Kompendium wiedzy KMP + FAQ
Cześć,
w związku z dużym napływem nowych członków KMP oraz pytaniami, które niemal każdego dnia pojawiają się na grupie, postanowiliśmy zebrać wszystkie informacje w jeden plik. Będzie to małe streszczenie tego, co można u nas znaleźć, jednak zachęcamy również do czytania grupy i komentarzy. Jest tam dużo dodatkowej wiedzy, którą ciężko byłoby zmieścić w takim dokumencie, mimo że i tak cały czas rośnie :)
Dokument jest własnością intelektualną Klubu Miłośników Pizzy
Napoletana - inaczej zwana pizzą neapolitańską. Charakteryzuje się wyrośniętymi bokami z tzw. panterką i cienkim, naleśnikowym spodem.
Nawodnienie/hydratacja ciasta waha się średnio w obszarze 55-60% (wiele osób zbliża się nawet do 70% - styl “Canotto”).
Wypieka się ją w piecach o temperaturze powyżej 400°C, gdzie wypiek trwa 60 - 100 sekund.
Średni minimalny czas dojrzewania i wyrastania ciasta w zależności od mąki to ok. 10-12 h w temperaturze otoczenia (w zależności od siły mąki).
Linki do filmów z procesem przygotowania na końcu dokumentu.
Classica - klasyczna pizza posiadająca bardziej chrupiące ciasto i sztywniejszy spód niż Napoletana, co zawdzięcza dłuższemu czasowi wypieku. Dodatkowo do tego ciasta dodaje się tłuszcz (oliwę lub olej), który uelastycznia strukturę ciasta oraz dodaje kruchości i odrobinę smaku.
Do pizzy typu Classica zaleca się mąki o sile W220-250 (można też korzystać z silniejszych mąk).
Nawodnienie/hydratacja ciasta waha się w obszarze 55-58% (można też stosować wyższą hydratację). Czas wypieku to średnio 2-3 min, a temperatura 300 - 350°C (możliwość wypieku w zwykłym piekarniku na kamieniu).
Teglia alla Romana - pizza rzymska w blaszce, która odznacza się prostokątnym kształtem, bardzo chrupiącym i lekkim ciastem oraz grubszą w przekroju strukturą. Smak, który w Polsce jest bardzo słabo znany, a zdecydowanie warty wypróbowania.
Linki do filmów z procesem przygotowania na końcu dokumentu.
Zaleca się wypiek w blaszce z niebieskiej stali, która lepiej rozkłada ciepło i powoduje bardziej równomierne wypieczenie spodu. Jeszcze lepiej smakuje po ponownym podgrzaniu, ponieważ spód i krawędzie nabierają większej chrupkości. Kawałki tej pizzy można odgrzewać w zwykłym piekarniku na termoobiegu lub na patelni.
Jest jeszcze wiele innych rodzajów włoskiej pizzy: Tonda alla Romana, Pala alla Romana (al Metro), Pinsa Romana, Sycylijska, Fritta (smażona na głębokim tłuszczu) itd.
Czym jest siła mąki ? Oznaczenie „W” stosowane jest głównie we włoskich mąkach, szczególnie tych do użytku profesjonalnego. Im wyższe „W”, tym ciasto podczas wyrabiania wchłonie więcej wody (są wyjątki dotyczące różnicy w zawartości białka), będzie posiadało większą elastyczność, a co za tym idzie, będzie mogło dłużej wyrastać i dojrzewać. Siła mąki jest również zależna od ilości protein (białka) i po tej informacji można dobierać orientacyjnie mąkę, która parametru „W” nie posiada.
Podział mąk do pizzy według siły i zawartości białka - na ogół mąki możemy podzielić według 3 kategorii siłowych:
Oczywiście istnieją również mąki o sile niższej niż W200 i odpowiednio mniejszej zawartości białka (9-10%), jednak nie są one dedykowane pizzy, a także o sile wyższej niż W400 (nawet W500). Te ostatnie przeznaczone są zwykle do ciast wymagających bardzo długiego wyrastania i dojrzewania np. Panettone, Colomba (włoskie babki świąteczne), i choć niektóre młyny polecają je do pizzy czy focaccii o wysokiej hydratacji, my takie eksperymenty zalecamy tylko doświadczonym grupowiczom. ;)
Uwaga: podane powyżej parametry służą jako punkt odniesienia, a nie sztywne widełki, według których należy postępować. Różnice mogą wystąpić ze względu na inną temperaturę otoczenia (TO). Uśredniona temperatura dla powyższych widełek to 21-24°C. Należy też zwrócić uwagę na to, że nie zawsze siła mąki jest wprost proporcjonalna do ilości białka. Na rynku występują mąki mające wysoki wskaźnik W, a przy tym mniej białka.
Powyższe zestawienie było tworzone w oparciu o średnie wartości mąki do pizzy przy użyciu danych z kart technicznych najpopularniejszych włoskich młynów (Polselli, Caputo, Pasini, Petra, Molino Iaquone). Nie były tu brane pod uwagę karty techniczne polskich młynów, ponieważ w Polsce młyny nie badają dokładnie swoich mąk alweografem.
Mąka – najważniejszy składnik ciasta. Opierając się na ogólnie przyjętych zasadach, do pizzy stosujemy mąkę typu „00” (najdrobniejsze zmielenie), choć ostatnio, według dyscyplinarki AVPN, do Napoletany można używać też typ „0” (grubsze zmielenie) i typ”1”(jako domieszki w zakresie 5-20%). Niektórzy, dla uzyskania lepszych walorów smakowych, mieszają mąki 00/0 z mąkami Tipo 1, Tipo 2, czy nawet Integrale (razowa). Na grupie pojawiają się niezłe wypieki bazujące na polskich mąkach, np. Szymanowskiej typu 480/650 lub mące z Biedronki typu 650 (zawartość białka w okolicach 12%). Można też eksperymentować z włoskimi mąkami marketowymi, np. Divella. My zalecamy jednak przede wszystkim mąki profesjonalne ze względu na większą przewidywalność i lepsze walory smakowe - szczegóły w tabelce poniżej.
Woda – drugi po mące najważniejszy składnik ciasta. Jaka? Dobra! Jeśli masz dobrą wodę w kranie możesz śmiało jej używać. Jeśli nie, bierz butelkowaną. Zawsze używamy wody zimnej, a gdy temperatura otoczenia przewyższa 25°C, można śmiało używać wody z lodówki.
Ważne : nie używamy wody ciepłej! Dlaczego? Ponieważ w trakcie wyrabiania ciasto osiągnie za wysoką temperaturę (powyżej 25 stopni przez dłuższy czas) i zacznie się przegrzewać, przez co jego struktura stanie się słabsza. Co więcej, w ciepłej wodzie drożdże wystartują za wcześnie, a ciasto przy szybkim wzroście nie zdąży dojrzeć (o dojrzewaniu powyżej).
Drożdże – zalecamy używanie drożdży świeżych dostępnych w supermarketach (drożdze wyborne, drożdże Babuni itd.). Warto sprawdzać termin ważności, ponieważ zdarza się, że pizze na drożdżach z krótkim terminem ważności nie „ruszają” tak, jak powinny.
Ważne : awaryjnie możemy używać drożdży suchych, aczkolwiek nikt dokładnie nie zna przelicznika drożdży świeżych na drożdże suche. Przyjmuje się przelicznik 1:3 (1 g drożdży świeżych to 0,33 g drożdży suchych). Zaletą drożdży suchych może być ich długa zdatność do użytku. Jednak niewiele osób wie, że mimo bardzo długiego terminu ważności, po otwarciu drożdże te mogą być przechowywane jedynie 2-3 miesiące w lodówce.
Sól – używamy takiej, jaką mamy pod ręką. Morska, kamienna czy himalajska – każda będzie się nadawać. Bez soli wypiek się nie uda, ponieważ odpowiada za nadanie siły i sprężystości ciastu w procesie wyrastania.
Tłuszcz – zapobiega wysychaniu ciasta i nadaje mu kruchości po wypieku. Dodajemy, gdy piec nie osiąga 350°C. Oliwa, olej, a niektórzy próbowali nawet ze smalcem..
Cukier – odpowiednia ilość cukru niezbędna do aktywacji drożdży zawarta jest w mące, w związku z tym do ciasta na włoską pizzę nie ma potrzeby dodawania cukru! !! Cukru nie dodajemy do ciasta !!
Blok – wyrobione ciasto w formie dużej kuli.
Kulka – porcja ciasta na jedną sztukę pizzy. Waga kulki na 1 pizzę Napoletanę to ok. 200-280 g (22-35 cm). Waga kulki na pizzę Classica Romana to ok. 220-230 g (28-33 cm) - ze względu na mniejsze boki.
Kulkowanie – dzielenie ciasta z bloku na kulki odpowiadające jednej sztuce pizzy.
TO – temperatura otoczenia (najczęściej za TO uznaje się temperaturę pokojową 20-24°C, niższe lub wyższe temperatury mogą wydłużać lub skracać czas wyrastania).
TK – temperatura kontrolowana, inaczej lodówka, zalecany przedział to 4-6°C, co umożliwia dalszą pracę drożdżom: ciasto dojrzewa i bardzo wolno wyrasta. Poniżej 4°C drożdże zaczynają się zatrzymywać, co wyhamowuje wszystkie procesy w cieście.
Hydracja / hydratacja – nawodnienie, czyli stosunek ilości wody do mąki w cieście
Regeneracja/przewijanie - uformowanie na nowo kulki, która całkowicie straciła swoją strukturę po zbyt długim leżeniu w TO lub TK. Metodę należy stosować wyłącznie w sytuacjach awaryjnych, a nie jako stały element procesu wyrastania ciasta.
Podsypka – używamy jej podczas kształtowania pizzy. Zapobiega przywieraniu ciasta do blatu. Możemy używać mąki, semoliny (semoli), bądź specjalnych podsypek. Najpopularniejsze podsypki tutaj
Kalkulator – służy do obliczenia potrzebnych ilości składników do wyrobienia odpowiedniej ilości ciasta. Więcej szczegółów w sekcji Pierwszy wypiek przy wykorzystaniu kalkulatora. Link do KALKULATOR PIZZY link do aplikacji (docelowo znacznie bardziej rozbudowana od kalkulatora na stronie) z kalkulatorem dla urządzeń z systemem Android Google Play (wersja iOS wkrótce).
W podanych poniżej rekomendacjach dotyczących zastosowań danych mąk, wypisaliśmy te najpopularniejsze lub najczęściej stosowane przez użytkowników grupy. Należy je traktować poglądowo, a nie jako sztywną regułę.
Uwaga jeżeli czytasz na telefonie to przesuń w ➡➡➡➡➡➡➡ a zobaczysz drugą kolumnę tabeli | |||
5 Stagioni Superiore
| 5 Stagioni Rossa
| ||
5 Stagioni Napoletana
| 5 Stagioni Napoletana Verde
| ||
Polselli Vivace/ czerwona
| Polselli Classica / blu /niebieska
| ||
Polselli Super/żółta
| Divella
| ||
Caputo Nuvola
| Caputo Pizzeria
| ||
Caputo Cuoco
| Passini Verde
| ||
Petra 5037
| Petra 5063
| ||
Petra 3
| Dallagiovanna La Napoletana AVPN
| ||
Molino Spadoni PZ3
| Molino Spadoni PZ4
| ||
Molino Iaquone Luna Gialla
| Molino Iaquone al Taglio
|
Sos pomidorowy – Do przygotowania sosu używamy pomidorów pelati (obranych ze skórki). Na 100 g pomidorów dodajemy 1 g soli, następnie całość rozdrabniamy przy użyciu dłoni. Do rozdrobnienia można użyć również blendera w trybie pulsacyjnym, dzięki któremu nie uszkodzimy pestek (o czym świadczy pojawienie się białej pianki na wierzchu sosu).
Zamiennie możemy używać też pomidorów drobno krojonych (polpa di pomodoro). Do pulpy dodajemy sól i mamy gotowy sos. Słodkość sosu definiuje nam konkretna marka i gatunek pomidorów.
Na grupie pojawiają się produkty Mutti, Petti, Strianese, Rosso Gargano. Można polować na promocje i kupić je w dobrych cenach (Makro, Leclerc, Auchan, Biedronka).
Sos nie redukujemy, nie pasteryzujemy i nie dodajemy do niego cukru.
Ser – Mozzarella. Świetnej jakości świeżą mozzarellę i inne sery prosto z Włoch można kupić u naszego partnera (szczegóły niżej).
Z tych ogólnie dostępnych polecane są wyroby Lidlowe - Lovilio oraz Biedronkowe – Sottile Gusto i Galbani. Warto śledzić tygodnie włoskie w marketach (Biedronka, Lidl), podczas których do kupienia jest także burrata czy mozzarella di bufala i wiele innych serów.
Mozzarella
Z dostępnych serów możemy wyróżnić:
Wędliny/mięso – tutaj też mamy duże pole do popisu. Używajmy jednak produktów dobrych jakościowo, bo kiepskie potrafią zepsuć całą kompozycję. Wysokiej jakości wędliny prosto z Włoch można kupić u naszego partnera Del Duca (szczegóły poniżej).
Warzywa/owoce – podobnie jak w przypadku wędlin, paleta smaków jest ogromna. Pamiętajmy jednak, aby rozważnie używać warzyw i owoców, które zawierają dużą ilość wody (np. pomidory) – podczas wypieku cała ta woda wypłynie i zrobi się zupa.
Zależy od budżetu, jakim dysponujemy. Podczas wypieku Napoletany (na takiej się skupimy, bo jest motywem przewodnim naszej grupy) bardzo dużą rolę odgrywa temperatura. Dokładny poradnik i informator o piecach do pizzy.
Budżet poniżej 1000 pln:
Spice Caliente.
Modyfikacje Spice Caliente:
Ważne: wszelkie modyfikacje piecy robicie na własne ryzyko i odpowiedzialność. Mając na względzie Wasze dobro i zdrowie, odradzamy je osobom, które nie mają o tym pojęcia. Mamy tutaj do czynienia z bardzo wysokimi temperaturami i prądem. Grupa Klub Miłośników Pizzy nie pośredniczy w poszukiwaniu usług modyfikacji piecy, ani nie będzie promować takich usług (posty i komentarze tego typu będą usuwane).
Budżet powyżej 1000 pln:
Poniższe piece osiągają temperaturę 450-500°C i nie wymagają żadnych modyfikacji.
Więcej informacji o powyższych piecach znajdziecie w naszym poradniku opisującym każdy z piecy (poradnik i informator o piecach do pizzy).
Waga - potrzebujemy wagi jubilerskiej do drożdży oraz wagi kuchennej do pozostałych składników. Wagę jubilerską możemy kupić za kilkanaście złotych na allegro. Model ze zdjęcia w zupełności wystarczy (zwróćcie uwagę, żeby kupić wagę z dokładnością do 0,01g, niektóre mają dokładność do 0,1 g).
pokrywą można znaleźć w sklepach i na aukcjach internetowych (Basicline - szary na zdjęciu). Nie ma przeszkód, żeby korzystać też ze zwykłych pojemników na żywność (poniżej zdjęcie z grupowym patentem na przechowywanie kulek). Ważne, aby wieko było gładkie. Jeśli nastawiamy się na przechowywanie ciasta w bloku w TK, możemy wykorzystać dowolny pojemnik – oby posiadał tylko szczelne zamknięcie. Alternatywne propozycje pojemników można znaleźć przez grupową wyszukiwarkę (było wiele postów na ten temat). Warto zwrócić uwagę na gładki spód pojemników, ponieważ w przypadku zdobień lub nierówności możemy mieć problem z wyjęciem kulki z pojemnika (ciężej podważyć kulkę szpachelką).
Łopata operacyjna (opcjonalna) - dla bardziej doświadczonych miłośników pizzy, służy do wygodnego obracania pizzy w piecu Potrzebna jest wtedy, gdy temperatura grzania w piecu rozkłada się kierunkowo (np. piece gazowe, ale i elektryczne).
Del Duca jest jedną z największych hurtowni z produktami prosto z Włoch w Polsce. To miejsce, gdzie można kupić najlepsze włoskie wędliny, sery, mąki, sosy pomidorowe i nie tylko. Sklep od niedawna wprowadził możliwość zakupu wędlin krojonych na porcje (min. 200 g) i mniejszych porcji serów (o szczegóły trzeba dopytywać w DD).
Od 2020 roku Del Duca zmieniła politykę cenową dla KMP. Teraz grupowicze mogą kupować w cenach hurtowych wszystkie produkty, a więc znacznie taniej niż w lokalnych włoskich delikatesach. Lista ich produktów spożywczych jest dostępna tutaj.
Jak zamawiać z Del Duca?:
Ponieważ Del Duca jest przede wszystkim hurtownią, nie ma rozwiniętego sklepu internetowego. Oczywiście na ich stronie widnieje sklep dla firm, ale nie ma w nim możliwości naliczenia zniżek grupowych. Dlatego też zamówienia można składać obecnie tylko e-mailowo i należy je wysłać na adres: katarzyna.fdd@gmail.com. W wiadomości najlepiej określić od razu konkretne produkty, które się chce zamówić (lista produktów jest na stronie Del Duca). Po potwierdzeniu zamówienia zostanie wysłana faktura proforma, którą należy opłacić i w odpowiedzi na wiadomość z fakturą wysłać potwierdzenie przelewu w celu szybszej realizacji zamówienia.
Uwaga: z racji tego, że Del Duca jest hurtownią, możemy nie otrzymać odpowiedzi na wysłaną wiadomość natychmiast, a nasze zamówienie będzie opóźnione. Wynika to z tego, że sklep w pierwszej kolejności obsługuje dużych klientów hurtowych, tj. pizzerie, delikatesy itd. W takich sytuacjach warto kontaktować się z DD telefonicznie: +48 12 285 16 40.
Zamawianie produktów, które wymagają przechowywania w lodówce:
Del Duca w swojej ofercie posiada bardzo dużo różnych wędlin i serów, które muszą być przechowywane w lodówce. Przy wysyłce tego typu produktów do pizzerii czy delikatesów, zamówienie jest dostarczane bez przerywania procesu chłodniczego. Przy małych zamówieniach indywidualnych nie jest to jednak możliwe, ponieważ koszt takiej wysyłki byłby zbyt wysoki. Pracownicy DD zawsze wkładają do pudełka 1-2 wkłady chłodzące, jednak hurtownia uprzedza, że takie zamówienie wysyłane jest na własną odpowiedzialność.
Z naszych doświadczeń wynika, że ich dostawy prawie zawsze docierają następnego dnia i do tej pory nie zdarzyło się, żeby jakiś produkt okazał się nieświeży lub zepsuty. Jednak latem, kiedy temperatury na zewnątrz są znacznie wyższe, należy mieć ten aspekt na uwadze.
Jeden idealny przepis na ciasto nie istnieje. Nie ma takiego przepisu, który zawsze gwarantuje udany i powtarzalny wypiek. Na powodzenie wypieku składa się wiele czynników, takich jak temperatura, wilgotność powietrza, odpowiednia mąka (siła czy grubość zmielenia), czasy (dojrzewania i wyrastania ) i, co chyba najważniejsze – nasze umiejętności. Doskonałym dodatkowym źródłem wiedzy jest nasza grupa, a także kanał na Youtubie z genialnymi filmami Marcina. Nie bójcie się pytać i próbować.
Kalkulator jest swoistym generatorem gotowego przepisu dla konkretnego typu pizzy, dzięki któremu możemy określić kiedy i ile pizz chcemy upiec.
Link do kalkulatora pizzy, link do aplikacji (docelowo znacznie bardziej rozbudowana od kalkulatora na stronie, jej rozwój cały czas trwa) dla urządzeń z systemem Android i iOS.
Podejmujemy decyzję jaki typ pizzy chcemy upiec, na poniższym przykładzie zrobimy pizzę typu Classica, której wypieczenie jest znacznie łatwiejsze i można przygotować ją bez problemu w klasycznym piekarniku.
Kalkulator sugeruje konkretne parametry ciasta do każdego typu pizzy, takie jak hydratacja, ilość soli czy tłuszczu. Osoby z większym doświadczeniem z czasem mogą modyfikować te parametry, np. pod konkretną mąkę czy warunki pogodowe.
W tym kroku określamy, kiedy chcemy zacząć piec pizzę. Z czasów i temperatury, które tutaj wpiszemy, kalkulator proponuje konkretną ilość świeżych drożdży.
W poniższym przykładzie założyliśmy:
Całkowity czas wyrastania 24 h, w tym 16 h w lodówce. Kilka gotowych kombinacji na bazie tych czasów:
2 h TO (blok), 16 h TK (blok), 2 h TO (blok), 4 h TO (kulki)
2 h TO (blok), 2 h TO (kulki), 16 h TK (kulki), 4 h TO (kulki)
Ważne: Zaproponowane kombinacje należy traktować jako punkt odniesienia. Należy mieć na uwadze to, że kulki, zwłaszcza po lodówce, potrzebują minimum 4 h na zbudowanie swojej objętości.
Poniżej otrzymujemy pełen przepis z konkretną ilością składników.
Krok po kroku :
Kilka ważnych kwestii odnośnie wyrobionego ciasta:
Filmy dydaktyczne, które pomogą w procesie wyrabiania ciasta
Pisze się …. Będzie, jak będzie gotowe
Można, ale po mrożeniu tracą swoją strukturę, stając się bardziej miękkie (prawie płynne). Spada też ich efektywność. Część drożdży "obumiera" i przestaje pracować, warto więc zwiększyć ich ilość. Sugerujemy jednak korzystanie zawsze z drożdży świeżych, biorąc pod uwagę ich symboliczny koszt i łatwiejsze obliczanie potrzebnej nam ilości. Prawidłowo przechowywane drożdże w szczelnym pudełku w lodówce wytrzymają spokojnie 1-2 miesiące, czasem i dłużej.
Mozzarellę można mrozić w oryginalnych opakowaniach (z serwatką/wodą) lub w postaci samych kulek zamkniętych w szczelnych woreczkach. Po odmrożeniu ser staje się “luźniejszy” i może się bardziej rozpadać (jest to kwestia kryształków wody, które wpływają na strukturę sera).
Można, jeżeli ser jest wodnisty, więcej o serach tutaj.
Uwaga jeżeli czytasz na telefonie to przesuń w ➡➡➡➡➡➡➡ a zobaczysz drugą kolumnę tabeli | |||
Polselli Voila
| Polselli Semola
| ||
Dallagiovanna Granito | Caputo Semola | ||
Laquone La Croccantina
| Molino Spadoni Stacca Pizza | ||
5 Stagioni Semola | Di Marco Spolvero Riso
|
Pisze się …. Będzie, jak będzie gotowe
Pisze się …. Będzie, jak będzie gotowe
.
Pisze się …. Będzie, jak będzie gotowe
Okrągły czy prostokątny? - lepiej kupić kamień prostokątny, ponieważ jest łatwiejszy w obsłudze (mniejsze ryzyko, że przenoszona na niego pizza zsunie się nierówno). Przybliżony rozmiar takich kamieni to ok. 35x40 cm.
Przy zakupie zwróćcie uwagę na to, czy kamień jest przystosowany do kontaktu z żywnością.
Jakiej grubości kamień? - najlepiej od 1,5 cm do 3 cm. W piekarniku lepiej sprawdzi się grubość 1,5-2 cm, ponieważ kamień szybciej się nagrzewa. Kamienie o grubości 3 cm lepiej sprawdzą się w mocniejszych piecach, w zwykłych piekarnikach czas nagrzewania będzie zbyt długi. Odradzamy zakup kamieni o grubości ok. 1 cm, ponieważ za szybko oddają temperaturę, przez co trzeba je często dogrzewać, robiąc dłuższe przerwy pomiędzy jedną a drugą pizzą, aby kamień mógł odzyskać utraconą temperaturę.
Ile nagrzewać kamień w piekarniku ? - zależy to od maksymalnej temperatury piekarnika, ustawienia kamienia i jego grubości. Jednak przykładowo:
Najlepszym wskaźnikiem będzie pomiar pirometrem, który daje możliwość lepszego zrozumienia własnego pieca i kamienia.
Więcej o nagrzewaniu kamienia w piekarniku jest tutaj.
Jakie mamy rodzaje kamieni?
Dziś coraz częściej granit do zastosowań budowlanych, wykończeniowych czy użytkowych jest polerowany lub impregnowany chemicznie, po to, aby ochronić go przed wilgocią i zimnem. Warto dopytać w jakim procesie powstał, ponieważ kontakt żywności z takim kamieniem może być niebezpieczny dla zdrowia. Na grupie ten temat jest często gorąco dyskutowany przez tych, którzy kupili kamień za 15-20 zł w sklepach budowlanych i twierdzą, że sprawdza się znakomicie oraz tych, którzy uważają, że lepiej kupić kamień dedykowany do kontaktu z żywnością, dopłacając trochę więcej (20 zł vs 60-90 zł). Jako KMP staramy się uświadamiać, że taki kamień ma służyć przez lata, a jego cena jest zbliżona do wartości niedużych zakupów dobrych składników na pizzę (pomidory, mąka, oliwa, sery czy wędliny). Dlatego sugerujemy po prostu kupienie szamotu, który kosztuje ok. 60- 90zł i z zasady jest lepszym kamieniem do pizzy i posłuży nam długo, ewentualnie granitu (jeśli ma atest do kontaktu z żywnością).
Pęknięcia kamienia się zdarzają. Często wynika to z jego ułożenia w piecu czy nawet z faktu, że nie jest idealnie prosty i w trakcie nagrzewania może być narażony na ciągłe naprężenia powierzchniowe, które prowadzą do pęknięcia.
Czy pęknięcie wpływa na jego skuteczność ? Nie, kamień może wygląda mniej ładnie, ale piec będzie dokładnie tak samo :)
Metoda combo jest metodą, która umożliwia upieczenie pizzy w piekarniku bez posiadania kamienia do pizzy. Combo bierze się od kombinacji piekarnika oraz patelni.
Proces wygląda tak:
Nie czyścić chemią! Najlepsza do tego jest pyroliza (spopielanie), czyli efekt, który powstaje przy temperaturze 400°C + i oznacza, że wszystkie zabrudzenia zamieniają się w popiół. W zwykłym piekarniku można próbować uzyskać ten efekt przystawiając kamień jak najbliżej górnej grzałki, ustawiając grzanie na max. Po 30-40 min. pracy (licząc od momentu, w którym piekarnik się nagrzeje) na pełnej temperaturze wszelkie ślady powinny zniknąć. Jeśli tak się nie stało, proces można powtórzyć. Pamiętajcie, że kiedy grzałka jest nagrzana do czerwoności, osiąga temperatury w okolicach 450-500°C, więc spokojnie jest w stanie wytworzyć efekt pyrolizy.
Jeżeli jednak nie macie w domu warunków do pyrolizy, to kamień można też umyć samą wodą z pomocą czegoś, co ułatwi usunąć zapieczone zabrudzenia (szpachelka, szczotka druciana).
Pirometr służy przede wszystkim do pomiaru przybliżonej temperatury kamienia w piecu. Można też czasem go wykorzystać do bardzo ogólnego pomiaru temperatury ciasta w trakcie wyrabiania, jednak należy wziąć pod uwagę, że będzie ona bardzo poglądowa.
Najlepiej go wygrzać za pierwszym razem tak, jak do pieczenia, aby wypalił się z niego kurz, zanieczyszczenia i ewentualne bakterie. Po tym wygrzaniu można na nim od razu piec lub dać mu ostygnąć i użyć następnym razem. W przypadku kamienia typu biscotto (szczególnie Saputo), można go jeszcze delikatnie przetrzeć przed piecem wilgotną szmatką, aby zebrać pył znajdujący się na powierzchni.
Problemów może być kilka:
W polsce obecnie dostępne są dwa typy kamienia biscotto do pieca F1:
Nagrzanie biscotto saputo do wypieku Napoletany wymaga pracy pieca przez ok. 45-55 min.
Nagrzanie Fiesoli arte biscotto do wypieku Napoletany wymaga pracy pieca przez ok. 30-40 min.
Zależy to od co najmniej dwóch czynników:
Dlaczego blisko grzałki? Wynika to z tego, że grzałka nagrzana do czerwoności osiąga temperatury w okolicach 400-500°C(nawet i więcej). Oczywiście taka grzałka nie jest w stanie nagrzać całego pieca do tych temperatur, bo ma on za dużą kubaturę i za szybko ją traci.
Poglądowe zdjęcie (tu jest 8 cm od grzałki do kamienia)
Domowe piekarniki są skonstruowane w taki sposób, aby nadawały się do dłuższej pracy w temperaturach, do których zostały dostosowane. Część piekarników posiada różne opcje “oszukania” termostatów, co sprawia, że górna grzałka grzeje cały czas i nie wyłącza się po uzyskaniu ustawionej temperatury. Metody te polegają zazwyczaj na pozostawieniu uchylonych drzwiczek, blokadą zabezpieczeń itd.
Tego typu działania najprawdopodobniej przyniosą jednak problemy w dłuższej perspektywie użytkowania. Takimi problemami mogą być:
W postach na grupie przewinęło się już wiele przypadków uszkodzenia piekarnika.
Ważne: Jeżeli chcecie, to róbcie to na własną odpowiedzialność, nie zachęcajcie jednak innych. Nie każdy jest świadom konsekwencji takich działań.
Klub Miłośników Pizzy nie ponosi odpowiedzialności za negatywne skutki i konsekwencje modyfikacji piekarników. Jeżeli ktoś się za to zabiera, ważne aby był świadom ryzyka i tego, że ma do czynienia z bardzo wysokimi temperaturami.
Post z przykładowymi uszkodzeniami Link
Choć na pierwszy rzut oka grill wydaje się
świetnym narzędziem do wypieku (osiąga bardzo wysokie temperatury), to jednak do pizzy się nie nadaje. Spowodowane jest to tym, że przy wypieku pizzy ważne jest grzanie zarówno od góry i dołu, a przy np. pizzy neapolitańskiej temperatura od góry powinna być nawet wyższa od tej od dołu. Grill ze względu na swoją budowę generuje temperaturę całkowicie od dołu, przez co pizze w nim wypiekane często są twarde i mocno chrupiące od spodu, a blade i niedopieczone na górze. Temperatura z góry i dołu pizzy musi być po prostu bardziej równomierna, aby placek mógł się ładnie wypiec.
Można, jeżeli taki piec posiada grzanie od góry. Jeśli nie, będziemy mieć podobny przypadek jak w punkcie o grillu.
Zgodnie z prawem w budynkach wielolokalowych wyższych niż 4 piętra lub do których podpięta jest sieć gazowa, nie można używać i przechowywać butli z gazem płynnym. Dlatego też nikogo do tego nie namawiamy, odnosimy się tylko do używania pieca zasilanego płynnym gazem w pomieszczeniach.
Do prawidłowej pracy pieca gazowego, poza paliwem, niezbędna jest duża ilość powietrza, więc pomieszczenie, w którym planujemy wypiekać, musi być bardzo dobrze wentylowane. W przypadku braku odpowiedniej wentylacji może wystąpić proces niepełnego spalania gazu, którego skutkiem ubocznym jest tlenek
węgla (czad). Jest on bardzo niebezpieczny, a w temperaturze pokojowej pozostaje
bezwonny i bezbarwny. Rekomendujemy zakup czujnika czadu oraz gazu i umieszczenie go w okolicy pieca podczas wypieku.
Sugerujemy wybierać butle kompozytowe, które w odróżnieniu od butli stalowych nie wybuchają w przypadku pożaru. Butla kompozytowa poddaje się ogniowi i rozszczelnia (przepala się jej ścianka) zanim ciśnienie gazu w butli wzrośnie do poziomu, w którym nastąpiłby wybuch/rozerwanie poszycia. Sytuacja ta występuje w butlach stalowych, które w razie pożaru stają się tykającymi bombami.
Dodatkowym atutem butli kompozytowych jest zawór „Klik-On”, dzięki któremu reduktor nie wymaga żadnych narzędzi do poprawnego zainstalowania. Zawór ten nie zużywa się tak, jak ma to miejsce w butlach stalowych, do których reduktor każdorazowo jest przykręcany i odkręcany, co w jakimś stopniu osłabia gwint i prowokuje możliwość powstawania nieszczelności i wycieku gazu.
Kolejnym atutem butli kompozytowych jest fakt, że zazwyczaj napełniane są propanem, pozwalającym uzyskać wyższą temperaturę płomienia w porównaniu do mieszanki propan/butan, którą zazwyczaj napełniane są butle stalowe.
Nigdy nie należy zostawiać uruchomionego pieca gazowego bez nadzoru, musimy pamiętać że mamy do czynienia z żywym ogniem!!!
Jeżeli macie domowy piekarnik, który posiada tryb grill i możliwość ustawienia grzania od góry z temperaturą nie mniejszą niż 250°C, to na start w zupełności wystarczy. Oczywiście domowe piekarniki są różne, istnieją też takie, które w trybie grill można ustawić na 270°C, a kamień bezpośrednio pod grzałką nagrzeje się nawet do ponad 300°C. Wynika to stąd, że grzałka nagrzana do czerwoności osiąga temperatury w okolicach 450-500°C. Oczywiście grzałka nie jest w stanie nagrzać całego pieca do takich temperatur, bo ma za dużą kubaturę, jednak blisko umieszczony kamień jest w stanie przyjąć więcej ciepła i osiągnąć przy tym wyższe temperatury.
Jeżeli chcecie zainwestować w dedykowany piec do pizzy, to zapraszamy do naszego grupowego poradnika, gdzie opisujemy większość rynkowych opcji.
I tak i nie. W fabrycznej wersji jest to niemożliwe, jednak piece te świetnie sprawdzają się do pizzy typu Classica. Więcej o nich przeczytasz w naszym grupowym poradniku po piecach. Aby uzyskać lepsze efekty i prawdziwą Napoletanę trzeba piec modyfikować. Proces modyfikacji piecyków został opisany na naszej grupie, między innymi w tym poście. Temat był wielokrotnie poruszany także w wielu innych postach, zalecamy korzystanie z wyszukiwarki (cała wiedza już tam jest).
Ważne: wszelkie modyfikacje piecy robicie na własne ryzyko i odpowiedzialność. Jeśli nie macie na ten temat pojęcia, nie próbujcie - dla własnego dobra i zdrowia. Mamy tutaj do czynienia z bardzo wysokimi temperaturami i prądem.
Grupa Klub Miłośników Pizzy nie pośredniczy w poszukiwaniu usług modyfikacji piecy, ani nie będzie promować takich usług (posty i komentarze na ten temat będą usuwane).
Maszyny typu “Thermomix” są wielofunkcyjnymi narzędziami do stosowania w domu. Posiadają również opcję wyrabiania ciasta, jednak przez swoją budowę i wykorzystanie wbudowanych ostrzy nie są dobrym wyborem. Podczas mieszania struktura ciasta będą cały czas rwana a nie wzmacniana przez naciąganie. Przy okazji ciasto szybciej będzie się przegrzewało. Co wpłynie na to że ciasto po mocniejszym naciąganiu może się łatwiej rwać
Temat został dobrze przebadany na filmie w tym poście. Najlepszym rozwiązaniem jest zastosowanie Thermomixa do wstępnego wyrobienia ciasta (2-3 min.) i późniejsze dokończenie wyrabiania ręcznie (sprawdzone przez naszych użytkowników).
Poniższe zestawienie opiera się w dużej mierze na tym co, mówią użytkownicy na grupie i jakie roboty się wyróżniają. Z czasem pewnie będzie rozbudowywane o nowe propozycje.
Tłuszcz przede wszystkim nadaje pizzy kruchości, jest stałym składnikiem pizz, które wypieka się w stylu innym niż neapolitański, np. Classica, Teglia alla Romana, Pinsa Romana czy Pala alla Romana. Możemy stosować zwykły olej roślinny, oliwę czy nawet smalec, a efektem końcowym zawsze będzie większa kruchość ciasta.
Dodatkowo, tłuszcz uelastycznia siatkę glutenową, zwiększając zdolność ciasta do rozciągania.
Kiedy dodać tłuszcz w procesie wyrabiania ciasta? Można go dodać, kiedy ciasto w robocie ma jednolitą masę, a pomoże nam zebrać resztę składników z misy. W przypadku ręcznego wyrabiania, warto wymieszać go z wodą lub dodać osobno (mogą tworzyć się grudki oleju w mące), czyli na etapie łączenia składników.
Powyższe zdjęcie skupia się na walorach objętościowych i kształcie kulki.
Komentarz z posta na grupie KMP:
Ważne: zanim zrobiłem te kulki, ciasto stało w bloku 4 h TO, 9 h TK, 7 h TO. Po tym czasie zrobiłem kulki, dla których przy temperaturze w domu ok. 24°C (lato) zaplanowałem 4 h na wyrost. Hydro 60%, mąki Petra 3 i Passini Verde (50:50).
Średnia masa tych kulek to ok. 260g. Średnia siła mąki z tych kulek to ok. W300 (liczone na oko). Ważna rzecz: kulki mogły mieć w moim procesie szybszy wzrost, ponieważ zwiększyłem ilość drożdży, które podał kalkulator o jakieś 40%. Należy jednak wziąć też pod uwagę trochę wyższą temperaturę w TO 24°C.
Uwaga: Kulki formowane z ciasta, które w bloku jeszcze nie złapało objętości, mogą być mniejsze niż moje po uformowaniu, dlatego może być potrzebne wydłużenie czasu. Wynika to z tego, że ciasto w moim bloku złapało trochę objętości i w momencie gdy je porcjowałem i formowałem kulki, było już w nim dużo powietrza.
Zdjęcie po 4 h - jest zrobione zaraz przed pierwszym wypiekiem
Uwaga: Przy niższej temperaturze ten czas może się wydłużyć.
Kształt kulki może być inny przy wyższym hydro. Zimą temperatury w domu wynoszą ok 20-24°C, więc kulki mogą potrzebować 5-6 godzin.
Link do posta z wypiekami z tych kulek
Przyjmuje się, że wyrabiane ciasto nie powinno przekraczać temperatury ok. 25-26°C, (niższe hydro poniżej 60% ok. 27-28) W cieście, które przez dłuższy czas wyrabiania przekroczy te temperatury, może zacząć słabnąć struktura powstającej siatki glutenowej, co objawia się łatwym rozrywaniem ciasta czy klejeniem. Oczywiście, jeżeli pod koniec wyrabiania ciasto lekko przekroczy ten próg, to nic się nie stanie i nie należy się tym zbytnio przejmować.
Przegrzanie ciasta może również powodować szybszą i intensywniejszą pracę drożdży, co przełoży się na zachwianie zaplanowanego procesu wyrastania.
Wysychające ciasto to najczęściej powód niskiej szczelności pojemnika, w którym jest przechowywane. Czasem wystarczy użyć folii spożywczej lub po prostu zamknąć je w większym pojemniku na żywność. Pojemniki do wzrostu kulek są tak zbudowane, że ciasto nie powinno obsychać. Jest wyjątek: grupowicze zgłaszają, że przy pojemnikach na kulki BasicLine z zawiasami, występuje problem z wysychaniem, co prawdopodobnie jest spowodowane tym, że powietrze dostaje się przez otwory w zawiasach (wada konstrukcyjna). Jednak w klasycznej wersji bez zawiasów oraz we włoskich pojemnikach Genus Dei ten problem nie występuje.
Innym czynnikiem mogącym powodować wysychanie ciasta jest zbyt niska temperatura w lodówce (poniżej 4°C). W takich warunkach ciasto puszcza wodę i w konsekwencji wysycha.
TK (ok 4°C) najczęściej się stosuje jako bloker wzrostu ciasta, należy jednak pamiętać, że wtedy dojrzewanie jest bardzo powolne. TK (5°C+) stosuje się do znacznego wyhamowania wzrostu ciasta, ale bez zatrzymania funkcji procesów dojrzewania ciasta. Dojrzałe ciasto jest lepsze o walory smakowe i lepiej się formuje. Poniżej 4°C w lodówce drożdże przestają pracować (ciasto nie dojrzewa). Krótko mówiąc, TK najczęściej stosuje się jako wspomaganie planowania wypieku. Np. mam czas w czwartek wieczorem na zrobienie ciasta, ale ciasto musi wytrzymać do soboty do 16:00. Wtedy TK sprawdza się wyśmienicie, bo żadna mąka nie wytrzyma w TO tyle czasu (struktura takiego ciasta byłaby bardzo słaba) Oczywiście mowa tu o TO w okolicy 20-23° - inaczej ciasto rośnie i dojrzewa w TO 12°, a inaczej w 20-23°, a dalej nazywamy to Temperaturą Otoczenia.
Nie ma takiej potrzeby. Z naszych doświadczeń wynika, że nie ma to realnego wpływu na wymieszanie składników, ani na końcowe ciasto.
Wyrastanie i dojrzewanie całkowicie w TO (ok. 20-23°C) sprawdzi się przy mąkach o sile W270-300+. Np., dla mąki Polselli Vivace (W290) ciasto w TO wytrzyma nawet 14-17 h. Przyjmujemy np. 16 h TO i robimy 11 h w bloku i 5 h w kulkach (przy 20-22°C). Z mąkami marketowymi, które nie są dedykowane do pizzy, trzeba być bardziej ostrożnym (można eksperymentować, ale mając na uwadzę ich siłę w oparciu o ilość białka). Uwaga na wyrastanie w TO w okresie letnim, wtedy w domu często mamy temperaturę w okolicach 26-28°C, a nie 20-23°C. Jeśli zapomnimy uwzględnić tej temperatury w kalkulatorze, drożdże znacznie przyspieszą planowany proces, czego konsekwencją może być rozlanie lub przerośnięcie kulek (uzyskają one gotowość szybciej niż planowano, np. w ciągu 3 h zamiast 5).
Ciasto na każdym etapie (czy to kulki, czy blok) należy przechowywać w szczelnie zamkniętym pojemniku, aby zapobiec wysychaniu. Należy upewnić się, że pojemnik ma budowę nie wpływającą na kształt kulek, gdyż późniejsze ich wyjęcie i formowanie może być utrudnione (okrągły kształt kulki łatwiej przenieść na okrągły kształt pizzy). Z tego samego powodu zaleca się, aby pojemnik miał płaskie gładkie dno.
Możliwe jest przechowywanie kulek w indywidualnych pojemnikach na żywność, celem lepszej organizacji miejsca w lodówce i uniknięcia konieczności wyjmowania wszystkich kulek do TO. Tu przydaje się metoda umieszczania kulek na wieczku/pokrywce pudełka i zamykaniu ich od góry (w ten sposób pudełko jest do góry nogami) - ułatwia to wyjmowanie kulek.
Generalnie dobrze jest dać ciastu ogrzać się po lodówce (umownie dotyczy to ciast o hydratacji niższych niż 68-70%). Cieście z mniejszą ilością wody potrzeba więcej czasu na ogrzanie. Formowanie kulek z zimnego ciasta może po prostu popsuć część pracy, którą wykonały drożdże w lodówce, czyli wytłoczenie tego “powietrza” (CO2). przez co kulki będą potrzebowały więcej czasu, aby odzyskać objętość. Przyjmuje się, że godzina w TO to minimum, żeby ciasto złapało trochę temperatury i móc rozpocząć proces formowania kulek. Oczywiście to uogólnienie, bo w ciastach o nawodnieniu 55% pewnie potrzeba będzie godzinę więcej niż w tych, które mają ok. 60%. Te sugestie bardziej opierają się na naszych doświadczeniach niż konkretnych sztywnych wytycznych.
W przypadku ciast o wysokiej hydratacji (Napoletana typu Canotto, Teglia alla Romana, Pinsa Romana itd.) kulki możemy formować bezpośrednio po lodówce, ponieważ, ze względu na jego delikatną strukturę, łatwiej pracować z zimnym ciastem. Mamy wtedy mniejsze ryzyko wytłoczenia powietrza z kulek.
Kulki są dobre do krótkich czasów wyrastania i względnie niskiego hydro <60% przy dłuższym czasie i wyższym hydro (albo, albo) jest większe prawdopodobieństwo że kulki stracą swój kształt i się rozleją.
Blok się świetnie sprawdza przy długim czasie dojrzewania ciasta w lodówce czy w TO i dopiero przed samym wypiekiem można formować kulki 4-6 h (szacunkowo zależność od hydro ciasta i temperatury otoczenia)
Zarówno biga, jak i poolish, to rodzaje prefermentów używanych do wyrobienia ciasta. Biga charakteryzuje się hydro w okolicach 45-55%, a poolish ma zawsze hydro 100%.
Użycie bigi/poolish pozwala nadać ciastu walory smakowe i aromatyczne, jakie trudno uzyskać w procesach 1-etapowych.
Biga wzmacnia ciasto w zakresie pionowym, a poolish poziomym (rozciągliwość).
Nasz grupowy poradnik o bidze znajdziesz tutaj.
Warto przebijać te bąbelki zwłaszcza na bokach (cornicione) przyszłego placka, często takie bąble w piecu mocno puchną i szybko się przypalają czego efektem są przypalone boki. Poglądowe zdjęcie poniżej
Mozzarella… Tak, najczęściej używa się po prostu mozzarelli dobrej jakości. Zdarza się baza z innych serów, jak np ricotta, mascarpone. Całkiem popularne jest też użycie creme fraiche.
Słynne “białe sosy” bazujące na mieszankach śmietany, gorgonzoli i ferii ziół to raczej domena polskich pizzerii, zabieg nie stosowany we włoskich pizzeriach.
Oczywiście nie każda mąka jest w stanie utrzymać każdą hydratację w kontekście ciasta na pizzę (różni się ono nieco od ciasta chlebowego). Skąd zatem wiedzieć jaką hydratację “udźwignie” dana mąka?
Ta, która najbardziej smakuje TOBIE :)
Nie ma takich rankingów bo smak to kwestia indywidualna, są tacy co uwielbiają Caputo i 5 Stagioni a są też tacy dla których one nie mają smaku i tak samo jest z innymi mąkami :)
Jednak najpopularniejsze mąki na grupie opisane są powyżej.
“Gepard” to jak nic innego jak czarne plamki na brzegach pizzy neapolhitańskiej.
Najczęściej jest efektem odpowiedniej dojrzałości ciasta połączonej z odpowiednim rozłożeniem temperatury w piecu na krawędzie pizzy. Generalnie ładnego “geparda” łatwiej uzyskać w piecach z żywym ogniem, jednak można też go uzyskać w piecach elektrycznych (przykład poniższe zdjęcie, wypiek w F1 P134h)
“W” jest oznaczeniem siły mąki, ten pomiar jest na szeroką skalę stosowany we Włoszech. Więcej o sile i o zależnościach siły mąki a hydratacji i czasu dojrzewania przeczytasz wyżej.
Uwaga: Poniższe zalecenia są uśrednione i można jest stosować jako sugestie do wypieku domowego a nie profesjonalnego.
Napoletana - 60-90 sekund - w temperaturze od 400-500 stopni, piece opalane drewnem, gazowe czy elektryczne
Classica - 150-180 sekund - w temperaturze ok. 320-360 stopni, piece opalane drewnem, gazowe czy elektryczne. W niższych temperaturach czas wypieku musi być wydłużony.
Teglia alla Romana (w blaszce) - 8-10 min, piece elektryczne ze względu na równomierną kontrolę temperatury.
Wypiek bazy (spodu bez składników):
Klasyczny piekarnik - Dużo zależy od piekarnika, jednak w klasycznych piekarnikach, które potrafią rozgrzać umieszczony pod grillem kamień do ok. 300+ stopni (więcej info na temat kamieni tutaj i tutaj) - wypiek pizzy może trwać od ok. 120s do 200s. Jednak nie należy w 100% opierać się sztywno na czasie, też trzeba obserwować bo inaczej może się zachować pieczenie placka z mniejszą ilością składników a inaczej z większą, tak samo jeden piekarnik upiecze w 4-5 min a drugi w 120s.
Poniższe zalecenia i charakterystyki typów pizzy nie opierają się na sztywnych zasadach a są pewną luźną interpretacją wynikającą z pewnych praktyk na grupie. Każdy z poniższych typów pizzy jest jest opisany przez swoiste “dyscyplinarki” (np. dyscyplinarka AVPN, czy APITER) czyli dokumenty, które dokumentują konkretne wytyczne jak robić dane rodzaje pizzy.
Kluczowe informacje:
Materiały: film o tym jak wyrabiać ciasto, je prgzechowywać i formować, film jak to ciasto formować na placek i wypiec
Link do dyscyplinarki AVPN - która jest najbliższa w wytycznych do “smaku Neapolu” :)
Kluczowe informacje:
Kluczowe informacje:
Materiały: wyrabianie ciasta o do pizzy w “blaszce” metodą no knead (film), formowanie i wypiek tej pizzy w blaszce (film). Dodatkowy film jak formować placek do pizzy w blaszce. Post który dokumentuje cały proces
Materiały:
Poprawne formy to: Napoletana (z włoskiego) oraz pizza neapolitańska (z polskiego).
W poniższym poście został wprowadzony mały konkurs aby każdy dał jeden składnik do którego Filip zaproponuje kompozycję w oparciu o ten składnik. Filip jest naszym grupowym mistrzem jeżeli chodzi o łączenie smaków. Warto zerknąć tutaj