• เวลา ยุคสมัย และศักราชในประวัติศาสตร์ไทย
• การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ไทย
• ตัวอย่างเวลาและยุคสมัยที่ปรากฏในหลักฐานทางประวัติศาสตร์ไทย

เวลา ยุคสมัย

และศักราชในประวัติศาสตร์ไทย

• บอกให้รู้ว่าเหตุการณ์ต่างๆ เกิดขึ้นและสิ้นสุดเวลาใด
• บอกให้รู้ว่าเหตุการณ์ต่างๆ เกิดขึ้นมานานเท่าใด
• บอกให้รู้ว่าเหตุการณ์ต่างๆ เหตุการณ์ใดเกิดขึ้นก่อนหรือหลัง เมื่อเปรียบเทียบกับเหตุการณ์อื่นๆ
• บอกให้รู้ถึงความสัมพันธ์หรือเกี่ยวข้องของเหตุการณ์ในประวัติศาสตร์
• ทำให้เข้าใจและวิเคราะห์เหตุการณ์ต่างๆ ในประวัติศาสตร์ได้ดีขึ้น

ความสำคัญของเวลาและยุคสมัยทางประวัติศาสตร์

สมัยก่อนประวัติศาสตร์ ช่วงเวลาที่มนุษย์ยังไม่มีตัวอักษรใช้ �อาศัยอยู่ตามเพิงผา หาของป่า ล่าสัตว์

สมัยประวัติศาสตร์ ช่วงเวลาที่มนุษย์เริ่มมีตัวอักษรใช้แล้ว

การนับและการเทียบศักราช

ในประวัติศาสตร์ไทย

การนับศักราช

• เป็นศักราชทางพระพุทธศาสนา
• ไทยเริ่มใช้ในสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช
• นำมาใช้เป็นแบบอย่างของทางราชการสมัยรัชกาลที่ 6

• บุปผะอรหันต์เป็นผู้ก่อตั้ง
• แพร่หลายเข้าไทยผ่านอาณาจักรล้านนา
• นิยมใช้กันมากในหลักฐานทางประวัติศาสตร์ไทย

• พระเจ้ากนิษกะกษัตริย์อินเดียมีพระราชดำริขึ้น
• ประเทศไทยรับผ่านมาทางขอมหรือเขมร
• พบในหลักฐานทางประวัติศาสตร์สมัยสุโขทัย และอยุธยาตอนต้น

• รัชกาลที่ 5 มีพระราชดำริให้บัญญัติขึ้น
• เริ่มนับปีที่สถาปนากรุงรัตนโกสินทร์เป็นราชธานี
• เลิกใช้ในต้นรัชกาลที่ 6

การเทียบศักราช

สมัยก่อนประวัติศาสตร์

ในประเทศไทย

การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ไทย

การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ไทย

ยุคหินในประเทศไทย

ยุคหินเก่า

• มีอายุ 700,000-10,000 มาแล้ว
• รู้จักใช้เครื่องมือหินกรวดกะเทาะหน้าเดียว
• พบที่บ้านแม่ทะ และบ้านดอนมูล จ. ลำปาง แหล่งโบราณคดีผาบุ้ง จ. เชียงใหม่ ที่ถ้ำหลังโรงเรียนทับปริก จ. กระบี่ เป็นต้น

เครื่องมือหินกะเทาะ

พบที่ถ้ำหลังโรงเรียนทับปริก จ. กระบี่

ยุคหินใหม่

• มีอายุระหว่าง 10,000-4,000 ปีมาแล้ว
• พบเครื่องมือหินขัดด้านหนึ่งคม ด้านหนึ่งมน ผิวเรียบ
• พบภาชนะดินเผาแบบต่างๆ
• พบที่บ้านเก่า จ. กาญจนบุรี ที่โคกพนมดี จ. ชลบุรี เป็นต้น

ภาชนะดินเผา พบที่โคกพนมดี อ. พนัสนิคม จ. ชลบุรี

ขวานหินขัด พบที่โคกพนมดี อ. พนัสนิคม จ. ชลบุรี

ยุคโลหะในประเทศไทย

ยุคสำริด

• มีอายุระหว่าง 4,000-2,500 ปีล่วงมาแล้ว
• รู้จักนำโลหะสำริดมาทำเครื่องมือเครื่องใช้
• พบที่บ้านโคกพลับ จ. ราชบุรี ที่บ้านเชียง จ. อุดรธานี

หอก และขวานสำริด พบที่บ้านเชียง จ.อุดรธานี

ยุคเหล็ก

• เริ่มเมื่อประมาณ 2,500 ปีล่วงมาแล้ว
• สังคมมีความซับซ้อนมากขึ้น ผู้คนมีวิถีชีวิตที่เจริญขึ้น
• พบที่บ้านดอนตาเพชร จ. กาญจนบุรี บ้านหนองนาตูม จ. นครราชสีมา เป็นต้น

เครื่องมือเหล็ก พบที่บ้านดอนตาเพชร จ. กาญจนบุรี

สมัยประวัติศาสตร์

ของประเทศไทย

สมัยอาณาจักรโบราณ

• อาณาจักรที่เก่าแก่ที่สุด คือ อาณาจักรทวารวดี
• พบเหรียญเงินที่มีจารึก “ศรีทวารวตี ศวรปุณยะ”
• อาณาจักรโบราณอื่น เช่น ละโว้ ตามพรลิงค์ ศรีวิชัย เป็นต้น

เหรียญเงิน ที่มีจารึกภาษาสันสกฤตว่า “ศรีทวารวตี ศวรปุณยะ” อีกด้านหนึ่งเป็นลายหม้อน้ำ พบที่ จ. นครปฐม

สมัยสุโขทัย

• เริ่มตั้งแต่สถาปนาอาณาจักรสุโขทัย จนถูกผนวกเข้ากับอยุธยา
• มีการประดิษฐ์ตัวอักษรไทย
• มีการนับถือพระพุทธศาสนานิกายเถรวาท
• มีการจัดระเบียบการปกครอง
• มีการสร้างศิลปะแบบสุโขทัย เช่น เจดีย์ทรงดอกบัวตูม พระพุทธรูปปางลีลา เป็นต้น

ศิลาจารึกสุโขทัยหลักที่ 2 หรือศิลาจารึกวัดศรีชุม พบที่วัดศรีชุม จ. สุโขทัย

สมัยอยุธยา

สมัยการวางรากฐานอำนาจและเสริมสร้างความมั่นคง

• สมัยสมเด็จพระรามาธิบดีที่ 1 (อู่ทอง) ถึง�สมัยพระบรมราชาธิราชที่ 2
• อาณาจักรมีขนาดเล็ก
• สร้างความมั่นคงโดยการเป็นพันธมิตร

กับขอมในระยะแรก

• มีการติดต่อค้าขายกับต่างประเทศ

พระบรมรูปสมเด็จพระรามาธิบดีที่ 1 (อู่ทอง)

ปฐมกษัตริย์ผู้สถาปนาอาณาจักรอยุธยา

สมัยที่มีอำนาจทางการเมืองและความรุ่งเรืองทางเศรษฐกิจ

• สมัยสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ ถึงสมัยสมเด็จ

พระนารายณ์มหาราช

• การปกครองเป็นระบบและมั่นคงยิ่งขึ้น
• ติดต่อค้าขายกับต่างชาติอย่างกว้างขวาง
• แม้จะเสียกรุงครั้งที่ 1 แต่ก็ฟื้นตัวอย่างรวดเร็ว
• มีพระมหากษัตริย์ที่ยิ่งใหญ่หลายพระองค์ เช่น �สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ สมเด็จพระนเรศวรมหาราช และสมเด็จพระนารายณ์มหาราช เป็นต้น

สมเด็จพระนเรศวรมหาราชทรงหลั่ง

ทักษิโณทก ประกาศอิสรภาพ

สมัยเสื่อมอำนาจ

• สมัยสมเด็จพระเพทราชาถึงสมัยสมเด็จพระที่นั่งสุริยาศน์อมรินทร์
• อยุธยามีความเข้มแข็งน้อยลง
• เกิดการแย่งชิงอำนาจกันหลายครั้ง
• เสียกรุงครั้งที่ 2 สิ้นสุดสมัยอยุธยา

วีรกรรมของชาวบ้านบางระจัน เป็นเหตุการณ์สำคัญในประวัติศาสตร์ไทยที่เกิดก่อนหน้าที่�กรุงศรีอยุธยาจะสูญเสียอิสรภาพแก่พม่า

สมัยธนบุรี

สมุดภาพไตรภูมิสมัยธนบุรี

• เป็นสมัยกอบกู้เอกราชหลังจากเสียกรุง
• สร้างบ้านเมืองให้เป็นปึกแผ่นขึ้นมาใหม่
• ฟื้นฟูศาสนา ศิลปกรรม วรรณกรรม
• ฟื้นฟูความสัมพันธ์กับจีนเพื่อผลประโยชน์ทางการค้า
• ทำสงครามกับพม่าเกือบตลอดเวลา
• ขยายอำนาจไปยังล้านนา ล้านช้าง

​

สมัยรัตนโกสินทร์

พระบรมราชานุสาวรีย์รัชกาลที่ 3 ในสมัยของพระองค์บ้านเมืองเจริญก้าวหน้า โดยเฉพาะทางเศรษฐกิจ

​

สมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น

• ช่วงสมัยรัชกาลที่ 1-3 หรือเรียกว่า�สมัยการทำให้เหมือนเมื่อครั้งบ้านเมืองดี
• กฎหมายตราสามดวงในสมัยรัชกาลที่ 1
• กฎหมายห้ามสูบฝิ่นในสมัยรัชกาลที่ 2
• การทำสนธิสัญญาทางการค้ากับอังกฤษในสมัยรัชกาลที่ 3

​

• สร้างพระบรมมหาราชวังรูปแบบเหมือนกรุงศรีอยุธยา
• สังคายนาพระไตรปิฎก
• ฟื้นฟูพระราชประเพณีสมัยอยุธยา
• ส่งเสริมศิลปะและวรรณกรรม
• ทำนุบำรุงพระพุทธศาสนา

ยุคปรับปรุงและปฏิรูปประเทศ

• ช่วงสมัยรัชกาลที่ 4-7 (ถึง พ.ศ. 2475)
• สมัยของการปฏิรูปประเทศให้ทันสมัย
• สมัยรัชกาลที่ 4 เป็นช่วงเริ่มปรับปรุงประเทศ
• สมัยรัชกาลที่ 5 เป็นช่วงปฏิรูปประเทศในทุกด้าน
• สมัยรัชกาลที่ 6 เป็นช่วงนำประเทศเข้าสู่สังคมโลก
• สมัยรัชกาลที่ 7 เกิดการเปลี่ยนแปลงการปกครองเป็นระบอบประชาธิปไตย

​

ถนนเจริญกรุงเป็นถนนที่ตัดขึ้นในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว �เมื่อ พ.ศ. ๒๔๐๓

พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงเครื่องแบบเสือป่า และ�ลายพระหัตถ์พระราชทานแก่กองเสือป่า

พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว �โปรดเกล้าฯ ให้ประกาศใช้พระราชบัญญัตินามสกุล เมื่อ พ.ศ. ๒๔๕๖

ตัวอย่าง

การใช้เวลา

ศักราช

และยุคสมัย

การใช้เวลาและศักราช

การใช้ยุคสมัย

ขอบคุณที่รับชมและรับฟังคะ