ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ:

ΤΟΥΝΤΑ ΔΗΜΗΤΡΑ

ΜΙΧΑ ΠΑΝΑΓΟΥΛΑ

<<Μικρή, μικρή νοικοκυρά μεγάλη πίτα κάνει >>

Άνοιξη! Την καλωσορίζουν τα πρώτα φτερουγίσματα των χελιδονιών, τα καταπράσινα λιβάδια, τα ανθισμένα δέντρα, οι μυρωδιές και τα χρώματα.

Μέσα σ΄ αυτό το σκηνικό <<ανάστασης>> της φύσης, η μέλισσα έρχεται να τρυγήσει το νέκταρ των λουλουδιών για να προσφέρει στον άνθρωπο το <<θεϊκό>> μέλι.

Μέλι και Ιστορία

Η μέλισσα εμφανίστηκε στον πλανήτη μας την Τριτογενή περίοδο στην αρχή της Καινοζωϊκής εποχής, δηλαδή πριν 65 εκατομμύρια χρόνια, πολύ νωρίτερα από την εμφάνιση του ανθρώπου. Αν υποθέσουμε ότι μαζί με τις μέλισσες εμφανίστηκε και το μέλι , μπορούμε να συμπεράνουμε με σιγουριά ότι από τότε μέχρι σχεδόν το 16ο μ.Χ. αιώνα το μέλι ήταν το μοναδικό ζαχαρώδες μη παρασκευασμένο τρόφιμο στον τότε "γνωστό" κόσμο.

ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ ΜΕΛΙΣΣΑ

​

​

Λένε πως η θεά Άρτεμις, ως θεότητα των δασών, έδινε εντολή στις μέλισσες να ζωντανέψουν την Άνοιξη και να γεμίσουν τα λιβάδια. Η θεά αυτή φαίνεται πως είχε ιδιαίτερη σχέση με τις μέλισσες, αφού από τα ευρήματα στην Έφεσο της Μικράς Ασίας, η Άρτεμις της Εφέσου αναπαρίσταται σε αγάλματα και νομίσματα μαζί με τη μέλισσα.

​

Χρυσές πλάκες με την Θεά Μέλισσα (ίσως η Άρτεμις), Κάμειρος – Ρόδος (7ος π.Χ αιώνας)

Η μέλισσα ως σύμβολο γονιμότητας απαντάται στην ελληνική ανατολή. Από εκεί προέρχεται και η μαρτυρία για τη λατρεία της <<Θεάς-Μέλισσας>>. Η αναφορά μάλιστα στις ιέρειες-Μέλισσες ταυτίζεται με τη λατρεία της Κυβέλης, της Ρέας και της Δήμητρας.

Ωστόσο, στην ελληνική μυθολογία , η μέλισσα αποτελεί και σύμβολο του Θανάτου και της αναγέννησης της ψυχής. Συνδέεται, επίσης, με το Μαντείο των Δελφών, αφού οι μέλισσες θεωρούνταν ως ιέρειες του Μαντείου με μαντικές ικανότητες.

Μέλισσες, οι ιέρειες της θεάς Δήμητρας

Ο Δίας, όταν βρέφος ακόμα φυγαδεύτηκε από τη Γαία στο Ιδαίο άντρο, εκτός από την Αμάλθεια, ανατράφηκε, επίσης, με το μέλι των μελισσών.

Οι θεοί του Ολύμπου τρέφονταν με αμβροσία και νέκταρ. Επικρατεί η άποψη, πως το ποτό και η τροφή των θεών είχαν ως βάση τους το μέλι.

Ο Όμηρος αναφέρει πως οι ήρωες τρέφονταν από τη ροδοδάκτυλη Ηώ, επίσης με αμβροσία, ενώ ο μάντης Ίαμος ανατράφηκε από δυο φίδια , που του έφερναν μέλι σε μια σπηλιά του Αλφειού.

Οι μέλισσες του Απολλόδωρου

​

Πρέπει να αναφερθεί ότι υπάρχουν παραλλαγές του μύθου που μιλάνε για δύο τουλάχιστον Μέλισσες, όπως ο μύθος του Απολλόδωρου που αναφέρει ότι ο Δίας ανατράφηκε από τις δύο κόρες του βασιλιά της Κρήτης Μελισσέα, τις νύμφες Αδράστεια και Ίδη.

Αυτές οι νύμφες τον τάιζαν γάλα και μέλι, ουσιαστικά δηλαδή αντικαθιστούν την Αμάλθεια και τη Μέλισσα. Η παραλλαγή αυτή θέλει να περάσει το μήνυμα ότι ο Δίας είχε βασιλική ανατροφή, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Δεν στερήθηκε τίποτα, είχε προσεγμένη παιδεία και τη μέγιστη, βασιλική προστασία. �

Η Κρήτη υπήρξε ανέκαθεν ένα μέρος με πλούσια παραγωγή μελιού. Μάλιστα το μινωικό μέλι εξαγόταν ήδη από τη 2η χιλιετία π.Χ. συνεπώς είχε μεγάλη σπουδαιότητα για τους ανθρώπους της εποχής εκείνης, και έτσι δεν μας κάνει εντύπωση που ο Πατέρας των θεών είχε ανατραφεί στην Κρήτη με μέλι.

Το περίεργο είναι βέβαια πώς μπόρεσαν μέλισσες να επιβιώσουν σε ένα σπήλαιο ψηλά πάνω στα βουνά της Κρήτης, με τόσο δύσκολες καιρικές συνθήκες (ισχυροί άνεμοι, χιόνι). Ο μύθος φρόντισε να το δικαιολογήσει: ο Δίας έκανε τις μέλισσες ανθεκτικές για να μπορέσουν να αντέξουν και να τον θρέψουν. Σαν ένδειξη ευγνωμοσύνης τους έδωσε το ωραίο χρυσαφί τους χρώμα.

Οι μέλισσες του Απολλόδωρου

Ο Δίας και οι τροφοί του – Nicolas Poussin (1638)

Πολύ γνωστός στην αρχαιότητα ήταν ο μύθος του Γλαύκου και του Πολύιδου. Ο Γλαύκος ήταν γιος του Μίνωα και της Πασιφάης. Καθώς έπαιζε, πνίγηκε σε πιθάρι γεμάτο με μέλι. Ο μάντης Πολύιδος προσπάθησε να λύσει ένα αίνιγμα που του είπε ο Μίνωας , με σκοπό να αναστήσει το πριγκιπόπουλο. Δεν τα κατάφερε και τότε ο Μίνωας έδωσε εντολή να τον κλείσουν στον ίδιο τάφο με το γιο του. Εκεί ο Πολύιδος , χρησιμοποίησε ένα μαγικό βοτάνι και κατάφερε να αναστήσει τον Γλαύκο.

Η έκφραση "Γλαύκος πιών μέλι ανέστη" ήταν συνηθισμένη για κάποιον που είχε κινδυνεύσει να πεθάνει και τελικά επέζησε. 

Γλαύκος και Πολύιδος

Αρισταίος

Ένας άλλος μύθος αναφέρει ότι τη μελισσοκομία τη διδάχθηκαν από τον Αρισταίο, έναν προελληνικό θεό της βλάστησης. Γιος του Απόλλωνα και της Νύμφης Κυρήνης, την οποία απήγαγε ο θεός από τις όχθες του Πηνειού ποταμού και την οδήγησε στη μακρινή Λιβύη. Εκεί γέννησε τον Αρισταίο και ο Ερμής έφερε το νεογέννητο στις Ώρες και στη Γη για να το καταστήσουν αθάνατο, τρέφοντάς το με αμβροσία και νέκταρ. Λατρευόταν σαν προστάτης των κοπαδιών του λαδιού και του μελιού. Σύμφωνα με τον Νόννο (Διονυσιακά, 5, 212-286), στον Αρισταίο οφείλεται η κυψέλη, η λινή φόρμα και η τεχνική του καπνίσματος των μελισσών. Ο ίδιος συγγραφέας αναφέρει ότι ο Αρισταίος πρόσφερε στους θεούς και τους ανθρώπους το μέλι και ο Διόνυσος το κρασί.

​

Ο φτερωτός Αρισταίος, λεπτομέρεια από μελανόμορφο αμφορέα του 540 πΧ.)

Η μέλισσα κι ο Δίας��Η μέλισσα, που είναι η μητέρα των κεριών, ανέβηκε στους θεούς φέρνοντας κερήθρες και μέλι. Ευχαριστημένος ο Δίας από την προσφορά της μέλισσας διέταξε να της δώσουν ό,τι ζητήσει. Κι εκείνη είπε: Δώσε στη δούλη σου, ένα κεντρί για άμυνα των κόπων μου και φυλακή μου. Απορώντας ο Δίας μ’ αυτά που ζήτησε, επειδή αγαπούσε το γένος των ανθρώπων είπε στη μέλισσα:<< Δε θα γίνει όπως ζήτησες, αλλά αν έρθει κάποιος άνθρωπος να πάρει μέλι, και θέλεις ν’ αμυνθείς, να έχεις το κεντρί. Πρέπει όμως να ξέρεις ότι, αν κάνεις κακό σε άνθρωπο, χτυπώντας τον με το κεντρί, αμέσως θα πεθάνεις· γιατί η ζωή σου είναι το κεντρί>>. Ο μύθος δηλώνει ότι στις προσευχές και στις παρακλήσεις κανένας δε ζητάει το κακό των εχθρών του. �

Ένας νεοελληνικός θρύλος μας πληροφορεί για το πως χτίσθηκε η Αγία Σοφία στην Κωνσταντινούπολη από τον αυτοκράτορα Ιουστινιανό το 532 - 537 μ.χ.�� «Ήταν ο καιρός που ο βασιλιάς στην Πόλη είχε αποφασίσει να χτίσει την Αγιά Σοφιά. . .��Είχε καλέσει τον πρωτομάστορα, και ο τελευταίος είχε κάμει ένα, και ύστερα άλλο, και ύστερα άλλα σχέδια, πως να χτιστεί η μεγάλη εκκλησιά.��Κανένα όμως δεν ευχαριστούσε το βασιλιά.��Ήθελε κάτι άλλο, πολύ πιο σπουδαίο.�Και ο πρωτομάστορας όλο και σκεφτόταν τι νέο σχέδιο να φτιάσει.�

Η Αγία Σοφία

Μια Κυριακή, την ώρα που τελείωνε η λειτουργία, ζύγωσε πρώτος ο βασιλιάς να πάρει το αντίδωρο, εκείνο όμως του ξεφεύγει από το χέρι και πέφτει χάμω.��Μια στιγμή αργότερα παρουσιάζεται μια μέλισσα που φτεροκοπούσε προς το ανοιχτό παράθυρο, κρατώντας το πεσμένο αντίδωρο του βασιλιά.��Βγάζει αμέσως διαταγή ο βασιλιάς, όσοι έχουνε μελίσσια να τ’ ανοίξουνε και να ψάξουν, για να βρεθεί.��Ψάχνει και ο πρωτομάστορας στα δικά του τα μελίσσια και τι βλέπει;��Είχανε κάτσει οι μέλισσες μέρες πριν και είχανε φτιάξει με το κερί μέσα στην κυψέλη μιαν εκκλησιά πανέμορφη και σκαλιστή και μεγαλόπρεπη, που δεν είχε την όμοια της σ’ ολόκληρη την Οικουμένη δει.

Η Αγία Σοφία

Εντυπωσιάζεται….

Του ήρθε η έμπνευση. Αποφασίζουν λοιπόν μα αντιγράψουν την κατασκευή της μέλισσας και για πρώτη φορά κατασκευάζεται τρύπιο τούβλο.

Μέχρι τότε υπήρχε μόνο το συμπαγές ρωμαϊκό.

Τότε δόθηκε εντολή στα κεραμοποιεία της Ρόδου και κατασκευάστηκαν για πρώτη φορά τα τρύπια τούβλα (για να δημιουργηθούν οι τρύπες βάζανε μέσα στον πηλό καλάμια όταν τον πλάθανε και όταν ψηνόταν στα καμίνια τα καλάμια καίγονταν και σχηματίζονταν οι τρύπες). Με τα καράβια τα μετέφεραν στην Πόλη και τέλειωσε το μεγάλο έργο που μένει στην ιστορία για αιώνες.

Τα φτερά που κατασκεύασε ο Δαίδαλος ήταν από κερί κηρύθρας μελισσών

Μέλισσα (Βρετανικό Μουσείο)

ΧΡΥΣΗ ΖΩΝΗ

Χρυσή ζώνη στολισμένη με φύλλα, ποικίλα άνθη και καρπούς. Ανάμεσά τους μέλισσες, κάμπιες, πουλιά.

Κοσμήματα – Ευρήματα

Νομίσματα του τύπου <<μέλισσας>> έχουν βρεθεί και σ΄άλλες περιοχές στην Κέα, στην Κρήτη και στη Μελίτη της Θεσσαλίας.

Παραστάσεις σε πλακίδια και μενταγιόν από χρυσό ή ήλεκτρο �προερχόμενα από τη Ρόδο, Μήλο και Θήρα

Σήμερα εκτίθεται στο Μουσείο Ηρακλείου. Παριστάνει τις μέλισσες γύρω από τον ήλιο.

​

Σκεύος για το κάπνισμα των μελισσών (4.500 π.Χ. – 3.300 π.Χ.). Αρχαιολογικό Μουσείο Αθηνών.

​

Το πιο παλιό εύρημα στον Ελλαδικό χώρο, σε σχέση με την τέχνη της μελισσοκομίας, ανακαλύφθηκε στο Σέσκλο της Θεσσαλίας. Είναι ένα πήλινο σκεύος που μοιάζει σαν κανάτα με λαβή και πολλές οπές, το οποίο χρησιμοποιούσαν πιθανώς για το κάπνισμα των μελισσών, γεγονός που δείχνει ότι γνώριζαν το τρόπο πως να παίρνουν το μέλι.

​

Χρυσό κρεμαστό κόσμημα με δύο μέλισσες (2.000 π.Χ. – 1.700 π.Χ.). Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου.

​

Το πανέμορφο αυτό περίαπτον (φυλακτό) αποτελείται από 2 μέλισσες την ώρα που πετούν αντικρυστά και κρατούν ανάμεσα στα πόδια τους μια κηρύθρα. Επάνω από τα κεφάλια τους βρίσκεται ένας χρυσός συρμάτινος κλωβός και στο εσωτερικό του υπάρχει ένα χρυσό σφαιρίδιο, ίσως μια σταγόνα μελιού ή κατ” άλλους ένας κόκκος γύρης και από τα φτερά και το κεντρί κρέμονται μικροί χρυσοί δίσκοι με κοκκιδωτή διακόσμηση.

​

Χρυσή ζώνη με μέλισσες από το «θησαυρό του Καρπενησίου» (Ελληνιστική περίοδος 2ος αι. π.Χ.). Αρχαιολογικό Μουσείο Αθηνών.

​

Το Ίλιον Μέλαθρον από την οδό Πανεπιστημίου

Το γεύμα μιας ημέρας στην Αρχαία Ελλάδα

Περιλάμβανε:

Το πρωινό: Μία κούπα «κυκεώνα», ρόφημα από βρασμένο θυμάρι, αρωματισμένο με σουσάμι ή μέντα, γάλα, χλιαρό νερό με μέλι.

«Ακράτησμα» δηλαδή ψωμί βουτηγμένο σε ανέρωτο κρασί συνοδευόμενο συνήθως με ελιές και σύκα.

Το άριστον: Απλό, γρήγορο, ελαφρύ γεύμα, νωρίς το μεσημέρι.

Το εσπέρισμα: Επίσης ελαφρό γεύμα προς το απόγευμα.

Το δείπνο: Το πιο πλούσιο τραπέζι της ημέρας βασισμένο στα είδη που αναφέραμε, που τέλειωνε με φρούτα, ξηρούς καρπούς και γλυκά.

Να σημειώσουμε ότι το ψωμί, το κρασί, το μέλι, τα σύκα και το λάδι ήταν απαραίτητα είδη του καθημερινού τραπεζιού.

Οι Βυζαντινοί άργησαν να ανακαλύψουν τη ζάχαρη, λάτρευαν όμως τα γλυκίσματα, καθώς το μέλι που υπήρχε σε αφθονία κάλυπτε πολλές ανάγκες. Τα γλυκίσματα τα ονόμαζαν <<μελιτηρά>>, «μελιτώματα» ή «μελίπηκτα>>. Ο Αρτεμίδωρος ανέφερε ολόκληρο κατάλογο από γλυκίσματα, όπως οι «σησαμίδες» (σουσάμι με μέλι), «πυρασμούς» (ψημένο ή βρασμένο στάρι με μέλι), «πέμματα» (γλυκές πίτες) κ.α. Από τα πιο συνηθισμένα γλυκίσματα ήταν η «γρούτα>>, χυλός από αλεύρι με μέλι και σταφίδες. Πιο περιζήτητα ήταν όμως τα «λαλάγγια>>, (ζύμη που την τηγάνιζαν και τη περιέχυναν με μέλι). Το «καρυδάτο» ήταν γλύκισμα από καρύδια και μέλι, ενώ το ρυζόγαλο, γαρνιρισμένο πολλές φορές με μέλι, ήταν επίσης γνωστό.

Το μέλι στα Βυζαντινά χρόνια

Γρούτη ή γρούτα ή γρουτίτσα

Ιδιαίτερα διαδεδομένα ήταν τα παστέλια

Οι Βυζαντινοί έπιναν «μελίγαλα» (φτιαγμένο από μέλι και γάλα), επίσης το «ροδομέλι» από φύλλα ρόδων και μέλι καθώς και το «υδρομέλι», από νερό βρόχινο και μέλι, σε αναλογία δύο μέρη νερού προς ένα μέρος μελιού.

(Δαφερέρα Τέση, Ελληνων Διατροφή Μέτρον Άριστον, εκδόσεις Γραφίδα, Αθήνα 2001).

Το μέλι στα Βυζαντινά χρόνια

Βασιλικός Πολτός

Καλλυντικά

Κεριά

Το πρωινό μιας μέλισσας

​

Πρωί πρωί η μέλισσα πηγαίνει στο λουλούδι και ρουφάει τη γύρη με την προβοσκίδα της. Καθώς ετοιμάζεται να πετάξει σε άλλο λουλούδι πέφτουν κόκκοι από τη γύρη και μια νέα ζωή ξεκινά… Καταλήγει στην κερήθρα της για να φτιάξει το μέλι. ΤΖΟΕΛΟ

Το πρωινό μιας μέλισσας

Σήμερα το πρωί η μικρή εργάτρια μέλισσα ξεκίνησε τη μέρα της πηγαίνοντας από λουλούδι σε λουλούδι μαζεύοντας γύρη με την προβοσκίδα της που βρίσκεται στο κεφάλι της. Επισκέφτηκε περίπου 2000 λουλούδια. Μερικοί κόκκοι γύρης κόλλησαν στις μακριές πίσω τρίχες της. Με τον αέρα ,όμως , ξεκόλλησαν οι κόκκοι της γύρης, έπεσαν πάνω στο στίγμα ενός λουλουδιού και στη συνέχεια κατέληξαν στην ωοθήκη. Μετά επέστρεψε στον εκτροφέα της, τον μελισσοκόμο. Ο μελισσοκόμος ευχαριστήθηκε με την προσπάθεια της μικρής μέλισσας την πρώτη μέρα της στη συγκέντρωση της γύρης. Χριστίνα Ρ.

Το πρωινό μιας μέλισσας

​

Σ΄ ένα λιβάδι ήταν μια κυψέλη με εκατομμύρια μέλισσες. Εκεί είχαν φυτρώσει μόνο πέντε λουλούδια. Έτσι οι μέλισσες έπρεπε να ταξιδέψουν πολλά χιλιόμετρα καθημερινά και παραπονιούνταν συνέχεια στη βασίλισσα .

Οι μέρες περνούσαν, η βασίλισσα πέθανε από βαθιά γεράματα. Η νέα βασίλισσα ήταν σκληρή και τιμωρούσε τις παραπονιάρες εργάτριες στέλνοντάς τις καθημερινά πολλά χιλιόμετρα μακριά. Μια μέλισσα, λοιπόν , ευχήθηκε να φυτρώσουν αμέτρητα λουλούδια στο λιβάδι τους, ώστε να μην αναγκάζονται να ταξιδεύουν μακριά οι φίλες της. Το όνειρο έγινε πραγματικότητα και η ζωή στην κυψέλη έγινε πάλι υπέροχη. Αγγελική Φ.

Το πρωινό μιας μέλισσας

Μια μέλισσα είχε για πρωινό λίγο μέλι. Το έφτιαχνε μόνη της και ήταν το πιο νόστιμο μέλι του κόσμου. Μια αρκούδα ήθελε πολύ το μέλι της μέλισσας και ζήτησε ευγενικά λίγο από αυτό. Η μέλισσα το σκέφτηκε, μα δεν είχε αρκετό, έτσι της πρότεινε να περάσει την άλλη μέρα το πρωί. Η αρκούδα έφυγε νευριασμένη. Την άλλη μέρα δοκίμασε το μέλι κι αναφώνησε: <<είναι το πιο γλυκό, λαχταριστό μέλι του κόσμου>>.

Από τότε η μέλισσα καλούσε καθημερινά την αρκούδα να τρώνε μαζί πρωινό. Αναστάσης Π.

Το πρωινό μιας μέλισσας

Το πρωινό μιας μέλισσας περιλαμβάνει μέλι με νέκταρ, ενώ της βασίλισσας έχει και βασιλικό πολτό. Η εργάτρια για τρεις μέρες τρώει βασιλικό πολτό κι αφού περάσουν οι τρεις μέρες βγαίνει έξω στα λουλούδια και μαζεύει το νέκταρ. Λευτέρης Κ.

Το πρωινό μιας μέλισσας

Το πρωί κάθε μέλισσα τρώει μέλι εκτός της βασίλισσας που τρώει βασιλικό πολτό. Η Μάγια, η μέλισσα βρήκε έξω από την κυψέλη για να βρει τροφή. Ξαφνικά, είδε ένα λουλουδόκηπο με ωραία γύρη και κάλεσε τις άλλες μέλισσες με το χορό της . Ήρθαν όλες τόσο γρήγορα, που δεν πρόλαβε να καθίσει σε λουλούδι, αλλά στο τέλος βρήκε ! Νικόλας Ζ.

Το πρωινό μιας μέλισσας

Κάθε πρωί όταν ξυπνάνε οι μέλισσες, κάθονται όλες μαζί και τρώνε. Στη συνέχεια πέντε από τις εργάτριες πηγαίνουν να ταΐσουν τη βασίλισσα, την Ελισάβετ, με βασιλικό με πολτό καθώς και τα

μελισσάκια με μέλι. Ξαφνικά χτυπάει η πόρτα. Μια εργάτρια ανοίγει και βλέπει έναν κηφήνα. Κλείνει τρομαγμένη την πόρτα και τρέχει να ενημερώσει τη βασίλισσα. Εκείνη διατάζει να κλείσουν όλες οι πόρτες και τα παράθυρα. Το παράθυρο στο δωμάτιο των μωρών, όμως, έμεινε ανοιχτό. Τότε, ο κηφήνας, ο Ερρίκος, μπήκε μέσα και έκλεψε τη μικρή του κόρη, τη Μελίτα. Όταν το έμαθαν οι εργάτριες, γυάλισαν τα κεντριά τους και επιτέθηκαν. Σκότωσαν τον Ερρίκο, πήραν πίσω τη μικρή Μελίτα και συνέχισαν το πρωινό τους. Ιωάννα Π.

Η κυρία Γύρη και το μεγάλο ταξίδι της

Μια φορά κι έναν καιρό ήταν μια γύρη πάνω σε ένα λουλούδι, μέχρι που ήρθε μια τεράστια μέλισσα να την πάρει. Αυτή την κοιτούσε με έκπληξη κι άρχιζε να φωνάζει :<<Βοήθειαααααα>>. Όταν έφτασε στη φωλιά της μέλισσας ενώθηκε με τα ωοκύτταρα κι έγινε ένα πανέμορφο λουλούδι! Διονύσης Π.

Η κυρία Γύρη και το μεγάλο ταξίδι της

Μια φορά κι έναν καιρό σε ένα πανέμορφο λουλούδι ζούσε η κυρία Γύρη. Μια μέρα μια τεράστια μέλισσα στάθηκε πάνω από το λουλούδι. Μετα από λίγη ώρα πήρε την κυρία Γύρη και τη μετέφερε με τα μικρά της πόδια σε ένα άλλο λουλούδι ,λίγο πιο μικρό. Εκει ενώθηκε με τα ωοκύτταρα και δημιούργησε έναν καρπό. Δροσούλα Α.

Συνταγές με μέλι

Η συστηματική οργάνωση της κοινωνίας των μελισσών προβάλλεται στους ανθρώπινους χαρακτήρες:

Το μελίσσι: το πλήθος των ανθρώπων

Οι κηφήνες: ο τεμπέλης

Λαμπάδα: ο άνθρωπος με λεβέντικη κορμοστασιά

Κερί :ο άνθρωπος που έχει φοβηθεί ή είναι πολύ χλωμός, << Κίτρινος σαν το κερί.>>

Μέλι: <<Και γίναν όλα μέλι-γάλα>>, υποδηλώνει ότι τακτοποιήθηκαν οι αντιδικίες και οι εχθρότητες κι έχουν αποκατασταθεί οι σχέσεις.

"Αγάλι αγάλι γίνεται η αγουρίδα μέλι!" ��"Να σε κάψω Γιάννη, να σ’αλείψω μέλι." ��"Να 'καναν οι μύγες μέλι, τρεις οκάδες στον παρά." ��"Ξύδι χάρισμα,γλυκό σαν μέλι." ��"Τσάμπα ξύδι γλυκό σα μέλι." ��"Αν είσαι μέλισσας παιδί κέντρωσε και μην λαλείς." ��"Αν δεν σε κεντρίσει η μέλισσα, μέλι δεν τρως." 

ΔΑΝΑΗ Κ.

ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ- ΕΚΦΡΑΣΕΙΣ

�"Κάθε κηρήθρα έχει και τους κηφήνες της." ��"Μια η βασίλισσα, πολλές οι μέλισσες." ��"Μια μέλισσα δεν κάνει μέλι." ��"Όποιος γίνεται μέλι, τον τρώνε οι μύγες." ��"Χωρίς κηφήνες μελίσσι δεν υπάρχει." ��"Τα λίγα λόγια ζάχαρη και τα καθόλου μέλι." ��"Ποιός έχει το δάχτυλο στο μέλι και δεν το γλύφει;" 

​

ΑΝΤΩΝΙΑ Λ.

ΓΙΩΡΓΟΣ Δ.�

ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ- ΕΚΦΡΑΣΕΙΣ

"Αν κάνανε όλες οι μέλισσες μέλι δεν θα το χώραγε το κουβέλι." ��

"Έπεσε η ζάχαρη στο μέλι και κάτι έγινε." ���"Και το πολύ το μέλι φέρνει κοψίματα." ��"Τα κάστανα θέλουν κρασί και τα καρύδια μέλι." ��"Το ψωμί το τρώνε με το μέλι." ��"Αν έκαναν όλες οι μέλισσες μέλι θα έκαναν και τα σερσέγκια." ��"Το κάστανο θέλει κρασί και το καρύδι μέλι και το κορίτσι φίλημα πρωί και μεσημέρι." ��"O άνθρωπος είναι γλυκός σαν μέλι και βαρύς σαν αλάτι." � ΓΙΑΝΝΗΣ Α.

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ Φ.

ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ- ΕΚΦΡΑΣΕΙΣ

"Πριν να πεις σε κάποιον την πικρή αλήθεια, άλειψε την άκρη της με μέλι.

�" Ένα Χελιδόνι δεν φέρνει την άνοιξη και μία μέλισσα δεν κάνει μέλι" Αρχαία παροιμία.

�"Η γλώσσα στάζει μέλι, η καρδιά δηλητήριο." Νεπαλική παροιμία ��"Στόμα από μέλι, καρδιά από χολή." Αφρικανική παροιμία. ��"Ο αφορισμός είναι σαν μέλισσα, περιέχει και χρυσαφένιο μέλι και δηλητηριώδες." Ιταλική παροιμία. ��"Μια σταγόνα μέλι, μαζεύει πιο πολλές μύγες, παρά ένα βαρέλι ξύδι." �

ΕΛΓΚΑ Ζ.

ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ- ΕΚΦΡΑΣΕΙΣ

"Όλοι κοιτάζουν τον καβγά και η γριά το μέλι." 

�" Όποιος κρατά το μέλι, μελώνεται."�

" Όταν βρέχει τον Αύγουστο, βρέχει μέλι και μούστο." ��"Μετάξι από σκώληκα, από τη μέλισσα μέλι, από το κουνούπι τσίμπημα, τίποτ’ απ’ τον τεμπέλη." ��"Κι από το μέλι του ’χυνε φωνή πιο ζαχαρένια." ��"Μέλι στάζει η γλώσσα του." ��"Αν δεν έχεις μέλι στο πιάτο, ας έχεις στο στόμα." �

ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ- ΕΚΦΡΑΣΕΙΣ

"Βρήκες το λουλούδι για να πάρεις μέλι ."� ΜΑΡΙΟΣ Ν.

Η Μέλισσα

Πόσο θα ήθελα να ήμουν μέλισσα

Να βομβίζω και να πετώ ψηλά.

Στα λουλουδάκια να χαμογελώ,

Να τα αγαπώ, νέκταρ να ρουφώ.

Πάνω απ’ τις πόλης και απ’ χωριά

Να  πετώ ανάλαφρα.

Πόσο θα ήθελα να ήμουν μέλισσα

Να ζουζουνίζω και να πετώ ψηλά

Στα μεγάλα δέντρα να χαθώ

Να παίρνω το χυμό, από κάθε φυτό.

Πάνω απ’ τους κάμπους και απ’ τα βουνά

Να  πετώ ανάλαφρα

ΑΡΓΥΡΗΣ Λ.