1 of 27

Η ΕΙΚΟΝΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΚΑΙ ΤΟ ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ ΤΟΥ ΠΑΝΟΥ ΤΖΕΛΕΠΗ

ΣΤΟ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΤΟΥ ΕΡΓΟ

Σάββας Ε. Τσιλένης

2 of 27

Το Χαμιντιγιέ ή Γιλντίζ τζαμί, �έργο του Νικολάκη κάλφα Τζελέπη

3 of 27

4 of 27

5 of 27

6 of 27

7 of 27

Χάρτης των ανακτόρων Ντολμάμπαχτσε, Τσιραγάν και Γιλντίζ από τον τουριστικό οδηγό του Baedeker, 1905

8 of 27

Βασιλάκης Εφένδης Ιωαννίδης�Αυτοκρατορικός Αρχιτέκτων

9 of 27

ΤΑ ΤΑΤΑΥΛΑ ΑΠΟ ΤΟ ΤΑΚΣΙΜ ΣΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΤΟΥ 20ΟΥ ΑΙΩΝΑ, �ΤΟ ΣΙΝΕΜΚΙΟΪ ΕΊΝΑΙ ΠΑΝΩ ΔΕΞΙΑ. Αριστερά κάτω ο Ναός της Ευαγγελιστρίας προπόδων Ταταούλων, γύρο από αυτόν διαδραματίζονται τα περισσότερα διηγήματα του Π. Τζελέπη

10 of 27

Η περιτειχισμένη Πόλη, ο Κεράτιος και ο Γαλατάς με το Πέρα σε τμήμα χάρτη του τέλους του 18ου αι. και σε αεροφωτογραφία των αρχών του 20ου αι. Με την ένδειξη Άγιος Δημήτριος (St. Dimitry Village) �ήταν η συνοικία �των Ταταούλων.

11 of 27

ΤΟ ΛΙΜΑΝΙ ΚΑΙ Ο ΧΑΡΤΗΣ ΤΟΥ ΠΟΛΥΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΥ ΓΑΛΑΤΑ.�Με κόκκινο χρώμα είναι οι καθολικοί ναοί, με γαλάζιο οι ελληνορθόδοξοι, με κίτρίνο οι συναγωγές και με πράσινο τα τεμένη.

12 of 27

ΧΑΡΤΗΣ ΤΟΥ ΒΟΣΠΟΡΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΣΙΑΤΙΚΗΣ ΠΛΕΥΡΑΣ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ�ΤΟ ΠΑΝΤΕΙΧΙ ΚΑΙ Η ΧΑΡΤΑΛΙΜΗ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΑΠΟ ΤΑ ΠΡΙΓΚΗΠΟΝΗΣΑ, Η ΣΜΙΤΗ ΣΤΑ ΔΕΞΙΑ.

13 of 27

Ο ΑΜΠΝΤΟΥΛ ΧΑΜΙΤ Β΄ ΚΑΙ �Η ΟΘΩΜΑΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΣΗΜΕΡΑ

14 of 27

15 of 27

16 of 27

17 of 27

18 of 27

19 of 27

20 of 27

21 of 27

22 of 27

23 of 27

24 of 27

25 of 27

TMHMA ΧΕΡΣΑΙΩΝ ΤΕΙΧΩΝ� ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΩΝ ΒΛΑΧΕΡΝΩΝ

26 of 27

A/a

ΛΕΞΕΙΣ ΣΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ

ΣΗΜΑΣΙΑ ΛΕΞΕΩΝ ΚΑΤΑ ΠΤσ

ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΑΠΟΔΟΣΗ

ΣΕΛΙΔΕΣ ΣΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ του 1965, …στον καιρό

1

νταηλίκι, το

"αποστολή δικαιοσύνης" [παλικαριά, μαγκιά]

dayılık

7, 43,

2

"νταής", ο

[παλικαράς, μάγκας]

dayı

8, 9, 11, 12(2), 42, 43,

3

"σέτι", το

προαύλιο [πεζούλι,/ χαμηλός τοίχος που λειτουργεί ως εμπόδιο, ως φράγμα]

set

9, 11, 13

4

σοκάκι, το

[στενός μικρός δρόμος]

sokak

9ö 14ö

5

μπογάς, ο

ταύρος

boğa

9

6

"κιαφέτι", το

σουλούπι [ενδυμασία]

kıyafet

9

7

"τζάχα", η

ξιπασιά [επίδειξη, κόρδωμα, φιγούρα]

caha

9

8

"κατσακτσής", ο

λαθρέμπορος

kaçakçı

10

9

αλισβερίσι, το

[πάρε-δώσε, δοσοληψία, συναλλαγη]

alışveriş

10(2), 35

10

φουκαράς, ο

[(εδώ) φτωχός/ κακόμοιρος, ταλαίπωρος, αξιολύπητος]

fukara

10(2), 12, 26,

11

"κολτζήδες-της-Ρεζή", οι

καταδίωξη-του-Μονοπωλίου

Reji kolcusu

10

12

"πολίτσες", οι

αστυνόμοι

poliçe/ polis

10, 26, 48,

13

"αρτζοχάλι", το

αναφορά [αίτηση, υπόμνημα]

arzuhal

10

14

κατσάκικο, το

[λαθραίο]

kaçak

10

15

"νταϊφάς", ο

[ομάδα]

taife

10

16

κουμανταρίζω [ρ.]

[(εδώ) διαχειρίζομαι, καταφέρνω να αντιμετωπίσω, τα βγάζω πέρα]

kumanda etmek

10

17

"εντάς", ο

ύφος

eda

10

18

τσεσίτι, το

[είδος]

çeiit

10

19

μπελάς, ο

[δυσκολία,ταλαιπωρία, σκοτούρα]

bela

11

20

"σομπανίκα", η

μαγγούρα

sopa

11

21

"μπεχτσής", o

νυχτοφύλακας [(εδώ) πεζός αστυνομικός επιφορτισμένος με την 24ωρη φύλαξη χωριού ή συνοικίας]

bekçi

11

22

"σαλντιρμά", το

μάχαιρα [(εδώ) είδος μαχαιριού/ επίθεση]

saldırma

11

23

μπακάλικο

[παντοπωλείο]

bakkal dükkanı

11(3), 13ö

24

χάϊντε

[άντε! Κουνήσου!]

haydi

11, 13

25

σαβουρντίζω

σφενδονίζω [εκσφενδονίζω]

savurmak

11

26

χαλές, ο

[(εδώ) βρωμιάρης]

hale [αλβ.]

12

27

μαντάς, ο

[(εδώ) χοντράνθρωπος, άξεστος, αγροίκος/ βόδι]

manda

12

28

σεργιανίζω [ρ.]

[χαζεύω]

seyran etmek

12

29

μπακάλης, ο

[παντοπώλης]

bakkal

12(3), 13

30

καραμανλής

[τουρκόφωνος ορθόδοξος]

karamanlı

12, 13

31

"γιαβρούμ/ γιαβρούμλαρ [πληθ.]"

παιδί μου [μωρό μου! μικρό μου!/ παιδιά μου]

yavrum/ yavrumlar

12, 23

32

"κόρκμα" [ρ.]

μη φοβάσαι [προστακτική του korkmak με άρνηση]

korkma

12

33

μπουχτίζω [ρ.]

[(εδώ) χορταίνω/ βαριέμαι, πλήττω]

bıkmak

12

27 of 27

A/a

ΤΟΠΩΝΥΜΙΑ ΚΙ ΟΝΟΜΑΤΑ ΣΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ

ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΑΠΟΔΟΣΗ

ΠΕΡΙΟΧΗ ή ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΣΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ

ΣΕΛΙΔΕΣ ΣΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ του 1965, …στον καιρό

1

Σταβρής ή Νταή Σταβρής ή ο "Πετράς" ή Ταστσή-Σταβρή

Taşçı Stavri [ή İstavri Dayı]

Μαρμαράς

7, 28, 30(3), 36(2), 37, 38(2),

2

Σινέμ-Κιοΐ

Sinemköy Kurtuluş

Ταταύλα

7

3

Επίκουρος

 

[στωικός φιλόσοφος]

7

4

Ελλάδα

 

 

7

5

Πόλη ή Κωνσταντινούπολη

İstanbul

 

7, 10, 20, 28, 33, 34, 39,

6

Αθήνα

Atina

 

8

7

Νέα-Βαβυλώνα

Yeni Babil

Κωνσταντινούπολη

8, 20

8

Οθωμανική Αυτοκρατορία

Osmanlı İmparatorluğu

 

8

9

Σαήχ-Ουλ-Ραής

Şeyh ül Reis

ποιητής

8

10

Αντρής ή Νταή-Αντρής

Andri Dayı

κατσακτσής/ λαθρέμπορας καπνού

9, 10, 11(6), 12, 13(3)

11

Μίλτος-ο-Μπογάς

Boğa Milto

 

9, 10(2), 11(7), 12(4), 13(3)

12

Χιλή

Şile

χωριο στην Μαύρη Θάλασσα

10

13

Μαύρη Θάλασσα

Kara Deniz

 

10

14

Καβάκια

Kavaklar

Βόσπορος

10

15

Βόσπορος

Boğaziçi

 

10

16

Λεωνής

 

 

10(2)

17

Αϊ-Γιώργης

 

καπνονοχώρι πλησίον της Χιλής

10

18

Καλκάν-ντερλίδισα, η

Kalkan-dereli

τσιγγάνα από το Καλάν-ντερέ

14, 16, 17

19

Μάστρο Μάρκος

Mastro Marko

βιοτέχνης χυτηρίου

14, 17

20

Κεατχανέ

Kağıthane

Κεράτιος

15

21

Καλκάν-ντερέ

Kalkan-dere

τσιγγανοχώρι

15

22

Μπεχλιούλ-αγά

Behlül Ağa

 

18(3), 19, 20, 21(2), 22(3), 25(2), 26, 27

23

Γαλατάς

Galata

ναυτικό κέντρο του Λιμανιού-της- Πόλης

18

24

Ίσιος-Δρόμος

Cadde-i Kebir

Μεγάλη οδός του Πέρα

18

25

Ανατολή

Anadolu

Μικρά Ασία

18

26

Αλή, ο προφήτης

Hazreti Ali

 

20

27

Πέτρο-κάλφα

Petro kalfa

χασάπης

28(3),30, 31(2),

28

Πέρα

Pera

Κωνσταντινούπολη

28, 41

29

Αγά-Τζαμί

Ağa Camii

Πέρα

28

30

Πασά-Λιμάνι [τόπος προέλευσης κρασιού]

Paşa Limanı

 

29