Президенту Республики Казахстан
г-ну Токаеву К.К.

Уважаемый Касым-Жомарт Кемелевич!

Мы, представители малого и среднего бизнеса, выражаем Вам свою благодарность за готовность оперативно принимать решения по введению мер для стабилизации общей и экономической ситуации в Казахстане ради благосостояния граждан.

Наша страна, как и весь мир, проходит очень сложный период, и самое важное, как Вы отметили в своем Послании, это ОБЪЕДИНИТЬСЯ! Мы должны объединить все свои ЗНАНИЯ, УСИЛИЯ и РЕСУРСЫ!  

Согласно данным в открытых источниках, количество предприятий МСБ в Республике Казахстан составляет 1.3 млн, число занятых в них специалистов превышает 3.5 млн человек. В 2019 году ВВП Казахстана достигал 178.2 млрд долларов с долей МСБ 29,4%, что в абсолютном выражении составляет 52 млрд долларов (23 трлн тенге). Налоговые поступления только по КПН в сегменте МСБ за 2018 год исчисляются в размере 840 млрд тенге.

Учитывая эти факты, упадок, а в отдельных случаях банкротство, в секторе малого и среднего бизнеса будет иметь КАТАСТРОФИЧЕСКИЕ, СОКРУШИТЕЛЬНЫЕ для экономики и населения последствия!

Сегодня принимаются различные меры, в том числе по поддержке МСБ, но мы, как собственники и руководители компаний, отчетливо понимаем, что эти МЕРЫ НЕ БУДУТ ЭФФЕКТИВНЫ, так как реальный ущерб, понесенный от дестабилизации курса национальной валюты, COVID-19 и введения необходимого карантина, значительно больше, чем, возможно, кажется многим чиновникам.

Вся экономическая цепочка разорвана. Рост цен на сырье, сокращение объемов производства и сбыта, закрытие всех торговых площадей и объектов услуг, в том числе общепита, отсутствие активности на рекламном рынке, массовые увольнения, низкая покупательская способность — всё это повлечет за собой длительный период адаптации и восстановления, который займет годы, среди тех, кто еще после всего «выживет» в дикой конкурентной среде за тех, кто еще СМОЖЕТ ПЛАТИТЬ… А учитывая все бюрократические процедуры и сложность коммуникации дистанционной работы всех сторон, есть вероятность, что поддерживать уже будет просто НЕКОГО!

Проанализировав проблемы каждого направления МСБ, меры и действия по поддержке в других странах, а также негативные результаты от бездействия отдельных государств, просим Вас рассмотреть достаточно жесткие и радикальные решения, которые реально позволят не только укрепить, но и в долгосрочной перспективе развить сектор МСБ.

Благодаря налоговым и прочим отчислениям населения, кропотливой ежедневной работе всех граждан Казахстана, у государства сегодня ЕСТЬ ВОЗМОЖНОСТЬ ВЫДЕЛИТЬ 4,4 трлн тенге для поддержки экономики страны! И, ТОЛЬКО ПРАВИЛЬНО распорядившись данными средствами, мы, без сомнения, выйдем победителями в борьбе с кризисом.

Предлагаемые меры для отраслей МСБ, пострадавших от дестабилизации курса национальной валюты и вынужденных ограничений в связи с пандемией COVID-19:

1.  Послабление по отчислениям в бюджет из Фонда оплаты труда для работодателя сроком на 6 месяцев:

• ОПВ — 0%;
• ИПН — 0%;
• социальный налог – 0%.

Оставить на работодателях:

• социальные отчисления — 3,5%;
• обязательное социальное медицинское страхование — 2%;
• взносы на обязательное социальное медицинское страхование — 1%.

2. Налоговые послабления:

• полностью освободить от выплаты НДС за 1 и 2 кварталы 2020 года;
• снизить выплату НДС за 3 и 4 кварталы 2020 года до 6%;
• предоставить отсрочку по оплате КПН за 2019 год до конца 2020 года;
• снизить ставку по КПН за 2020 год в два раза до 10%.

3. Налоги на импорт:

Полностью отменить таможенные пошлины на импорт сырья, производственного оборудования для предприятий и комплектующих, не производимых в Казахстане, до конца 2020 года.

4. Льготное кредитование:

1) признать все виды деятельности МСБ ПРИОРИТЕТНЫМИ;

2) добавить ОКЭДы предприятий со среднегодовой выручкой более 500 млн тенге в государственные программы «Экономика простых вещей», «Өндiрic» и «Дорожная карта бизнеса 2025», со среднегодовой выручкой менее 500 млн тенге — во все действующие региональные программы, такие как «Астана Бизнес 2025», «Алматы Бизнес 2025», «Жибек Жолы» и другие;

3) унифицировать ставку по всем государственным программам — не более 6% годовых в тенге, а также предоставить 80% государственные гарантии в банки второго уровня для покрытия залогового обеспечения в рамках кредитования по этим программам;

4) обеспечить государственными гарантиями 100% покрытие залогового обеспечения в банках второго уровня для кредитования в целях пополнения оборотных средств, необходимых для поддержания текущей операционной деятельности (ФОТ, коммунальные услуги, аренда и прочее), по ставке не более 2%, с предоставлением каникул по выплатам основного долга и вознаграждения на 6 месяцев;

5) предоставить инструмент банкам, лизинговым и микрофинансовым организациям отсрочки по основному долгу и вознаграждению на 180 дней с последующей реструктуризацией путем пролонгации графиков на аналогичный срок;  

6) организовать общественный комитет из представителей госструктур, финансовых институтов, НПП «Атамекен» и предпринимателей из различных отраслей для эффективной имплементации введенных мер и отслеживания сроков обработки запросов в БВУ.

Кроме поддержки МСБ, которая поможет большинству граждан Казахстана не только сохранить работу, но и встать на ноги, просим Вас рассмотреть дополнительные меры поддержки физических лиц:

 По ипотечным кредитам, автокредитам, потребительским и товарным кредитам:

• предоставить инструмент банкам, ипотечным и лизинговым компаниям, микрофинансовым организациям для обеспечения обязательной с их стороны отсрочки по основному долгу и вознаграждению на 90 дней с последующей реструктуризацией путем пролонгации графиков на аналогичный срок;
• предоставить возможность людям погасить кредиты досрочно полностью либо частично за счет собственных пенсионных накоплений.

Мы считаем, что все выделенные средства должны в первую очередь быть направлены на УКРЕПЛЕНИЕ ДЕЙСТВУЮЩЕГО БИЗНЕСА, на поддержку его жизнеспособности и расширения. Таким образом, мы не только остановим массовые увольнения людей, число которых уже сегодня достигло 300 тысяч человек, но и предоставим возможность создания новых рабочих мест на этих предприятиях.

Считаем, эти меры в равной степени солидарно разделяют риски и ответственность между государством, предпринимателями и населением, а их реализация необходима в самые кратчайшие сроки.

Заранее благодарим Вас за поддержку и отклик!

С уважением,

Предприниматели и их сотрудники.




Қазақстан Республикасының Президенті Қ.К. Тоқаевқа

Құрметті Қасым-Жомарт Кемелұлы!

Біз, шағын және орта бизнес өкілдері, Сізге Қазақстан азаматтарының әл-ауқатына бағытталған елдегі жалпы және экономикалық ахуалды тұрақтандыру  шараларын енгізу бойынша шұғыл шешімдер қабылдауға әзір болатындығыңыз үшін өз ризашылығымызды білдіреміз.

Біздің еліміз, бүкіл әлем сияқты өте күрделі кезеңді бастан өткеріп  жатыр және Сіз өз Жолдауыңызда атап өткендей, ең маңыздысы – БІРІГУ. Біз өз БІЛІМДЕРІМІЗДІ, КҮШ-ЖІГЕРІМІЗДІ және РЕСУРСТАРЫМЫЗДЫ  біріктіруіміз керек!

 Ашық көздердегі деректерге сәйкес Қазақстан Республикасында ШОБ кәсіпорындарының саны 1.3 миллионды құрайды, оларда 3.5 миллион адам жұмыс істейді. 2019 жылы Қазақстанның ЖІӨ 178.2 млрд долларды құрады, оның ішінде ШОБ үлесі 29,4% - ды құрады, бұл абсолюттік мәнде 52 млрд. долларды (23 трлн. теңге) құрайды. ШОБ сегментіндегі тек қана  КТС бойынша салықтық түсімдер 2018 жылы 840 млрд.  теңгені құрады.

Осы фактілерді, құлдырауды ескерсек, ал жекелеген жағдайларда шағын және орта бизнес секторындағы банкроттықтың экономика мен халық үшін КҮЙРЕТУШІ,   АПАТТЫҚ  салдары болады!

Бүгінде түрлі шаралар қабылдануда, оның ішінде ШОБ-ты қолдау бойынша қадамдар да баршылық, бірақ біз меншік иелері мен компания басшылары ретінде бұл шаралардың тиімді болмайтынын анық түсінеміз, өйткені ұлттық валюта бағамының тұрақсыздығынан, COVID-19 және қажетті карантинді енгізуден болған нақты залал көптеген шенеуніктердің болжамдарынан  айтарлықтай көп.

Барлық экономикалық тізбек үзілген: шикізат бағасының өсуі, өндіріс пен өткізу көлемінің қысқаруы, барлық сауда алаңдарының, оның ішінде қоғамдық тамақтандыру орындарының жабылуы,  жарнама нарығында белсенділіктің болмауы, барлық қызмет көрсету объектілерінің жабылуы, жаппай жұмыстан босату, сатып алу қабілетінің төмендігі - осының барлығы  жабайы бәсекелестік ортада «аман қалғандар» мен әлі де төлеу қабылеті барлар үшін ұзақ бейімделу мен қалпына келтірілуі талай  жылдарға созылатын жағдай туғызады. Ал барлық бюрократиялық процедуралар мен барша тараптардың қашықтықтан жұмыс істеу коммуникациясының күрделілігін ескерсек, қолдайтын  да ЕШКІМНІҢ  қалмауы  ықтималдығы бар!


ШОБ-тың әрбір бағытының мәселелерін, басқа елдердің шаралары мен іс-әрекеттерін, жекелеген мемлекеттердің әрекетсіздіктерінен болған теріс нәтижелерді талдай отырып, Сізден тек қана нығайтуға ғана емес, сонымен қатар ұзақ мерзімді перспективада ШОБ секторын дамытуға нақты мүмкіндік беретін айтарлықтай қатаң және түбегейлі шешімдерді қарастыруды сұраймыз.

Халықтың салық және  басқа да төленетін  төлемдердерінен Қазақстан азаматтарының күнделікті ыждағатты жұмыс барысында мемлекеттің ел экономикасын қолдау ушин 4,4 трлн.  теңге  қаражат  БӨЛУ МҮМКІНДІГІ БАР. Осы құралдарды ДҰРЫС БАСҚАРА ОТЫРЫП, біз дағдарыспен күресте  күмәнсіз жеңіп шығамыз.

ШОБ-тың зардап шеккен салалары үшін ұлттық валюта бағамының тұрақсыздығынан және COVID 19 пандемиясына байланысты мәжбүрлі шектеулерден ұсынылатын шаралар:

1.  Жұмыс беруші үшін еңбекақы төлеу қоры бойынша бюджетке аударымдар бойынша 6 ай мерзімге жеңілдік беру:
• МЗЖ-0%;
• ЖТС-0%;
• Әлеуметтік салық – 0%.
                                                                                                                             
Жұмыс берушілерге  қалдыру керек:
• Әлеуметтік аударымдарды – 3,5%;
• Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыруды - 2% ;
• Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыруға жарналарын - 1%.

2. Салықтық жеңілдіктер:
• 2020 жылдың 1 және 2-тоқсандары үшін ҚҚС төлеуден толық босату;
• 2020 жылдың 3 және 4-тоқсандары үшін  ҚҚС төлемін  6 %-ға төмендету;
• 2020 жылдың соңына дейін 2019 жылға КТС төлеу мерзімін ұзарту;
• 2020 жылға КТС бойынша мөлшерлемені 10% - ға дейін екі есе төмендету.

3. Импортқа салынатын салықтар:
2020 жылдың соңына дейін Қазақстанда өндірілмейтін  шикізат, кәсіпорындарға арналған  өндірістік жабдықтар  мен жиынтықтаушы құралдар   импортына  кедендік баж салығын толығымен алып тастау.

4. Жеңілдікті  кредит беру:
1) ШОБ бойынша барлық қызмет түрлерін БАСЫМ  деп тану;
2) Орташа жылдық табысы 500 млн. теңгеден  асатын  кәсіпорындардың  экономикалық қызметтері түрлерінің жалпы классификаторын (ЭҚТЖК)  «Қарапайым заттар экономикасы», «Өндіріс» және «Бизнестің жол картасы 2025» мемлекеттік бағдарламаларына қосу. Орташа  жылдық табысы  500 млн. теңгеден  кем кәсіпорындардың ЭҚТЖК    «Астана Бизнес 2025», «Алматы Бизнес 2025», «Жібек Жолы» және т. т. барлық қолданыстағы өңірлік бағдарламаларға қосу;
3) Барлық мемлекеттік бағдарламалар бойынша мөлшерлемені теңгемен жылдық 6% - дан аспайтындай  біріздендіру. Сондай-ақ осы бағдарламалар бойынша кредит беру шеңберінде кепілдік қамтамасыз етуді жабу үшін екінші деңгейдегі банктерге 80% - ға дейін мемлекеттік кепілдіктер беру;
4) Ағымдағы операциялық қызметті қолдау үшін қажетті айналым қаражатын толықтыру мақсатында кредит беру үшін (ЕТҚ, коммуналдық қызметтер, жалға беру және басқалар) 2% - дан аспайтын мөлшерлеме бойынша, негізгі борыш пен сыйақы төлемдері бойынша 6 айға демалыс ұсына отырып, екінші деңгейдегі банктерде кепілмен қамтамасыз етуді 100% - ға жабуды мемлекеттік кепілдіктермен қамтамасыз ету;
5) Банктерге, лизингтік және шағын қаржы ұйымдарына негізгі борыш пен сыйақы бойынша 180 күнге кейінге қалдыру құралдарын, кейіннен кестелерді осындай мерзімге ұзарту жолымен қайта құрылымдауды ұсыну.  
6) Енгізілген шараларды тиімді имплементациялау және ЕДБ-ге сұрау салуларды өңдеу мерзімдерін қадағалау үшін мемлекеттік құрылымдардың, «Атамекен» ҰКП қаржы институттарының өкілдерінен және әр түрлі сала кәсіпкерлерінің өздерінен қоғамдық комитет ұйымдастыру.


Қазақстан азаматтарының басым көпшілігіне жұмыстарын сақтауға  ықпал ететін,  аяғынан тұрып кетуге сеп  болатын шағын және орта бизнеске  қолдау жасаумен қатар жеке тұлғаларға да көмек көрсетудің қосымша шараларын қарастыруыңызды сұраймыз:  

Ипотекалық несие, автокредит, тұтынушылық және тауарлық несиелер үшін:                                                
• Банктерге, ипотекалық және лизингтік компанияларға, шағын  қаржы ұйымдарына олардың тарапынан негізгі борыш пен сыйақы бойынша міндетті түрде 90 күнге мерзімін кейінге қалдыру, кейіннен кестелерді осындай мерзімге ұзарту жолымен қайта құрылымдау үшін құрал ұсыну;
• Адамдарға өздерінің жинақталған зейнетақы қаражаты есебінен несиені мерзімінен бұрын толық немесе ішінара өтеуге мүмкіндік беру.

Біз барлық бөлінген қаражат бірінші кезекте ЖҰМЫС ІСТЕП ТҰРҒАН БИЗНЕСТІ нығайтуға, олардың өміршеңдігін және кеңейтілуін қолдауға бағытталуы тиіс деп есептейміз, осылайша біз бүгінгі күні саны 300 мыңға жеткен адамды жаппай жұмыстан босату үдерісін  тоқтатамыз, сонымен қатар осы кәсіпорындарда жаңа жұмыс орындарын құруға мүмкіндік береміз.

Бұл шаралар мемлекет, кәсіпкерлер мен тұрғындар арасындағы  арасындағы тәуекелдер мен жауапкершілікті тең дәрежеде  жүктейді  деп есептейміз

Қолдау көрсеткеніңіз және көңіл бөлгеніңіз үшін алдын ала алғыс білдіреміз!

Құрметпен,

Кәсіпкерлер  және  олардың қызметкерлері