2011 - Vor - Stjórnskipunarréttur ásamt ágripi af þjóðarétti

JavaScript isn't enabled in your browser, so this file can't be opened. Enable and reload.

Fyrirvari: Þetta krossapróf á Google forms er fengið frá ýmsum stöðum, aðallega þó frá prófasafni HÍ sem aðgengilegt er nemendum og frá þeirri snilldarsíðu gomulprof.stuff.is.

Þegar þú smellir á submit verða rétt og röng svör birt, ásamt rökstuðningi ef hann er skráður.

Ekki treysta í blindni á þessi svör! Athugaðu rökstuðninginn á bak við svörin, ef hann er ósannfærandi eða vantar, af hverju þá að treysta svarinu? Svörin sem skráð eru sem rétt svör eru aðeins ágiskun annars nemenda, stundum með rökstuðningi, og gætu hæglega verið röng. Þannig geta verið villur í svörunum og jafnvel í spurningunum enda eru þær, ásamt svörunum skráðar semi-handvirkt.

Endilega hjálpaðu til við að bæta gæði svarana með því að rökræða þau á Discord rásinni fyrir námskeiðið (linkur sýndur við svörin). Ef þú hefur góðan rökstuðning fyrir breyttu svari komdu þá endilega með tillögu að nýju svari á forminu sem linkað er á í svörunum.

Þetta próf er líka á https://gomulprof.stuff.is/namskeid/4/prof/14 .

1. Samkvæmt kenningum um óbreytilega skýringu á stjórnarskránni:

1 point

a) Er óheimilt að breyta tilteknum mannréttindaákvæðum stjórnarskrárinnar, þar á meðal um bann við dauðarefsingum og ritskoðun.

b) Er við túlkun stjórnarskrárákvæðis litið til forsögu þess og tilgangs þegar það var sett.

c) Er skylt að beita slíkri skýringaraðferð vegna áhrifa frá Mannréttindasáttmála Evrópu.

d) Er litið til markmiðs stjórnarskrárákvæðis í ljósi nýrra aðstæðna frá setningu þess.

e) Svör í liðum a) og b) eru bæði rétt.

Clear selection

2. Af þingræðisreglunni leiðir óhjákvæmilega skv. íslenskri stjórnskipun að:

1 point

a) Ráðherra verður að segja af sér embætti ef Alþingi vottar honum vantraust.

b) Alþingi er æðsta valdastofnun landsins og enginn annar handhafi ríkisvaldsins getur tekið fram fyrir hendurnar á því.

c) Ráðherrar koma ávallt úr hópi kjörinna alþingismanna.

d) Forseti Íslands skipar ráðherra og veitir þeim lausn.

e) Ráðherra getur ekki tekið við embætti nema Alþingi lýsir yfir stuðningi við hann.

Clear selection

3. Það er <b>ekki</b> talið samrýmast lýðræðislegum stjórnarháttum nú á dögum að:

1 point

a) Kosningarréttur sé bundinn við 18 ára aldur.

b) Kosningarréttur sé bundinn við íslenskt ríkisfang.

c) Kosningar séu leynilegar.

d) Kosningarréttur sé bundinn við efnahag.

e) Þjóðhöfðingi hljóti stöðu sína að erfðum.

*) ATH: Rétt svar hefur ekki verið skráð við þessa spurningu

Clear selection

4. Ein af eftirfarandi fullyrðingum um ráðherra er rétt:

1 point

a) Þeir eru skipaðir í embætti af forsætisráðherra.

b) Þeir fara með æðsta vald á sviði stjórnsýslunnar í þeim málum sem undir þá heyra.

c) Þeir verða að láta af störfum við 70 ára aldur.

d) Þeir eiga sæti á Alþingi og hafa sömu réttindi og bera sömu skyldur og alþingismenn.

e) Þeir bera sams konar refsiábyrgð fyrir brot í opinberu stafi og aðrir embættismenn.

Clear selection

5. Kjörstjórnir við alþingiskosningar eru af þrenns konar toga:

1 point

a) Hæstiréttur, landskjörstjórn og yfirkjörstjórnir.

b) Landskjörstjórn, yfirkjörstjórnir og undirkjörstjórnir.

c) Yfirkjörstjórn, undirkjörstjórnir og hverfakjörstjórnir.

d) Landskjörstjórnir, fjórðungskjörstjórnir og undirkjörstjórnir.

e) Hæstiréttur, aðalkjörstjórn og varakjörstjórn.

Clear selection

6. Úrskurðarvald um kjörgengi þingmanna er á hendi:

1 point

a) Landskjörstjórnar.

b) Hæstaréttar.

c) Almennra dómstóla.

d) Landsdóms.

e) Alþingis.

Clear selection

7. Æðsti embættismaður Alþingis er:

1 point

a) Umboðsmaður Alþingis.

b) Forsætisráðherra.

c) Forseti lýðveldisins.

d) Forseti Alþingis.

e) Formaður forsætisnefndar.

Clear selection

8. Heimild til að leggja fram lagafrumvörp á Alþingi hafa:

1 point

a) Forseti Íslands, alþingismenn og ráðherrar.

b) Eingöngu alþingismenn.

c) Alþingismenn og ríkisstjórnin.

d) Eingöngu ríkisstjórnin.

e) Ráðherrar og forseti Alþingis.

*) ATH: Rétt svar hefur ekki verið skráð við þessa spurningu

Clear selection

9. Það eru stjórnarskrárvarin réttindi alþingismanns að:

1 point

a) Aldrei má setja hann í gæsluvarðhald nema með samþykki þingsins.

b) Ekki má höfða skaðabótamál á hendur honum meðan Alþingi er að störfum, nema með samþykki þingsins.

c) Ekki má höfða meiðyrðamál á hendur honum vegna ummæla hans á þingfundi.

d) Ekki má höfða meiðyrðamál á hendur honum vegna ummæla, sem hann hefur viðhaft á opnum stjórnmálafundi í kjördæmi sínu, án leyfis þingsins.

e) Ekki má handtaka hann nema með samþykki þingsins.

Clear selection

10. Hver eftirfarandi fullyrðinga um þingrof er rétt?:

1 point

a) Forseta Íslands er skylt að rjúfa þing berist honum beiðni þess efnis frá ⅔ hluta þingmanna.

b) Við þingrof halda alþingismenn umboði sínu þar til Alþingi kemur saman að nýju.

c) Skylt er að rjúfa þing ef krafa Alþingis um að forseti Íslands verði leystur frá embætti hefur verið felld í þjóðaratkvæðagreiðslu.

d) Skylt er að rjúfa þing áður en frumvarp til stjórnskipunarlaga er tekið til umræðu á Alþingi.

e) Forseti Íslands getur rofið þing án tillögu frá ráðherra.

Clear selection

11. Hver eftirfarandi fullyrðinga um þjóðaratkvæðagreiðslur er rétt?:

1 point

a) Stjórnarskráin gerir aldrei ráð fyrir því að niðurstaða þjóðaratkvæðagreiðslu sé bindandi.

b) Ef ¾ hlutar kjósenda á kjörskrá krefjast þess er Alþingi skylt samkvæmt stjórnarskrá að láta fara fram þjóðaratkvæðagreiðslu um tiltekið málefni.

c) Skylt er samkvæmt stjórnarskránni að bera þjóðréttarsamninga um framsal ríkisvalds til alþjóðastofnana undir þjóðaratkvæði.

d) Skylt er að bera allar breytingar á stjórnarskránni undir þjóðaratkvæði.

e) Alþingi getur ákveðið að efna til þjóðaratkvæðagreiðslu um tiltekið málefni að kröfu kjósenda en niðurstaða hennar verður þá ráðgefandi.

*) ATH: Rétt svar hefur ekki verið skráð við þessa spurningu

Clear selection

12. Forseti Íslands skipar dómara:

1 point

a) Í Hæstarétt Íslands en ráðherra skipar héraðsdómara.

b) Án tillögu frá ráðherra.

c) Samkvæmt tillögu frá Alþingi.

d) Að fenginni umsögn dómnefndar um hæfni dómara sem er ekki bindandi.

e) Til fimm ára í senn eins og aðra embættismenn ríkisins.

*) ATH: Rétt svar hefur ekki verið skráð við þessa spurningu

Clear selection

13. Í úrskurðarvaldi dómstóla gagnvart framkvæmdarvaldinu felst almennt að:

1 point

a) Dómstólar geta fellt stjórnvaldsákvörðun úr gildi og tekið nýja ákvörðun í staðinn.

b) Dómstólar endurskoða aðeins hvort stjórnvald hafi farið út fyrir valdmörk sín.

c) Dómstólar endurskoða sérfræðilegt mat sem stjórnvaldsákvörðun er reist á.

d) Dómstólar geta afturkallað stjórnvaldsákvörðun.

e) Dómstólar endurskoða hvort stjórnvald hafi farið út fyrir valdmörk sín og einnig lögmæti og réttmæti stjórnvaldsákvarðana.

Clear selection

14. Hver eftirfarandi fullyrðinga um alþjóðlega mannréttindasamninga er rétt?:

1 point

a) Þeir öðlast sjálfkrafa lagagildi við fullgildingu og víkja til hliðar almennum lögum.

b) Þeir hafa flestir verið gerðir á vettvangi Evrópusambandsins.

c) Þeir veita einstaklingum kæruleið til Mannréttindadómstóls Sameinuðu þjóðanna.

d) Þeir voru flestir gerðir um miðja 19. öld þegar einveldi leið undir lok.

e) Aðeins Mannréttindasáttmáli Evrópu hefur verið lögfestur á Íslandi.

*) ATH: Rétt svar hefur ekki verið skráð við þessa spurningu

Clear selection

15. Í dómi Hæstaréttar í máli ákæruvaldsins gegn A, B, C og D nr. 371/2010 frá 22. september 2010 sem fjallaði um skýringu á 4. gr. 7. viðauka við Mannréttindasáttmála Evrópu um rétt til að vera ekki saksóttur eða refsað tvívegis var staðfest að:

1 point

a) Íslenskir dómstólar eru með öllu óbundnir af dómum Mannréttindadómstóls Evrópu.

b) Það er fyrst og fremst hlutverk löggjafans að gera breytingar á landsrétti til að virða skuldbindingar íslenska ríkisins samkvæmt Mannréttindasáttmála Evrópu.

c) Í 2. gr. laga um Mannréttindasáttmála Evrópu nr. 62/1994 felst að dómar Mannréttindadómstólsins binda ekki Ísland að þjóðarétti.

d) Dómar Mannréttindadómstólsins eru bindandi fordæmi fyrir íslenska dómstóla.

e) Íslenskir dómstólar eru bundnir af túlkun Mannréttindadómstólsins á íslensku stjórnarskránni.

Clear selection

16. Af dómi Hæstaréttar í máli Ásatrúarfélagsins gegn íslenska ríkinu nr. 109/2007 frá 15. október 2007 má draga eftirfarandi ályktun:

1 point

a) Þjóðkirkjuskipulag fer í bága við 9. gr. Mannréttindasáttmála Evrópu.

b) Ríkinu er heimilt að innheimta hærri gjöld af þeim sem tilheyra þjóðkirkjunni en þeim sem eru í öðrum trúfélögum.

c) Öllum trúfélögum er skylt að sækja um starfsleyfi frá stjórnvöldum.

d) Þjóðkirkjan nýtur hærri ríkisframlaga en önnur trúfélög m.a. vegna lögbundinna skyldna og verkefna sem hvíli á henni umfram önnur trúfélög.

e) Forréttindi sem þjóðkirkjan hefur umfram önnur trúfélög er andstæð jafnræðisreglu 65. gr. stjórnarskrárinnar.

Clear selection

17. Af dómi Hæstaréttar í máli nr. 474/2004 frá 14. apríl 2005 (Bláskógabyggð) má draga eftirfarandi ályktun:

1 point

a) Skorður við rétti manns til að velja sér búsetustað skv. 4. mgr. 66. gr. verða að hvíla á settum lögum.

b) Óheimilt er að takmarka rétt manna til að velja sér búsetustað skv. 4. mgr. 66. gr. stjórnarskrárinnar.

c) Mannréttindasáttmáli Evrópu verndar sérstaklega rétt manns til að hafa velja sér lögheimili án afskipta stjórnvalda.

d) Með reglum íslenskra laga um lögheimili var brotið gegn friðhelgi heimilis skv. 1. mgr. 71. gr. stjórnarskrárinnar.

e) Sveitarfélag braut gegn meðalhófsreglunni með reglum um bann við að skrá lögheimili sitt í sumarhúsi.

Clear selection

18. Hver eftirtalinna fullyrðinga um jafnræðisregluna í 65. gr. stjskr. er rétt?:

1 point

a) Hún felur í sér stefnuyfirlýsingu en ekki efnislega reglu og ekki er hægt að byggja rétt á henni fyrir dómstólum.

b) Gildissvið hennar er sambærilegt við gildissvið 14. gr. Mannréttindasáttmála Evrópu.

c) Hún tryggir að enginn greinarmunur er gerður á réttarstöðu íslenskra og erlendra ríkisborgara hér á landi.

d) Það telst ekki brot ef mismunun er reist á málefnalegum og hlutlægum rökum.

e) Hún veitir ekki vernd fyrir mismunun á grundvelli fötlunar.

*) ATH: Rétt svar hefur ekki verið skráð við þessa spurningu

Clear selection

19. Í réttlátri málsmeðferð skv. 1. mgr. 70. gr. stjórnarskrárinnar felst m.a.:

1 point

a) Að réttarhöld eru ávallt opin almenningi.

b) Að stjórnvald skal veita aðila stjórnsýslumáls aðgang að öllum gögnum þess.

c) Að aðilar að einkamáli hafi jafnan aðgang að gögnum sem lögð eru fram fyrir dómi og eigi kost á andsvörum við þeim.

d) Að ekki má skerða rétt til að áfrýja dómum héraðsdóms til Hæstaréttar.

e) Að ávallt skuli ljúka meðferð dómsmáls innan ákveðinna tímamarka sem eru ákveðin í lögum um meðferð einkamála og sakamála.

Clear selection

20. Stjórnarskrárákvæði um efnahagsleg, félagsleg og menningarleg réttindi:

1 point

a) Komu fyrst inn í stjórnarskrána árið 1995, en hafði fram að því verið beitt í dómaframkvæmd sem ólögfestum grundvallarreglum.

b) Eru talin upp með tæmandi hætti í 76. gr. stjórnarskrárinnar.

c) Takmarkast við rétt manna til framfærsluaðstoðar í formi peningagreiðslna.

d) Eru þess eðlis að dómstóll getur ekki skorið úr um hvort brotið hefur verið gegn þeim í ákveðnu tilviki.

e) Voru fyrst skýrð af Hæstarétti með hliðsjón af alþjóðlegum mannréttindasamningum eftir stjórnarskrárbreytingarnar 1995.

Clear selection

Submit

Clear form

This content is neither created nor endorsed by Google. - Terms of Service - Privacy Policy

Does this form look suspicious? Report

Forms