Temat: Budowa i rola szkieletu. Szkielet osiowy.

Cel lekcji:

Jak jest zbudowany i po co mi szkielet?

Kryteria sukcesu (wymagania do sprawdzianu)

• znam funkcje szkieletu
• potrafię podzielić kości ze względu na ich kształt oraz podać co najmniej jeden przykład każdego typu kości
• wskazuję na modelu i schemacie elementy szkieletu osiowego człowieka
• Omawiam na podstawie modelu/schematu budowę czaszki oraz wymieniam jej funkcje
• Omawiam na podstawie modelu/schematu budowę kręgosłupa oraz wymieniam jego funkcje
• Omawiam na podstawie modelu/schematu budowę klatki piersiowej oraz wymieniam jej funkcje

​

​

​

​

TKANKI ZWIERZĘCE

TKANKA

NABŁONKOWA

TKANKA

ŁĄCZNA

TKANKA

MIĘŚNIOWA

TKANKA

NERWOWA

2. Dźwiga ciężar ciała oraz stanowi miejsce przyczepu dla mięśni

3. Chroni wiele narządów przed urazami

4. Wytwarza komórki krwi (powstają one w szpiku kostnym)

5. Stanowi magazyn soli mineralnych (głównie wapnia i fosforu)

1. Nadaje organizmowi kształt

Funkcje szkieletu

Podział kości ze względu na kształt i budowę:

kości długie

np. kość ramienna

kości krótkie

np. kości nadgarstka

kości płaskie

np. kość czołowa

kości różnokształtne

np. kręgi

Budowa szkieletu człowieka

Szkielet osiowy

• Czaszka
• Kręgosłup
• Klatka piersiowa

​

Szkielet kończyn

• górnej
• dolnej

Szkielet obręczy

• kończyny górnej
• kończyny dolnej

szkielet

osiowy

kończyn

czaszka

kręgosłup

​

klatka piersiowa

-

-

-

obręczy

kończyny

dolnej

-

kończyny

górnej

-

-

mózgoczaszka

-

-

-

-

-

​

trzewioczaszka

-

-

-

-

​

odcinek………..

kręgów…

odcinek………..

kręgów…

odcinek………..

kręgów…

odcinek………..

kręgów…

odcinek………..

kręgów…

kończyna dolna

udo

-

​

podudzie

-

-

​

stopa

-

-

-

kończyna górna

ramię

-

​

przedramię

-

-

​

ręka

-

-

-

​

Uzupełnij schemat

źródło: http://www.epodreczniki.pl

​

Budowa czaszki

​

Trzewioczaszka:

• Kości nosowe
• Kości jarzmowe
• Szczęka - kości szczękowe Żuchwa

Mózgoczaszka:

• Kość czołowa
• Kości ciemieniowe
• Kości skroniowe
• Kości klinowe
• Kość potyliczna

Nazwij kości oznaczone

cyframi (1-9)

2

1

3

4

5

6

7

8

9

Funkcje czaszki

Mózgoczaszka chroni:

• Mózgowie

Trzewioczaszka chroni:

• Początkowe odcinki dróg pokarmowych
• Początkowe odcinki dróg oddechowych
• Narządy zmysłów (wzroku, węchu, słuchu i równowagi)

Kręgosłup

Budowa kręgosłupa

Budowa typowego kręgu

Budowa kręgosłupa

Budowa typowego kręgu

odcinek szyjny

odcinek piersiowy

Zdjęcie rentgenowskie

odcinek lędźwiowy i krzyżowy

Zdjęcie rentgenowskie

Budowa kręgosłupa:

• Zbudowany z 33 – 34 kręgów
• Pomiędzy kręgami występują krążki międzykręgowe
• Podzielony na odcinki:
• Szyjny – 7 kręgów
• Piersiowy – 12 kręgów
• Lędźwiowy – 5 kręgów
• Krzyżowy – 5 kręgów (zrośnięte w kość krzyżową)
• Guziczny – 4 do 5 kręgów (zrośnięte w kość guziczną)

(ogonowy)

Funkcje kręgosłupa

• Ochrona rdzenia kręgowego
• Amortyzacja wstrząsów (wygięty w kształt litery “s”)

​

Klatka piersiowa

Żebra �prawdziwe

Żebra �rzekome

Żebra wolne

Budowa klatki piersiowej

Kręgi piersiowe kręgosłupa (12)

Mostek

Żebra (12 par):

• Żebra prawdziwe (7 par) – bezpośrednio połączone z mostkiem
• Żebra rzekome (3 pary) – połączone z mostkiem za pomocą chrząstek innych żeber
• Żebra wolne (2 pary) – nie łączą się z mostkiem

Funkcje klatki piersiowej

• Ochrania narządy wewnętrzne: serce, płuca
• Umożliwia ruchy oddechowe ( dzięki przyczepionym do żeber mięśniom międzyżebrowym)