2022 - Haust - Inngangur að lögfræði

JavaScript isn't enabled in your browser, so this file can't be opened. Enable and reload.

Fyrirvari: Þetta krossapróf á Google forms er fengið frá ýmsum stöðum, aðallega þó frá prófasafni HÍ sem aðgengilegt er nemendum og frá þeirri snilldarsíðu gomulprof.stuff.is.

Þegar þú smellir á submit verða rétt og röng svör birt, ásamt rökstuðningi ef hann er skráður.

Ekki treysta í blindni á þessi svör! Athugaðu rökstuðninginn á bak við svörin, ef hann er ósannfærandi eða vantar, af hverju þá að treysta svarinu? Svörin sem skráð eru sem rétt svör eru aðeins ágiskun annars nemenda, stundum með rökstuðningi, og gætu hæglega verið röng. Þannig geta verið villur í svörunum og jafnvel í spurningunum enda eru þær, ásamt svörunum skráðar semi-handvirkt.

Endilega hjálpaðu til við að bæta gæði svarana með því að rökræða þau á Discord rásinni fyrir námskeiðið (linkur sýndur við svörin). Ef þú hefur góðan rökstuðning fyrir breyttu svari komdu þá endilega með tillögu að nýju svari á forminu sem linkað er á í svörunum.

Þetta próf er líka á https://gomulprof.stuff.is/namskeid/1/prof/766 .

1. Ísland er...

1 point

a) Fullvalda og sjálfstætt ríki í konungssambandi við Danmörku.

b) Lýðveldi með þingbundinni stjórn.

c) Lýðveldi með þingkjörnum forseta.

d) Konungsríki með þjóðkjörnum forseta.

*) ATH: Rétt svar hefur ekki verið skráð við þessa spurningu

Clear selection

2. Þingræðisreglan felur í sér að...

1 point

a) Meirihluti þingmanna getur fellt ríkisstjórn með því að lýsa yfir vantrausti.

b) Það er ákvörðun þingsins hversu mörg ráðuneytin skuli vera.

c) Frumvörp til laga skulu rædd við þrjár umræður á Alþingi.

d) Þingið ræður sjálft hvenær á kjörtímabilinu skuli gengið til kosninga.

*) ATH: Rétt svar hefur ekki verið skráð við þessa spurningu

Clear selection

3. Hver eftirfarandi fullyrðinga er rétt?:

1 point

a) Núgildandi stjórnarskrá nr. 33/1944 er óbreytt frá stjórnarskránni um hin sérstöku málefni Íslands frá 1874 að öðru leyti en því að í gildandi stjórnarskrá hefur forseti tekið við hlutverki konungs.

b) Félagafrelsisákvæði stjórnarskrárinnar verndar aðeins réttinn til þess að ganga í félög en ekki réttinn til þess að standa utan félaga.

c) Samkvæmt stjórnarskránni má aldrei setja tjáningarfrelsinu skorður.

d) Ákvæði um vernd mannréttinda hafa verið í íslenskum stjórnarskrám allt frá stjórnarskránni um hin sérstaklegu málefni Íslands frá árinu 1874.

*) ATH: Rétt svar hefur ekki verið skráð við þessa spurningu

Clear selection

4. Hver eftirfarandi fullyrðinga er rétt?:

1 point

a) Ef forseti Íslands synjar lagafrumvarpi staðfestingar tekur það ekki gildi nema kjósendur samþykki það í þjóðaratkvæðagreiðslu.

b) Ef frumvarp til breytinga á stjórnarskránni er samþykkt, skal rjúfa þing og ganga til kosninga. Samhliða Alþingiskosningunum skal halda þjóðaratkvæðagreiðslu um stjórnarskrárbreytinguna. Sé hún samþykkt í þjóðaratkvæðagreiðslunni tekur breytingin gildi sem stjórnskipunarlög.

c) Forseti Íslands lætur ráðherra ekki framkvæmda vald sitt samkvæmt 26. gr. Synjunarvaldið er því í reynd í höndum forseta sjálfs en ekki ráðherra.

d) Forseti Íslands hefur aldrei beitt synjunarvaldi sínu samkvæmt 26. gr. stjórnarskrárinnar.

*) ATH: Rétt svar hefur ekki verið skráð við þessa spurningu

Clear selection

5. Hver eftirfarandi ályktana um 2. gr. stjórnarskrárinnar verður dregin af dómi Hrd. frá 25. febrúar 2016 (mál nr. 628/2015) (Endurupptökunefnd)?:

1 point

a) Löggjafinn getur ekki falið ráðherra að skipa dómara við Hæstarétt Íslands.

b) Dómstólar geta ekki fellt fyrri dóma Hæstaréttar Íslands úr gildi.

c) Ráðherra getur ekki falið dómstólum að skera úr álitaefnum um stjórnskipulegt gildi laga.

d) Löggjafinn getur ekki falið stjórnsýslunefnd það verkefni að fella dóma úr gildi.

*) ATH: Rétt svar hefur ekki verið skráð við þessa spurningu

Clear selection

6. Hver eftirfarandi fullyrðinga er rétt?:

1 point

a) Á Íslandi er það ekki í höndum Hæstaréttar Íslands að skera úr um hvort almenn lög fari í bága við stjórnarskrána. Það verkefni er í höndum sérstaks stjórnskipunardómstóls sem nefnist Landsdómur.

b) Landsdómur hefur aldrei komið saman.

c) Landsréttur er æðsti dómstóll þjóðarinnar.

d) Umboðsmaður Alþingis og Ríkisendurskoðun eru sjálfstæðar eftirlitsstofnanir á vegum Alþingis sem ætlað er að hafa eftirlit með starfsemi framkvæmdarvaldsins.

*) ATH: Rétt svar hefur ekki verið skráð við þessa spurningu

Clear selection

7. Í dómi Hæstaréttar frá 18. desember 2000, nr. 419/2000, sem fjallaði um viðurkenningu á faðerni barns, var einkum tekist á við eftirfarandi álitaefni:

1 point

a) Hvort brotið var gegn friðhelgi fjölskyldulífs stefnanda samkvæmt 1.mgr. 71. gr. stjórnarskrárinnar.

b) Hvort takmarkanir á rétti manns til að höfða faðernismál brytu gegn rétti hans til að bera mál undir dómstóla samkvæmt 70. gr. stjórnarskrárinnar.

c) Hvort lagaheimild skorti fyrir takmörkunum á rétti til að höfða faðernismál.

d) Hvort stefnandi hafi fengið réttláta málsmeðferð fyrir dómi samkvæmt 70. gr. stjórnarskrárinnar.

*) ATH: Rétt svar hefur ekki verið skráð við þessa spurningu

Clear selection

8. Ein eftirtalinna fullyrðinga er rétt:

1 point

a) Stjórnsýslulögin gilda þegar stjórnvöld, að undanskildum stjórnsýslunefndum, taka ákvarðanir um rétt eða skyldu manna.

b) Ákvarðanir um rétt eða skyldu manna samkvæmt 2. mgr. 1. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993 ná til gjaldskrár.

c) Réttur aðila máls til aðgangs að gögnum þess tekur almennt einnig til vinnuskjala.

d) Það er skilyrði fyrir því að umboðsmaður Alþingis taki kvörtun til meðferðar að sá sem kvartar hafi áður skotið máli til æðra stjórnvalds, ef slíku stjórnvaldi er til að dreifa, og að æðra stjórnvaldið hafi lokið umfjöllun sinni um málið.

*) ATH: Rétt svar hefur ekki verið skráð við þessa spurningu

Clear selection

9. Formregla lögmætisreglunnar kveður á um:

1 point

a) Að stjórnvald megi ekki taka ákvörðun sem fer í bága við lög.

b) Að stjórnvald megi ekki taka ákvörðun þegar mál er til umfjöllunar hjá dómstólum.

c) Að ákvarðanir stjórnvalda verði að eiga stoð í lögum.

d) Að stjórnvöld mega ekki vera ósammála hvoru öðru um túlkun reglugerðarákvæða.

*) ATH: Rétt svar hefur ekki verið skráð við þessa spurningu

Clear selection

10. Hver eftirtalinna fullyrðinga er rétt?:

1 point

a) Í [i]Hrd. 8. desember 2005, nr. 175/2005 (framkvæmdastjóri Jafnréttisstofu)[/i] var félagsmálaráðherra talinn hafa brotið gegn andmælareglu 13. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993.

b) Faglegt embættismannakerfi felur í sér að ráðherrar velja undirmenn sína á persónulegum forsendum.

c) Ákvörðun í hvaða stofu í Háskóla Íslands próf skuli fara fram telst almennt ekki vera svokölluð stjórnvaldsákvörðun.

d) Ákvörðun stjórnvalds um hvort aðili eigi rétt á bótum samkvæmt lögum um almannatryggingar telst almennt ekki til svokallaðra stjórnvaldsákvarðana.

*) ATH: Rétt svar hefur ekki verið skráð við þessa spurningu

Clear selection

11. Hver eftirtalinna fullyrðinga er rétt?:

1 point

a) Í [i]áliti UA frá 7. júlí 2009 (5718/2009) (einelti)[/i] komst settur umboðsmaður að þeirri niðurstöðu að það gæti hvílt skylda á ráðherrum til að tala við opinbera starfsmenn sem kvarta yfir einelti og sýna þeim skilning.

b) Í [i]áliti UA frá 13. júlí 2011 (6073/2010) (greiðsluþátttaka lyfs)[/i] komst umboðsmaður Alþingis að þeirri niðurstöðu að lyfjagreiðslunefnd hefði borið að gefa félaginu X kost á að koma andmælum sínum á framfæri, sbr. 13. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993, vegna álita Taugalæknafélags Íslands og Geðlæknafélagsins.

c) Í [i]Hrd. 12. mars 2009 (353/2008) (hæli)[/i] komst Hæstiréttur að þeirri niðurstöðu að sannleiks- og hlutlægnisreglur stjórnsýsluréttar hefðu verið brotnar.

d) Í [i]áliti UA frá 17. desember 2010 (6010/2010) (stjórnsýsluviðurlög)[/i] komst umboðsmaður Alþingis að þeirri niðurstöðu að reglur Landsbókasafns Íslands- Háskólabókasafns brytu í bága við lagaáskilnaðarreglu 1. mgr. 69. gr. stjórnarskrár.

*) ATH: Rétt svar hefur ekki verið skráð við þessa spurningu

Clear selection

12. Ein af eftirtöldum fullyrðingum er röng:

1 point

a) Í [i]áliti UA 11. mars 2002 (3306/2001) (kaup á ábúðarjörð)[/i] taldi umboðsmaður Alþingis að ekki hefði borið að gefa A kost á að tjá sig um umsögn Landgræðslunnar.

b) Stjórnvaldi getur verið skylt við vissar aðstæður að gefa aðila kost á að tjá þegar nýjar upplýsingar bætast við málið.

c) Jafnræðisreglan er ekki því til fyrirstöðu að heimilt sé í undantekningartilvikum að gera greinarmun á aðilum við úrlausn mála, t.d. á grundvelli kynferðis, ef stjórnvald byggir úrlausn sína á frambærilegum og lögmætum sjónarmiðum.

d) Almenningur á eftir atvikum rétt á því að fá að kynna sér skjöl og önnur gögn í vörslum stjórnvalda á grundvelli upplýsingalaga nr. 140/2012.

*) ATH: Rétt svar hefur ekki verið skráð við þessa spurningu

Clear selection

13. Védís Vilhjálmsdóttir sótti um styrk úr listamannasjóði, sem listamannastofnun (sem er stjórnvald) úthlutar á grundvelli listamannalaga í þágu almannahagsmuna og af opinberu fé. Nákvæmlega mánuði síðar sá hún í fréttum að Snæborg Snælands, listakonan fræga, hefði deginum áður hlotið styrkinn en henni var aldrei tilkynnt um þá niðurstöðu. Védís hafði strax samband við listamannastofnun og óskaði eftir rökstuðningi. Kara Kjarvals, forstjóri listamannastofnunar, svaraði henni um hæl með bréfi þar sem sagði aðeins að Védís ætti ekki rétt til þess að fá ákvörðunina rökstudda samkvæmt stjórnsýslulögum.
Hver af eftirtöldum fullyrðingum er röng? (Athugið að listamannalögin og listamannastofnun eru tilbúningur!):

1 point

a) Afstaða listamannastofnunar þess efnis að Védís eigi ekki rétt á rökstuðningi er rétt.

b) Listamannastofnun bar almennt að tilkynna Védísi um ákvörðunina eftir að hún hafði verið tekin, sbr. 1. mgr. 20. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993.

c) Védís var aðili máls í skilningi stjórnsýslulaga.

d) Védís átti rétt á því að fá ákvörðunina rökstudda svo lengi sem hún óskaði eftir því innan 14 daga frá því að hún fékk vitneskju um ákvörðunina.

*) ATH: Rétt svar hefur ekki verið skráð við þessa spurningu

Clear selection

14. Tveir einstaklingar mega almennt ganga í hjúskap:

1 point

a) Með því skilyrði að þeir hafi áður verið í skráðri sambúð.

b) Nema þeir séu af sama kyni.

c) Ef þeir eru skyldir í beinan legg.

d) Ef þeir uppfylla hjónavígsluskilyrði.

Clear selection

15. Eftir að gefið hefur verið út leyfi til skilnaðar að borði og sæng:

1 point

a) Fellur niður framfærsluskylda milli hjóna.

b) Fellur niður erfðaréttur milli hjóna.

c) Getur hvort um sig skráð sig í óvígða sambúð með öðrum.

d) Getur hvort um sig gengið í hjúskap að nýju með öðrum.

Clear selection

16. Hjúskapareignir:

1 point

a) Eru allar þær eignir sem hjón fá sameiginlega að gjöf.

b) Eru þær eignir sem hjón gera kaupmála um.

c) Eru alltaf sameignir hjóna.

d) Eru stundum sameignir hjóna.

Clear selection

17. Forsjárforeldri:

1 point

a) Getur farið með forsjá barns ásamt kynforeldri og/eða stjúpforeldri.

b) Fer alltaf eitt með forsjá barnsins.

c) Verður að vera í hjúskap eða skráðri óvígðri sambúð.

d) Á almennt rétt á öllum upplýsingum um barn sitt.

*) ATH: Rétt svar hefur ekki verið skráð við þessa spurningu

Clear selection

18. Umgengni barns við foreldri:

1 point

a) Er unnt að ákveða með dómi.

b) Á eingöngu við ef að annað foreldri fer með forsjá barns eftir skilnað eða sambúðarslit.

c) Er háð því að foreldrar geri skriflegan samning sem staðfestur er af sýslumanni.

d) Er aldrei unnt að knýja fram með beitingu þvingunarúrræða.

*) ATH: Rétt svar hefur ekki verið skráð við þessa spurningu

Clear selection

19. Hver af eftirtöldum fullyrðingum um lögerfingja er rétt?:

1 point

a) Lögerfingjar erfa allir jafnt.

b) Lögerfingi erfir alltaf að lágmarki ⅓ hluta eigna arfleifanda.

c) Lögerfingjar eru þeir sem taka arf samkvæmt lögmætri erfðaskrá.

d) Barn bróðursonar arfleifanda er lögerfingi.

*) ATH: Rétt svar hefur ekki verið skráð við þessa spurningu

Clear selection

20. Skylduerfingi:

1 point

a) Er aldrei lögerfingi.

b) Getur tekið arf samkvæmt erfðaskrá.

c) Getur t.d. verið fósturbarn hins látna.

d) Kemur í veg fyrir að hægt sé að gera erfðaskrá.

Clear selection

21. Taktu afstöðu til þess hver eftirtalinna fullyrðinga er röng:

1 point

a) Skaðabótaréttur fjallar um skaðabætur innan samninga.

b) Skaðabótaréttur er það réttarsvið sem fjallar um réttindi til skaðabóta og skaðabótakrafa er alltaf peningakrafa.

c) Skaðabótaréttur er ein af megingreinum fjármunaréttar, þar sem fjárhagsleg eða efnahagsleg gæði af einhverju tagi eru meginviðfangsefnið, og skaðabótakrafa er alltaf peningakrafa.

d) Réttarsamband tjónvalds og tjónþola stofnast fyrst þegar tjónsatvik verður, án nokkurs samningssambands.

*) ATH: Rétt svar hefur ekki verið skráð við þessa spurningu

Clear selection

22. Hver eftirtalinna fullyrðinga um frumskilyrði skaðabótaábyrgðar er röng?:

1 point

a) Frumskilyrði skaðabótaábyrgðar eru þrjú talsins og þau þurfa alltaf að vera fyrir hendi til þess að skaðabótaábyrgð geti komið til álita.

b) Háttsemi sem veldur tjóni þarf að vera ólögmæt til þess að skaðabótaábyrgð geti komið til álita.

c) Það er meginregla í skaðabótarétti að tjóni þurfi að vera valdið með athöfn svo að til skaðabótaskyldu geti komið, því almennt dugi eiginlegt athafnaleysi ekki til þess að skaðabótaábyrgð verði felld á mann.

d) Skaðabótaábyrgð kemur ekki til álita nema tjónvaldur og tjónþoli séu sitthvor aðilinn.

*) ATH: Rétt svar hefur ekki verið skráð við þessa spurningu

Clear selection

23. Hver eftirtalinn fullyrðinga um reglur um hlutlæga ábyrgð er röng?:

1 point

a) Hlutlæg ábyrgð er sú ábyrgð sem er víðtækust en þá stofnast skaðabótaábyrgð án þess að tjónvaldur hafi sýnt af sér saknæma háttsemi.

b) Ákvæði 5. gr. laga nr. 30/2019 um ökutækjatryggingar hefur að geyma lögfesta reglu um hlutlæga ábyrgð.

c) Dómstólar hafa ekki fellt skaðabótaábyrgð á grundvelli ólögfestrar hlutlægrar ábyrgðar síðustu áratugina, heldur hefur verið leitast við að beita sakarreglunni.

d) Löggjafinn hefur oft mælt fyrir um að skylda til að taka ábyrgðartryggingar nái til þess tjóns, sem hinn bótaskyldi verður fyrir, við það að á hann fellur skaðabótaskylda á grundvelli hlutlægra ábyrgðarreglna.

*) ATH: Rétt svar hefur ekki verið skráð við þessa spurningu

Clear selection

24. Taktu afstöðu til þess hver eftirtalinn fullyrðinga um vinnuveitandaábyrgð er rétt:

1 point

a) Vinnuveitandaábyrgð er skaðabótaábyrgð starfsmanns á tjóni sem hann veldur við framkvæmd starfa í þágu vinnuveitanda með saknæmri og ólögmætri háttsemi.

b) Vinnuveitandaábyrgð leysir vinnuveitanda starfsmanns sem veldur tjóni við framkvæmd starfans undan skaðabótaábyrgð.

c) Reglan um vinnuveitandaábyrgð eykur valkosti tjónþola og leiðir til þess að meiri líkur eru fyrir hann til að fá fullnustu kröfu sinnar.

d) Hafi starfsmaður greitt bætur á grundvelli reglunnar um vinnuveitandaábyrgð hefur hann afar takmarkaðar heimildir til að beina endurkröfu að vinnuveitanda sínum vegna fyrirmæla 23. gr. skaðabótalaga nr. 50/1993.

*) ATH: Rétt svar hefur ekki verið skráð við þessa spurningu

Clear selection

25. Taktu afstöðu til þess hver eftirtalinna fullyrðinga um mörk skaðabótaábyrgðar er röng:

1 point

a) Orsakatengsl þurfa að vera á milli hinnar saknæmu og ólögmætu háttsemi (eða þeirrar háttsemi sem hlutlæg ábyrgðarregla tekur til) og þess tjóns sem verður.

b) Í skilyrðinu um sennilega afleiðingu felst að tjónið þarf af hafa verið sennileg afleiðing af háttsemi tjónþola þegar hann varð fyrir háttseminni sem tjóninu olli.

c) Hagsmunir þriðja manns njóta takmarkaðrar verndar skaðabótareglna og yfirleitt er litið svo á að þriðji maður sem aðeins verður fyrir óbeinu tjóni eigi ekki skaðabótarétt.

d) Tjónþoli sem er meðábyrgur að tjóni sínu getur ekki vænst þess að fá fullar bætur úr hendi tjónvalds.

*) ATH: Rétt svar hefur ekki verið skráð við þessa spurningu

Clear selection

26. Taktu afstöðu til þess hver eftirtalinna fullyrðinga er rétt:

1 point

a) Bætur fyrir annað fjártjón falla til frá tjónsatviki fram að batahvörfum.

b) Þjáningabætur falla venjulega til frá tjónsatviki og fram að batahvörfum en bótarétturinn er ekki takmarkaður við það tímabil.

c) Bætur fyrir tímabundið atvinnutjón falla til frá tjónsatviki og fram að því að tjónþoli hefur störf að nýju eða þegar batahvörfum er náð.

d) Bætur fyrir sjúkrakostnað falla til frá tjónsatviki fram að batahvörfum.

*) ATH: Rétt svar hefur ekki verið skráð við þessa spurningu

Clear selection

27. Hver eftirtalinna fullyrðinga er röng?:

1 point

a) Eignarréttur merkir þær réttarreglur sem fjalla um eignir.

b) Eignaréttur merkir ákveðin réttindi, þ.e. þær heimildir sem réttarreglur veita eigandanum, og eignarréttindi hafa almennt fjárhagslegt gildi og aðilaskipti geta orðið að þeim.

c) Eignaréttur er heiti á þeirri fræðigrein sem fjallar um eignarréttindi.

d) Hugtakið eignaréttur í merkingu eignarréttarákvæðis 1. mgr. 72. gr. stjórnarskrárinnar er afstætt og þrengra en sama hugtak í hefðbundinni merkingu fræðigreinarinnar eignarréttar.

*) ATH: Rétt svar hefur ekki verið skráð við þessa spurningu

Clear selection

28. Taktu afstöðu til þess hver eftirtalinna fullyrðinga er röng:

1 point

a) Með neikvæðri skilgreiningu eignarréttar er átt við einkarétt ákveðins aðila, eigandans, til þess að ráða yfir tilteknu verðmæti, innan þeirra marka sem þessum rétti eru sett í lögum og af takmörkuðum (óbeinum) eignarréttindum annarra manna sem stofnað hefur verið til yfir verðmætinu.

b) Þegar lög styðjast við jákvæða skilgreiningu á eignarrétti er byggt á því að á bak við eignarrétt búi heimildir til hvers konar nýtingar og ráðstafana nema sérstakar takmarkanir séu á því gerðar.

c) Með samningsbundnum takmörkunum er átt við hvers konar óbein eignarréttindi og með lögbundnum takmörkunum er átt við að löggjöf geti takmarkað eignarrétt manna.

d) Neikvæð skilgreining eignarréttar tilgreinir ekki nákvæmlega hvaða heimildir eigandinn hefur yfir verðmætinu.

*) ATH: Rétt svar hefur ekki verið skráð við þessa spurningu

Clear selection

29. Taktu afstöðu til þess hver eftirtalinna fullyrðinga um takmarkaðan (óbeinan) eignarrétt er röng:

1 point

a) Helsta einkenni afnotaréttinda er að þau heimila rétthafanum víðtæk not og umráð hlutar sem háður er beinum eignarrétti annars aðila.

b) Afgjaldsskylda er skylda til fjárgreiðslu sem varanlega er tengd við fasteign þannig að afnotahafar eða eigendur fasteignarinnar á hverjum tíma eru skyldir til að inna greiðsluna af hendi.

c) Takmarkaður (óbeinn) eignarréttur nefnist það þegar eignarráð yfir tilteknu verðmæti eru á hendi a.m.k. eins aðila (eigandans) sem hefur yfir að ráða ákveðinni tegund heimildar.

d) Með haldsrétti er átt við rétt umráðamanns hlutar til að halda hlutnum í umráðum sínum þar til tiltekin greiðsla hefur verið innt af hendi.

*) ATH: Rétt svar hefur ekki verið skráð við þessa spurningu

Clear selection

30. Hver eftirtalinna fullyrðinga um landamerki fasteigna er röng?:

1 point

a) Landamerki fasteigna takmarka eignarráð fasteignareigandans, því hann á einungis þau réttindi sem eru innan landamerkja fasteignar hans.

b) Landamerki fasteigna í dreifbýli ráðast af lögum nr. 41/1919 um landamerki o.fl. og náttúrulegum merkjum.

c) Náttúruleg merki fasteigna gagnvart ám, lækjum og jöklum eru breytileg því þau miðast við stöðu merkjanna eins og þau eru á hverjum tíma.

d) Merki fasteigna í þéttbýli ráðast af lögsagnarumdæmum sveitarfélaga og skipulagsuppdráttum þeirra.

*) ATH: Rétt svar hefur ekki verið skráð við þessa spurningu

Clear selection

31. Stundum er álitamál hvort reglur nábýlisréttar eða skaðabótaréttar eigi við í máli. Leiðbeiningarreglan er sú að reglur skaðabótaréttarins eiga við þegar:

1 point

a) Um viðvarandi ástand er að ræða.

b) Um alvarlegt tjón er að ræða.

c) Um einstakt tilvik er að ræða.

d) Ekki er um tjón á aðliggjandi fasteignum að ræða.

*) ATH: Rétt svar hefur ekki verið skráð við þessa spurningu

Clear selection

32. Taktu afstöðu til þess hver eftirtalinna fullyrðinga er röng:

1 point

a) Ef veðhafi hefur vörslur hinnar veðsettu eignar er um að ræða sjálfsvörsluveð en handveð ef veðsali hefur vörslurnar.

b) Til samningsveðs stofnast með samningi veðsala og veðhafa en lögveð eru veð sem stofnað er til vegna beinna fyrirmæla í lögum.

c) Lög nr. 75/1997 um samningsveð standa því í vegi að veðréttur verði stofnaður í einu lagi í öllu því sem veðsali á eða eignast kann og áskilja að fjárhæð veðkröfu eða hámark þeirrar kröfu sé tilgreint í því skjali sem stofnar til veðréttarins.

d) Veðhafi hefur heimild til að taka verðmæti kröfu sinnar af peningaverði hinnar veðsettu eignar á undan öðrum kröfuhöfum veðsala ef krafan er ekki greidd á umsömdum tíma.

*) ATH: Rétt svar hefur ekki verið skráð við þessa spurningu

Clear selection

33. Merkið við rétta fullyrðingu:

1 point

a) Kröfu telst lokið með vanefnd.

b) Kröfu getur lokið með efndum in natura.

c) Kröfu getur lokið með tómlæti.

d) Svör b) og c) eru bæði rétt.

*) ATH: Rétt svar hefur ekki verið skráð við þessa spurningu

Clear selection

34. Merkið við rétta fullyrðingu:

1 point

a) Kröfuhafaskipti eru að meginstefnu heimil án tillits til samþykkis skuldara.

b) Kröfuhafaskipti eru aðeins heimil með samþykki skuldara.

c) Skuldaraskipti eru ætíð heimil samþykki skuldari þau.

d) Skuldaraskipti eru aðeins óheimil með samþykki skuldara.

*) ATH: Rétt svar hefur ekki verið skráð við þessa spurningu

Clear selection

35. Unnt er að beita 36. gr. samningalaga til að:

1 point

a) Fá samning ógiltan.

b) Fá samningi rift.

c) Knýja fram efndir við greiðsludrátt viðsemjanda.

d) Knýja fram efndir á matsgerð.

*) ATH: Rétt svar hefur ekki verið skráð við þessa spurningu

Clear selection

36. Merkið við rétta fullyrðingu. Í Hrd. 1997, bls. 3510 (teppadómur):

1 point

a) Gat seljandi teppis ekki borið fyrir sig ákvæði heimlánsseðils.

b) Gat einstaklingur hafnað því að þurfa að sæta ákvæði heimlánsseðils.

c) Þurfti einstaklingur að sæta því að teljast bundinn við ákvæði heimlánsseðils.

d) Þurfti einstaklingur ekki að sæta því að umboðsmaður hans hefði skuldbundið hann með undirritun á skjal verslunar.

*) ATH: Rétt svar hefur ekki verið skráð við þessa spurningu

Clear selection

37. Merkið við rétta fullyrðingu.

1 point

a) Dómstólar hafa vald til að ógilda ósanngjarna samninga, en einungis ef þeir teljast ekki andstæðir góðri viðskiptavenju.

b) Meginreglan um skuldbindingargildi samninga kemur í veg fyrir að dómstólar geti ógilt samninga.

c) Samkvæmt meginreglunni um samningsfrelsið geta menn að meginstefnu valið sér viðsemjanda.

d) Lög nr. 7/1936 um samningsgerð, umboð og ógilda löggerninga mæla með tæmandi hætti fyrir um ógildingarreglur íslensks samningaréttar.

*) ATH: Rétt svar hefur ekki verið skráð við þessa spurningu

Clear selection

38. Merkið við rétta fullyrðingu.

1 point

a) Eindagi og lausnardagur falla ávallt saman í kröfurétti.

b) Hugtökin greiðslustaður og greiðslutími tengjast réttum efndum í kröfurétti.

c) Force majeure (vis major) aðstæður á gjalddaga færa lausnardag fram í tíma.

d) Efndir in natura teljast sjaldnast vanefnd.

*) ATH: Rétt svar hefur ekki verið skráð við þessa spurningu

Clear selection

39. Hver eftirfarandi fullyrðinga er röng?:

1 point

a) Sérrefsilög teljast þau refsiákvæði sem eru sértæk, þ.e. afmörkuð, hvort sem þau er að finna í almennum hegningarlögum eða öðrum lögum.

b) Ekki var fallist á að beita lögjöfnun í [i]Hrd. 24. nóvember 2011, nr. 100/2011 (Eiður Smári)[/i].

c) Í [i]Hrd. 2000, bls. 280 (hlutlæg refsiábyrgð skipstjóra)[/i] var skipstjórinn sýknaður.

d) Verknaðarlýsingar geta vísað til siðferðilegra og félagslegra mælikvarða.

*) ATH: Rétt svar hefur ekki verið skráð við þessa spurningu

Clear selection

40. Hver eftirfarandi fullyrðinga er rétt?:

1 point

a) Bein athafnaleysisbrot eru brot þar sem athafnaleysi er lýst refsivert í refsiákvæði.

b) Ávallt er heimilt að refsa fyrir tilraun, sbr. 20. gr. almennra hegningarlaga nr. 19/1940.

c) Óbein athafnaleysisbrot eru brot þar sem athafnir eru lagðar að jöfnu við athafnaleysi, sem er lýst sem refsivert í refsiákvæði.

d) Byggt er á náttúrulegu brotahugtaki í íslenskum rétti (l. [i]nullum crimen sine lege[/i]).

*) ATH: Rétt svar hefur ekki verið skráð við þessa spurningu

Clear selection

41. Hver eftirfarandi fullyrðinga er röng?:

1 point

a) Með hefðbundinni tilhögun refsiábyrgðar er átt við það að sakhæfur einstaklingur ber persónulega ábyrgð á ámælisverðum verkum sínum.

b) Ekki öll brot fyrnast.

c) Allar hlutrænar refsileysisástæður er að finna í almennum hegningarlögum nr. 19/1940.

d) Í [i]Hrd. 13. október 2011, nr. 198/2011 (ástarsýki)[/i] var ákærði sakfelldur fyrir manndráp samkvæmt 211. gr. almennra hegningarlaga nr. 19/1940.

*) ATH: Rétt svar hefur ekki verið skráð við þessa spurningu

Clear selection

42. Hver eftirfarandi fullyrðinga er rétt?:

1 point

a) Í [i]Hrd. 2004, bls. 4158 (Torfufell)[/i] voru ákærðu dæmd fyrir gripdeild, sbr. 245. gr. almennra hegningarlaga nr. 19/1940.

b) Í [i]Hrd. 29. apríl 2004, nr. 32/2004 (kynferðisbrot gegn barni)[/i] voru nýjar fyrningarreglur lagðar til grundvallar úrlausn þess hvort tiltekin afbrot hefðu fyrnst.

c) Hugtakið afbrot er afstætt, þ.e. breytilegt eftir stað og tíma.

d) Í [i]Hrd. 1987, bls. 700 (Villti, tryllti Villi)[/i] var ákærði dæmdur til óskilorðsbundinnar fangelsisrefsingar.

*) ATH: Rétt svar hefur ekki verið skráð við þessa spurningu

Clear selection

43. Hver eftirfarandi fullyrðinga er rétt?:

1 point

a) Húsdýr geta verið gerendur.

b) Refsiákvæði geta verið persónubundin.

c) Samkvæmt íslenskum refsilögum verður ekki dæmd þyngri refsing en 20 ára fangelsi.

d) Börn eldri en 14 ára teljast sakhæf.

*) ATH: Rétt svar hefur ekki verið skráð við þessa spurningu

Clear selection

44. Hver af eftirtöldum fullyrðingum er röng?:

1 point

a) Refsinæmi er ávallt skilyrði fyrir því að maður sæti refsingu.

b) Saknæmi er ávallt skilyrði fyrir því að maður sæti refsingu.

c) Sakhæfi er ávallt skilyrði fyrir því að maður sæti refsingu.

d) Svonefndar hlutrænar refsileysisástæður eru meðal annars neyðarvörn og neyðarréttur.

*) ATH: Rétt svar hefur ekki verið skráð við þessa spurningu

Clear selection

45. Hver eftirfarandi fullyrðinga er röng?:

1 point

a) Í 1. mgr. 70. gr. stjórnarskrárinnar er að finna meginregluna um opinbera málsmeðferð.

b) Í 1. mgr. 6. gr. mannréttindasáttmála Evrópu er kveðið á um málshraðaregluna.

c) Í 1. mgr. 70. gr. stjórnarskrárinnar er mælt fyrir um meginregluna um frjálst sönnunarmat dómara.

d) Í 1. mgr. 70. gr. stjórnarskrárinnar er mælt fyrir um meginregluna um frjálst sönnunarmat dómara.

*) ATH: Rétt svar hefur ekki verið skráð við þessa spurningu

Clear selection

46. Arna Arnardóttir höfðaði mál gegn Birnu Bjarkadóttur og við aðalmeðferð málsins hlustaði dómarinn Ceres Cesilsson á allar skýrslur og málflutning aðilanna. Áður en Ceres kvað upp dóm í málinu, ákvað hann að láta af störfum og hefur dómarinn Daníel Dufþaksson tekið við því. Daníel lét aðalmeðferð fara fram að nýju og ætlar sér að kveða upp dóm í málinu. Hver eftirfarandi fullyrðinga er rétt?:

1 point

a) Daníel er heimilt að kveða upp dóm í málinu.

b) Daníel er óheimilt að kveða upp dóm vegna meginreglunnar um milliliðalausa málsmeðferð.

c) Daníel er óheimilt að kveða upp dóm vegna meginreglunnar um opinbera málsmeðferð.

d) Daníel er óheimilt að kveða upp dóm vegna meginreglunnar um jafnræði málsaðila.

*) ATH: Rétt svar hefur ekki verið skráð við þessa spurningu

Clear selection

47. Sæmundur Sæmundsson er vinsæll dagskrárgerðarmaður hér á landi og hefur gert heimildarmynd um Val Valsson, sem var þekktur stjórnmálamaður fyrir nokkrum áratugum síðan. Sæmundur sýndi ættingjum Vals myndina í aðdraganda frumsýningar hennar. Ættingjarnir eru brjálaðir út í Sæmund og telja hann ætla með myndinni að sverta orðspor Vals með dylgjum, gróusögum og útúrsnúningum. Þau vilja koma í veg fyrir að myndin verði sýnd í kvikmyndahúsum í næstu viku. Hvert af eftirtöldu er eðlilegasta úrræðið til þess að ættingjarnir geti tryggt hagsmuni sína?:

1 point

a) Krefjast lögbanns hjá sýslumanni.

b) Krefjast lögbanns fyrir dómstólum.

c) Krefjast kyrrsetningar hjá sýslumanni.

d) Krefjast kyrrsetningar fyrir dómstólum.

*) ATH: Rétt svar hefur ekki verið skráð við þessa spurningu

Clear selection

48. Hver eftirtalinna meginreglna réttarfars telst til sérreglna um sakamál?:

1 point

a) Munnleg málsmeðferð.

b) Sannleiksreglan.

c) Hröð málsmeðferð.

d) Útilokunarreglan.

Clear selection

49. Hver eftirtalinna fullyrðinga um sakamálaréttarfar er röng?:

1 point

a) Aðilar máls hafa forræði á sönnunarfærslu sinni.

b) Sönnunarfærsla er milliliðalaus.

c) Strangari kröfur eru gerðar til sönnunar í sakamálum en í einkamálum.

d) Sönnunarbyrði um sekt ákærða hvílir á ákæruvaldinu.

*) ATH: Rétt svar hefur ekki verið skráð við þessa spurningu

Clear selection

50. Taktu afstöðu til þess hver eftirfarandi fullyrðinga um dómstólaskipun á Íslandi er röng:

1 point

a) Sérdómstólarnir eru tveir, þ.e. Félagsdómur og Landsdómur.

b) Hinir almennu dómstólar eru héraðsdómstólar, Landsréttur og Hæstiréttur.

c) Vald héraðsdómstólanna er bundið við landfræðilega afmörkuð dómaumdæmi.

d) Almennir dómstólar leysa úr öllum dómsmálum, jafnt einkamálum sem sakamálum, nema þau eigi undir sérdómstóla eða gerðardóma.

*) ATH: Rétt svar hefur ekki verið skráð við þessa spurningu

Clear selection

Submit

Clear form

This content is neither created nor endorsed by Google. - Terms of Service - Privacy Policy

Does this form look suspicious? Report

Forms