Ewolucja człowieka
antropogeneza
Australopitek
Pierwsza z małp człekokształtnych, która pojawiła się około 5 milionów lat temu w Afryce.
Istoty u których wyróżniono już pewne cechy ludzkie. Budowa ich stóp, kolan i miednicy była zbliżona do budowy człowieka współczesnego.
Świadczy to o dwunożnej, wyprostowanej postawie.
Cechowały się niskim wzrostem ok. 100 centymetrów, a wielkość ich mózgu to ok. 450 cm 3.
Australopiteki zamieszkiwały sawanny, gdyż mogły tam łatwo znaleźć pożywienie.
W czasie polowań i zajęć codziennych używały prymitywnych narzędzi, głównie zaostrzonych kijów i kamieni. Były istotami wszystkożernymi.
Żyły w grupach, gdyż w ten sposób łatwiej było im przetrwać w otaczającym ich świecie.
Homo habilis
(Człowiek zręczny) znany głównie z Afryki Wschodniej, wykształcił się około 2 milionów lat temu w tanzańskim wąwozie Olduvai.
Sylwetka Homo Habilis była bardziej wyprostowana niż u australopiteków, a tym samym lepiej przystosowana do poruszania się na dwóch kończynach.
Osiągał 130 cm wzrostu i 45 kg masy. Dzięki zmianą w anatomii dłoni można stwierdzić, że człowiek ten posiadał już zdolność wykonywania precyzyjnych czynności.
Posiadał też większy mózg niż australopitek. Nazwa „człowiek zręczny" została mu nadana, ponieważ uznano go za pierwszego twórcę narzędzi kamiennych i drewnianych.
Jako pierwszy wykorzystywał tez ogień. Żył w małych grupach rodzinnych na otwartych sawannach leśnych, wykazując rozwinięte zachowania społeczne.
Homo erectus
Homo erectus pojawił się około 1,8 - 1,7, mln. lat temu. Występował w okresie środkowego plejstocenu (w czasie zlodowaceń), w Afryce, Azji i Europie.
Miał większą pojemność mózgoczaszki i większe rozmiary ciała. Jest uznawany za pierwszą istotę człekokształtną. Osiągnął wzrost zbliżony do współczesnych ludzi (ok. 12 letnich dzieci).
Był najstarszym przedstawicielem małp człekokształtnych, o których wiadomo na pewno że posługiwał się ogniem, udoskonalonymi narzędziami kamiennymi i drewnianymi oraz w pełni rozwinął umiejętności łowiectwa.
Jako pierwszy stworzył struktury społeczne, oparte na rodzinach, zbliżone do typu ludzkiego.
Homo Neandertalensis
Neandertalczyk występował od ok. 250 do ok. 23 tys. lat temu.
Zasiedlił Europę, wybrzeże Morza Śródziemnego oraz Azje. Neandertalczyk miał specyficzną budowę czaszki zbliżoną do małp człekokształtnych (niskie, przesunięte do tyłu czoło, silnie rozwinięte łuki nadoczodołowe).
Od współczesnego człowieka Neandertalczyk różnił się bardziej krępą budową ciała i niższą wydłużoną głową. Neandertalski człowiek używał udoskonalonych narzędzi z kamienia, drewna i kości, uprawiał myślistwo i zbieractwo, potrafił rozniecać ogień.
Według badaczy wykształcił własne praktyki religijne i pogrzebowe.
Homo sapiens sapiens
Homo sapiens sapiens (człowiek rozumny) pojawił się ok. 65 - 60 tys. lat temu w Afryce.
Dotarł nie tylko to Europy i Azji ale jako pierwszy zasiedlił również Amerykę oraz Australię.
Homo Sapiens są istotami o bardzo zróżnicowanych rozmiarach i masie ciała (wielkość mózgu ok. 1500 cm3, wzrost ok. 175 cm).
Był dobrze przystosowany do zmieniających się warunków życiowych, potrafił wytwarzać zaawansowane narzędzia, broń (25 tyś. lat temu wynalazł łuk) oraz rozpoczął eksploatacje krzemienia.
Tworzył również ozdoby, malowidła naskalne oraz rzeźby.
Tryb koczowniczy i osiadły
zmiana miejsca
zbieractwo, łowiectwo
jaskinie, namioty,
gromada
stałe miejsce
rolnictwo, hodowla
domy
rodzina
Malowidła naskalne
l
Bóstwa
Wenus z Laussel
Migracje praludzi
Źródła: eszkola.pl, grafika google
zebrała: K.Panek