กลุ่มสาระการเรียนรู้ศิลปะ
ดนตรี-นาฏศิลป์
ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4
หน่วยการเรียนรู้ที่ 2
ครูสุภาพร สุริยะลังกา
จังหวะ ทํานอง
และประโยคเพลง
ทำนองเพลง
ตัวชี้วัดระหว่างทาง
๑. ระบุทิศทางการเคลื่อนที่ขึ้น-ลงง่าย ๆ ของทํานอง รูปแบบจังหวะ และความเร็วของจังหวะในเพลงที่ฟัง (ศ 2.1 ป.4/3)
ตัวชี้วัดปลายทาง
-
จุดประกายความคิด
ทำนองของเพลงมีผลต่อ
ความรู้สึกของผู้ฟังอย่างไร
ทํานอง เป็นระดับเสียงสูง-ตํ่า สั้น-ยาว ที่สลับกันไปอย่างมีระเบียบ มีจังหวะสั้น-ยาว ช้า-เร็ว ตามหลักการประพันธ์เพลง และเป็นท่วงทํานองที่ไพเราะน่าฟัง เป็นองค์ประกอบของดนตรี ที่ทําให้ผู้ฟังสามารถจําบทเพลงนั้นได้ง่ายขึ้น
ทํานอง
การเคลื่อนที่ขึ้น-ลงของทํานอง
๑.
เป็นทิศทางการเคลื่อนที่ของระดับเสียงหนึ่งไปยังอีกเสียงหนึ่ง ระดับเสียงของดนตรีจะมีการเคลื่อนที่ในรูปแบบต่าง ๆ
เพื่อให้เกิดเป็นทํานองเพลง แบ่งเป็น ๓ รูปแบบ ดังนี้
เป็นทํานองการเคลื่อนที่ของตัวโน้ตที่มีการซํ้าเสียงกัน ดังนี้
แบบซํ้าเสียง
เป็นทํานองการเคลื่อนที่ไปตามระดับเสียงของตัวโน้ต
แบ่งเป็น 2 แบบ ดังนี้
แบบเรียงเสียง
แบบข้ามเสียง เป็นทํานองจะเคลื่อนที่โดยมีระดับเสียงที่ไม่ต่อเนื่องกัน เป็นการกระโดดขึ้น-ลงข้ามเสียง แบ่งเป็น 2 แบบ คือ
แบบข้ามเสียง
รูปแบบจังหวะของทํานอง
๒.
เป็นความสั้น-ยาวของระดับเสียงที่นํามาบรรเลงเป็นทํานองตามความต้องการของผู้ประพันธ์เพลงส่วนใหญ่จะสร้างวลีก่อน แล้วจึงนําวลีมาเชื่อมต่อกันให้เป็นทํานองเพลง
การเต้นประกอบเพลงที่มีจังหวะเร็ว
ที่มา : (The Wonder Studio, ๒๕๖๖)
การร้องเพลงที่มีจังหวะช้า
จะเน้นการแสดงอารมณ์ของนักร้อง
สรุป
เป็นความสั้น-ยาวของระดับเสียงที่นํามาบรรเลงเป็นทํานองตามความต้องการของผู้ประพันธ์เพลงส่วนใหญ่จะสร้างวลีก่อน แล้วจึงนําวลีมาเชื่อมต่อกันให้เป็นทํานองเพลง
1 ท่วงทำนองช้า ให้ความรู้สึกอ่อนหวานนุ่มนวลเป็นท่วงทำนองที่จัดเรียงโน้ตแบบใด
ก แบบซํ้าเสียง
ข แบบเรียงเสียง
ค แบบข้ามเสียง
ง แบบกระโดดเสียง
1 ท่วงทำนองช้า ให้ความรู้สึกอ่อนหวานนุ่มนวลเป็นท่วงทำนองที่จัดเรียงโน้ตแบบใด
ก แบบซํ้าเสียง
ข แบบเรียงเสียง
ค แบบข้ามเสียง
ง แบบกระโดดเสียง
2 จากโน้ตที่กำหนดให้เป็นทำนองเพลงแบบใด
ก โน้ตเรียงเสียงขาขึ้น
ข โน้ตซ้ำเสียงขาลง
ค โน้ตซ้ำเสียงขาขั้น
ง โน้ตข้ามเสียงขาลง
2 จากโน้ตที่กำหนดให้เป็นทำนองเพลงแบบใด
ก โน้ตเรียงเสียงขาขึ้น
ข โน้ตซ้ำเสียงขาลง
ค โน้ตซ้ำเสียงขาขั้น
ง โน้ตข้ามเสียงขาลง
3 ข้อใดเป็นโน้ตซ้ำเสียง
ก ด ร ม ฟ
ข ด ม ซ ท
ค ฟ ม ร ด
ง ด ด ด ด
3 ข้อใดเป็นโน้ตซ้ำเสียง
ก ด ร ม ฟ
ข ด ม ซ ท
ค ฟ ม ร ด
ง ด ด ด ด
4 ข้อใดเป็นโน้ตเรียงเสียง
ก ด ม ซ ท
ข ด ร ม ฟ
ค ฟ ม ร ด
ง ข้อ ข และ ค ถูก
4 ข้อใดเป็นโน้ตเรียงเสียง
ก ด ม ซ ท
ข ด ร ม ฟ
ค ฟ ม ร ด
ง ข้อ ข และ ค ถูก
5 จากโน้ตที่กำหนดให้เป็นทำนองเพลงแบบใด
ก โน้ตข้ามเสียงขาลง
ข โน้ตซ้ำเสียงขาลง
ค โน้ตซ้ำเสียงขาขั้น
ง โน้ตเรียงเสียงขาขึ้น
5 จากโน้ตที่กำหนดให้เป็นทำนองเพลงแบบใด
ก โน้ตข้ามเสียงขาลง
ข โน้ตซ้ำเสียงขาลง
ค โน้ตซ้ำเสียงขาขั้น
ง โน้ตเรียงเสียงขาขึ้น
6 จากโน้ตที่กำหนดให้เป็นทำนองเพลงแบบใด
ก โน้ตข้ามเสียงขาลง
ข โน้ตซ้ำเสียงขาลง
ค โน้ตข้ามเสียงขาขั้น
ง โน้ตเรียงเสียงขาขึ้น
6 จากโน้ตที่กำหนดให้เป็นทำนองเพลงแบบใด
ก โน้ตข้ามเสียงขาลง
ข โน้ตซ้ำเสียงขาลง
ค โน้ตข้ามเสียงขาขั้น
ง โน้ตเรียงเสียงขาขึ้น
7 จากโน้ตที่กำหนดให้เป็นทำนองเพลงแบบใด
ก โน้ตข้ามเสียงขาลง
ข โน้ตซ้ำเสียงขาลง
ค โน้ตซ้ำเสียงขาขั้น
ง โน้ตเรียงเสียงขาขึ้น
7 จากโน้ตที่กำหนดให้เป็นทำนองเพลงแบบใด
ก โน้ตข้ามเสียงขาลง
ข โน้ตซ้ำเสียงขาลง
ค โน้ตซ้ำเสียงขาขั้น
ง โน้ตเรียงเสียงขาขึ้น
8 จากโน้ตที่กำหนดให้เป็นทำนองเพลงแบบใด
ก โน้ตข้ามเสียงขาลง
ข โน้ตซ้ำเสียงขาลง
ค โน้ตข้ามเสียงขาขั้น
ง โน้ตเรียงเสียงขาขึ้น
8 จากโน้ตที่กำหนดให้เป็นทำนองเพลงแบบใด
ก โน้ตข้ามเสียงขาลง
ข โน้ตซ้ำเสียงขาลง
ค โน้ตข้ามเสียงขาขั้น
ง โน้ตเรียงเสียงขาขึ้น
9 ทำนอง กล่าวถูกต้อง
ก ทำนอง คือ เสียงสูง-ต่ำ สั้น-ยาว
ข เป็นองค์ประกอบของดนตรี
ค ทำนอง ทำให้ผู้ฟังจำบทเพลงได้ง่ายขึ้น
ง ถูกทุกข้อ
9 ทำนอง กล่าวถูกต้อง
ก ทำนอง คือ เสียงสูง-ต่ำ สั้น-ยาว
ข เป็นองค์ประกอบของดนตรี
ค ทำนอง ทำให้ผู้ฟังจำบทเพลงได้ง่ายขึ้น
ง ถูกทุกข้อ
10 ให้นักเรียนร้องเพลง แมงมุมลาย และตอบคำถาม
ก โน้ตข้ามเสียง
ข โน้ตซ้ำเสียง
ค โน้ตเรียงเสียง
ง ถูกทุกข้อ
10 ให้นักเรียนร้องเพลง แมงมุมลาย และตอบคำถาม
ก โน้ตข้ามเสียง
ข โน้ตซ้ำเสียง
ค โน้ตเรียงเสียง
ง ถูกทุกข้อ