๔๙
การสัมภาษณ์ คือ การสนทนาหรือซักถาม เป็นการถามตอบระหว่างบุคคล ๒ ฝ่าย คือ ผู้สัมภาษณ์ที่มีไหวพริบ มีบุคลิกดี มีมารยาทในการพูดและฟัง�และผู้ให้สัมภาษณ์เป็นบุคคลที่น่าสนใจ ประสบความสำเร็จในกิจการงาน ได้รับ�รางวัลอันมีเกียรติในฐานะผู้เสียสละหรือประกอบกิจกรรมเพื่อส่วนรวม อาจเป็น�บุคคลสำคัญในหน่วยงานต่างๆ หรือมีอาชีพและการดำรงชีวิตที่แตกต่างจากผู้อื่น�หรือผู้มาสมัครงาน อาจเป็นการสัมภาษณ์โดยมีจุดประสงค์ที่จะนำความรู้ ความคิดเห็นและทัศนคติไปเผยแพร่ต่อสาธารณชนโดยวิธีเขียนบทสัมภาษณ์ลงในสื่อสิ่งพิมพ์ต่างๆ หรือสัมภาษณ์สดต่อหน้าสาธารณชนโดยใช้โทรศัพท์ หรือถ่ายทอดออกอากาศทางวิทยุกระจายเสียง โทรทัศน์เพื่อให้ทราบข้อเท็จจริง�เพื่อหาข้อสรุปหรือยุติปัญหา
๕๐
๑
การสัมภาษณ์
แบบไม่เป็นทางการ
๒
การสัมภาษณ์แบบเป็นทางการ
ประเภทของ
การสัมภาษณ์
การสัมภาษณ์แบบตัวต่อตัว
๑
๒
การสัมภาษณ์โดยใช้แบบสอบถาม
๓
การสัมภาษณ์โดยการใช้โทรศัพท์
๕๑
๑
ควรนัดหมายให้ผู้ให้สัมภาษณ์ทราบวันเวลา หัวข้อเรื่องและคำถามที่ใช้ในการสัมภาษณ์
ก่อนที่จะมีการสัมภาษณ์
๒
ศึกษาความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับเรื่องที่จะสัมภาษณ์ และเรื่องราวเกี่ยวกับตัวผู้ให้สัมภาษณ์
๓
คำถามที่นำมาใช้สัมภาษณ์ ควรเป็นคำถามที่ตรงตามจุดมุ่งหมาย
๔
เตรียมอุปกรณ์ที่ใช้ในการสัมภาษณ์ให้พร้อมใช้งาน
การ
เตรียม
การสัมภาษณ์
๕๒
๑. มีมนุษยสัมพันธ์ดี
๒. มีความรู้ดี
๓. ตั้งคำถามได้ตรงประเด็น
๔. มีมารยาท
๕. มีบุคลิกภาพดี
๖. มีความสามารถ� ในการใช้คำพูด
๗. สร้างบรรยากาศ� ให้เป็นกันเอง
๘. ให้เกียรติแก่ผู้ให้� สัมภาษณ์ และตรง� ต่อเวลา
คุณสมบัติ
ของ
ผู้สัมภาษณ์
๕๓
การสัมภาษณ์งานเป็นขั้นตอนหนึ่งในการคัดเลือกบุคคลเข้าทำงานให้เหมาะสมกับตำแหน่งและหน้าที่ โดยผู้สัมภาษณ์รับรู้ข้อมูลของผู้สมัครมาล่วงหน้าแล้ว การสัมภาษณ์เป็นขั้นตอนที่แสดงว่าผู้สมัครได้รับเลือกมาแล้วขั้นตอนหนึ่งจึงต้องเตรียมตัวให้พร้อม ขั้นตอน�การสัมภาษณ์และหลักการ มีดังนี้
๕๔
ขั้นตอนและหลักการ
การสัมภาษณ์
๑
การกำหนดวัตถุประสงค์ของการสัมภาษณ์ให้ตรงกับงาน
๒
ระบุเป้าหมายการสัมภาษณ์งานให้ชัดเจน
๔
การกำหนดหัวข้อหลัก�ในการตั้งคำถาม
๓
การเลือกประเด็นสำคัญ�ที่ต้องค้นหาเพื่อกำหนดเกณฑ์ในการตัดสินใจ
๕
การตั้งคำถาม ต้องมีความสัมพันธ์กับความคาดหวังของหน่วยงานและความสามารถของบุคคล
๖
การจัดทำโครงสร้าง�การสัมภาษณ์
๗
การทบทวนข้อมูลเกี่ยวกับผู้สมัครล่วงหน้า
๕๕
๑. หาความรู้เกี่ยวกับองค์กร หน่วยงาน บริษัทที่กำลังสมัครเข้าทำงาน
๒. เตรียมพร้อมทั้งจิตใจและร่างกาย
๓. ลองตั้งคำถามและฝึกหาคำตอบที่จะส่งผลดีกับตัวเอง
๔. เตรียมเอกสารที่จำเป็นต้องนำติดตัวไปในวันสัมภาษณ์
๕. เมื่อถูกเรียกเข้าไปสัมภาษณ์ ควรยกมือไหว้ กล่าวคำสวัสดี และนั่ง� เมื่อผู้สัมภาษณ์เชิญให้นั่ง
๖. ตอบคำถามทุกข้ออย่างชัดเจนชัดถ้อยชัดคำ กระตือรือร้นที่จะตอบคำถาม
๗. กิริยามารยาทต้องให้ดูสุภาพเรียบร้อย หน้าตายิ้มแย้มแจ่มใส ไม่พูดมาก� เกินความจำเป็นหรือพูดอวดตัว
๘. ไม่ควรพูดในแง่ร้าย เกี่ยวกับหน่วยงานเดิม
๙. ถ้าผู้สัมภาษณ์ให้โอกาสซักถามเกี่ยวกับองค์กรหรือตำแหน่งงาน� ก็ควรซักถามอย่างสนใจ
๕๖
การดำเนินการสัมภาษณ์งานมีขั้นตอนดังนี้
แนะนำตัวผู้สัมภาษณ์ด้วยความเป็นกันเอง สุภาพ
สร้างบรรยากาศที่อบอุ่น ผ่อนคลายความเครียด และเริ่มสัมภาษณ์� เมื่อผู้สมัครเกิดความคุ้นเคย
เลือกโครงสร้างการสัมภาษณ์ที่เหมาะสม
ควรถามด้วยความชัดเจน รอบคอบเพื่อให้ได้ข้อมูลที่เป็นจริง
หลีกเลี่ยงการใช้คำถามนำ ควรเป็นคำถามที่ให้ผู้สมัครงานแสดงความคิดเห็น
ระหว่างการสัมภาษณ์ควรจดข้อมูลและข้อสังเกตสำคัญๆ ไว้
ควบคุมเวลาการสัมภาษณ์ให้เหมาะสม
เปิดโอกาสให้ผู้สมัครงานซักถามข้อสงสัย
สรุปและจบการสัมภาษณ์โดยกล่าวขอบคุณผู้สมัครงานที่สละเวลาและให้� ความสำคัญแก่บริษัท
๑
๒
๓
๔
๕
๖
๘
๘
๙
๕๗
การสัมภาษณ์งานเป็นขั้นตอนหนึ่งในการคัดเลือกบุคคลเข้าทำงานให้เหมาะสมกับตำแหน่งและหน้าที่ โดยผู้สัมภาษณ์รับรู้ข้อมูลของผู้สมัคร มาล่วงหน้าแล้ว การสัมภาษณ์เป็นขั้นตอนที่แสดงว่าผู้สมัครได้รับเลือกมาแล้ว ผู้สัมภาษณ์จึงต้องเตรียมตัวให้พร้อม และคำนึงถึงขั้นตอนการสัมภาษณ์ และหลักการสัมภาษณ์ที่ดี เพื่อให้การสัมภาษณ์สัมฤทธิผล