JavaScript isn't enabled in your browser, so this file can't be opened. Enable and reload.

1 of 15

ADITZA

AHALERA

2 of 15

AHALERA aditz MODU bat da

Modua solaskideak aditzaren ekintzaren aurrean hartzen duen jarrerari dagokio.

Moduaren ezaugarria aditz trinko jokatuan edo aditz laguntzailean aurkituko dugu.

Horrela, ahalera, baldintza, ondorioa eta subjuntiboa bereiz ditzakegu.

Ahalera: aditzak adierazitakoa ahalmen kutsu batez islatzen da: Pozik egon daiteke lanaren emaitzaz / Pozik egon zitekeen lanaren emaitzaz / Pozik egon liteke lanaren emaitzaz.
Ezina ere adierazten du: Ezin liteke garaiz joan.
Balizko egoera, alegiazkoa eta aukera: Biharko, egoera alda daiteke/ Baliteke ekaitza izatea gauean / Nahi duzun bezala egin dezakezu.
Laguntzaileari -ke modu marka jartzen zaio.
Nor motako adizkietan aditzak -te- morfema hartzen du: naiteke / nintekeen / ninteke.

3 of 15

EZAUGARRIAK

Aditz oinarekin erabili ohi dira: Sar daitezke, etor daiteke, abia nintekeen, buka liteke
-ke modu marka erabiltzen da: eser zaitezke, ibil gintezke.
Aditz laguntzailearen erroak aldatzen dira. Ez dira indikatibokoak

NOR → (d)i : naiteke, daiteke, zitekeen, liteke
NOR-NORI→ KI: nakioke, nenkizuke, gakizkioke
NOR-NORK (ZER)--> ZA: dezakete, ditzakezue, genezake, zaitzaket, gintzakezuen.
ZER-NORI-NORK→ IEZA: diezaiokezu, geniezazuekeen, geniezazkizuke

4 of 15

AHALERA NOR

ORAIN ALDIA	HIPOTETIKO	LEHEN ALDIA
Ni etor NAITEKE Hi egon HAITEKE Hura joan DA.... Gu sar GAITEZKE Zu hel Z... Zuek itzul ZAITEZKETE Haiek ibil D...	Ni etor NIN... Hi egon ... Hura joan LITEKE Gu sar …. Zu hel ZINTEZKE Zuek itzul …. Haiek ibil LITEZKE	Ni etor …. Hi egon HINTEKEEN Hura joan Z... Gu sar …. Zu hel Z…. Zuek itzul ZINTEZKETEN Haiek ibil ZITEZKETEN

5 of 15

AHALERA: NOR(ZER)-NORK

AHALMENA, EZINA, BALIZKO ala ALEGIAZKO egoera adierazten duten perpausetan.
Perpausan NORK subjektua eta NOR edo ZER izen sintagma agertuz gero...
NOR (ZER)-NORK AHALERAZKO ADITZA aukeratuko da.
NOR (ZER)-NORK AHALERAZKO ADITZA sortzeko era bi daude:

Aditz morfema egokiak orden egokian jarriz:

Indikatibozko aditz bat moldatuz:

(Indikatibozko nor-nork laguntzailea - U (erroa)) + ZA +KE AHALERA NOR-NORK

(NAU ZU + ZA) + KE NAZAKEZU (DUGU + ZA ) + KE DEZAKEGU

(ZENUEN + ZA) + KE ZENEZAKEEN (NINDUZUEN + ZA) + KE NINTZAKEZUEN

Izen Sintagma NOR(ZER)	PLURALA NOR (ZER)	ERROA	AHALERA ezaugarria	NOR=ZUEK ezaugarria	NORK morfema
(ZUEK) ZA	IT	ZA	KE	te	(guK) GU

6 of 15

AHALERA: ZER-NORK

(OSA ITZAZUE KOADROAK)

ORAIN ALDIA LEHEN ALDIA

NOR/ZER	PL (zer)	ERROA	AHAL E.	NORK	NORK	PL (ZER)	ERROA	AHAL E.	ZU/ ZUEK	LEHEN ALDIA
---- ---- D (e) ---- ---- ---- D(e)	--- --- --- --- --- --- IT	--- --- ZA --- --- --- ZA	KE KE KE KE KE KE KE	T K/N -- GU ZU ZUE TE	N (E) H (E) Z (E) GEN --- --- ----	IT IT IT IT IT IT IT	ZA ZA --- --- --- ZA ZA	KE --- --- --- KE --- ---	TE	--- --- --- N --- --- N

7 of 15

AHALERA: ZER-NORK ALEGIAZKOA

(OSA EZAZUE KOADROA)

NORK	PL (ZER)	ERROA	AHAL E.	ZU/ZUEK
N (E) H (E) L (E) GEN --- --- ----	IT IT IT IT IT IT IT	ZA ZA --- --- --- ZA ZA	KE --- --- --- KE --- ---	TE

8 of 15

AHALERA: ZER-NORI-NORK

AHALMENA, EZINA, BALIZKO ala ALEGIAZKO egoera adierazten duten perpausetan.
Perpausan NORK subjektua NOR edo ZER izen sintagma eta NORI sintagma agertuz gero...
ZER- NORI-NORK AHALERAZKO ADITZA aukeratuko da.
ZER-NORI-NORK AHALERAZKO ADITZA sortzeko era bi daude:

Aditz morfema egokiak orden egokian jarriz:

Indikatibozko aditz bat moldatuz:

(Indikatibozko zer-nori-nork laguntzailea - I (erroa)) + IEZA +KE AHALERA ZER-NORi-NORK

( D I DAZU+ IEZA)+KE DIEZADAKEZU (D I GUTE+ IEZA) +KE DIEZAGUKETE

Ahalera ZER-NORK + NORI morfema ZENEZAKE+ nori 1 pertsona ZENIEZA GU KE

ZER 3. perts.	ERROA	(ZER PLUR.)	NORI morf	AHALERA ezaugar.	NORK morfema
D	IEZA	ZKI	ZUE (zuei)	KE	(guK) GU

9 of 15

AHALERA: ZER-NORI-NORK

ORAIN ALDIA LEHEN ALDIA

ZER	ERROA	PL	NORI	AHAL E.	NORK	NORK	ERROA	PLURL ZER	NORI	AHAL E.	ZU/ ZUEK	LEHEN ALDIA
---- ---- D ---- ---- ---- D	IEZA IEZA IEZA IEZA IEZA IEZA IEZA	--- --- -- --- --- --- ZKI	DA Ka/Na iO GU ZU ZUE iE	KE KE KE KE KE KE KE	T K/N -- GU ZU ZUE TE	N H Z GEN ZEN ZEN ZE	IEZA IEZA IEZA IEZA IEZA IEZA IEZA	(ZKI)	DA A/NA iO GU ZU ZUE iE	KE KE KE --- KE --- ---	TE	N N N N N N N

10 of 15

AHALERA: ZER-NORI- NORK ALEGIAZKOA

NORK	ERROA	PLURALA (ZER)	NORI	AHAL E.	ZU/ZUEK
N H L GEN ZEN ZEN L	IEZA IEZA IEZA IEZA IEZA IEZA IEZA	(ZKI)	DA DA DA DA DA DA DA	KE KE KE KE KE KE KE	TE TE

11 of 15

AHALERA: NOR-NORI

AHALMENA, EZINA, BALIZKO ala ALEGIAZKO egoera adierazten duten perpausetan.
Perpausan NOR subjektua eta NORI sintagma agertuz gero...
NOR-NORi AHALERAZKO ADITZA aukeratuko da.
NOR-NORi AHALERAZKO ADITZA sortzeko era bi daude:

Aditz morfema egokiak orden egokian jarriz:

Indikatibozko aditz bat moldatuz:(Indikatibozko norr-nori laguntzailea - I edo TZAI (erroa)) + KI +KE = AHALERA NOR-NORi
(NA TZAI ZU - TZAI + KI) +KE = NAKIZUKE (GATZAIZKIO - TZAI + KI) +KE =

NOR Subjektua	ERROA	PLURALA (nor)	NORI	AHAL ERA
(ni) NA	KI	------	ZU (zuri)	KE

12 of 15