การเขียนแบบแผ่นคลี่โลหะ
Sheet Metal Drafting
ok
การเขียนแบบแผ่นคลี่
คือ การเขียนแบบแสดงรายละเอียดของพื้นผิวของชิ้น งานโดยการคลี่ด้านทุกด้านออกมาเพื่อให้ง่ายต่อการ ผลิต การเขียนแบบแผ่นคลี่นี้มักจะใช้ในงานท่อลม ในระบบระบายอากาศ, รางน้ำในอาคาร, ถัง, แทงค์, หรือ อุปกรณ์สำนักงาน เป็นต้น
ok
ตัวอย่างงานที่ได้จากโลหะแผ่น
ok
การนำโลหะแผ่นมาทำการขึ้นรูปเพื่อให้ได้งานที่ต้องการ ทำได้หลายวิธี เช่น การเชื่อม การบัดกรี หรือการพับ เป็นต้น แต่สิ่งสำคัญที่สุด ของการขึ้นรูปโลหะแผ่น คือ การเขียนแบบแผ่นคลี่ เพื่อที่จะนำไปถ่ายแบบลงบนโลหะแผ่น
ok
ตัวอย่างการมองภาพคลี่จากชิ้นงานจริง
ok
ตัวอย่างแสดงขั้นตอนการมโนภาพการคลี่แผ่นชิ้นงาน (Unfolding)
ok
ตัวอย่างแสดงขั้นตอนการมโนภาพการคลี่แผ่นชิ้นงาน (Unfolding)
แผ่นคลี่ที่สมบรูณ์
ok
วิธีการเขียนแบบแผ่นคลี่
- วิธีการใช้เส้นขนาน (Parallel Line Method)
- วิธีการใช้เส้นรัศมี (Radial Line Method)
- วิธีการใช้เส้นสามเหลี่ยม (Tri-angulation Method)
ใช้กับชิ้นงานที่มีรูปทรงของฐานและยอด เหมือนกัน เช่น ทรงกระบอก และทรงกระบอกตัดเฉียง
ใช้กับชิ้นงานที่มีรูปทรงยอดแหลม โดยใช้จุดยอดของรูปทรง
เหล่านั้นเป็นจุดเริ่มเขียน เช่น ปิรมิด หรือ กรวย
ใช้กับชิ้นงานที่มีรูปทรงของฐานและยอด ไม่เหมือนกัน เช่น
ข้อต่อท่อแอร์ หรือ ข้อต่อลด
ok
วิธีการใช้เส้นขนานสร้างแผ่นคลี่
เป็นวิธีการอย่างง่ายที่เหมาะสมต่อการเขียนแบบแผ่นคลี่ที่มีลักษณะเป็นทรงลูกบาศก์หรือชิ้นงานที่เป็นทรงกระบอก ซึ่งมีขอบทั้งสองด้านที่ขนานกัน รูปแบบการสร้างแผ่นคลี่โดยวิธีการใช้เส้นขนานมีดังนี้
1. การสร้างแผ่นคลี่รูปลูกบาศก์
2. การสร้างแผ่นคลี่รูปทรงกระบอก
ok
การใช้เส้นขนานสร้างแผ่นคลี่ทรงลูกบาศก์
1,4 2,3
4 3
1 2
F
T
ขั้นตอนที่1
ok
ขั้นตอนที่ 2
เส้นอ้างอิงจากภาพคือเส้น AB (เส้นสีแดง)
1,4 2,3
4 3
1 2
F
T
B
A
ok
ขั้นตอนที่ 3
1,4 2,3
4 3
1 2
F
T
B
A
1 2 3 4 1
ok
c
d
ขั้นตอนที่ 4
1,4 2,3
4 3
1 2
F
T
B
A
1 2 3 4 1
ok
c
d
ขั้นตอนที่ 5
1 2
4 3
1 2
F
T
B
A
3 4 1
ok
ขั้นตอนที่ 6
ok
การใช้เส้นขนานสร้างแผ่นคลี่รูปทรงกระบอก
1. ทรงกระบอกตัดตรง
2. ทรงกระบอกตัดเฉียง
ok
ขั้นตอนที่ 1
F
T
การสร้างแผ่นคลี่ทรงกระบอกตัดตรง
ok
ขั้นตอนที่ 2
1
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
A
B
ok
c
d
ขั้นตอนที่ 3
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
A
B
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1
ok
ขั้นตอนที่ 4
1
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
A
B
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1
ok
ขั้นตอนที่ 5
1
A
B
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1
1
2
3
4
5
6
7
10
11
12
8
9
ok
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1
ok
ขั้นตอนที่ 1
F
T
การสร้างแผ่นคลี่ทรงกระบอกตัดเฉียง
ok
ขั้นตอนที่ 2
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
A
B
ok
ขั้นตอนที่ 3
10’
9’,11’
8’,12’
7’,1’
6’,2’
5’,3’
4 ’
10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 ,12,11,10
ขั้นตอนที่ 4
10’
9 ’
8’
7’
6’
5’
4 ’
10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 ,12,11,10
10’
10’
ขั้นตอนที่ 5
10’
9 ’
8’
7’
6’
5’
4 ’
10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 ,12,11,10
10’
9 ’
8’
7’
6’
5’
4 ’
11 ’
10 ’
12 ’
1’
2’
3’
ขั้นตอนที่ 6
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
ok
ขั้นตอนที่ 7
การสร้างแผ่นคลี่โดยวิธีใช้เส้นรัศมี
ใช้เขียนแบบชิ้นงานที่มีรูปร่างเหมือนกับปิระมิดหรือกรวยซึ่งจะมีจุดยอดเป็นจุดรวมดังภาพ แต่ปัญหาที่มักจะเกิดขึ้นในการเขียนแบบแผ่นคลี่โดยวิธีนี้คือ ความสูงที่ให้มาในภาพด้านหน้าจะไม่ใช่ความสูงจริงที่นำมาใช้ในการเขียนแบบแผ่นคลี่ ฉะนั้นในการเขียนแบบแผ่นคลี่ใดๆ ด้วยวิธีนี้จะต้องหาความสูงจริงของชิ้นงานเสมอ
วิธีการหาความสูงจริง
O
3
4
1
1,2
O
3,4
2
ขั้นตอนที่ 1
A
O
ขั้นตอนที่ 2
A
B
เส้นความสูงจริง
วิธีการสร้างแผ่นคลี่ของปริซึมด้วยเส้นรัศมี
ขั้นตอนที่ 1
A
B
เส้นความสูงจริง
0-1,0-2,0-3,0-4
ขั้นตอนที่ 2
A
B
T.L. 0-1
O
T.L. 0-1
ขั้นตอนที่ 3
A
B
เส้นความสูงจริง
O
1
2
3
4
1
T.L. 0-1
ขั้นตอนที่ 4
A
B
เส้นความสูงจริง
O
2
3
1
1
4
สมบรูณ์
O
ขั้นตอนที่ 5
A
B
เส้นความสูงจริง
O
วิธีการสร้างแผ่นคลี่ของทรงกรวยด้วยเส้นรัศมี
นี้จะง่ายกว่าแบบปริซึม เพราะว่าความสูงที่ปรากฎจะเป็นความสูงจริงทั้งหมด
ขั้นตอนที่ 1
O
12
11
10
8
7
6
5
4
3
2
1
9
4
ขั้นตอนที่ 2
4
A
4
7
6
5
8
11
10
9
4
3
2
1
12
ขั้นตอนที่ 3
O
A
การเขียนแผ่นคลี่โดยวิธีรูปสามเหลี่ยม
เป็นการเขียนแบบแผ่นคลี่ที่เหมาะสมกับการเขียนแบบแผ่นคลี่ของรูปปิระมิดเอียง กรวยเอียง รูปข้อต่อต่างโดยมีหลักการดังนี้
- แบ่งพื้นผิวที่ต้องการเขียนแผ่นคลี่ออกเป็นรูปสามเหลี่ยม
- หาขนาดที่แท้จริงของรูปสามเหลี่ยม (หาความสูงจริง)
- ประกอบรูปสามเหลี่ยมที่หาขนาดจริงเข้าด้วยกัน
ขั้นตอนที่ 1
การสร้างแผ่นคลี่รูปปิระมิดเอียง
ขั้นตอนที่ 2
E D C B
G
F
E
D
C
B
A
A
B’ C’ D’ E’
ขั้นตอนที่ 3
~
E D C B
G
F
E
D
C
B
A
A
เส้นความสูงจริง
B’ C’ D’ E’
B’ C’ D’ E’
ขั้นตอนที่ 4
E D C B
G
F
E
D
C
B
A
เส้นความสูงจริง
A
A
B
C
B’ C’ D’ E’
B’ C’ D’ E’
ขั้นตอนที่ 5
l
E D C B
G
F
E
D
C
B
A
เส้นความสูงจริง
A
A
B
C
B’ C’ D’ E’
B’ C’ D’ E’
ขั้นตอนที่ 6
A
E D C B
G
F
E
D
C
B
A
เส้นความสูงจริง
A
A
B
C
G
F
E
D
B
B’ C’ D’ E’
B’ C’ D’ E’
ขั้นตอนที่ 7
A
D
E D C B
G
F
E
D
C
B
A
เส้นความสูงจริง
A
A
B
C
G
F
E
D
B
B’ C’ D’ E’
B’ C’ D’ E’
วิธีการสร้างแผ่นคลี่ของทรงกระบอกเอียงด้วนเส้นสามเหลี่ยม
ขั้นตอนที่ 1
12
11
10
8
7
6
5
4
3
2
1
9
10
4
A
A
ขั้นตอนที่ 2
12
11
10
7
6
5
3
2
1
9
10
4
4
8
4’ 5’ 6’ 7’ 8’ 9’ 10’
4’ 5’ 6’ 7’ 8’ 9’ 10’
A
A
เส้นความสูงจริง
ขั้นตอนที่ 3
12
11
10
7
6
5
3
2
1
9
10
4
4
8
4’ 5’ 6’ 7’ 8’ 9’ 10’
4’ 5’ 6’ 7’ 8’ 9’ 10’
A
A
เส้นความสูงจริง
A
10’
ขั้นตอนที่ 4
12
11
10
7
6
5
3
2
1
9
10
4
4
8
4’ 5’ 6’ 7’ 8’ 9’ 10’
4’ 5’ 6’ 7’ 8’ 9’ 10’
A
A
เส้นความสูงจริง
A
10’
9’
ขั้นตอนที่ 5
12
11
10
7
6
5
3
2
1
9
10
4
4
8
4’ 5’ 6’ 7’ 8’ 9’ 10’
4’ 5’ 6’ 7’ 8’ 9’ 10’
A
A
เส้นความสูงจริง
A
10’
9’
6’
7’
8’
5’
4’
3’
2’
1’
12’
11’
10’
ขั้นตอนที่ 6
12
11
10
7
6
5
3
2
1
9
10
4
4
8
4’ 5’ 6’ 7’ 8’ 9’ 10’
4’ 5’ 6’ 7’ 8’ 9’ 10’
A
A
เส้นความสูงจริง
A
10’
9’
6’
7’
8’
5’
4’
3’
2’
1’
12’
11’
10’
ขั้นตอนที่ 7
12
11
10
7
6
5
3
2
1
9
10
4
4
8
4’ 5’ 6’ 7’ 8’ 9’ 10’
4’ 5’ 6’ 7’ 8’ 9’ 10’
A
A
เส้นความสูงจริง
A
10’
9’
6’
7’
8’
5’
4’
3’
2’
1’
12’
11’
10’
C
D
A
10 11 12 1 2 3 4
B
D
A
1
12 2
11 3
10 4
9 5
8 6
7
การสร้างแผ่นคลี่รูปข้อต่อ โดยวิธีรูปสามเหลี่ยม
ขั้นตอนที่ 1
เส้นนี้ใช้เป็นเส้นสูงจริงของ 4A,7A,4B,1B,1C,10C,10D,7D
เส้นนี้ใช้เป็นสูงจริงของ 5A,6A,2B,3B,11C,12C,8D,9D
ขั้นตอนที่ 2
7
A
ขั้นตอนที่ 3
เส้นนี้ใช้เป็นเส้นสูงจริงของ 4A,7A,4B,1B,1C,10C,10D,7D
เส้นนี้ใช้เป็นสูงจริงของ 5A,6A,2B,3B,11C,12C,8D,9D
7
A
ขั้นตอนที่ 4
6
เส้นนี้ใช้เป็นเส้นสูงจริงของ 4A,7A,4B,1B,1C,10C,10D,7D
เส้นนี้ใช้เป็นสูงจริงของ 5A,6A,2B,3B,11C,12C,8D,9D
7
A
B
C
D
A
6
5
4
3
1
12
11
10
9
8
7
2
ขั้นตอนที่ 5
A
B
C
D
A
7
6
5
4
3
1
12
11
10
9
8
7
ขั้นตอนที่ 6
2
ขั้นตอนที่ 7
A
B
C
D
A
7
6
4
11
9
8
7
2
5
3
1
12
10
งานในห้องเรียน