1. Als de mens van de aap afstamt, hoe zouden we dan verder kunnen ontwikkelen? Kan er uit de mens weer een nieuwe diersoort ontstaan?
2. Hoe werken je hersens eigenlijk?
3. Zou je eeuwig willen leven?
4. Zou je anders denken als je in een dorpje in India geboren was?
5. Op een dag kom je een exacte kopie van jezelf tegen. Zou je met die persoon bevriend kunnen zijn?
6. Zou je willen dat je nooit meer pijn zou voelen?
7. Stel: je leven tot nu toe blijkt één grote droom te zijn. Wat zou er gebeuren als zo meteen plotseling wakker wordt?
8. Stel dat je je hersens kunt versnellen en vertragen. Je kunt dan bijvoorbeeld een hele dag versneld of vertraagd afspelen in een uur. Hoe zou je daar gebruik van maken?
9. Stel je hebt een app op je mobiel waarmee je alle gedachten kunt lezen van degene met wie je praat. Wanneer zou je dat gebruiken?
10. Nooit meer ruzie maken. Zou dat een goed idee zijn?
11. Als het heelal oneindig is, hoe moet je je dat dan voorstellen?
12. Als je recht op staat kun je zeggen dat je hoofd op je nek staat. Maar waarom zou je eigenlijk niet zeggen dat je lijf aan je hoofd hangt?
13. Stel, je wordt als oud opaatje of omaatje geboren en wordt dan langzaam steeds jonger , totdat je een baby’tje bent... noem eens drie voordelen en drie nadelen als je dat vergelijkt met hoe het nu geregeld is
14. Als je hard loopt of fietst, ga je dan sneller als je met de draaiing van aarde meegaat of tegen die draaiing in?
15. Je mag een dag lang een voorwerp in je huis zijn. Welk voorwerp kies je, en waarom?
16. Jij mag vandaag een nieuwe school bedenken. Je mag zelf weten wat er geleerd wordt en hoe dat gebeurt. Vertel het maar...
17. Mensen veranderen de wereld, hun omgeving en grijpen in in de natuur. Maar zijn wij eigenlijk wel de baas van de wereld?
18. Zou het eigenlijk erg zijn als je in een volgend leven terugkomt als boom? Een boom heeft toch geen hersens om te beseffen dat hij in een vorig leven een mens was? Trouwens, misschien was jij in je vorige leven wel een koning of een beroemde dichter. Als je dat al zou weten, wat heb je daar dan aan?
19. Stel: je tekent een vuurtje en het papier wordt lekker warm. Of je tekent een kraan en het papier wordt vochtig. Wat zou je daarna tekenen?
20. Als ik de waarheid vertel zal die ander verdrietig worden, als ik niet de waarheid vertel, ben ik zelf verdrietig omdat ik het geheim met me mee moet dragen. Wat adviseer je me?
21. Schenk een glas water in. Dit water is er altijd geweest. Het heeft in een wolk gezeten, in de zee en in iemands bloed (mensen bestaan voor een groot deel uit water!). Bedenk eens tien plekken die jouw glas water heel bijzonder maken.
22. Wat is het allerzwaarste en kun je dat op de een of andere manier nog zwaarder maken?
23. Tot hoever kan ik inzoomen (bacterie, molecuul, electron) en uitzoomen (planeet, zon, melkwegstelsel)?
24. Hoe is tijd ooit begonnen en kan de tijd eindigen?
25. Is de mens van nature goed of juist kwaad?
26. Als dieren konden praten, wat zouden ze ons vertellen? Kies eens een dier.
27. Waarom zijn mensen in het ene land gelukkiger dan in een ander land? En hoe kun je dat meten?
28. Zou je op een andere manier leven als je 200 jaar kon worden? Hoe dan?
29. Wat is het verschil tussen je geest en je hersenen?
30. Wat zijn de voordelen van onzichtbaar zijn? En wat de nadelen?
31. Als je zeker zou weten dat je een jaar korter zou leven als je je favoriete snoep/eten blijft eten, zou je het dan nog eten?
32. Zou de wereld beter worden als iedereen precies evenveel geld zou hebben?
33. Wat zou er gebeuren als je de school afschaft?
34. Zou je een voldoende op een toelatingstoets (over politiek) eisen voordat een kiezer kan stemmen?
35. Is topsport een vorm van kinderarbeid?
36. Helpt een gevangenisstraf om de volgende keer je beter aan de wet te houden?
37. Helpt een paspoort om te kunnen reizen of houdt een (bepaald) paspoort mensen juist tegen?
38. Wie is de 'baas' over kinderen? De ouders, de staat, het kind zelf, de kinderbescherming, de wet, ...?
39. Stel: wetenschappers stellen vast dat alle moordenaars hun daden plegen omdat ze slecht zijn opgevoed. Moeten de moordenaars dan de straf krijgen, of hun ouders?
40. Als mensen een ziel hebben, waar zit die dan?
41. Normaal verdeel je een taart in 8 of 16 stukken. Je kunt ieder stuk ook weer verdelen. Hoe lang zou je door kunnen gaan met verdelen?
42. Op een dag ga je naar school. Je krijgt een opdracht. De klas zit helemaal vol juffen en meesters en jij moet voor de klas staan. Wat ga je deze klas vandaag leren?
43. Welke beroepen worden overbodig als de mensen die ze hebben hun werk 100% goed doen?
44. Welke beroepen worden overbodig als iedereen eerlijk is?
45. Wat zou je doen als je een hele dag zelf mag weten wat je wil doen? En kan je eigenlijk wel echt doen wat je zelf wil?
46. Wie blijft hetzelfde beroep doen als hij/zij ineens genoeg geld heeft om niet te hoeven werken?
47. Hoe groot is het heelal?
48. Waarom blijft alles wat het is? (Waarom verandert een kikker niet in een tuinstoel?)
49. Wie of wat bepaalt het moment dat een rijpe appel van de boom valt? De boom, de appel, de wind? Of iets anders?
50. Bestaan er goede en slechte mensen?
51. Lot en Diederik winnen allebei dezelfde prijs in de loterij. Lot was tot nu toe arm. Diederik was al rijk. Wie is het gelukkigst met de prijs? Ofwel: kun je gelukkig zijn zonder ooit ongeluk gekend te hebben?
52. Is er altijd iets geweest?
53. Hoeveel mensen tegelijkertijd kunnen er comfortabel op één aarde leven als alle olie op is?
54. Is er een maximum aan wat je kunt weten? Ofwel: zijn je hersenen een keer vol?
55. Waarom doen mensen elkaar zoveel pijn?
56. Kun je het toeval een handje helpen?
57. Je kunt denken. Je kunt over je gedachten denken. Je kunt denken over hoe je over je gedachten denkt. Kun je nog een stapje verder?
58. Als iedereen in je omgeving vanaf je geboorte een hond een poes had genoemd en andersom, zie je dan een hond als je een poes ziet en andersom?
59. Hoe samen zijn wij?
60. Waarom ben je soms bang voor dingen waarvan je zeker weet dat je er niet bang voor hoeft te zijn?
61. Moet je het snoep wat je ophaalt met St. Maarten delen?
62. Als je niks hebt, wat kun je dan kwijtraken?
63. Moet je met al je klasgenoten vriendjes zijn?
64. Wat is erger: doodgaan of dood zijn?
65. Kun je sneller zijn dan je schaduw?
66. Verstaan marsmannetjes ons?
67. Je kunt zien, horen, ruiken, voelen en proeven. Kun je je nog andere zintuigen voorstellen?
68. Wat gaat er allemaal gebeuren als de aarde steeds langzamer om zijn as gaat draaien en uiteindelijk helemaal stopt met draaien?
69. Wat zou er gebeuren als je naar de rand van het heelal kunt reizen, en je dan 'door' de rand zou reizen?
70. Wie bepaalt wat je moet doen?
71. Waarom moet je dingen doen?
72. Wanneer geloven mensen wat je zegt?
73. Wie bestuurt jou?
74. Wanneer weet je dat je gelukkig bent?
75. Wanneer ben je geen kind meer?
76. Als je vlinders in je buik hebt, hebben er dan eerst rupsen in gezeten?
77. Kan je als ouder ook kind zijn?
78. Door je leven heen verander je. Wat blijft altijd hetzelfde?
79. Is het in Nederland gemakkelijker om gelukkig te zijn of juist moeilijker?
80. Is een goed leven meer een kwestie van kwantiteit (hoe lang?) of kwaliteit (hoe prettig/nuttig)?
81. Mag je een mug doodslaan?
82. Waarom kun je iemand heel erg missen, terwijl je elkaar op allerlei manieren via internet kunt zien en horen en berichtjes kunt sturen en ontvangen?
83. Heb je het geschreven woord nog nodig als je alles in audio en video kunt vertellen?
84. Voetballer Johan Cruyff heeft ooit gezegd: elk nadeel heeft zijn voordeel. Noem eens drie dingen die je erg vervelend vindt. Bedenk daarna wat de voordelen zijn van die dingen.
85. Wat is het mooiste dat iemand kan bereiken in zijn of haar leven?
86. Mag je iemand helpen die vindt dat hij of zij geen hulp nodig heeft?
87. Hoe zou de wereld eruit zien als het overal 10 graden warmer zou zijn? En hoe bij 10 graden kouder? Zou je willen/moeten verhuizen?
88. Wat is de waarde in geld van een mensenleven?
89. Zijn jongens en meisjes van nature verschillend, of ligt het vooral aan de opvoeding?
90. Als je stukjes informatie uit je brein zou kunnen wissen: wat zou je niet meer willen weten?
91. Als je politicus bent: zorg je dan vooral voor je eigen belangen(groep) of voor iedereen?
92. Als je gaat stemmen bij verkiezingen: doe je dat dan voor je eigen toekomst of voor de toekomst van iedereen?
93. Moeten volwassenen aan kinderen/jongeren altijd het goede voorbeeld geven? Doen ze dat ook?
94. Moeten we altijd doen wat de meerderheid wil, ook als dat heel vervelend is voor de minderheid?
95. Weten wij wat dieren fijn vinden en wat ze vervelend vinden?
96. Vind je dat de cadeaus die je aan je vrienden geeft dezelfde waarde moeten hebben als de cadeaus die je krijgt?
97. Hoe kun je iemand die verdrietig is het beste troosten?
98. Mag je vriendschappen verbreken door het sturen van een SMS-bericht of e-mail?
99. Als meer dan 50% van de mensen een regel of wet onterecht vinden, mogen ze die dan overtreden?
100. Mag iedereen zich kleden zoals hij of zij wil?
101. Waarom wil je iemand slaan als je heel boos bent?
102. Kun je stoppen met denken?
103. Waarom ben je vriend met iemand?
104. Je hoort wel eens zeggen: dit was een verloren dag. Bestaat dat eigenlijk, verloren dagen?
105. Wat is het minste dat je kan doen?
106. Is wat niet kan nog niet bedacht?
107. Hebben dieren gevoel voor humor?
108. Zou een oermens overleven in een hedendaagse stad?
109. Wat is het ergste dat je kunt doen, dat je nog goed kunt maken door alleen ‘sorry’ te zeggen?
110. Wat heb je tot nu toe al eens in je leven gedaan dat het dichtst bij een heldendaad komt (of er misschien wel een is)?
111. Zit je vooral op school voor je toekomst of vooral omdat het nu belangrijk voor je is?
112. Wat is een burger? Ben jij een burger? Een Nederlands burger, een Europees burger of een wereldburger?
113. Wat ziet een blinde? En wat hoort een dove?
114. Wat is erger: doof zijn of blind zijn?
115. Welk huwelijk heeft het meeste succes: een geregeld huwelijk, een verstandshuwelijk of een liefdeshuwelijk?
116. Hoe sociaal zijn de Social Media?
117. Waarom vind je op straat altijd maar 1 handschoen of 1 schoen?
118. Kun je aan de buitenkant zien of iemand van binnen mooi is?
119. Als jij mocht bepalen wat iemand die voor je werkt verdient, hoe doe je dat dan?
120. Als tien mensen voor dokter willen studeren en er is maar een plaats op de opleiding, hoe zou jij bepalen wie de opleiding mag gaan doen?
121. Twee mensen kunnen alleen overleven met een donornier. Jij bent de arts en je hebt maar 1 nier. Jij moet bepalen wie de nier krijgt. Hoe doe je dat?
122. Als het te druk wordt op deze aardbol, mogen de regeringen dan bepalen hoeveel kinderen ouders maximaal mogen hebben?
123. Drinken voor je 16e is erg slecht voor je. Wat kunnen ouders het best doen: verbieden en straffen als je het toch doet, of belonen als je het niet doet?
124. Wat maakt jou uniek?
125. Misschien ken je de reclame waarin niemand juicht als hij een rekening in de bus krijgt. Beschrijf eens een dag uit het leven van niemand.
126. Kunnen computers en robots in de nabije toekomst net zo goed lesgeven als leraren?
127. Heb je al eens een goed voornemen uitgesproken? Waarom is dat toen wel of juist niet gelukt?
128. Wat is het moeilijkste dat jij kunt leren?
129. Kun je ergens de beste in zijn, terwijl je het niet leuk vindt om te doen?
130. Is het nog leuk om te winnen als je tegenstanders heel slecht presteren. Als je nee antwoord: hoe groot mag het verschil maximaal zijn?
131. Wat is het verschil tussen pech hebben en een domme fout maken?
132. Welke dingen kun je allemaal wel zien, maar niet voelen?
133. Welke dingen kun je allemaal voelen, maar niet zien?
134. Als er een appel van de boom van je buurman in jouw tuin valt, wie mag hem dan opeten?
135. Moet je altijd de waarheid vertellen?
136. Als iedereen dezelfde gekke kleren draagt, zouden we ze dan nog gek vinden?
137. Heeft hopen op iets zin?
138. Schaam je je wel eens voor een gekke droom?
139. Is het een misdaad iemand niet te redden als je dat wel kunt?
140. Kan een rivier ook terugstromen?
141. Wat is het moeilijkste om na te maken als we een computer willen bouwen die net zo goed is als het menselijk brein?
142. Als je iets doms doet in je droom, schaam je je daar dan wel eens voor?
143. Mag een dokter die als enige een bepaalde operatie kan doen, ervoor kiezen een ander beroep te gaan doen, zoals schilder, bakker of filosoof?
144. Wanneer weet je dat je niet beter, sneller of langer kunt (bijvoorbeeld bij leren of sport)?
145. Wat kun je beter volgen: de goede raad van je ouders, je talenten of je passie/hart?
146. Kun je geloven in iets, waarvan je weet dat het niet bestaat?
147. Wat kunnen kinderen beter dan volwassenen?
148. Waarom willen mensen voornamelijk slecht nieuws horen en zien?
149. Gezond leven, is dat iets wat moet of wat mag?
150. Bedenk een situatie waarin het voor jou gemakkelijk is iemand te vergeven en een wanneer dat moeilijk is.
151. Hoe ziet je dagelijks leven eruit over 10 jaar? Beschrijf eens een dag van opstaan tot naar bed gaan.
152. Wat weerhoudt je van het nakomen van afspraken?
153. Wat heb je liever: een interessant of een gelukkig leven?
154. Wat heb je van je ouders geleerd en wil je jouw kinderen ook graag leren?
155. Wat heb je van je ouders geleerd en wil je later zelf anders doen?
156. Hoe wil je over honderd jaar herinnerd worden?
157. Van welke straf heb je iets geleerd?
158. Wie of wat geeft je troost?
159. Wie zijn je vrienden? Waarom zijn juist zij je vriend en niet anderen?
160. Heb je ooit het idee gehad dat er iets mis was met jou?
161. Vind je jezelf gewoon?
162. Welke eigenschap of kenmerk maakt jou het meest uniek?
163. Heb je met iemand iets goed te maken?
164. Als je een toverstok zou hebben, wat zou je dan als eerste veranderen aan jezelf?
165. Als je een toverstok zou hebben, wat zou je dan  als eerste veranderen aan je familie?
166. Als je een toverstok zou hebben, wat zou je dan  als eerste veranderen aan de wereld?
167. Met wie zou je wel eens een dagje willen ruilen?
168. Wat maakt iemand een held?
169. Is het belangrijk om met mes en vork te eten?
170. Wanneer heb je voor het laatst gehuild?
171. Wanneer heb je voor het laatst hardop gelachen?
172. Wat gebeurt er bij jou als je boos boos bent?
173. Wat vond je het mooiste verhaal dat je vader ooit vertelde?
174. Wat vond je het mooiste verhaal dat je moeder ooit vertelde?
175. Wat waardeer je het meest aan jezelf?
176. Wat waardeer je het minst aan jezelf?
177. Wie zou jij een hoofdprijs willen geven?
178. Wie verdient er een rode kaart?
179. Op welke persoon in een verhaal of film zou je willen lijken?
180. Heb je wel eens gehoopt dat er iemand dood zou gaan?
181. Wat doe je als iemand het niet met je eens is?
182. Wie verdient er een compliment, dat je steeds vergeet te geven?
183. Als de hemel bestaat, wat hoop je er dan aan te treffen?
184. Welke uitvinding zou jij nog ooit willen doen?
185. Wanneer vond je jezelf voor het laatst heel zielig?
186. Wat hebben je opa en oma gedaan om de wereld mooier te maken?
187. Wat vind je het belangrijkst: beter worden in wat je al kan of dingen leren die je nog niet kunt?
188. Moet iedereen zijn best doen om verdriet te overwinnen?
189. Wil je liever veel weten over één onderwerp of weinig weten over veel onderwerpen?
190. Kun je van mening veranderen? Wat is daarvoor nodig?
191. Waarom is het moeilijk om kritiek te geven op mensen die je kent?
192. Houden aardige kinderen van vervelende mensen van hun ouders?
193. Vanaf welke leeftijd mag je gestraft worden voor een misdaad? (lees dit tekstje)
194. Kun je een belevenis zo vertellen dat een ander het zich precies kan voorstellen?
195. Waarom zou je je druk maken? (Je bent maar één persoon van de 6 miljard mensen en leeft maar een paar jaar van de geschiedenis van de aarde.)
196. Is er op elke vraag een antwoord?
197. Wanneer ben je alleen?
198. Waarom lachen we?
199. Kun je iets weten zonder het te begrijpen?
200. Stenen kunnen water tegenhouden, water kan stenen uitslijpen. Wat is het sterkst: water of steen?
201. Stel je eens voor dat er aan het eind van je leven een museum voor je wordt opgericht. Wordt dat dan een interessant museum, dat veel publiek trekt?
202. Is het altijd fijn gelijk te hebben en te krijgen?
203. Mag je grapjes maken om het leed, de domheid of de pijn van een ander?
204. Hoe kun je weten dat je echt van iemand houdt?
205. Als iemand zegt: ‘Ik lieg altijd.’ Spreekt hij dan de waarheid of liegt hij?
206. Is het eerstvolgende woord dat je nu gaat zeggen ‘nee’?
207. Wat gebeurt er met het licht als je met je raket met de snelheid van het licht door de ruimte zweeft en je doet de koplampen aan?
208. Speel je vals als je de regels verandert in je eigen voordeel?
209. Hoe ver moet je reizen om toerist te worden?
210. Wat kunnen wij niet waarnemen en andere organismen wel?
211. Volg je een levensweg of maak je een levenswandel?
212. Hebben we vaak tijd tekort of maken we ons te druk en willen we teveel?
213. Regeren is: A vooruitzien B de macht verkrijgen en behouden C kwestie van geld verkrijgen en besteden D netwerk
214. Is een reis maken hetzelfde als vakantie houden?
215. Hebben ze in de theefabriek ook koffiepauze?
216. Wat tellen schapen als ze niet kunnen slapen?
217. Wat is geluk en hoe zou je het kunnen meten?
218. Als het leven een game zou zijn, waar zou je allemaal punten voor krijgen? En hoeveel?
219. Als je God één vraag zou mogen stellen, welke zou dat dan worden?

Meehelpen met het aanvullen van deze lijst? Klik hier om vragen toe te voegen!

Kijk ook eens op de online spelversie, waarin ‘at random’ een vraag wordt getoond. Is nu ook in het Engels beschikbaar.

Er is meegedacht en meegeschreven door:

• Wim van der Meer
• Ilona Lehr
• Pjotr Lansink (7)
• Govert Schilling
• Renate Werkhoven-Schuur
• Luc Vogels
• Raoul Teeuwen
• Karin Winters
• Koen Elbers
• Ed de Tollenaer
• Marc Frencken
• Pascal Marcelis
• Emiel Jansen
• Ivo Mijland

De overige vragen zijn bedacht door Erno Mijland, Lex Hupe en Peter te Riele.

Links over het onderwerp filosoferen met kinderen, vind je hier.