุณค่า ให้ข้อมูลทางประวัติศาสตร์ได้เป็นอย่างมาก
• ควรใช้ประกอบกับหลักฐานที่เป็นลายลักษณ์อักษร �และควรมีการตรวจสอบด้วย

​

​

ความสำคัญของหลักฐานทางประวัติศาสตร์ไทย�

​

• สำคัญต่อการศึกษาประวัติศาสตร์ไทย
• สะท้อนให้เห็นโลกทัศน์ วัฒนธรรมประเพณี ตลอดจนความเชื่อของคนในสมัยก่อน
• ควรช่วยกันเก็บรักษาให้ดี เพื่อจะได้นำมาศึกษาค้นคว้าเผยแพร่ต่อไป อันจะช่วยให้ประวัติศาสตร์ไทยมีความชัดเจน ถูกต้องมากขึ้น
• สำหรับการใช้หลักฐานของชาวต่างชาติ ผู้ศึกษาควรมีความระมัดระวัง เนื่องจากชาวต่างชาติมีพื้นฐานความคิด และวัฒนธรรมที่แตกต่างจากคนไทย

​

แหล่งรวบรวมหลักฐานประวัติศาสตร์ไทย�

​

​

• สำนักหอจดหมายเหตุแห่งชาติ
• พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ
• หอสมุดกลางของมหาวิทยาลัยต่างๆ

​