[Tōku Ingoa] : Ngā Tuhinga Tautohe

Ko te pūtake o te tuhinga tautohe he tautohe, he whakawhere i te kaipānui kia kite ia i tāu ake tirohanga

mō tētahi take. Ko te hiahia kia whakaae te kaipānui ki tāu tirohanga. Kia roa ake ō tuhinga i te 400 kupu.

Kia kaha koe ki te whakamahi i ngā pū matua me ngā kārawarawatanga kia tika ai. Kia kaha hoki ki te  

Te Tautohe Whaiaro

Te Tautohe Whānui

27.07.2021 - Te Tapanga:

Te Tautohe Whaiaro

Te Whakamāramatanga

He momo tuhinga e tautohe ana kia whakaae te kaipānui ki tō te kaituhi hiahia mō tētahi take whaiaro.

Te Wāhi o te Kaituhi i roto i te Tautohe

Kei te whakaatu te kaituhi i ngā pānga o te take ki a ia anō, nō reira ka whakamahi ia i te reo tautahi, pēnei i ‘au’,‘māua’, ‘mātou’, ‘tōku’, ‘tā mātou’. Hei tauira: Tuatahi, mā te whiwhi kurī ka ako au ki te āta tiaki i a ia. He akoranga nui tērā mōku. Koirā au ka tuhi reta ki a koe, kia whakaae mai koe ki tōku tino hiahia ki te whiwhi kurī hei mōkai mōku.

Te Tautohe Whānui

Te Whakamāramatanga

He momo tuhinga e tautohe ana

kia whakaae te kaipānui ki tā te

kaituhi tirohanga mō tētahi take

nui.

Te Wāhi o te Kaituhi i roto i te Tautohe

Kei te tuhi te kaituhi ānō nei kei te whakaatu ia i ngā pānga o te take ki ētahi atu, nō reira ko te nuinga o te tuhinga i roto i te reo tohu i te mahi a tētahi atu (te reo tautoru), pēnei i ‘ngā ākonga’, ‘rātou’, ‘ngā mātua’, ‘te tamaiti’. Hei tauira: I te tuatahi, ka ako te tamaiti ki te tiaki i tētahi mea koiora. He maha ngā mīhini i tenei ao hurihuri. Ki te kore te tamaiti e tiaki mōkai, ka pēhea ia e ako ai ki te tiaki i ngā mea koiora?

27.07.2021 - Te Tapanga:

Tuhia mai tō kōrero ki kōnei. Whakatikangia kia pai ai.

 E tuhi ana au i tēnei reta ki a koe whaea nā te mea he mea nui ki au kia kai i ngā kai kino, nā te mea kaore he pai ngā kai me te maha o te huawhenua. He pai ngā kai me te yipi ki roto, kaore te maha o te venctables. Kei te tuhi au i tēnei kia whakae kia kai i ngā kai kino pērā i te pizza, te rare, blue bird me ngā makitānara. Kei te mōhio i tēnei wā kaore e taea ngā kai kino nā te mea ka pirau haere ōku niho, mēna ka kai ahau i ngā kai pai, ka pai haere tōku tinana me ōku niho. Tuathi kei te mōhio au kare e whakae i ngā kai kino i tēnei wā. Tuarua ka haria ahau tōku rāpihi ki te kāinga. Tuatoru ka kai tika mātou mēna ka whakae ki te haria i ngā kai kino ki te kura.

Ia wā ka haere au ki te hokomaha ka hoko au i ngā kai kino mo te kura. Kei te tino whakarongo ahau kaore pai ngā kai kino engari he reka, he pai ngā huawhenua mo tō tātou niho me o tātou tinana. Engari kei te tino tino mōhio kaore taea e ngā kai kino ki konei, kei te tuhinga take hei whakae kōutou ngā kaiako.

Nā Prestyn

          Kī ō Rahi

   

Kia ora Jacinda Ardern, ko tēnei a Prestyn, nō Kirikiriroa ahau. Kei te kōrero ahau, he aha ai me tū whera te kēmu Kī ō rāhi? Tahi he kēmu Māori tēnei. Rua ka taea ngā tangata Māori me ngā tangata pākeha ki te tākoro i tēnei kēmu rawe. Toru te maha o te ako ki tēnei kēmu hoki. Koi nei te take me tūwhera te kēmu kī ō rahi. Tē rā pea ka harikoa ngā tangata Māori mēna ka tūwhera koe i te kēmu, nā te mea pēra ki tōku kī anō, ka taea tātou ki te tākoro i tēnei kēmu rawe. Ko te tumanako, ko tēnei te kēmu Māori anake i te ao. Kei te mōhio ahau kei te whakaaro koe he kēmu Māori te Pā whutupro, te rīki, whana pōro, me ēra atu hākinakina i te ao, engari kaore ēra kēmu e Māori nā te mea kua whiwhi rātou tā rātou ingoa, te touch, te rugby, te soccer, me te basketball. Pēnei hoki i te Pā whutupōro, engari kei a tēnei kēmu i ngā zones. Kei a ēnei zones ngā ingoa ki tēnei kēmu,ā, ko te ingoa ko Te Ao, Taniwha, Te Awa, Te Marama, Te Wairua, he tīma ēnei zones hoki. Ka taea ki te tākoro i tēnei kēmu ki roto, me ki waho, ka taea koe ki te Pā, te rīki, me te ripper. Ko te bountury line ko Tā papa roa.

 

Tēna koe e te rangatira ō whakaata Māori.