ΕΡΓΑΣΙΑ  ΦΙΛΑΝΑΓΝΩΣΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΧΑΜΕΝΗ ΠΑΤΡΙΔΑ -ΝΕΑ ΖΩΗ  ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΑ  ΒΙΒΛΙΑ ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ ΔΙΚΑΙΟΥ.

Ατομική εργασία

1η Ερώτηση

        Διαβάζοντας το βιβλίο από την πρώτη μόλις σελίδα καταλαβαίνουμε πως η καθημερινότητα των δύο κοριτσιών και της οικογένειας  τους  πίσω στην Σμύρνη φάνταζε κάτι μαγικό,  ίσως και κάτι παραπάνω από αυτό. Ζούσαν πλουσιοπάροχα χωρίς καμιά αμφιβολία,  όλα αυτά που  διέθεταν στην κατοχή τους  έμοιαζαν ένα άπιαστο όνειρο για έναν απλό άνθρωπο. Είχαν ένα υπέροχο μεγάλο σπίτι, υπηρετικό προσωπικό, τα όμορφα και καθαρά τους ρούχα και φυσικά μία υπέροχη και δεμένη οικογένεια. Τι άλλο διαφορετικό  θα μπορούσε να ζητήσει κανείς  από την ζωή του; Πού να ήξεραν όμως πως λίγες μέρες αργότερα  η μοίρα θα τους τα έφερνε εντελώς διαφορετικά, επιφυλάσσοντας τους  την αρχή  ενός μακρινού  ταξιδιού επιβίωσης και φυγής από την ίδια τους την πόλη, οπού μεγάλωσαν και έζησαν.  

        Η νέα τους ζωή στο Βόλο ήταν αρκετά αλλιώτικη και διαφορετική  σε σχέση με αυτή στην Σμύρνη,  δεν είχε ούτε το Μεγάλο σπίτι , ούτε τη νενέ τους, έτσι όπως αποκαλούσαν την γιαγιά τους αλλά ούτε και την προηγούμενη ξεγνοιασιά που είχαν.Τώρα πλέον έμοιαζαν αδύναμες και λυπημένες χωρίς χαρές και χαμόγελα. Όταν, λοιπόν, έφτασαν στον Βόλο, όπου όλα ήταν καινούργια και ασυνήθιστα, εγκαταστάθηκαν στο σπίτι της θείας τους της Δωροθέας που ήταν δίπλα στην παραλία, ήταν ένα ανδιαμφισβήτητα όμορφο, μεγάλο και εντυπωσιακό σπίτι το οποίο έμοιαζε αρκετά με αυτό της γιαγιάς τους που το είχαν ονομάσει Μεγάλο σπίτι. Η διαμονή τους στην θεία τους  κράτησε για κάμποσο καιρό,ενώ καθημερινά ολοένα και έχαναν την ελπίδα τους για επιστροφή στην Σμύρνη χτίζοντας πάλι από την αρχή το σπίτι τους.

        Λίγο αργότερα κατά το φθινόπωρο αποφάσισαν να καταφύγουν σε ένα δικό τους σπίτι, το οποίο ήταν νοικιασμένο και είχε δύο κάμαρες, ενώ  σκεπάζονταν με μια χοντρή και  μαλλιαρή κουβέρτα. Μάλιστα εκείνο το βράδυ ήταν η πρώτη φορά που τα κορίτσια είχαν εκφράσει τα συναισθήματά τους για την κατεστραμμένη  Σμύρνη. Τώρα πια δεν είχαν τίποτα να τους θυμίζει την πόλη που μεγάλωσαν, ούτε την νενέ τους, ούτε σπίτι αλλά ούτε και το μαγαζί του Μαργή που τραγουδούσε κάθε μέρα, τώρα πια ήταν όπως όλα τα υπόλοιπα προσφυγόπουλα. Οι δυσκολίες που αντιμετώπιζαν ήταν πολλές: το σπίτι τους έμοιαζε σαν εγκαταλελειμμένο, με δύο καρέκλες και κάμαρες, λιγοστά έπιπλα και θρησκευτικές εικόνες τίποτε άλλο.Παράλληλα το κρύο  και οι παλιές καλές τους αναμνήσεις που δεν έφευγαν από το μυαλό τους, τους έκανενα νοσταλγούν ακόμη περισσότερο τη ζωή στη Σμύρνη.

        Κάποια στιγμή έφτασε η ώρα που η μαμά τους τις έγραψε στο σχολείο, όπου από ότι καταλαβαίνουμε μέσα από το κείμενο δεν ήταν και το καλύτερο όπως το παρθεναγωγείο στην Σμύρνη. Όταν όμως πήγαν εκεί,τα άλλα παιδιά τις αντιμετώπιζαν σαν προσφυγάκια και τους ασκούσαν λεκτική βία λόγω της καταγωγής τους και επειδή αντάλλαζαν παπούτσια κάθε φορά που είχαν γυμναστική, με αποτέλεσμα τα κορίτσια να βάλουν τα κλάματα. Βέβαια όταν έφυγαν από το σχολείο, η μαμά τους τις μάλωσε και τους είπε να περιφρονούν αυτά τα κακομαθημένα και να μην τους δίνουν σημασία,  να μην είναι  τόσο ευαίσθητες,  να έχουν ψηλά το κεφάλι και να μην υποκύπτουν σε τέτοιου είδους σχόλια. Άρα και αυτή επιπλέον ήταν μια σημαντική αλλαγή και ταυτόχρονα  δυσκολία για τα κορίτσια. Οι γονείς τους περνούσαν δύσκολα όπως  η μητέρα τους, που  αναγκαζότανε να  ράβει  πουκάμισα και να βάζει μπουγάδα  σαν τις εργάτριες που είχαν στην Σμύρνη και να μαγειρεύει με μία φουφού με κάρβουνα.

        Όσον αναφορά την επιχορήγηση  στις   προσφυγικές κατοικίες, όλοι οι πρόσφυγες ως έντιμοι που ήταν, έστελναν τον πρόεδρο της επιτροπής που είχαν φτιάξει, ώστε να πάρουν νόμιμη άδεια να χτίσουν δίνοντας φυσικά τα απαραίτητα χρήματα, αλλά δεν γινόταν τίποτα. Αργότερα μετά την δεύτερη καταστροφή όταν κάηκαν οι παράγκες  τους, οι πρόσφυγες κατέφυγαν σε σχολεία και αποθήκες, ενώ  η  δημιουργία  κάποιου νέου μαγαζιού ή η αναζήτηση κάποιας εργασίας ήταν πια αρκετά δύσκολη, κανένας τους δεν θα ξαναπατούσε στην αγορά του Βόλου. Για να επιβιώσουν, η μητέρα πουλούσε τα δαχτυλίδια της, ο πατέρας ήταν έμπορος και τα κορίτσια δούλευαν στο  εργοστάσιο. Έπειτα τους δόθηκε ένα σπίτι το οποίο δεν ήταν ούτε παράγκα,αλλά ούτε και νοικιασμένο.Ήταν ένα καινούργιο σπίτι, το οποίο η μαμά τους δεν ήθελε καθόλου, παρόλα αυτά το δέχτηκε λόγω του πατέρα.

        Ο πολιτισμός τους δεν άλλαξε παρέμεινε ο ίδιος , διότι είχαν μεγαλώσει με καλοσύνη, ευγένεια, χωρίς να περνάνε τη ζωή τους στενοχωρημένοι.  Η μόνη δουλειά των Μικρασιατών προσφύγων ήταν να μην ξεχάσουν ποτέ την καταγωγή και τον πολιτισμό τους. Αντιθέτως, οι Μικρασιάτες όχι μόνο δεν άλλαξαν,αλλά ενέπνευσαν πολύ τον πολιτισμό της Ελλάδας με  τραγούδια τους και την καλή τους διάθεση, έτσι  αποτέλεσαν σημαντική επιρροή για τους Έλληνες εκείνη την εποχή.

Μερικά αποσπάσματα από το βιβλίο που μου άρεσαν και τα βρήκα ενδιαφέρον και που με βοήθησαν να συμπληρώσω το παραπάνω κείμενο.........

<< Πέρναγαν οι μέρες λιγόστευαν οι ελπίδες.Ποτέ πια δεν θα ξαναγύριζαν να χτίσουν το καμενο τους σπίτι......>>

<< Ήτανε λοιπόν κι αυτές σαν όλα τα προσφυγάκια. Λιγάκι, μια σταλιά μοναχά καλύτερα από όσους έμεναν στα σχολεία και στις αποθήκες >>.

<< Νοικιασμένο σπίτι! Είχαν μάθει να λυπούνται αυτούς που δεν είχαν δικό τους σπίτικαι μένανε σε νοικιασμένο σπίτι. Για λύπηση ήταν λοιπόν και εκείνες>>.

<< Το σχολείο που της έγραψαν ήταν κοντά στο σπίτι τους , πίσω από μια  εκκλησία. Στο κέντρο της πόλης. Σιγά την πόλη δηλαδή! Μικρότερη κι από ένα χωριό στη Σμύρνη, όπως έλεγε η μαμά. Άλλο μαρτύριο εκεί. Τι προσφυγάκια, τι χολεριασμένα , το ίδιο>>.

<< Τα δαχτυλίδια μας πέσανε,  μα τα δάχτυλά μας μείναν!>>

<< Η παράγκα τους έβλεπε στη θάλασσα. Αγόρασαν και έναν καναπέ με ξύλινα μπράτσα και έβαλαν  γύρω γύρω  κεντημένα μαξιλάρια >>.

<< Κοντά στις παράγκες ήτανε μια στρατώνα. Περνούσαν οι φαντάροι και οι αξιωματικοί από το παράθυρο με τον ξύλινο καναπέ κι έβλεπαν τα κορίτσια κολλημένα στο τζάμι>>.

<< Οι παράγκες είχαν γίνει πια σμυρναίικια γειτονιά .Γύρισαν και μερικοί από την αιχμαλωσία .Οι τυχεροί......Κάτι άγριες ιστορίες που έλεφαν......>>.

<< Τους βάλανε φωτιά ένα χειμωνιάτικο βράδυ , 12 Φεβρουαρίου . Τούτη τη φορά είχαν μάθει καλά τη δουλειά τους >>.

<< Οι πρόσφυγες ξαναπήραν τον δρόμο τους για τις αποθήκες και τα σχολεία >>.

<< Στα προσφυγικά, στην ερημιά  να μας φάνε οι λύκοι >>.

<< Δουλειά δικιά τους ήταν να μην ξεχάσουν ! Να μην αλλάξουν ούτε μία σταλιά >>.

2η Ερώτηση

1. Σε ποιες περιοχές της Ελλάδας εγκαταστάθηκαν οι Μικρασιάτες πρόσφυγες και πού δημιουργήθηκαν συνοικισμοί με την παρέμβαση του  κράτους;

Οι Μικρασιάτες μετά την καταστροφή της Σμύρνης από τον Τουρκικό στρατό κατέφυγαν σε διάφορα μέρη της Ελλάδας, με μόνη τους σκέψη  και ελπίδα  την στέγασή  τους σε ένα ασφαλές μέρος να διαμείνουν  εκείνοι και οι οικογένειες τους. Όταν λοιπόν κατέφθασαν  με τις βάρκες τους που είχαν έρθει από την Σμύρνη, η εγκατάστασή τους  αποτέλεσε  ένα μεγάλο θέμα συζήτησης στο ελληνικό κράτος. Έτσι όταν πραγματοποιήθηκε το πρώτο συμβούλιο, πάρθηκαν κάποιες αποφάσεις  και μέτρα όπου αφορούσαν την δημιουργία συνοικισμών και ως προς την διαμονή των προσφύγων σε νησιά, πόλεις και χωριά. Η πρώτη απόφαση ήταν να  απευθυνθούν  στην Κοινωνία των Εθνών, η οποία βοήθησε την Ελλάδα να συνάψει δάνειο και ίδρυσε την Επιτροπή Αποκαταστάσεως Προσφύγων, έναν αυτόνομο οργανισμό που θα δρούσε με τη συνεργασία του ελληνικού κράτους. Κατά το 1923 έως  το 1930  αποφάσισαν να τους  μεταφέρουν στην Μακεδονία και στην Θράκη, μετέπειτα δημιουργήθηκαν από το ελληνικό κράτος διάφοροι συνοικισμοί σε μέρη της Αττικής όπως ήταν  η Καισαριανή, ο Βύρωνας, η Νέα Ιωνία στην Αθήνα και Κοκκινιά στον Πειραιά. Αρκετοί ευκατάστατοι Μικρασιάτες  αποφάσισαν να μείνουν σε μέρη της επιλογής τους όπως η Νέα Σμύρνη και η Καλλίπολη του Πειραιά. Αντίθετα κάποιοι φτωχοί πρόσφυγες, επειδή δεν υπήρχε  αρκετός χώρος για αυτούς κατέληξαν να ζουν σε δυσάρεστες συνθήκες και συνοικισμούς, όπως άθλια οικήματα, αποθήκες, εγκαταλελειμμένα σχολεία ή εργοστάσια. Βέβαια όπως ήταν αναμενόμενο οι παραπάνω αποφάσεις δεν τηρούνταν από όλους, πολλοί ήταν οι πρόσφυγες που γύριζαν από περιοχή σε περιοχή αναζητώντας καλύτερες συνθήκες στέγασης. Κάποιοι γίνονταν αγρότες, ώστε να έχουν την αγροτική αποκατάσταση  και να αποκτήσουν στέγη, εργαλεία και τροφή, ενώ άλλοι ακολουθούσαν την αστική αποκατάσταση που στηριζόταν περισσότερο από το κράτος .

4. Σε ποιους τομείς της οικονομίας απορροφήθηκαν οι Μικρασιάτες πρόσφυγες στα αστικά κέντρα-λιμάνια όπως  Βόλος;

 Η εύρεση κάποιου επαγγέλματος ήταν δραματικά δύσκολη αν ήσουν πρόσφυγας εκείνη την εποχή, διότι είχαν αποκλείσει αρχικά κάθε ενδεχόμενο να εμπλακούν πρόσφυγες σε τομείς της οικονομίας. Εάν υπήρχε μια  πιθανότητα κάποιος να βρει εργασία θα έπεφτε θύμα εκμετάλλευσης από τον εργοδότη του, που θα τον πλήρωνε με χαμηλό μισθό.

Ο Βόλος αποτελούσε  ένα σταθερά  ανερχόμενο βιομηχανικό και εμπορικό  Κέντρο, όπου εκεί βρίσκονταν βιομηχανικές μονάδες και σε συνδυασμό με το λιμάνι προσέλκυε αρκετά τους πρόσφυγες,  ώστε να αναζητήσουν εργασία εκεί. Δυστυχώς  η μεγάλη πλειονότητα  του γυναικείου πληθυσμού που εργάστηκε απορροφήθηκε από τις μεγάλες βιομηχανικές επιχειρήσεις, έτσι εγκαινιάστηκε στην Ελλάδα  η συγκρότηση μιας νέας βιομηχανίας αυτή των γυναικών. Οι περισσότερες γυναίκες εργάζονταν σε καπνοβιομηχανίες, υφαντουργία  και άλλα. Όσον αφορά την αντρική απασχόληση παρατηρείται μεγαλύτερη πολυμέρεια, δηλαδήδούλευαν σε εργοστάσια κατασκευής  γεωργικών καλλιεργειών,  πολλοί από αυτούς εργάστηκαν  σε σιδηρόδρομους, μηχανουργία ή βιομηχανίες διατροφής.Οι πρόσφυγες  που δούλεψαν στις καλλιέργειες και στις βιομηχανίες  βοήθησαν αρκετά  στην αύξηση της οικονομίας στην Ελλάδα, πράγμα που ήταν αρκετά θετικό. Αρκετοί εντάχθηκαν στις βιομηχανίες με αποτέλεσμα να αναζωογονήσουν τη βιομηχανία με νέο, ειδικευμένο και φθηνό εργατικό δυναμικό, με τη διεύρυνση της καταναλωτικής αγοράς και με τη δράση ανθρώπων με επιχειρηματικές ικανότητες. Αυτό αποτέλεσε μεγάλη έκπληξη στο ελληνικό κράτος, διότι οι πρόσφυγες πλέον είχαν ενταχθεί  στο οικονομικό δυναμικό της Ελλάδας.

6.Πώς επηρεάστηκε η ναυτιλία; Ποια επαγγέλματα σχετίζονταν με αυτή;

Η ναυτιλία στην Ελλάδα επηρεάστηκε αρκετά με την προέλευση των Μικρασιατών στην Χώρα. Έδωσαν μια νέα πνοή και αναζωογόνηση στην οικονομία, αυξάνοντας τα κέρδη της. Ένα μεγάλο μέρος των προσφύγων καταγόταν από τα παράλια της Μικράς Ασίας , γι’ αυτό το λόγο είχαν μια εμπειρία παραπάνω και ήξεραν ένα σύνολο πραγμάτων που θα βοηθούσε στην ανάπτυξη της ναυτιλίας. Βρήκαν εργασία  πάρα πολύ γρήγορα λόγω αυτής της επαγγελματική τους  εμπειρίας στο λιμάνι του Βόλου που ήταν ένα από τα σημαντικότερα εμπορικά κέντρα του ελληνισμού. Επίσης πίσω από  το κεφάλαιο  ναυτιλία, βρίσκονται πολλά επαγγέλματα που βοηθούν στην υλοποίησή της και  πραγματοποίησαν οι πρόσφυγες. Δούλεψαν δηλαδή ως ναυτικοί, λιμενεργάτες, αλιείς, αλλά και ως ιδιοκτήτες πλοιαρίων. Κυρίως οι Εγγλέζοι νησιώτες, όταν έφτασαν στον Βόλο με την ανταλλαγή πληθυσμών, ήταν αυτοί που μετέφεραν μαζί τους και τα  καΐκια  τους και εξακολουθούσαν να εξασκούν το προηγούμενο επάγγελμά τους. Σε αυτό το κομμάτι οι Μικρασιάτες ήταν εντυπωσιακά εκπαιδευμένοι, ήξεραν πολλά πράγματα για την ναυτιλία, πράγμα που είχε ως αποτέλεσμα την γρήγορη εύρεση εργασίας και ενός καλού μισθού για τα τότε δεδομένα από κάποιους πρόσφυγες. Η  Ναυτιλία όχι μόνο εξελίχθηκε, αυξήθηκε αλλά και βελτιώθηκε βοηθώντας τους Έλληνες σε αυτό το οικονομικό κομμάτι .

9. Πώς επηρέασαν τον πολιτισμό (γράμματα, τέχνες) και ιδιαίτερα τη μουσική οι πρόσφυγες του  Πειραιά;

Με την εγκατάσταση των Μικρασιατών προσφύγων στον Πειραιά, πολλοί Έλληνες πήραν πολλά ερεθίσματα από την καταγωγή τους  όπως την μουσική τους, κάποια γράμματά τους ακόμη και τον ίδιο τους τον πολιτισμό. Αδιαμφισβήτητα η προέλευση των προσφύγων στην χώρα ήταν μια καλή επιρροή για την προσθήκη νέων  πραγμάτων στην κουλτούρα των Ελλήνων.  Έτσι προερχόμενοι από τόπους με μακραίωνη πολιτισμική παράδοση, μετέφεραν στην νέα τους πατρίδα τον πολιτισμό τους. Η μουσική  τους , το Σμυρναίικο τραγούδι , επηρέασε τα λαϊκά στρώματα, παρέχοντας νέους τρόπους έκφρασης. Ο μικρασιατικός αστικός πληθυσμός, προστιθέμενος στον ελληνικό αστικό πληθυσμό, καθόρισε τη σύζευξη του Σμυρναίικου με το ρεμπέτικο. Αυτό όμως είχε ως συνέπεια να γίνει ευρύτερα αποδεκτό και να περάσει στην περίοδο της επώνυμης πλέον δημιουργίας του και  η μουσική ορχήστρα εμπλουτίσθηκε με τον μπαγλαμά, τους ταμπουράδες, το βιολί, το ούτι, το κανονάκι. Αργότερα εκτός από την μουσική αναπτύχθηκαν και  τα γράμματα αφού προερχόμενοι οι Μικρασιάτες από περιοχές στις οποίες λειτουργούσαν σημαντικά εκπαιδευτικά ιδρύματα και εκτεταμένο σχολικό δίκτυο, με τον κοσμοπολίτικο χαρακτήρα τους, αναζωογόνησαν το ελλαδικό πολιτισμικό τοπίο με νέες αντιλήψεις και πολιτισμικές αξίες. Το 1922 θεωρείται σημαντικός σταθμός για τη λογοτεχνία. Πέραν της μουσικής και της λογοτεχνίας, ο χορός, η διατροφή, η ενδυμασία και τα κοινωνικά έθιμα εμπλούτισαν την ελληνική παράδοση, παράγοντας νέα ρεύματα για την επιστήμη της λαογραφίας. Οι Μικρασιάτες είχαν έναν αρκετά μεγάλο και ενδιαφέρον πολιτισμό, όπου εμπνεύστηκε από αυτόν η χώρα μας, γι’ αυτό τουλάχιστον οι άνθρωποι της Σμύρνης θα ξέρουν πως μπορεί  ο πολιτισμός τους να  καταστράφηκε αλλά η Ελλάδα πήρε ερεθίσματα από αυτόν.

3η Ερώτηση

Στον παραπάνω Χάρτη του Βόλου  φαίνονται με μαύρες βούλες η εγκατάσταση των προσφύγων σε αυτά τα μέρη.

<< Χριστέ μου πως είχε γίνει έτσι η μαμά ; Τίποτε δεν είχε απομείνει από τη μαμά της Σμύρνης ! Η μαμά της Σμύρνης ήταν βασίλισσα. Μια βασίλισσα γελαστή  , που τα έβλεπε όλα , που τα φρόντιζε όλα ! Κάπου στον δρόμο από τη καμένη πόλη ως το προσφυγικό συνοικισμό της έκλεψαν τα χρυσάφια της και απόμεινε  μια βασίλισσα χωρίς θρόνο.....>>.

4η Ερώτηση

https://youtu.be/frrb8OarsVs

5η Ερώτηση

  1. https://youtu.be/TXcAfh6UnD8?list=PL1WjgrWW0Y0J3zlrAnqHXH61g-h51Qugm
  2. https://youtu.be/aRXh-mKa6OQ
  3. https://youtu.be/O7oP8tYKXKk?list=PL1WjgrWW0Y0J3zlrAnqHXH61g-h51Qugm
  4. https://youtu.be/BQNS-uSZ1gY?list=PL1WjgrWW0Y0J3zlrAnqHXH61g-h51Qugm
  5. https://youtu.be/Xw2BJ6wKrXw?list=PL1WjgrWW0Y0J3zlrAnqHXH61g-h51Qugm
  6. https://youtu.be/8Eo3AW6Howw?list=PL1WjgrWW0Y0J3zlrAnqHXH61g-h51Qugm
  7. https://youtu.be/_EByAMaupi0?list=PL1WjgrWW0Y0J3zlrAnqHXH61g-h51Qugm
  8. https://youtu.be/1w3nDsOvmrc
  9. https://youtu.be/9LBiq9L28y4
  10. https://youtu.be/2gcdVdzIqOU

6η Ερώτηση

Α. Στον πίνακα βρίσκεται η βιβλιογραφία που χρησιμοποίησα.......

Ονοματεπώνυμο

Συγγραφέα

Τίτλος βιβλίου ή

άρθρου

Στο Περιοδικό

Έτος έκδοσης

Εκδόσεις

Ντόμπκιν

Σμύρνη 1922

-

1957

Παπαδόπουλος

Ειρένα Ιωαννίδου  Αδαμίδου

Το αηδόνι της Σμύρνης

-

1968

διόπτρα

Δίδω Σωτηρίου

Ματωμένα  χώματα

-

1962

ΚΕΔΡΟΣ

-

ΠΡΟΟΔΟΣ

ΑΜΑΛΘΕΙΑ

1838

Σ. ΣΟΛΟΜΩΝΙΔΗΣ

Θ.ΥΠΕΡΙΔΗΣ

Β. Παρακάτω είναι οι ιστοσελίδες και τα άρθρα που χρησιμοποίησα για τις ασκήσεις....

7η Ερώτηση

  1. Αρχικά θα ξεκινήσω να σας ρωτήσω , για το πως ήταν η  καθημερινότητά  σας πριν την εισβολή των τούρκων στην Σμύρνη;
  2. Ποιές ήταν οι ασχολίες της οικογένειά σας  στη Μ. Ασία ;
  3. Πώς φέρονταν οι Τούρκοι στους Έλληνες πριν την καταστροφή ;
  4. Τι ξέρετε για τον διωγμό των Ελλήνων;
  5. Τι συνέβαινε κατά τη διάρκεια της εισβολής των Τούρκων στη Σμύρνη ;
  6. Τι κατάσταση επικρατούσε όταν έφευγαν οι δικοί σας από την Μ. Ασία ;
  7. Ποια τα συναισθήματα των δικών σας  όταν έφευγαν από την πατρίδα τους ;
  8. Πήραν προσωπικά αντικείμενα και κειμήλια που είχαν από το σπίτι ;
  9. Πίστευαν πως κάποια στιγμή θα γύριζαν πίσω ;

Τι δυσκολίες περάσαν οι δικοί σας και πως τους φέρθηκαν οι  Ελλαδίτες;

  1. Τι δουλειά έκαναν για να επιβιώσουν ;
  2. Πώς νιώθετε που είστε απόγονος Μικρασιατών;

ΤΕΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ