2 GAIA
ORTOGRAFIA-TS,TX ETA TZ
HITZ HASIERAN TX IDAZTEN DIRA: TXORIZO, TXOLARRE, TXOKOLATEA, TXAPELA...
HITZ AMAIERAN TS, TZ ERABILTZEN DIRA GEHIENETAN TX OSO GUTXITAN AGERTZEN DA: LEGATZ, SAHATS, IPOTX...
TZ IDAZTEN DIRA KUNTZA, TZA, TZAILE ETA GAITZ ATZIZKIDUN HITZAK: HIZKUNTZA, JENDETZA...
TS IDAZTEN DIRA TSU ATZIZKIDUN HITZAK:BERRITSU, JAKINTSU,EURITSU...
TX IDAZTEN DIRA TXO ATZIZKIDUN HITZAK: MOKADUTXO; ETXETXO...
TS, TX ETA TZ TXISTUKARIAK EZ DIRA BERDIN AHOSKATZEN ETA HITZ EGITEAN ONDO AHOSKATZEA KOMENI DA.
HIZTEGIA
Adore handia duena: Adoretsu
Kalean garbitzen ari den pertsona: Kale garbitzailea
Gaztelu txiki, tamaina eskasa duena: Gaztelutxo
Erraz konformatzen ez dena: Konformagaitz
Lurralde ezezagunak esploratzen ibiltzen den pertsona: Esploratzaile
Mendi asko dituen lurraldea: Menditsu
Txerriki, motz, txepetx, zorrotz, urrats, txakur, txosten, lokatz, arkatz, maratz, apatx, okotz, bits, zikoitz
Hondartza, hobekuntza, jakintza, ebakuntza, antolakuntza, dirutza, arrantza, medikuntza.
LEXIKOA-HITZ ELKARTUAK
HITZ ELKARTUAK 2 HITZEZ OSATUTAKO HITZAK DIRA.
OTSOARI IHESI ETA HARTZAK ATZEMAN | ARAZO EDO ARRISKU BATETIK IRTEN ETA HANDIAGO BATEKIN TOPO EGIN |
ARDI GALDUA ATZEMAN DAITEKE, ALDI GALDUA EZ. | GAUZA ASKO BERRESKURATU EGIN DAITEZKE, IRAGANEKO DENBORA INOLA ERE EZ. |
ESAERA ZAHARRAK
ASMAKARI | ASMATZEN DEN GAUZA |
ASMATZAILE | ZERBAIT ASMATZEN DUENA |
ASMAMEN | ZERBAIT ASMATZEKO AHALMENA DUENA |
HIZTEGIA
JATORRI | SORRERA |
JAKI | JANARI |
ZALE | JARRAITZAILE |
JAUZI | SALTO |
GAILU | TRESNA |
SINONIMOAK
MAHASPASA | SIKATU ONDOREN OSORIK EDO HEZURRIK GABE KONTSERBATZEN DEN MAHATS ALEA. |
ELURBILDU | MENDIETAKO LEKU GARAIETAN HILABETE ASKOZ IRAUTEN DUEN ELURRA. |
ODOLBILDU | KOLPE BATEN ONDORIOZ GORPUTZEAN GERTATZEN DEN UBELA. |
GAUPASA | ETXETIK KANPO GAU GUZTIA IRAUTEN DUEN JAIA: |
ADOSTU | HITZARTU |
ESAMESA | ZERESAN |
ZIN EGIN | HITZEMAN |
KEZKA | BURUHAUSTE |
HARRAPATU | ATZEMAN |
HIZTEGIA
SINONIMOAK
HIZTEGIA
ARAKATU | ZERBAITEN BARRUA MIATU ZERBAIT BILATZEKO |
EGITARAU | ANTOLATUTAKO EKITALDI BATEKO JARDUERAK ORDENAN BILTZEN DITUEN ZERRENDA |
JAIALDI | MUSIKA, DANTZA ETA ABARREN EKITALDIA |
GRAMATIKA-IZENORDAINAK
IZENORDAINEK IZENA ORDEZKATZEN DUTE. LAU MOTA DAUDE:
PERTSONA IZENORDAINAK: NI,ZU,ZUENTZAT,HAIEKIN...
ZEHAZTUGABEAK: NORBAIT,EZER,ZERBAIT, EDONOR...
BIHURKARIAK PERPAUSEKO EKINTZAREN EGILEA ETA HARTZAILEA PERTSONA BERA DIRENEAN ERABILTZEN DA. NEURE BURUA...
ELKARKARIAK BI PERTSONEN ARTEKO HARREMANA ETA ERAGINA ADIERAZTEN DUTE. ELKAR, ELKARREKIN, ELKARRI.
GRAMATIKA-ADITZAREN ASPEKTUAK LEHENALDIAN
Aditzaren aspektuak aditzaren ekintza orainaldikoa zein lehenaldikoa bukatuta hala bukatu gabe dagoen adierazten du.
Markelek atzo bete zituen urteak baina gaur eman diot oparia. (EKINTZA BUKATUA)
Lehen haur-txokoan ospatu zuen; aurten etxean egingo du. (EKINTZA BUKATUGABEA)
Lehenaldian ere aditz trinkoak( izan eraman eduki etorri ) erabiltzen ditugu ekintza une horretan gertatzen ari dela adierazteko. Aditz batek forma trinkoak duenean ari izan erabiltzen dugu:
Zu non zeunden gu bazkaria prestatzen ari ginenean?
IDAZMENA-ESKABIDEA
MEZUA-NORK-NORI-GAIA
LITERATURA-AHOZKO LITERATURA