N

შემაჯამებელი დავალების ნომერი

შემაჯამებელი დავალების პირობა

საგნის სტანდარტის ის შედეგი/შედეგები, რომლის შეფასებასაც ემსახურება  კონკრეტული შემაჯამებელი დავალება

1

N1

 1.სიტყვა ევოლუცია არ ნიშნავს                                                                 ა. ცვლილებას    ბ. განვითარებას     გ. გარდაქმნას    

 დ. შექმნას  (Iვ)                                                                                                                                                                                                                                                      1. ბუნებრივი გადარჩევა არის                                                      

ა. გარემოსთავ ვერ შეგუების გადარჩენა  ბ. გარემოსტან უკეთ შეგუებულთა გადარჩენა

გ. გარემო პირობების ცვლილებების მიუხედავად, სახეობის უცვლელი ფორმით შემარჩუნება

დ. გარემო პირობების ცვლილებების მიუხედავად, სახეობის ცვალებადი ფორმით შემარჩუნება(IIვ)                                                                  

ბიოლ IX.3  იყენებს სხვადსხვა ხერხს (ცხრილებს) მონაცემთა წარმოსადგენად

ბიოლ.IX.7.მოსწავლეს შეუძლია იმსჯელოს ცოცხალი სამყაროს ისტორიულ  განვითარებაზე, დაუკავშიროს ორგანიზმთა მრავალფეროვნება ევოლუციის პროცესს.

ბიოლ.IX.8.მოსწავლეს  შეუძლია გააანალიზოს ურთიერთკავშირი ეკოსისტემის

კომპონენტებს  შორის და იმსჯელოს ორგანიზმების ურთიერთქმედების როლზე

ეკოსისტემის სტაბილურობის შენარჩუნებაში.

2

N2

2. ატავიზმს მიეკუთვნება                                                                          

ა. ადამიანებში თმის საფარველი სხეულზე, კუდი და მრავალდვრილიანობა

ბ. ყურის ნიჟარის მამოძრავებელი კუნთი, მრავალდვრილიანობა, კუდუსუნის ძვალი

გ. თხუნელას თვალი, კუდუსუნის ძვლები,თმის საფარველი სხეულზე

დ. პითონის უკანა კიდურის ძვლები, რქოვანი წანაზარდები თავის ქალაზე(Iვ)

2 ბიოლოგიური ევოლუცია არის:                                                            

I.არაცოცხალი სამყაროს განვითარების ისტორიული პროცესი    

II. ეკოსისტემის განვითარების ისტორიული პროცესი    

 III. ცოცხალი სამყაროს განვიტარების ისტორიული პროცესი

ა. მხოლოდI   ბ. მხოლოდ II     გ. მხოლოდ III   დ.  I,II  და III (IIვ)                  

-

ბიოლ IX.3  იყენებს სხვადსხვა ხერხს (ცხრილებს) მონაცემთა წარმოსადგენად

ბიოლ.IX.7.მოსწავლეს შეუძლია იმსჯელოს ცოცხალი სამყაროს ისტორიულ  განვითარებაზე, დაუკავშიროს ორგანიზმთა მრავალფეროვნება ევოლუციის პროცესს.

ბიოლ.IX.8.მოსწავლეს  შეუძლია გააანალიზოს ურთიერთკავშირი ეკოსისტემის

კომპონენტებს  შორის და იმსჯელოს ორგანიზმების ურთიერთქმედების როლზე

ეკოსისტემის სტაბილურობის შენარჩუნებაში.

3

N

3.დაასრულე წინადადება

ბუნებრივი გადარჩევის გადამრჩევი ფაქტორია.........................................., გადარჩევა ხორციელდება................................ ნიშნებით, ხოლო მისი შდეგია ...........................................  წარმოქმნა.                  

ა. ბუნება/ ადამიანისთვის სასარგებლო/ ახალი ჯიშების

ბ. ბუნება/ სახეობისთვის სასარგებლო/ ახალი სახეობის

გ. ადამიანი/ ადამიანისთვის სასარგებლო/ ახალი ჯიშების

დ. ადამიანი/ ადამიანისთვის სასარგებლო/ ახალი სახეობების       (Iვ)

3.დაასრულე წინადადება:                                                          

ხელოვნური გადარჩევის გადამრჩევი ფაქტორია.............................................................., გადარჩევა ხორციელდება.......................... ნიშნებით, ხოლო მისი შედეგია...................................... შექმნა   (IIვ    

ბიოლ IX.3  იყენებს სხვადსხვა ხერხს (ცხრილებს) მონაცემთა წარმოსადგენად

ბიოლ.IX.7.მოსწავლეს შეუძლია იმსჯელოს ცოცხალი სამყაროს ისტორიულ  განვითარებაზე, დაუკავშიროს ორგანიზმთა მრავალფეროვნება ევოლუციის პროცესს.

ბიოლ.IX.8.მოსწავლეს  შეუძლია გააანალიზოს ურთიერთკავშირი ეკოსისტემის

კომპონენტებს  შორის და იმსჯელოს ორგანიზმების ურთიერთქმედების როლზე

ეკოსისტემის სტაბილურობის შენარჩუნებაში.

4

4. მიზეზი, რის გამოს თევზი ქვირითს დიდი რაოდენობით ყრის, არის:    

ა. თვითგადარჩენს ინსტიქტი  

 ბ. ხელოვნური გადარჩევის მექანიზმი

გ. ბუნებრი     გადარჩევის მექანიზმი    დ. შიდასახეობრივი ბრძოლა     (Iვ)      

4. რომელი მოვლენაა ადამიანში ყურის მამოძრავებელი ნიჟარია                  

I. რუდიმენტი   II. ატავიზი   III ადაპტაცია

ა. მხოლოდI   ბ. მხოლოდ II     გ. მხოლოდ III   დ.  I დაII   (IIვ)          

ბიოლ IX.3  იყენებს სხვადსხვა ხერხს (ცხრილებს) მონაცემთა წარმოსადგენად

ბიოლ.IX.7.მოსწავლეს შეუძლია იმსჯელოს ცოცხალი სამყაროს ისტორიულ  განვითარებაზე, დაუკავშიროს ორგანიზმთა მრავალფეროვნება ევოლუციის პროცესს.

ბიოლ.IX.8.მოსწავლეს  შეუძლია გააანალიზოს ურთიერთკავშირი ეკოსისტემის

კომპონენტებს  შორის და იმსჯელოს ორგანიზმების ურთიერთქმედების როლზე

ეკოსისტემის სტაბილურობის შენარჩუნებაში.

5

5  . ჩასვი გამოტოვებული სიტყვები.                                                                

ტემპერატურა............................ ზეგავლენას ახდენს ორგანიზმში მიმდინარე სასიცოცხლო პროცესებზე. 00C ტემპერატურის ქვემოთ უჯრედში წყალი .................... და ორგანიზმი ................................. 500C-ზე ზემოთ კი უჯრედში ქიმიური რეაქციები წყდება, რაც ყველა ................................ აჩერებს.

ა. უმნიშვნელო/ იყინება/ გადარჩება/ სასიცოცხლო პროცესს

ბ. უდიდეს/იყინიბა/იღუპება/ სასიცოცხლო პროცესს

გ. უდიდეს/ცივდება/ გადარჩება/ცოცხალ ორგანიზმს

დ. ნაკლებად მნიშვნელოვან/ცივდება/იღუპება/ სასიცოცხლო პროცესს  (Iვ)

5.სიმბიოზი არის                                                                          

ა. ურთიერთობა, როცა ინდივიდები ერთმანეთთან უშუალოდ არ ზემოქმედებენ

ბ. სხვადასხვა სახეობის ხანგრძლივი ტანაცხოვრება

გ. ინდივიდებს შორის განუწყვეტელი ბრძოლა

დ. ერთი და იმავე სახეობის ინდივიდებს შორის ხანგრძლვი დაპირისპირება/(IIვ)

ბიოლ IX.3  იყენებს სხვადსხვა ხერხს (ცხრილებს) მონაცემთა წარმოსადგენად

ბიოლ.IX.7.მოსწავლეს შეუძლია იმსჯელოს ცოცხალი სამყაროს ისტორიულ  განვითარებაზე, დაუკავშიროს ორგანიზმთა მრავალფეროვნება ევოლუციის პროცესს.

ბიოლ.IX.8.მოსწავლეს  შეუძლია გააანალიზოს ურთიერთკავშირი ეკოსისტემის

კომპონენტებს  შორის და იმსჯელოს ორგანიზმების ურთიერთქმედების როლზე

ეკოსისტემის სტაბილურობის შენარჩუნებაში.

6

N6

6. . თასაზოგადოება ეწოდება ეკოსისტემაში                                                              

ა. ცოცხალი ორგანიზმის და საარსებო გარემოს ერთობლიობას

ბ. ბიოტური და ანიოტური ფაქტორების ერთობლიობას

გ. მოცემულ ტერიტორიაზე ცოცხალი ორგანიზმების ერთობლიობას

დ. სახეობის მრავალფეროვნებას (Iვარ)

6. შეარჩიე სიტყვათა სწორი წყვილი:                                                        

ნიმუში: პალეონტოლოგია: ნამარხი ფორმები

ა. ბოტანიკა : ფაუნა         ბ. გენეტიკა : სხეულის აგებულება

გ. ზოოლოგია : ფლორა    დ. ანატონია : ადამიანის ორგანიზმი (IIვ)

ბიოლ IX.3  იყენებს სხვადსხვა ხერხს (ცხრილებს) მონაცემთა წარმოსადგენად

ბიოლ.IX.7.მოსწავლეს შეუძლია იმსჯელოს ცოცხალი სამყაროს ისტორიულ  განვითარებაზე, დაუკავშიროს ორგანიზმთა მრავალფეროვნება ევოლუციის პროცესს.

ბიოლ.IX.8.მოსწავლეს  შეუძლია გააანალიზოს ურთიერთკავშირი ეკოსისტემის

კომპონენტებს  შორის და იმსჯელოს ორგანიზმების ურთიერთქმედების როლზე

ეკოსისტემის სტაბილურობის შენარჩუნებაში.

N7

7. ჩასვი ბიოტური ფაქტორები                                                                        

სხვადასხვა სახეობის ინდივიდებს შორის ისეთ თანაცხოვრებას, რომლის დროსაც ერთ-ერთი მათგანი საბინადროდ და საკვებად მეორე სახეობის ინდივიდს ირჩებს, არის ................................, ხოლო ურთიერთობის ისეთ ფორმას, როდესაც სხვადასხვა სახეობის ინდივიდები ერთმანეთზე უშუალოდ არ ზემოქმედებენ.................................(Iვარ)

7. ჩასვი გამოტოვებული სიტყვები                                                          

ეკოსისტემა ..................................... და კომპონენტებისგან შედგება. წყლის მოპოვებისა და შენაჩუნებისთვის ორგანიზმს მრავალი.................................... გამოუმუშავდა. ..................................... ფაქტორი კი განსაკუთრებით მცენარეებისთვის არის მნიშვნელოვანი.

ა. აბიოტური/ბიოტური/წყლის/ შეგუებულობა

ბ.ცოცხალი/არაცოცხალი/შეგუებულობა/ კითხვა

გ.აბიოტური/ბიოტური/შეგუებულობა/სინათლის

დ. ცოცხალი/ არაცოცხალი/ წნევის/ დაცება.(II ვარ)

ბიოლ IX.3  იყენებს სხვადსხვა ხერხს (ცხრილებს) მონაცემთა წარმოსადგენად

ბიოლ.IX.7.მოსწავლეს შეუძლია იმსჯელოს ცოცხალი სამყაროს ისტორიულ  განვითარებაზე, დაუკავშიროს ორგანიზმთა მრავალფეროვნება ევოლუციის პროცესს.

ბიოლ.IX.8.მოსწავლეს  შეუძლია გააანალიზოს ურთიერთკავშირი ეკოსისტემის

კომპონენტებს  შორის და იმსჯელოს ორგანიზმების ურთიერთქმედების როლზე

ეკოსისტემის სტაბილურობის შენარჩუნებაში.

8.

8.  ჩამოთვლილ წყვილებს შორის მტაცებლური ურთიერთობა ყალიბდება:

ჩაწერეთ ნიშანი   X                                                                                              

ბიოლ IX.3  იყენებს სხვადსხვა ხერხს (ცხრილებს) მონაცემთა წარმოსადგენად

ბიოლ.IX.7.მოსწავლეს შეუძლია იმსჯელოს ცოცხალი სამყაროს ისტორიულ  განვითარებაზე, დაუკავშიროს ორგანიზმთა მრავალფეროვნება ევოლუციის პროცესს.

ბიოლ.IX.8.მოსწავლეს  შეუძლია გააანალიზოს ურთიერთკავშირი ეკოსისტემის

კომპონენტებს  შორის და იმსჯელოს ორგანიზმების ურთიერთქმედების როლზე

ეკოსისტემის სტაბილურობის შენარჩუნებაში.

9

9.მოძებნე არასწორი დებულება და მონიშნე ისინი ცხრილში “X”      

ა. ეკოლისტემაში ორგანიზმები ერთმანეთს კვებითი ჯაჭვებითბ არ უკავშირდებიან

ბ. არსებობს სხვადასხვა რიგის კონსუმენტები.

გ. პროდუცენტი ნიშნავს დამშლელს

დ. კონსუმენტებს ბალახისმჭამელი, ხორცისმჭამელი და ნაირმჭამელი ცხოველები მიეკუთვნება

ე. რედუცენტებს მიეკუთვნებიან ბაქტერიები და საპროფიტი სოკოები

ვ. წყალმცენარეები არ მიეკუთვნებიან პროდუცენტებს. (I ვარ)

9. ყურადღებით წაიკითხე ტექსტი, ხაზი გაუსვი არასწორ ფრაზებს და ამოწერე გასწორებული ფორმით.                                                                              

ნიადაგი ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი ბიოტური ფაქტორია. ნიადაგის ძირითად ნაწილს ქვიშა და წყალი წარმოადგენს. იმ მცენარეებს, რომლებიც ქვიშიან ნიადაგზე იზრდებიან, ღეროებიდან ძირითადი ფესვები უვითარდებათ. ისინი მცენარეებსვნიადაგში ამაგრებს 1..................................................................

2..................................................................................

3..................................................................................

(II ვ)

ბიოლ IX.3  იყენებს სხვადსხვა ხერხს (ცხრილებს) მონაცემთა წარმოსადგენად

ბიოლ.IX.7.მოსწავლეს შეუძლია იმსჯელოს ცოცხალი სამყაროს ისტორიულ  განვითარებაზე, დაუკავშიროს ორგანიზმთა მრავალფეროვნება ევოლუციის პროცესს.

ბიოლ.IX.8.მოსწავლეს  შეუძლია გააანალიზოს ურთიერთკავშირი ეკოსისტემის

კომპონენტებს  შორის და იმსჯელოს ორგანიზმების ურთიერთქმედების როლზე

ეკოსისტემის სტაბილურობის შენარჩუნებაში.

10

10. უპასუხე კითხვებს                                                                                            

ა) რომელ ორგანოში იმარაგებს წყალს ალოე?---------------------------------------------

ბ. როლელ ორგანოში იმარაგებს წყალს კაკტუსი?-----------------------------------------

გ. ცერცვეკალა იზრდება უდაბნოში. რატომ აქვს ცერცვეკალას დაახლოებით 20მ-იანი ფესვები?--------------------------------------------------------------------------------------------

დ. როგორ ებრძვის მშრალ გარემოში მცხოვრები მცენარეები წყლის აორთქლების შემცირებას?---------------------------------------------------------------------------------------(Iვარ)

10. დაადგინეთ შესაბამისობა                

   I . პრდუცენტები   II. კონსუმებტები     III. რედუცენტები

ა. მზის ენერგიის წყალობით აწარმოებს ორგანულ ნივთიერებას

ბ. ორგანული ნივთიერებებს შლის არაორგანულ ნივთიერებებბად

გ.მოიხმარს მზა ორგანულ ნივიერებებს

დ. არაორგანული ნივთიერებებიდან ორგანული ნივთიერებების სინთეზს ახორციელებს.

(IIვარ)

11

11კვებით ჯაჭვში დასახელებულ ორგანიზმებს მიუწერეთ შესაბამისი რგოლის სახელწოდება                                                                                                

მაყვლის ბუჩქი        მინდვრის თაგვი        გველი        ბუ

        გველი             ბუ

ა. მაყვლის ბუჩქი-------------------------                            

 გ. გველი---------------------------------

ბ. მინდვრის თაგვი------------------------                        

დ. ბუ.-------------------------------------- (Iვარ)

11.კვებით ჯაჭვში დასახელებულ ორგანიზმებს მიუწერეთ შესაბამისი რგოლის სახელწოდება                                                                                                  

  ბალახი                                 ლოკოკინა          

 იხვი                            მელა

ა. ბალახი-------------------------       გ. იხვი------------------

ბ. ლოკოკინა------------------------     დ. მელა---------------(IIვარ)

ბიოლ IX.3  იყენებს სხვადსხვა ხერხს (ცხრილებს) მონაცემთა წარმოსადგენად

ბიოლ.IX.7.მოსწავლეს შეუძლია იმსჯელოს ცოცხალი სამყაროს ისტორიულ  განვითარებაზე, დაუკავშიროს ორგანიზმთა მრავალფეროვნება ევოლუციის პროცესს.

ბიოლ.IX.8.მოსწავლეს  შეუძლია გააანალიზოს ურთიერთკავშირი ეკოსისტემის

კომპონენტებს  შორის და იმსჯელოს ორგანიზმების ურთიერთქმედების როლზე

ეკოსისტემის სტაბილურობის შენარჩუნებაში.

მიღებული შედეგების ანალიზი: IXბ კლასში შემაჯამებელ წერას მოსწავლეების უმრავლესობამ  აღვნეს მარალი აკადემიური მაჩვენებელი. არჩევითპასუხიან  დავალებებს მოსწავლეთა უმრავლესობამ გაართვა თავი და დაფიქსირდა მცირე ხარვეზები. N8 დავალება, რომელიც მოითხოვდა შესაბამისობის დადგენას მოსწავლეების უმრავლესობამ გაართვა თავი და სწორად დაადგინა ჭეშმარიტი და მცდარი დებულებები ეკოსისტემაში ცოცხალ ორგანიზმებს შორის ურთიერთობებში.  დავალებები, რომელსაც მოითხოვდა წერილობით დასაბუთებას, მოსწავლეებს არ გაუჭირდათ. ასევე სწორად შეავსეს ცხრილები და სქემები. არადამაკმაყოფილებელი შეფასება არ მიუღია არცერთ მოსწავლეს.

დასკვნა:

IXბ კლასში მოსწავლეებმა გაართვეს თავი შემაჯამებელ წერას და შევაფასებ დამაკმაყოფილებლად. თუმცა უმჯობესია მომავალში გავაუმჯობესოთ აკადემიური მიღწევები იმ მოსწავლეებთან რომლებმაც აჩვენეს დაბალი აკადემიური მაჩვენებელი და აღმოვფხვრათ ის ხარვეზები რაც დაფიქსირდა შემაჯამებელ დავალებებში

რეკომენდაცია : უნდა დაიგეგმოს ისეთი აქტივობები, რომელიც ხელს შეუწყობს იმ ხარვეწების აღმოფხვრას, რომელიც ფიქსირდება შემაჯამებლის წერის დროს. შევარჩიოთ მრავალფეროვანი დავალებები, რომელიც გათვლილი იქნება ყველა მოსწავლის შესაძლებობებზე.

ჭეშმარიტი

მცდარი

თუთიყუშსა და მაიმუნს შორის

ყანჩასა და თევზს შორის

ანტილოპასა და ვეფხვს შორის

კოდალა და მერცხალი

ა

ბ

გ

დ

ე

ვ

ჭეშმარიტი

მცდარი

კურდღელი და სტაფილო

ფლამენგო და თევზი

ციყვი და სალამანდრა

მგელი და ხოჭო

ა

ბ

გ

დ