Informatika ikasten �Wikipedia eta Wikidata laborategi gisa hartuta

Ekhi Azurmendi*, Oier Elola*, Galder Gonzalez**, Josu Loidi*,� Kepa Sarasola* **, Uxer Ugarte*, Aimar Zabala*, Ana Zelaia*.

​

* Informatika Fakultatea. UPV/EHU

** Euskal Wikilarien Kultur Elkartea (EWKE)

​

Wikipedia entziklopedia askea hezkuntzan

• Munduko 6. webgune bisitatuena da, oinarrizko baliabide haur eta gazteentzat. Hobetuz doan neurrian, Unibertsitate mailan ere gero eta gehiagotan kontsultatua.
• Hezkuntza proiektua: kalitatezko artikuluak lantzea 12-16 urteko ikasleentzat, arloka, ikasleen curriculuma kontuan hartuz (EWKE, Eusko Jaurlaritza). Unibertsitate eta ikastetxeetako irakasle/ikasleen laguntzarekin. 1000 artikulu, 2000… https://eu.wikipedia.org/wiki/Atari:Hezkuntza/2.000_artikulu

​

​

EHU-Wikipedia proiektua Informatika Fakultatean

Sei ikasturte Wikipediarekin lanean Informatika fakultatean

Informatika arloko artikuluen edizioan:

• 300 ikasle inguru, 200 artikulu
• Hezkuntza-proiektua (oinarrizko artikuluak): teklatu, IKT, Python, Mikroprozesadore…
• Espezifikoagoak: GPU, Chatbot, Naive Bayesen bidezko spam iragazketa, etab.

Helburua:

• Informatikako gaiak Wikipedian hobetzea
• Artikuluak idatziz, informatika ikastea
• Wiki-editore aktiboen komunitatea zabaltzea
• Wikipedia ezagutzea: Wikidata, Commons,...
• Euskararen presentzia digitala handitzea
• …

​

EHU-Wikipedia Informatika Fakultatean: programaziorako aukerak

​

• Wikipedia eta Wikidata: programazioa lantzeko “laborategi” aproposa. Aukerak:
• Programazioko ariketetan Wikidatako datu erreal masiboak erabil daitezke :-)�Ikus: Programazio-ariketak Wikidatako datuekin: jolastoki berria!
• Wikidatan “Sparql lengoaia” erabiliz datuak eskuratu eta bisualizatu daitezke.
• Programatuz, Wikidatan datuak gehitu daitezke modu masiboan.
• Programatuz, Wikipediako testuetan edizio masiboak egin daitezke (espresio erregularrak erabiliz)
• Programatu daiteke (Pywikibot…)

​

​

Programazio-ariketa bat (Ekhi)

Erreferentzietan txarto jasotako izen-deiturak automatikoki zuzentzeko programa adimen artifiziala erabiliz

• Arazoa:

Gallego, Olatz Arbelaitz -> Arbelaitz Gallego, Olatz

• Sailkatzaile bat garatu da horretarako, emaitza bitarra:
• Izen sinplea eta abizenak -> Iz + ab + ab
• Izen konposatua eta abizenak -> Iz + Iz + ab
• Datuak wikipedia/wikidatatik hartuak. 5000 izen eta 22000 abizen
• Python + Sklearn (RandomForest sailkatzailea)
• Emaitza onargarriak eta gainontzeko hizkuntzetan erabilgarria
• Etorkizunean sare neuronalak

Programazio-ariketa bat (Aimar)

​

Euskarazko wikipediako artikuluen kontsulten jokoa:

• Eredutzat The Higher Lower Game
• Azken hilabeteko bisitak erabili
• Kategoria ezberdinak
• Python + Pygame
• Hobekuntza posibleak:
• Massviews automatikoki erabili
• Menu nagusia

​

​

Programazio-ariketa bat (Josu)

​

Bibliaren bertset guztiak markatzea Euskal Wikipedian, Python bidez

​

​

18 Egun hartan apaingarri guztiak kenduko dizkie Jaunak: 19-21 oin, beso eta behatz, buru, lepo eta gerri, ile, sudur eta belarrietako bitxiak eta lurrin gozoak;

{{bertset|3|18| Egun hartan apaingarri guztiak kenduko dizkie Jaunak: }} {{bertset|3|19-21| oin, beso eta behatz, buru, lepo eta gerri, ile, sudur eta belarrietako bitxiak eta lurrin gozoak; }}

https://eu.wikisource.org/wiki/Biblia/Isaias#3:18

​

Programazio-ariketa bat (Uxer)

• Euskal Herriko mendien mapa interaktiboa (query.wikidata.org) Euskal_Herriko_mendiak artikuluan erabiltzen da
• Ingeleserako egindako six degree of wikipedia webgunea (Jacob Wenger), euskararako egin.
• Jacob-ek bere GitHub-ean publikoki jarritako scriptak erabili ditugu.
• Bi zati garrantzitsutan bana daiteke lana:
• Datu-basea sortzea Euskarazko Wikipedia erabiliz (Uxer Ugartek egina)
• Webean jartzea (Juanan Pereirak egina)
• Konpondu beharreko arazoak:
• Datak datu-basean daude eta grafoa osatzerakoan horiek ere agertzen dira
• Webgunea oraindik ez dago euskarara itzulita
• Hau da oraingoz lortutako emaitza Euskarazko Six Degree of Wikipedia

Programazio-ariketa bat (Oier)

• Aldiri aldizkariko egileei sexu/generoa modu erdiautomatikoan ezartzea Wikidatan, euskal pertsona-izenen zerrendak erabiliz

Helburua: Egileei generoa ezartzea (emakumezko, gizonezko, sexu-markarik gabea), izena kontuan hartuz

• Izena bilatu pertsona-izenen zerrendetan:
• Aurkituz gero, Wikidatan bilatu eta dagokion generoarekin eguneratu
• Bestela, aurreikuspen bat egin eta fitxategi batean idatzi
• Erabiltzaileak fitxategia irakurri eta banaka datuak aldatu Wikidatan
• Erabilitako materiala/tresnak:
• Wikidatan aldaketak gauzatzeko: Pywikibot,
• Euskaltzaindiaren euskal pertsona-izenen zerrendak
• Kodea garatzeko: https://hub.paws.wmcloud.org/

Ondorioa

Wikipediak eta Wikidatak Informatika ikasteko aukerak eskaintzen dizkigute

• “Informatika” zer den zabal dezagun, Wikipedia osatuz eta aberastuz
• Programa dezagun, bestelako informazioa eta aplikazioak sortzeko

Egindakoak eta egiteke ditugunak koordinatzeko, Informatika wikiproiektua:

https://eu.wikipedia.org/wiki/Wikiproiektu:Informatika

​