1 of 4

DİJİTAL ÜLKE REHBERİ

İskoçya

Sosyal ve Ekonomik Şartlar

Faika Cansın:

Ben Paris-Sorbonne’da okuyup 4 sene Paris’te yaşadıktan sonra geldim Edinburgh’a. Açıkçası İstanbul’u bir yetişkin olarak yaşayamadım diyebilirim. Reşit bir birey olarak “benim şehrim” dediğim, gece dışarı ciktigim, kendi evimde yasadigim ilk sehir Paris’ti. İskoçya'da öğrenci yaşantısı da Paris’e göre her açıdan çok farklı. Paris’te şehir yaşantısı ön planda iken, Edinburgh’da kampüs odaklı bir yaşantı çıkıyor. Okul sizi yurda yerleştiriyor. “Overseas” (UK yahut AB’li olmayan) öğrencilere yurt önceliği var (bu konuda durum bizden yana). Cevrelerini oluşturmak için öğrenciler ev tutup izole yaşamaktan ziyade okul içinde ve yurtlarda vakit geçirmeyi tercih ediyor.

İlk basta, İstanbul ve Paris’ten sonra Edinburgh tabii küçük geliyor insana. Fakat sonrasında Londra’da da yaşadım ve Edinburgh’a geri döndüm çünkü nispeten daha stressiz ve doğa ile iç içe bir şehir burası. İnsanlar sıcakkanlı ve kibar. Ev kiraları Paris ve Londra’ya kıyasla daha uygun ve bunun karşılığında edindiğiniz değer daha fazla (daha büyük mekanlar, bahçe vs). Şehir estetik anlamda çok güzel tarihi dokusunu korumuş. Her yer yürüme mesafesi, kalabalık yahut trafik yok. Georgian evlerde yaşamak ayrı bir keyif. Kuzeydesiniz, artık Paris ve Londra’daki gibi dünyanın merkezinde değilsiniz... Dolayısıyla Soho ve le Marais’deymiş gibi alışveriş yapılamıyor maalesef, özellikle tasarım sevenler için söylüyorum bunu ama İskandinav tasarımlarını getiren mağazalar Edinburgh New Town’da artmaya başladı. Ayrıca Edinburgh yanılmıyorsam UK’de kişi başına en çok cafe/restoran düşen şehir. Ve üniversite şehri olduğu için her sene yeni öğrenciler geliyor. Bu da yeni insanlar tanımak için hoş bir özellik. Ağustos’taki festivaller de cabası. Sunu da unutmamalı: İskoçya sadece bir başına bir ülke değil, aynı zamanda daha büyük bir bütünün parçası.

Edinburgh sehrine Calton Hill’den bakis

2 of 4

DİJİTAL ÜLKE REHBERİ

İskoçya

Üniversiteler

Edinburgh’da öne çıkan alan sciences (medical, biology, physics, history of science, artificial intelligence, neuroscience) müzik (Reid School of Music), Glasgow’da ise sanat ön planda. İskoçya genelinde petrol odaklı iş olanaklarından oturu ayrıca Business alanı da önem taşıyor.

Iskoçya’nin en prestijli universitesi: University of Edinburgh (30th in World University Rankings 2020 by Times Higher Education). Ardından St Andrews ve sanat için Glasgow School of Arts.

Edinburgh Napier, Heriot-Watt, Glasgow Uni, Aberdeen Uni gibi okullar da var.

Mali koşullarına göre sundukları imkanlar oldukça iyi fakat okula girmeden öğrencinin okuldan ne almak istediğimi bilmesi ve buna dair mesleki hedeflerini belirlemesi çok önemli. Öğrenci ve alumni için çok fazla imkanlar var: staj, kariyer danışmanlığı, ardından girişimcilik projesi olan öğrencilere mezuniyete müteakip iki yıl icinde rehberlik ve angel investorlarla buluşturmaya kadar gidiyor. Bunların içinde boğulmamak ve bunları zamanında ve verimli kullanabilmek gerekli. Bu imkanları okulun sitesinden ve yabancı öğrenci ofisinden öğrenebilirler. Okul başlamadan hocaları ile yazabilirler. Bütün personel sıcakkanlı ve yardımcı. Önlerine takvim alıp aksiyon planı yapmalarını öneririm.

Burs Olanakları

Edcon Eğitim Danışmanlık burs olanakları konusunda yardımcı olacaktır. Ücretsiz başvuru desteği alabilirsiniz.

Öğrencilerin staj yapabilecekleri ve faaliyetlerine dahil olabilecekleri dernekler, ve öğrencilerin İskoçya ile alakalı daha fazla bilgi edinebilecekleri portallar

Üniversite en önemli desteğiniz olacak. Ayrıca ScotlandisNow’a bakabilirler. Creative Edinburgh kültür-sanat sektöründe olanlar icin rehberlik eden bir kuruluş.

University of Edinburgh

University of St. Andrews

3 of 4

DİJİTAL ÜLKE REHBERİ

İskoçya

Üniversite Sonrası

Faika Cansın:

Fransa'nın aksine UK, kendi üniversitelerinin mezunlarına 1-2 senelik settlement vize vermiyor. Örneğin Danimarka’da mezun olduktan 2 sene sonra alınabiliyor. UK’de okullar büyük bir pazar. Bizler « overseas » öğrenciler olarak ilk evvela Avrupalı öğrencilere kıyasla onların iki katı tuition fee ödüyoruz. Buna ek olarak maalesef, öğrencilerin para verip okuduktan hemen sonra ülkelerine geri dönmeleri politikası üzerine kurulu bir sistem söz konusu. UK’de is bulup kalabilmem için masterdan mezun olduğumda öğrenci vizesi sadece 6 ay veriyordu.. Her ne kadar Iskoçlar daha misafirperver olmak isteseler de göçmenlik kuralları Westminster’in arzu ettigi gibi şekillenmiş vaziyette.

İş imkanları ise Fransa yahut İtalya'ya oranla UK’de daha iyi. Türklerin şuan UK’de en büyük avantajı Ankara antlaşması vizesi. Bu vize ile 5 sene freelance çalıştıktan sonra önce süresiz oturum, sonra da vatandaşlık alınabiliyor. Bunun dışında iş bulmak biraz zor çünkü UK’de sponsorship sistemi var ve bu Türk olarak bizlerin işimizi zorlaştıran bir sistem (daha detaylı anlatabilirim). Ve şunu unutmayın: her vize değiştirdiğinizde o bes senelik sayaç sıfırdan tekrar baslayacak. Bu da su demek: diyelim öğrenci vizesi ile geldiniz 4 sene undergrad okudunuz, sonra Ankara antlaşmasına gectiniz. Oturuma başvurmak için yeni baştan 5 yıl sayacaksınız. Ama UK’de legal olarak 10 sene kalmayı başaran herkes süresiz oturuma (Indefinite Leave to Remain — ILR) başvurabilir.

Brexit sonrası Ankara antlaşmasının akıbetı ne olacak henüz bilinmiyor. Buna karşın yine Brexit sonrası Iskoçya’da immigration policy’nin bizler ve diğer yabancı göçmenler için epey rahatlayacağı söylentileri de var. UK’de bu anlamda sizlerin de bildiği gibi tarihi bir döneme tanıklık ediyoruz.

Londra Ashton Ross Law’dan Av. Semira Dilgil’e danışmanı öneririm, çok iyi yönlendireceklerdir. Ben de kendilerine güvendim bu yolculukta. Şehir olarak Edinburgh’da kalabilen overseas öğrenci azdır (eğer öğrenciliğe PhD ile devam etmiyorlarsa). Çoğu mezun is imkanlarından ötürü Londra’ya gider.

2021den itibaren UK universitelerinden mezun olanlara 2 senelik settlement visa verilecek.

Glenfinnan viyadüğü

Eilean Donan Şatosu