Σύνδεση του σχολικού κήπου

με το πρόγραμμα σπουδών της υποχρεωτικής εκπαίδευσης

Γλωσσικά μαθήματα

•        Εκθέσεις η γλωσσικές ασκήσεις με θέμα τον κήπο ως κοινωνικό χώρο.

•        Ανάπτυξη του σχετικού λεξιλογίου.

•        Αναζήτηση στη λογοτεχνία σχετικών θεμάτων (πεζά ή ποιήματα που αναφέρονται ή σχετίζονται με κήπους).

•        Ενθάρρυνση για δημιουργία ποιημάτων με ανάλογα θέματα.

•        Τήρηση ημερολογίου με τα δρώμενα στον κήπο σαν γλωσσική άσκηση.

•        Γνωριμία με τα ονόματα των φυτών του κήπου (δέντρα, θάμνοι, αναρριχώμενα και άλλα φυτά).

•        Συλλογή, ανάγνωση ιστοριών σχετικά με τα ονόματά τους από την ελληνική μυθολογία και τη λαϊκή παράδοση (π.χ. υάκινθος).

•        Ανάγνωση ακρόαση παραμυθιών με ήρωες φυτά (Ο Τζακ και η φασολιά κλπ.) ή μικρά ζώα του κήπου.

•        Συγγραφή παραμυθιών και εικονογράφησή τους (ατομικά και ομαδικά).

•        Μελέτη, συλλογή πληροφοριών για φυτά από σχετικά βιβλία και εγκυκλοπαίδειες.

•        Σύνταξη επιστολής προς διάφορους εμπλεκόμενους φορείς όπως ο Δήμος, περιβαλλοντικές οργανώσεις, τοπικοί ή ιδιωτικοί φορείς.

•        Συγγραφή κειμένων με τα οποία περιγράφουν ένα φυτό. Χρήση ειδικού λεξιλογίου σχετικά με τα χρώματα, το σχήμα των φύλλων, το ύψος κλπ.

•        Δημιουργία ιστολογίου ή φυλλαδίου για την αυλή. Έκδοση εικονογραφημένου φυλλαδίου με πληροφορίες για επιλεγμένα φυτά.

•        Αρθρογραφία για σχετικά θέματα σε τοπικές εφημερίδες, περιοδικά ή σε σχολικές εφημερίδες ή σε σχετικές διαδικτυακές κοινότητες.

Ιστορία - Γεωγραφία

•        Καταγραφή των ξένων φυτών του κήπου και εύρεση πληροφοριών για τους τόπους προέλευσής τους καθώς και την ιστορία της μεταφοράς τους σε άλλους τόπους. Για παράδειγμα, η καλλιέργεια του καλαμποκιού, της φασολιάς και της κολοκυθιάς, εγγενών φυτών της Αμερικής, δίνει ευκαιρία για να μελετηθούν αυτοί οι λαοί. Η καλλιέργεια της πατάτας μας παραπέμπει στους λαούς του Περού και της Βολιβίας, ενώ το ρύζι μας γνωρίζει τους λαούς της ΝΑ Ασίας.

•        Εύρεση πληροφοριών για τους τρόπους καλλιέργειας διαφόρων φυτών καθώς και την καλλιέργειά τους στο παρελθόν, σε συγκεκριμένες ιστορικές περιόδους.

•        Καταγραφή των ιστορικών και γεωγραφικών στοιχείων των περιοχών που αποτέλεσαν διαδρομές για τη διάδοση των φυτών.

•        Μελέτη της τοπικής ιστορίας της περιοχής του σχολείου. Σύνδεση της μορφής- αρχιτεκτονικής του κήπου με το κλίμα.

•        Μελέτη της τοπικής γεωγραφίας της περιοχής του σχολείου.

•        Μελέτη των φυσικών πόρων (ενέργεια, νερό, έδαφος, αέρας, αδρανή υλικά) που χρησιμο­ποιήθηκαν ή χρησιμοποιούνται στον κήπο.

Μελέτη Περιβάλλοντος - Βιολογία

•        Παρατηρήσεις σχετικά με τη φύτρωση των σπόρων, την ανάπτυξη των φυτών, την ανθο­φορία και αναπαραγωγή τους.

•        Πειράματα με τα φυτά του κήπου για τη μελέτη μεταβολικών διαδικασιών (φωτοσύνθεση, αναπνοή).

•        Δημιουργία φυτωρίου για καλύτερη παρατήρηση. Πειραματικές διασταυρώσεις για μελέτη της κληρονομικότητας.

•        Παρατήρηση ποικιλομορφίας των οργανισμών για την κατανόηση της βιοποικιλότητας.

•        Παρατήρηση και καταγραφή της πανίδας της αυλής και του κήπου.

•        Παρατήρηση των πουλιών (μετανάστευση, τροφή, αναπαραγωγή κ.ά.).

•        Αναγνώριση και κατάταξη των οργανισμών που υπάρχουν στον κήπο, στα παρτέρια.

•        Καταγραφή του βιοτόπου κάθε οργανισμού.

•        Καταγραφή του μικρού ή των μικρών οικοσυστημάτων της αυλής, των παρτεριών, των φυτωρίων κ.ά., εύρεση των τροφικών σχέσεων.

•        Παρατήρηση της αποικοδόμησης (θάψιμο αποικοδομούμενων και μη υλικών). Δημιουργία κομπόστ και χρησιμοποίησή του στο σχολικό κήπο.

•        Καλλιέργεια στο εργαστήριο και παρατήρηση των μικροοργανισμών του εδάφους και του νερού του κήπου.

•        Κατασκευή και λειτουργία μικρού θερμοκηπίου για καλύτερη παρατήρηση των φυτών.

•        Κατασκευή μικρής λίμνης ή δεξαμενής και παρατήρηση των υδρόβιων οργανισμών.

•        Δημιουργία ενός βοτανικού κήπου και πώληση των προϊόντων του.

Μαθηματικά

•        Σχεδίαση κάτοψης αυλής και κήπου υπό κλίμακα, σμίκρυνση ή μεγέθυνση επί μέρους στοιχείων.

•        Υπολογισμοί συνολικού και επί μέρους εμβαδών.

•        Υπολογισμοί ποσότητας υλικών (π.χ. πλάκες) και κόστους σε περίπτωση ανακατασκευής της αυλής.

•        Υπολογισμός του απαιτούμενου όγκου χώματος ή άλλων υλικών.

•        Μετρήσεις σε φυτά (ύψος κορμού ή βλαστού, διάμετρος κορμού, επιφάνεια κάλυψης, ρυθμός ανάπτυξης κ.ά.).

•        Παρακολούθηση και γραφική απεικόνιση της ανάπτυξης των φυτών.

•        Μελέτη φυτωρίου (αριθμός απαιτούμενων φυτών βάσει εμβαδού και αποστάσεων, όγκος

απαιτούμενου χώματος, ποσότητα απαιτούμενου νερού, εκτίμηση κόστους κατασκευής και

λειτουργίας κ.ά.

•        • Μελέτη για διάφορες κατασκευές όπως πέργκολες (ποσότητα υλικών, κόστος).

Καλλιτεχνικά

•        Ζωγραφική στους τοίχους.

•        Συνθέσεις από ξεραμένα φύλλα ή λουλούδια, ποτ-πουρί, ή αποξηραμένα λουλούδια σε χαρτί. Κατασκευή υπαίθριων γλυπτών - κατασκευών για την αυλή και τον κήπο.

•        Δημιουργία μεγάλων πινάκων σκακιού ή άλλων επιτραπέζιων και επιδαπέδιων παιχνιδιών

(τρίλιζα, κουτσό).

•        Σχεδιασμός βραχόκηπων, μικρών σιντριβανιών, ενυδρείων κ.ά.

•        Κατασκευές καλαίσθητων πινακίδων, ανεμοδεικτών κ.ά.

•        Κατασκευή καλαίσθητων καλαθιών απορριμμάτων.

•        Μελέτη των χρωστικών ιδιοτήτων των φυτών - φυτικές βαφές.

 Μουσική

•        Αναζήτηση παραδοσιακών ή σύγχρονων τραγουδιών σχετικών με φυτά ή ζώα της περιοχής. Ακρόαση μουσικών κομματιών και δραματοποίησή τους με θέματα σχετικά με τη ζωή των φυτών και των ζώων σε ένα κήπο (πχ. ποια μουσική ταιριάζει για την κίνηση της κάμπιας και ποια για την κίνηση του πουλιού).

•        Ακρόαση τραγουδιών σχετικά με τις εποχές.

Τεχνολογία

•        Κατασκευές πινακίδων, ανεμοδεικτών, ταϊστρών για πουλιά, καλαθιών απορριμμάτων.

•        Κατασκευή ξύλινων φρακτών για τον κήπο, στηριγμάτων για τα φυτά, πέργκολας για αναρριχώμενα κ.ά.

•        Κατασκευή μικρού θερμοκηπίου, λιμνούλας ή ενυδρείου.

•        Κατασκευή σκιάχτρων.

Φυσική

•        Μετρήσεις για προσδιορισμό του μικροκλίματος του κήπου (θερμοκρασία, άνεμος, βροχό­πτωση).

•        Προσδιορισμός των διαφορετικών κλιματολογικών χαρακτηριστικών σε διάφορα σημεία του κήπου π.χ. διαφορά θερμοκρασιών, έντασης ανέμου, ηλιοφάνειας, βροχόπτωσης.

•        Μέτρηση της απορροφητικότητας της ηλιακής ακτινοβολίας στα διάφορα υλικά του κήπου (φυσικά και τεχνητά).

Τ.Π.Ε.

•        Αναζήτηση πληροφόρησης για τους σχολικούς κήπους από το Διαδίκτυο.

•        Απεικόνιση του σχολικού κήπου στον υπολογιστή και σχεδιασμός των προτεινόμενων παρεμβάσεων.

•        Συγγραφή μικρών κειμένων.

•        Ζωγραφική φυτών και ζώων.

•        Εικονογράφηση φυλλαδίων.

Φυσική Αγωγή

•        Μελέτη της σωματικής δραστηριότητας που περιλαμβάνουν οι εργασίες στον κήπο.

•        Κινητικά παιχνίδια για σωματική έκφραση (φυτό που ψηλώνει, δέντρο που το κουνάει ο αέρας, φυτό που διψάει κλπ.).

•        Ομαδικά παραδοσιακά παιχνίδια όπως «Περνά - περνά η μέλισσα», «Ένα λεπτό κρεμμύδι» για ψυχαγωγία και μελέτη (ανάλυση των κανόνων, σχολιασμός των λέξεων, του περιβάλλοντος κλπ.).

Βιβλιογραφία

Μάναλης Π., Πλατανιστιώτη Σ., Σκαμπαρδώνης Στ., Στεφανόπουλος Ν., Τσελεκτσίδου Τ., Φραντζή Α,. Βαβούρη Α., (2005). Στην αυλή των Οικολογικών Σχολείων … σαν το σπίτι μας!, ΕΕΠΦ, Αθήνα.