Taak III, Kennisleer I

Vraag 1:

Citaat 1: So it may be worth our time and trouble to try to answer this: What sorts of grounds do we have for being sure of matters of fact - propositions about what exists and what is the case – that are not attested by our present senses or the records of  our memory?... All reasonings about matters of fact seem to be based on the relation of Cause and Effect, which is the only relation that can take us beyond the evidence of our memory and senses… The  causal chain from evidence to the ‘matter of fact’ conclusion may be short or long.^[1]

Citaat 2: I should point out, however, that although our inferences from experience carry us beyond our memory and senses, and assure us of matters of fact that happened in distant places and at remote times, any such inference must start with a fact that is present to the senses or memory…. We learn the events of bygone ages from history; but to do this we must read the books that give the information, and carry out inferences from one report to another, until finally we arrive at the eyewitnesses and spectators of these distant events….eventually you must end up with some fact that is present to your memory or senses - or else admit that your belief has no foundation at all.^[2]

Citaat 3: A wise man, therefore, proportions his belief  to the evidence. In conclusions that are based on an infallible experience, he expects the outcome with the highest degree of assurance, and regards his past experience as a full proof of the future existence of that outcome. In other cases he proceeds with more caution: he weighs the opposite experiments [= ‘experiences’]; he considers which side is supported by the greater number of experiments; he leans to that side, with doubt and hesitation; and when at last he fixes his judgment, his support for it doesn’t exceed what we properly call probability. All probability, then, presupposes an opposition of experiments and observations, where one side is found to overbalance the other and to produce a degree of evidence proportioned to the superiority. We can have only a doubtful expectation of an outcome that is supported by a hundred instances or experiments and contradicted by fifty; though a hundred uniform experiments with only one that is contradictory reasonably generate a pretty strong degree of assurance. In all cases where there are opposing experiments, we must balance them against one another and subtract the smaller number from the greater in order to know the exact force of  the superior evidence.^[3]

Het eerste citaat lijkt op een niet-evidentialistische causale theorie. Het gaat hier inderdaad om een proces van causaliteit, maar dan wel in de zin van een causaal proces van de bewijsgronden naar wat Hume ‘matters of fact’ noemt. We kunnen de ketting van onze opvattingen dus terugtrekken naar de bewijsgronden voor onze opvattingen. Hume was een empirist in die zin dat hij vooronderstelde dat we zowel de oorzaak als het effect van een causale reactie kunnen kennen door middel van onze waarneming. Het causale proces zelf echter kunnen we niet waarnemen, enkel de oorzaak en het gevolg. De causaliteit waar wij over spreken is het resultaat van een inferentie op basis van onze waarnemingen. Causaliteit zelf is dus iets dat we als mensen niet kunnen waarnemen via de zintuigen.^[4] Desondanks kunnen we deze veranderde toestand wel aanduiden als het bewijs voor de opvattingen die we er op nahouden.

        In het tweede citaat bespreekt Hume de kenbaarheid van gebeurtenissen in het verleden en verre locaties. Dit argument lijkt op de funderingstheorie maar heeft hier niets mee gemeen aangezien het hier niet gaat om opvattingen omtrent de eigen mentale toestand. Het heeft meer weg van de gematigde funderingstheorie die stelt dat spontaan gevormde opvattingen gerechtvaardigd zijn.^[5] Vanuit informatie die in het heden tot je beschikking staat moet je via inferentie steeds verder terugkeren tot je uitkomt bij de ooggetuige van de gebeurtenis. Vanuit je huidige positie kan je dus tot bewijsgronden komen voor deze gebeurtenissen.

        In het derde citaat zegt Hume letterlijk dat een wijs man zijn opvattingen baseert op de bewijsgronden ervoor. Hij beantwoordt hier aan de basisgedachte van het evidentialisme, namelijk dat een opvatting pas gerechtvaardigd is als je bewijsgronden ter beschikking hebt die deze opvatting ondersteunden op het momet dat je ze hebt. Hij heeft het hier ook over absolute bewijsgronden die zorgen voor een onfeilbare opvatting, hij illustreert ook zijn visie op de waarschijnlijkheidsgraad van een opvatting in het geval van minder perfecte bewijsgronden.

Vraag2:

Citaat 1: This principle is custom or habit. When we are inclined to behave or think in some way, not because it can be justified by reasoning or some process of the understanding but just because we have behaved or thought like that so often in the past, we always say that this inclination is the effect of ‘custom’. In using that word we don’t claim to give the basic reason for the inclination. All we are doing is to point out a fundamental feature of human nature which everyone agrees is there, and which is well known by its effects. Perhaps that is as far as we can go. Perhaps, that is, we cannot discover the cause of this cause, and must rest content with it as the deepest we can go in explaining our conclusions from experience. Our ability to go that far should satisfy us; we oughtn’t to complain about the narrowness of our faculties because they won’t take us any further. We do at least have here a very intelligible proposition and perhaps a true one: After the constant conjunction of two objects - heat and flame, for instance, or weight and solidity - sheer habit makes us expect the one when we experience the other…. Custom, then, is the great guide of human life. It alone is what makes our experience useful to us, and makes us expect future sequences of events to be like ones that have appeared in the past^[6]

Citaat 2: Though experience is our only guide in reasoning concerning matters of fact, it must be admitted that this guide is not altogether infallible, but in some cases is apt to lead us into errors. If someone in our climate expects better weather in any week of June than in one of  December, he reasons soundly and in conformity with experience; but he certainly may find in the upshot that he was mistaken. We may observe, though, that in such a case he would have no cause to complain of experience; because it commonly informs us of such uncertainty in advance, by presenting us with conflicting outcomes that we can learn about by attending carefully. Not all effects follow with the same certainty from their supposed causes. ^[7]

Citaat 3: …To that extent, then, reason compels us to contradict or depart from the basic instincts of nature, and to adopt a new set of views about the evidence of our senses. These views amount to a philosophical system according to which (1) we perceive only images, not external objects, but (2) there are external objects, and images represent them. But when philosophy tries to justify this new system, and put to rest the carping objections of the sceptics, it finds itself in an awkward position regarding the claim (2) that there are external objects that our images represent the idea that natural instincts are infallible and irresistible, for those instincts led us to a quite different system that is admitted to be fallible and even wrong. And to justify the external -object part of this purported philosophical system by a chain of clear and convincing argument - or even by any appearance of argument - is more than anyone can do.^[8]

Citaat1: de ervaring informeert ons volgens Hume over de toestand van een object of entiteit  op een gegeven moment, op basis hiervan maken wij dan inferenties. Op deze manier lijken onze ervaringen ons toch kennis te geven over de toekomstige gedragingen van de objecten. Het vormt echter geen goed bewijs voor dergelijke opvattingen, maar het werkt wel. Een niet-evidentialist zou zich op dit citaat kunnen beroepen als illustratie van de ‘reliabilism’ theorie.

Deze stelt dat gerechtvaardigde opvattingen niet voortkomen uit het kunnen geven van goede bewijsgronden maar wel uit de betrouwbaarheid en/of accuraatheid van de methodes die de persoon gebruikt heeft om tot deze opvatting te komen.^[9] Een aanhanger van deze theorie zou uit dit fragment kunnen afleiden dat (zintuiglijke) ervaringen en geheugen allebei betrouwbare processen zijn om tot kennis te komen en dus voldoende zijn om een opvatting als gerechtvaardigd te beschouwen zonder dat er verder bewijs nodig is.

        Citaat 2: een ander alternatief is de‘truth-tracking’ theorie. Deze houdt in dat het proces dat de persoon tot opvattingen leidt de feiten volgt. De persoon moet blijk geven van een attitude die de waarheid volgt.^[10] Volgens Hume komt al onze kennis voort uit onze ervaringen, hij waarschuwt er wel voor dat deze niet onfeilbaar zijn. Volgens de truth-tracking theorie staat geloven in een opvatting nooit gelijk aan het hebben van kennis. De persoon in kwestie moet er steeds op gericht zijn zijn attitude te richten op de waarheid, nagaan of zijn opvatting waar is of niet. In het geval van het weer bijvoorbeeld door meteorologisch onderzoek uit te voeren.

Citaat3: dit citaat zegt dat als we het geschetste filosofische model volgen, we onmogelijk tot rechtvaardiging kunnen komen voor de opvatting dat er externe objecten bestaan. Dit is zo omdat onze basisinstincten ons misleiden inzake het bestaan van een externe wereld. Dit is duidelijk geen concreet uitgewerkte niet-evidentialistische theorie, maar het centrale punt hiervan is wel aanwezig, namelijk dat het niet mogelijk is om de opvattingen te rechtvaardigen zonder dat daardoor het bestaan van ware kennis wordt ontkent. Dit citaat zou mogelijks een plaats kunnen krijgen in de verdediging of toelichting van een causale theorie of van een theorie die gemodelleerd wordt volgens het ‘reliabilism’ principe.

Vraag3:

Hume hanteerde duidelijk enkele argumentatievormen van niet-evidentialistische aard. Toch beschouw ik een evidentialistische lezing ervan als de meest vruchtbare. Steeds herhaalt hij het belang van de bewijsgronden in het hebben en rechtvaardigen van opvattingen. Hij plaatst hier wel verschillende beperkingen op, maar dit heeft eerder te maken met de manieren waarop wij al dan niet tot bewijsgronden kunnen komen. Zo heeft hij zelf klaar en duidelijk gezegd dat een wijs man steeds zijn opvattingen baseerde op de bewijsgronden hiervoor. In het geval van onfeilbare bewijsgronden levert dit onfeilbare kennis op. Hij erkende wel dat dit gezien de aard van de menselijke vermogens meestal niet mogelijk was maar dat we door het maken van een afweging van het beschikbare bewijs wel steeds tot de meest waarschijnlijke uitkomst konden komen. De bewijsgronden en hun relatieve sterkte leveren dus de rechtvaardiging voor een opvatting, dit is een duidelijke verwoording van de kerngedachte van het evidentialisme.

        Als Hume sprak over de kenbaarheid van de geschiedenis, over het al dan niet bestaan van mirakels en dergelijke, herhaalde hij steeds dat we ons moesten baseren op het bewijs hiervoor. We moeten steeds trachten om een lijn te trekken van onze ervaring tot aan de ooggetuigenis van deze gebeurtenis. Zijn empirisme stond tevens in functie van zijn evidentialisme, de ervaring levert ons de bewijsgronden die we nodig hebben voor de rechtvaardiging van onze opvattingen. Zijn scepticisme zette de beperkingen van de menselijke vermogens en ervaringen in de verf, dit leidde niet tot het verwerpen van het geloof in ware kennis maar wel tot een gematigde funderingstheorie.

        Individuele delen van het werk kunnen begrepen worden als niet-evidentialistisch, dit komt echter enkel omdat deze dan in isolatie bekeken worden. De samenhang in het geheel geeft blijk van een onderliggend evidentialisme, dit is dan ook de beste en meest verantwoorde manier om dit werk te lezen en te interpreteren.