Республикалық « Балалар кітапханасы» жобасы

«Оқуға құштар мектеп»  жобасы аясында  «Мектеп кітапханасында оқушылардың тұлғалық құзыреттіліктерін дамыту»  2024-2025 оқу жылындағы кітапхана жұмысының кітапхананың жылдық есебі

Кітапхана жұмысының негізгі міндеттері мен бағыттары:

Мектеп оқушыларының адамгершілік-рухани болмысының кемелденуіне, өздігінен білім алуға ынтасының артуына жағдай жасау

Осыған байланысты кітапхана келешекте мынандай бағыттарды белгілейді:

Кітапхананың негізгі бағыттары:

• жалпы кітапхана қорының сапалық құрылымын дамыту;
• кітапханада электрондық ақпараттық қорларды құру;
• сапалы кітапхана-ақпараттық қызметін дамыту;
• электрондық ақпаратқа еркін қол жеткізуді кеңейту;
• қорларды және қызметтер жарнамасы, қоғаммен байланысты қолдау;

Кітапхана мақсаты:

• Қазақ балалар әдебиетін әлемдік балалар көркем әдебиетінің дәстүрімен тығыз байланыста таныстыру;
• Этномәдениеттің бағалы құндылықтарын меңгеру арқылы адамгершілік қасиеті мол, тілі мен дінін, салт- дәстүрін қадірлейтін патриоттық сезімі бар тұлға тәрбиелеу;
• Жаңа әлемдегі, Жаңа Қазақстанның білімді де білікті жастарын қалыптастыру;

Мектеп кітапханасының жалпы кітап қоры:

• Барлық кітап қоры – 53410
• Оқулық – 44764
• Әдеби көркем – 8646  
• Электронды – 625      
• Қазақша – 6686
• Орысша – 702
• Ағылшынша – 633

Оқырмандармен жеке жұмыс:

• Оқырмандар саны жаңадан тіркелген – 677
• Келушілер саны – 2750
• Кітап беру саны - 2471

Кітапхананың құрылымы:

Кітапхананың материалдық техникалық базасы:

Қызмет көрсету аясы:

Тәрбие мен білім егіз ұғым десек, жан-жақты білім мен тәрбие беретін мәдени орындардың бірі – мектеп кітапханасы. 

Мектеп кітапханасы – кітап арқылы оқушылардың жан-жақты білім алуымен қатар, патриоттық рухта тәрбиеленуіне, саяси сапасын қалыптастырып, ғылыми, мәдени дәрежесінің дамуына әсер ететін бірден-бір әлеуметтік орын. Біздің жауапкершілікті міндетіміз: кітаптарды насихаттаудың түрлі формалары мен әдістерін ұйымдастыру арқылы оқырмандардың кітап оқуға қызығушылығын арттыру, жан-жақты дамыту болып табылады.

 Бүгінгі таңда Қазақстан мемлекетінің қалыптасуы жолында рухани байлықты тереңдете оқыту мен насихаттау ірі мәселелердің бірі. Сондықтан қазақ халқының қоғамдық саяси, әлеуметтік мұралары мен бай рухани қазыналарын сақтап, қорғап қалыптастыру мен насихаттау кітапхана қызметкерлері үшін қашанда басты міндет. Қоғамның интеллектуалды бәсекеге қабілеттілігін жетілдіру мен еліміздің мәдени және ақпараттық тұтастығын қамтамасыз етуде кітапхананың алатын рөлі ерекше. Заманауи мектеп кітапханасы ақпарат жинақтаушы және сақтаушы, білімдер жиынтығының қуат көзіне айналуда. Академик Д.Лихачев:«Кітапханашы өзінің жалғыз тақырыбымен емес, өзгелердің көптеген «бөгде» тақырыптармен жұмыс істейтін ғалым» демекші, мектеп кітапханасының негізгі жүйесін жетілдіруде жоспарлы түрде көптеген  іс-шаралар өтеді.

2024-2025 оқу жылында атқарылған мәдени-көпшілік іс-шаралар:

Республикалық «Балалар кітапханасы» жобасы «Оқуға құштар мектеп» жобасын жүзеге асыру мақсатында бірнеші іс-шаралар жүзеге асырылды. Бұл жобаның негізгі мақсаты - кітап оқу арқылы оқушы бойында жоғары азаматтық, рухани-адамгершілік құндылықтарды қалыптастыру. Оқу белсенділігін, оқу құзіреттілігін дамыту. Отбасымен бірге кітап оқу дәстүрін жаңғырту. Оқушылардың зияткерлік әлеуетін көтеру. Кітап дегеніміз – алдағы ұрпақтың артқы ұрпаққа қалдырған рухани өсиеті. «Оқуға құштар мектеп» жобасы  аясында мектебімізде екі жыл көлемінде әр оқу жылынан бастап,  мектебімізде    1 – қазан мен 1 – мамыр аралығында «Мен оқығанды ұнатамын» жобасы жүзеге асуда. «Кітап оқу жақсы әдет», «Бір отбасы-бір кітап», «Мектептің үздік оқырманы» номинациясы бойынша жеңімпаздар мектебіміздің атынан бағалы сыйлықтарға  ие болады.

Өткізілген іс-шараларымызға тоқталатын болсақ. «Тілім-менің тірегім!» Ахмет Байтұрсынұлының өмірі мен шығармашылығына  арнап,  8- сынып оқушыларымен дөңгелек үстел  өткізілді.

«Оқуға құштар мектеп» жобасы аясындағы Отбасы оқырман клубының «Отбасылық сауаттылық» жобасы бойынша «Баласы кітап оқыған ел – бақытты ел» атты отбасылық әдебиет сағаты ұйымдастырылды.

«Кел, балалар оқылық»  кітапханаға саяхат 1- сынып оқушыларымен кітапханамен алғашқы танысуларын саяхат жасап, оқырманға қабылдау өткізілді.

4 «Ә сынып» оқушыларымен «Туған өлкем - Қазақстан» тақырыбында кітап көрмесі және кітапханалық сағат ұйымдастырылды. 

Тәуелсіздік күніне орай «Тәуелсіздік жетістіктері» тақырыбында 3-сынып оқушыларымен танымдық сағат өткізілді.

«Абай және қазақ әдебиеті» ақын Абай Құнанбаевтың 180 жылдығына орай, Абай Құнанбаевтың өмірі мен шығармашылғы жайлы білімдерін толықтыру мақсатында 7 сынып оқушыларымен танымдық сағат өткізілді.

«Ұшқыр ой алаңы»,  тақырыбында 6 сынып оқушылары және ата-аналарымен «8 минуттық әдеби кітап оқу» жобасы бойынша оқыған шығармаларына талдау жұмысы жүргізілді.

Мұқағали Мақатаевтың туған күніне орай мектеп кітапханасында тілдер апталығы аясында кітапханамен бірлескен «Есіңе мені алғайсың» атты әдеби-сазды кеш, 2-4 сыныптар арасынан «Мұқағали мұрасы-қазақтың қазынасы» атты мәнерлеп оқу видеоролик ұйымдастырылды.

«Балалар кітапханасы» бағдарламасы аясында «Шын жүректен кітап сыйла!» акциясы ұйымдастырылды. Кітап оқу – адамға өзіндік әсер етіп, оның адам болып қалыптасуында маңызды рөл атқаратынын, кітап оқу мен кітапханаларды қолдау – қоғам дамуының басты міндеттерінің бірі екенін ескере отырып, мектеп кітапханасы

Кітап – ақылына ақы сұрамайтын алтын қазына. Кітап оқудан тыйылсақ, ой ойлаудан да тыйылар едік», – деген еді Ғабит Мүсірепов. Ал, Абай атамыз «Артық білім кітапта, Ерінбе оқып көруге» деген. Оқырмандар үшін біздің мектебіміздің кітапханасының есігі әрдайым ашық.

Акцияның мақсаты – халықтың рухани байлығын дамытып, кітапхананың кітап қорын әдебиеттермен толықтыру, оқырман мен кітапхана арасын нығайту және білімді де мәдениетті болып тәрбиеленуіне үлес қосып, жастардың кітап оқуы үшін оларды кітапханаға тарту.

Акцияға мектебіміздің оқушылары өздерінің сүйікті кітаптарын мектеп кітапханасына сыйға тартты. «Кітапханаға кітап сыйла» акциясы аясында  2 «А» сынып оқушылары, 4 «Е» сынып оқушылары Қайыржан Ильяс, Айдарбек Амир, Демкеш Айзере, Тургазин Ерсұлтан,     11 «В» сынып оқушылары кітапхана қорына әртүрлі жанрдағы қызықты кітаптарды сыйға тартты. Сыйға тартқан кітаптар оқырмандарымызға қуаныш сыйласын!

«Бір тұтас тәрбие бағдарламасы» аясында мектеп кітапханасында «Тарлан талант иесі» кітапханалық  танымдық  сағаты ұйымдастырылды. Танымдық сағатымыздың мақсаты: Әдебиетіміздің негізін салушы қаламгерлердің бірі - Сәбит Мұқановтың  өмірі мен шығармашылығы жайында әр қырыннан мағлұмат беру. Дамытушылық: оқушының өзіндік ой - қиялына ерік бере отырып, өзінше ой түюге баулу, шығармашылықпен жұмыс істеуге жұмылдыру арқылы таным - түсініктерін, тілдік қорын дамыту. Тәрбиелік: жазушы өмірін өнеге ете отырып, оқушыларды адамгершілік қасиеттерге, өз елінің тілін, тарихын, әдебиетін  құрметтеуге баулу.

«Балалар кітапханасы» жобасы аясында мектеп кітапханасында 3 «А» сынып оқушыларымен оқу сауаттылығын көтеру мақсатында, оқушыларды кітап оқуға баулу негізінде «Бір кітап, бір сурет» кітапханалық сабақ ұйымдастырылды. Кітапханалық сабақтың басында оқушылардың өз ой-пікірін ашық, бүкпесіз айтуына жағдай жасалды. Оқыған кітаптары жайлы әңгімелеп, сол оқыған кітаптары жөнінде сурет салды.

«Демалыста кітап оқимыз!» тақырыбында «Ашық алаң»  кітапханалық сабақ ұйымдастырылды. Мақсаты : Қатысушыларды  ойын түрінде командада тиімді әрекет жасауға, рөлдерді бөлуге, жұмыс сапасын жақсартуға, ортақ мақсатқа жетуге үйретү.           Командалар құру, топ  ішінде  рөлдерді  бөлу дағдысына  үйрету. Ойын барысы: Әр топ «миқатырғыш пазлдар» алады.  Мақсат – бөліктерді жылдам жинау. Ойын  баланың алдынан  өмір есігін ашып, оның шығармашылық қабылетін дамытады, ойынсыз ақыл-ойдың қалыптасуы мүмкін емес.

Кітапханада көптеген кітап көрмелері жасалады олар  атаулы күндерге, әр мерекелерге байланысты болады. Кітапхананың әрбір кітабын оқырманға насихаттауда кітап көрмесінің маңызы зор. Оқу залында «Туған тілім – айбыным», «Анықтамалар сөздіктер», «Асқар таудай алып тұлғалар», «Туған өлкем -Қазақстан», «Балаларға базарлық», «Тарих – өткен күн болашағы», «Бір ел, бір кітап», «Ахмет-ұлт ұстазы», «Асыл сөзді іздесең Абайды оқы», «Жаңа кітаптар айдары» тақырыбында тұрақты кітап көрмелері ұйымдастырылған. Астана қаласы әкімдігінің «Әдістемелік орталығы» елордалық мемлекеттік орта білім беру ұйымдары арасында «Үздік мектеп кітапханасы-2024» байқауын ұйымдастырған болатын. Осы байқауда «Үздік мектеп кітапханасы-2024» қалалық байқауында мектеп кітапханасы ІІ орынды иелендік.

Ұлы Отан соғысына қатысушылардың есімдерін ұлықтау және өскелең ұрпақты патриоттық рухта тәрбиелеу, Отанға деген мақтаныш сезімін ояту, Қазақстанның қаһармандық ерліктерге толы тарихына құрметпен қарауға үйрету,

9-мамыр Жеңіс күніне арналып ата-бабаларымыздың ерен ерліктерін мәңгі есте сақтап, рухани тағзым қылу мақсатында 2025 жылдың 3 мамыр күні  кітапханада «Желбіре, жеңіс жалауы!» атты кітап көрмесі ұйымдастырылды. «Желбіре, жеңіс жалауы!» атты кең көлемді кітап көрмесіне сұрапыл соғыстан елімізді аман сақтап, болашақ ұрпаққа аманат етіп қалдырған қазақ батырларының ерліктерінен сыр шертетін кітапхана қорындағы тарихи, көркем әдеби әдебиеттерге шолу жасалды.

Астана қаласы «Орталықтандырылған кітапханалар жүйесі» КММ Ұлттық кітап күніне орай «Бір ел –бір кітап» республикалық акциясы аясында «Қазақ прозасы мен поэзиясының қос тұлпары» тақырыбындағы таңдалған қаламгерлер Ж. Нәжімеденов пен Т. Әлімқұловтың шығармаларын насихаттау, оқу мәдениетін дамыту және қолдау мақсатында ұйымдастырылған. Мектебімізден 6-10 сынып оқушылары қатысып, соңғы кезеңге 10 «В» сынып оқушылары Тоқтар Қарақат Ерлікқызы І орынды иеленсе, Қайратқызы Гүлзат мақтау қағазымен марапатталды.

Бұл жобаның негізгі мақсаты оқушылардың кітап оқуға деген қызығушылықтарын қалыптастыру, кітап оқуға ынтасын арттыру, көпшілік алдында өз ойын еркін жеткізуге, тіл байлығын арттыруға ықпал ету; Кітаптың адам өміріндегі маңызын түсіндіру; Оқушыларға әдеби кітаптарды насихаттау арқылы олардың кітап оқуға  деген сүйіспеншілігін арттыру.

          Осы жоба аясында мектеп оқушыларының кітап оқуға деген белсенділіктері артуда. Осы жобаға Кішін буыннан – 73 оқушы, орта буыннан – 65 оқушы, жоғарғы буынан – 13 оқушы, жалпы  151 оқырман қатысты.  Оқушылар әр айсайын берілген кітаптарна тест тапсырып отырды. Тапсырылған тест нәтежесі арқылы жиналған балдық фишкаларын алды. 24 мамыр күні «Жұлдызды шеруде» «Оқуға құштар мектеп» жобасы аясында мектеп ішілік қорытынды нәтижелері өтті.

Қорытынды нәтижесі бойынша:

«Кітап оқу жақсы әдет» кіші буынның арасынан

І – орын 4 «Д» Ануар Санжар

ІІ – орын 3 «А»Ділдәбек Дарын

ІІ – орын 4 «В» Мырзаш Рамазан

ІІІ – орын 3 «А» Тілеулі Иманалі

ІІІ – орын 3 «Е» Бақтыбай Бақытжан

«Бір отбасы-бір кітап» орта буынның арасынан

І – орын 6 «А» Серік Аружан

ІІ – орын 5 «Б» Мәлік Айзере

ІІІ – орын 5 «Б» Сыламхан Ләйлім

ІІІ – орын 6 «Б» Оспан Нариман

«Мектептің үздік оқырманы» жоғары буынның арасынан

І – орын 8 «Ә» Серік Қайрат

Жүлделі орын алған оқушылар мектептің  атынан бағалы сыйлықтарға ие болды.

Осы жобаға белсене қатысып жоғары ұпай жинаған оқушылар Сапаралы Інжу

3 «В», Қабдуахит Ахмет 4 «Б», Айдарбек Санжар 4 «В», Сүлеймен Санжар 4 «Д», Мырзабек Ескендір 7 «В», Жеткербай Аяла, Сабидолла Нәби, Нұрболат Саянұр, Рахымғали Адель, Бақыт Мансур, Фазылхан Ахан 5 «Б» сынып оқушыларын ерекеше  атап өткен жөн болар.

Жобаға белсене қатысқан сыныптар.

Олар: 3А-2, 3Ә-22, 3Б-2, 3В-4, 3Г-1, 3Е-7, 4Б-12, 4В-5, 4Г-4, 4Д-14, 5А-8, 5Ә-2, 5Б-24, 5Д-5, 6А-1, 6Б-22, 6Д-1, 7В-1, 8Ә-7, 8Б-1, 8Г-1, 8Е-2, 9В-1, 10А-1.

Электронды ақпараттандыру, электронды  әдеби кітаптарын пайдалану:

Мектеп кітапханасы оқырманның сұраныстарын толық қанағаттандыра алады. Кітап қорында жоқ материалдарды, қосымша іздену мақсатында интернет пайдалануға мүмкіндік жасалған. Мектеп кітапханасы қазіргі заманға сай мектептің оқу тәрбие процесінің сұранымына толық жауап беруге тиісті.

Қорытынды:

Алдымыздағы оқу жылында жұмысымыздың бір саласы – әр кезде жарық көрген жақсы шығармаларды көпшілік арасында кеңінен насихаттау, олардың кейбір ерекшеліктеріне баса назар аударып жаңарту жолдарында жұмыс жүргізу, оқырмандармен жұмыс жүргізу, оқырмандардың кітапханаға деген көзқарастарын қалыптастыру. Кітап оқу жан дүниемізді байытады, жаңа технология заманында да кітап адамның ой – өрісіне ықпал жасап, рухани азығы болып қала бермек. Қазіргі заманға сай оқырмандардың ойын ұшқырлайтын іс – шаралар ұйымдастыру. Оқудан қол үзбейтін оқырмандарды көбейтіп, оқу – тәрбие жұмысына ықпал етуге еңбек ету. Осы бағыт бойынша сынып жетекшілер, психологтар, әлеуметтік педагогтар, мұражай, мәдени орталықтармен бірлесе жұмыс жүргізіп отырылса нұр үстіне нұр болар еді.

Ұсыныс:

• Кітапханадан кітап алып оқуға орта буынмен жоғарғы сынып оқушыларының белсенділігін арттырып, қызығушылығын ояту;
• Алдағы уақытта мерекелерге байланысты сынып жетекшілер мектеп кітапханашыларымен біріге отырып тағылымы мол тәрбие сағаттарын өткізсе;
• Жобаларға,  акцияларға оқушылардың белсенді қатысуын сынып жетекшілер мен пән мұғалімдері қадағаласа;
• Мектеп кітапханасын заману кітапханамен алмастырса, ковркинг зоналары орынатылса.

Кітапхана меңгерушісі:                                        Махшар А.